Żaby brunatne w Polsce

W Polsce obok żab zielonych (żaba śmieszka, żaba jeziorkowa i wodna) występują dość pospolicie żaby brunatne takie, jak żaba trawna, podobna do niej żaba moczarowa i żaba dalmatyńska.

Żaby brunatne to sztuczna grupa systematyczna i ma jedynie znaczenie praktyczne oraz popularnonaukowe. Posługiwanie się tym określeniem jest zwyczajnie wygodne.

U żab brunatnych są obecne wyraźne plamy skroniowe (ciemna plama z boku głowy zaraz za okiem) i plamy kątowe a także ciemne prążki na tylnych kończynach. Ubarwienie jest zmienne, ale przeważa kolor brunatny. Pojawiają się także barwy oliwkowe, żółtawe, różowawe, a nawet w okresie godowym u samców niebieskie. Samce mają modzele na pierwszych palcach kończyn przednich.

Żaby te są związanie silniej niż żaby zielone ze środowiskiem lądowym. Na lądzie spędzają większość swojego cyklu życiowego. To krajowi rekordziści w skokach wśród naszych płazów. Żaba dalmatyńska potrafi skoczyć na odległość 2 metrów i wysokość 1 metra.

Żaby brunatne są bardzo pożyteczne. Zjadają ogromne ilości bezkręgowców, w tym owadów uważanych przez człowieka za szkodniki oraz ślimaki. Same też służą za pokarm różnym zwierzętom.

Żabę dalmatyńską (zwinkę) (Rana dalmatina) ma szpicowaty pysk, bardzo długie kończyny tylne, poziome źrenice oczu, duże błony bębenkowe. Skóra ma z wierzchu brązowy kolor, na głowie są ciemne plamy skroniowe, za głową na grzbiecie plama kątowa w kształcie litery "V". Brzuszna strona jest ubarwiona biało, bez plam. Na tylnych kończynach znajdują się poprzeczne plamy w ciemnym kolorze. Szata godowa nie występuje. Zwinkę można spotkać w Polsce, ale jest wyjątkowo rzadkim gatunkiem w naszym kraju. Długość ciała wynosi 5-9 cm.

Żaba trawna (Rana temporaria) osiąga długość 5-10 cm. Najczęściej skóra jest brązowa i oliwkowozielona. Na ciele występują brązowe lub czarne plamy. Występują ciemne plamy skroniowe, plama na środku grzbietu, na udach poprzeczne, ciemne pręgi. Linia kręgowa nie jest widoczna. Na brzuchu znajduje się deseń mozaikowy. U samców znajdują się parzyste rezonatory, a także modzele na pierwszych palcach kończyn przednich. U samców pojawia się szata godowa. Jest to niebieskawa plama na gardzieli, niebieskawy grzbiet oraz zwisające fałdy skórne wypełnione limfą.

Żaba moczarowa (Rana arvalis) osiąga długość ciała 4-8 cm. Jest podobna do żaby trawnej. Pysk jest ostro zakończony. Na białym brzuchu zwykle nie ma plam, co ją odróżnia od żaby trawnej. Występuje bardzo duża różnorodność ubarwienia różnych osobników. W okresie godów samce mają niebieskawy grzbiet, plamę niebieską na gardzieli oraz zwisające fałdy. U samic kolor skóry staje się w tym okresie bardziej jaskrawy. Samce są mniejsze od samic. Skóra na spodnich częściach ud i na części brzucha jest lekko przezroczysta. Widać przez nią mięśnie i wnętrzności.

Wszystkie gatunki podlegają w Polsce ochronie ścisłej.