Rybitwy

Rybitwy (Sternidae) to rodzina ptaków z rzędu siewkowatych. Rodzina ta liczy dziś 44 gatunki w 7 rodzajach. W Polsce żyje 9 gatunków z tej rodziny ptaków, z czego 6 lęgowych.

Wygląd

Są to ptaki o smukłej sylwetce. Mają długie skrzydła. Ich ogon jest rozwidlony. Najczęstsze ubarwienie to biel od spodu, kolor szary z wierzchu, a na głowie znajduje się czarna czapeczka. Czasem upierzenie jest ciemne lub czarne. Dzioby są ostre, czarne, czerwone lub żółte. Palce nóg są spięte błoną pławną. Samice są nieco większe od samców. Mewa i rybitwa są często mylone ze sobą. Ptaki te jednak różni wiele cech budowy.

Gatunki

Wykaz wszystkich opublikowanych artykułów tematycznych.

Sternula albifrons

Rybitwa białoczelna (Sternula albifrons) to najmniejsza z rodzimych rybitw. Jest wielkości jerzyka. Głowa z wierzchu jest czarna. Skrzydła i grzbiet mają popielatą barwę. Dość długi dziób jest żółty.

Chlidonias niger

Rybitwa czarna (Chlidonias niger ) to gatunek rybitwy, która w szacie godowej ma czarną przednią część ciała. Skrzydła z wierzchu są ciemne, zaś szare od spodu. Pokrywy podogonowe są białe. W szacie spoczynkowej ciało z wierzchu jest szare, spód biały.

Gelochelidon nilotica

Rybitwa krótkodzioba (Gelochelidon nilotica) to gatunek średniej wielkości ptaka z rodziny mewowatych o smukłym ciele, długich skrzydłach i rozwidlonym ogonie. Posiada charakterystyczny, krótki, gruby, cały czarny dziób oraz dość długie nogi.

Sterna hirundo

Rybitwa rzeczna to jedna z najliczniej występujących rybitw w Polsce. Ptak ten ma smukłą sylwetkę o białym upierzeniu od spodu i popielatym z wierzchu. Na głowie latem i wiosną znajduje się czarna czapeczka.

Sterna caspia

Rybitwa wielkodzioba to największa rybitwa na świecie, zalatująca także do naszego kraju. Cechą charakterystyczną jest czerwony, silny dziób i czarna czapeczka, sięgająca pod oczy.

Nazwa rodziny

Rybitwy (Sternidae)

Występowanie

Wszystkie kontynenty.

Liczba gatunków na świecie

45

Liczba gatunków w Polsce

9

Systematyka

Domena: Eukarionty (Eukaryota)
Królestwo: Zwierzęta (Animalia)
Typ: Strunowce (Chordata)
Gromada: Ptaki (Aves)
Rząd: Siewkowate, siewkowe (Charadriiformes)
Rodzina: Rybitwy (Sternidae)

Długość ciała

Długość: 20-56 cm.
Masa ciała: 50-700 g.

Największy gatunek

Rybitwa wielkodzioba (Sterna caspia)

Najmniejszy gatunek w Polsce

Rybitwa białoczelna (Sternula albifrons)

Inne gatunki

• Rybitwa atolowa (Anous minutus)
• Rybitwa brunatna (Anous stolidus)
• Rybitwa cienkodzioba (Anous tenuirostris)
• Rybitwa białowąsa (Chlidonias hybridus)
• Rybitwa białoskrzydła (Chlidonias leucopterus)
• Rybitwa biała (Gygis alba)
• Rybitwa wąsata (Larosterna inca)
• Rybitwa amazońska (Phaetusa simplex)
• Rybitwa szara (Procelsterna albivitta)
• Rybitwa polinezyjska (Procelsterna cerulea)
• Rybitwa czarnobrzucha (Sterna acuticauda)
• Rybitwa czarnoczelna (Sterna albostriata)
• Rybitwa aleucka (Sterna aleutica)
• Rybitwa brunatnogrzbieta (Sterna anaethetus)
• Rybitwa mała (Sterna antillarum)
• Rybitwa indyjska (Sterna aurantia)
• Rybitwa nambijska (Sterna balaenarum)
• Rybitwa bengalska (Sterna bengalensis)
• Rybitwa złotodzioba (Sterna bergii)
• Rybitwa chińska (Sterna bernsteini)
• Rybitwa różowa (Sterna dougallii)
• Rybitwa kalifornijska (Sterna elegans)
• Rybitwa gujańska (Sterna eurygnatha)
• Rybitwa czarnoucha (Sterna forsteri)
• Rybitwa czarnogrzbieta (Sterna fuscata)
• Rybitwa jaskółcza (Sterna hirundinacea)
• Rybitwa peruwiańska (Sterna lorata)
• Rybitwa pacyficzna (Sterna lunata)
• Rybitwa królewska (Sterna maxima)
• Rybitwa nadobna (Sterna nereis)
• Rybitwa popielata (Sterna paradisaea)
• Rybitwa arabska (Sterna repressa)
• Rybitwa czubata (Sterna sandvicensis)
• Rybitwa malutka (Sterna saundersi)
• Rybitwa maoryska (Sterna striata)
• Rybitwa równikowa (Sterna sumatrana)
• Rybitwa brazylijska (Sterna superciliaris)
• Rybitwa maskowa (Sterna trudeaui)
• Rybitwa kergueleńska (Sterna virgata)
• Rybitwa antarktyczna (Sterna vittata)

Występowanie i środowisko

To ptaki obecne na wszystkich kontynentach świata, chociaż najwięcej gatunków żyje w strefie tropikalnej i subtropikalnej. Najczęściej występują na wybrzeżach morskich, ale także niektóre gatunki zamieszkują nad rzekami i jeziorami i bagnami.

Tryb życia i zachowanie

Potrafią z powietrza zanurkować po zdobycz. Większość rybitw nie siada zbyt często na powierzchni wody. To ptaki wędrowne. Potrafią przemierzać ogromne odległości. Większość gatunków, choć są wyjątki, poluje w dzień.

Morfologia i anatomia

Brak danych.

Rozmnażanie

Gniazdo rybitw morskich to najczęściej zwykłe zagłębienie w ziemi lub piasku, czasem obficie wysłane. Rybitwa czarna buduje gniazda na platformie z roślin, która pływa po wodzie. Inne gatunki gnieżdżą się na skałach lub drzewach. Gnieżdżą się także w norach. Do lęgów przystępują w wieku minimum 2 lat. W tropikach nie ma ustalonej pory lęgowej. W strefie umiarkowanej to ściśle określone miesiące. Ptaki te łączą się w pary na całe życie, choć poza sezonem lęgowym ptaki rozdzielają się. Przywiązują się do tej samej kolonii i miejsca gniazdowania, którym są zwykle miejsca izolowane. Gniazdowanie zwykle odbywa się w gęstych i dużych koloniach. Kolonia może liczyć nawet ponad milion par. Samica składa 1-3 jaja. Okres wysiadywania to 18-30 dni.

Pożywienie

Podstawa ich pokarmu to ryby, ale także głowonogi i skorupiaki. Na śródlądziu zjadają także owady, pijawki, płazy.

Ochrona i zagrożenia

Rybitwa chińska (Sterna bernsteini) jest gatunkiem krytycznie zagrożonym, rybitwa czarnoczelna (Chlidonias albostriatus) oraz rybitwa peruwiańska (Sterna lorata) są zagrożone wymarciem. Rybitwa nadobna jest narażona na wyginięcie, 5 innych gatunków jest bliskich zagrożenia. Pozostałe nie są zagrożone wymarciem. Największe zagrożenie dla tych ptaków pochodzi od psów, kotów i szczurów, lisów, szopów a także mew srebrzystych. Coraz mniej na świecie także miejsc odosobnionych, których ptaki te potrzebują do rozrodu.

Ciekawostki

Rybitwa popielata odbywa prawdopodobnie najdłuższą wędrówkę ze wszystkich ptaków. W ciągu jednego roku ptak ten może pokonać 35 000 km.

Zdjęcia - galeria

© medianauka.pl, 2015-03-16, RODZ-280