Podstawowe własności

Nazwa minerału: Opal
Rodzaj: kamień szlachetny
Klasa: krzemiany
Wzór chemiczny: SiO₂·nH₂O
Twardość: 5-6.5
Gęstość: 1.90-2.20 g/cm³
Rysa:
Połysk: szklisty
Połysk: woskowy
Łupliwość: brak
Przełam: muszlowy
Barwy:

bezbarwna
biała
żółta
pomarańczowa
czerwona
brązowa
zielona
niebieska
szara
czarna

Podatność: kruchy
Kryształy: brak
Szlif: fasetkowy
Szlif: kaboszonowy
Szlif: barokowy
Występowanie:

Europa
Ameryka Północna
Australia

Kraje występowania: Australia, Słowacja

Oto nasz atlas minerałów i skał online, zawierające wiele innych minerałów, skał, kamieni szlachetnych, ozdobnych i meteorytów.

Opal

Opal jest to minerał zaliczany do krzemianów. To uwodniona krzemionka o amorficznej budowie (nie tworzy kryształów), forma żelu krzemionkowego. Tworzy najczęściej żyły, grona, naskorupienia, kuliste skupienia.

To kamień szlachetny, stosowany w jubilerstwie.

Wybrane odmiany opali:

opal naturalny - białawy, szary, brązowawy lub żółtawy z woskowym połyskiem, bez wyraźnego zjawiska iryzowania;
opal szlachetny - pięknie iryzujący opal o uporządkowanej strukturze wewnętrznej;
opal czarny - odmiana opalu szlachetnego o czarnym zabarwieniu;
opal ognisty - opal szlachetny o pomarańczowo-czerwonej barwie;
opal drzewny - opal wytworzony na skamieniałym drewnie;
fioryt - opal w postaci perłowych kuleczek;
opal prazowy - odmiana opalu o zielonkawym zabarwieniu z domieszką związków niklu;
opal mszysty - odmiana, która zawiera inkluzje dendrytów (o fraktalnej strukturze);
opal wodny - przezroczysty, bezbarwny z efektownym zjawiskiem ognia;
hialit - odmiana bezbarwna.

Opal © jonnysek - stock.adobe.com

Właściwości

Właściwości opalu zostały wyszczególnione w tablicy. Poza nimi warto jeszcze wymienić następujące cechy:

brak uporządkowanej wewnętrznej struktury; złożony jest z kulistych drobinek krzemionkowych, zwykle ułożonych przypadkowo z niewielkim stopniem uporządkowania - to opal naturalny. Opal szlachetny charakteryzuje się dużym uporządkowaniem drobin krzemionkowych. Opal szlachetny wykazuje zjawisko iryzacji;
wrażliwy na wysoką temperaturę.

Występowanie

Opale występują w skałach magmowych, osadach gorących źródeł, skałach osadowych i innych.

Najpiękniejsze opale szlachetne pochodzą z Australii, a także ze Słowacji . Opal ognisty pochodzi z Meksyku. Opal naturalny występuje dość powszechnie.

Zastosowanie

Opal znajduje następujące zastosowanie:

w jubilerstwie do wyrobu wisiorków, broszek, pierścionków; to jeden z najcenniejszych kamieni szlachetnych;
poszukiwany przez kolekcjonerów.

Ciekawostki

To wrażliwy kamień. Traci swoje właściwości pod wpływem ogrzewania z uwagi na utratę wody. Nie należy biżuterii z opalami wystawiać na działanie Słońca. Co ciekawe po utracie wody kamień odzyska grę barw włożony z powrotem do wody. Często opale są wystawiane właśnie w ten sposób. Niestety wyjęte z wody po pewnym czasie nie iryzują już tak pięknie w przypadku tanich kamieni.

Iryzacja - jest to zjawisko optyczne, które polega na powstawaniu tęczowych barw na pewnych obszarach, w których zachodzi interferencja światła białego odbitego najczęściej od różnych optycznie warstw ciał przeźroczystych lub półprzeźroczystych. Zjawisko to można zaobserwować na powierzchni różnych minerałów (w tym także w opalu), na plamach benzyny, bańkach mydlanych, masie perłowej, na skrzydłach motyla, szklanych powierzchniach, w chmurach itd.

Od tego właśnie minerału pochodzi określenie: opalizacja, oznaczające specyficzną grę barw zależną od kąta widzenia.

Krzem

Krzem (Si) to pierwiastek chemiczny o liczbie atomowej 14, należący do grupy węglowców. To jeden z półprzewodników powszechnie stosowany w elektronice.