Jednostka w grupie

Przynależność człowieka do grup społecznych często nie jest od niego zależna, nie trudno więc dziwić się, że ludzie w różny sposób odnoszą się do zasad i norm, jakie obowiązują w danej grupie społecznej i w różny sposób wyrażają swoje postawy wobec grupy.

Konformizm to postawa jednostki wobec grupy, wyrażająca się całkowitą akceptacją przez jednostkę norm, wartości, wzorców postępowania obowiązującej w danej grupie społecznej. Postawa taka jest postawą oczekiwaną przez grupę, ponieważ umożliwia utrzymanie porządku w grupie społecznej. Pośród postaw konformistycznych mamy do czynienia z legalizmem, gdy członkowie grupy przestrzegają zasad bez względu na treść, a ich zachowanie wynika z przekonania, że przestrzeganie zasad jest konieczne dla dobra grupy. Gdy członkowie grupy przestrzegają zasad mimo przekonania o ich niezasadności w imię spokoju, czy obawy przed sankcjami, to mówimy o oportuniźmie.

Nonkonformizm to postawa jednostki wobec grupy, wyrażająca się brakiem akceptacji przez jednostkę wybranych norm, wartości, wzorców postępowania obowiązującej w danej grupie społecznej. Dla nonkonformisty własne zdanie jest ważniejsze od opinii grupy. Gdy jednostka bezkrytycznie odrzuca wszystkie zasady panujące w grupie, mamy wówczas do czynienia z antykonformizmem.

Kierowanie grupą

Zwykle na czele grupy stoi jej przywódca, czyli osoba mająca duży wpływ na podwładnych, wykonujących polecenia pożądane przez szefa ze względu na więzi, jakie ich łączą. Przywódca powinien podejmować działania związane z celami grupy i podtrzymujące trwałość grupy.

Grupa poprawnie funkcjonuje, gdy przywódca pełni dwie podstawowe funkcje:

rozwiązuje problemy,
podtrzymuje trwałość grupy.

Przywództwo może być realizowane na wiele sposobów kierowania grupą:

autokratyczny - w którym łatwo zidentyfikować przywódcę i podwładnych, a przywódca, a przywódca sam podejmuje decyzje nie licząc się ze zdaniem jej członków;
demokratyczny - w którym przywódca jest najważniejszy w grupie, podejmuje decyzje, ale liczy się ze zdaniem grupy, zaś członkowie grupy posiadają dość dużą samodzielność;
liberalny - w którym przywódca tylko sugeruje rozwiązania, a członkowie grupy mają całkowitą samodzielność w podejmowaniu decyzji.