Ptaki
Ptaki (Aves) to gromada kręgowców, która posiadła zdolność aktywnego lotu (znakomita większość gatunków). Zdolność ta uwarunkowała fizjologię i budowę ciała. To grupa zwierząt blisko spokrewniona z gadami. To najliczniejsza gromada kręgowców lądowych.
Reprezentuje je około 9700 gatunków, a w Polsce w stanie dzikim stwierdzono 463 gatunki, z czego ponad 230 lęgowych, w Europie jest ich około 570.
W niniejszym serwisie opisano wszystkie rzędy ptaków, żyjących dziś na świecie.
Atlas ptaków
W naszym atlasie ptaków można znaleźć wszystkie opisane w tym portalu gatunki. Wiele filtrów wyszukiwania pozwala zawęzić wyniki. To dobre narzędzie do oznaczania gatunków ptaków z całego świata.
Rzędy ptaków
Nazwa rzędu | Nazwa łacińska | Czy występuje w Polsce? | Liczba rodzin | Szacunkowa liczba gatunków |
---|---|---|---|---|
pingwiny | Spheniscidae | nie | 1 | 17 |
strusie | Struthionidae | nie | 1 | 2 |
nandu | Rheidae | nie | 1 | 2 |
kazuarowate | Casuariiformes | nie | 2 | 4 |
moa | Dinornithiformes | nie | - | - |
kiwi | Apterygidae | nie | 1 | 4 |
kusacze | Tinamidae | nie | 1 | 46 |
nury | Gaviidae | tak | 1 | 5 |
perkozy | Podicipedidae | tak | 1 | 22 |
rurkonose | Procellariiformes | tak | 4 | 125 |
pelikanowe | Pelecaniformes | tak | 5 | 65 |
bocianowe | Ciconiiformes | tak | 1 | 19 |
flamingowe | Phoenicopteriformes | nie | 1 | 5 |
faetony | Phaethontiformes | nie | 1 | 3 |
głuptakowe | Suliformes | tak | 4 | 44 |
blaszkodziobe | Anseriformes | tak | 3 | 165 |
kondorowe | Cathartiformes | nie | 1 | 7 |
sokołowe | Falconiformes | tak | 1 | 64 |
szponiaste | Accipitriformes | tak | 3 | 306 |
grzebiące | Galliformes | tak | 5 | 284 |
dropie | Otidiformes | tak | 1 | 25 |
kariamy | Cariamiformes | nie | 1 | 2 |
żurawiowe | Gruiformes | tak | 6 | 203 |
słonecznice | Eurypygiformes | nie | 2 | 2 |
madagaskarniki | Mesitornithiformes | nie | 1 | 3 |
siewkowe | Charadriiformes | tak | 17 | 374 |
stepówki | Pteroclidiformes | nie | 1 | 16 |
gołębie | Columbidae | tak | 1 | 309 |
papugi | Psittacidae | nie | 4 | 356 |
hoacyny | Opisthocomiformes | nie | 1 | 1 |
turakowe | Musophagiformes | nie | 1 | 23 |
kukułkowe | Cuculiformes | tak | 1 | 141 |
sowy | Strigiformes | tak | 2 | 229 |
nocolotowe | Nyctibiiformes | nie | 1 | 7 |
paszczakowe | Podargiformes | nie | 1 | 13 |
sownikowe | Aegotheliformes | nie | 1 | 11 |
tłuszczakowe | Steatornithiformes | nie | 1 | 1 |
lelkowe | Caprimulgiformes | tak | 1 | 95 |
krótkonogie | Apodiformes | tak | 2 | 465 |
czepigi | Coliidae | nie | 1 | 6 |
trogony | Trogonidae | nie | 1 | 43 |
kurole | Leptosomiformes | nie | 1 | 1 |
dzioborożcowe | Bucerotiformes | tak | 3 | 63 |
kraskowe | Coraciiformes | tak | 6 | 166 |
dzięciołowe | Piciformes | tak | 5 | 411 |
wróblowe | Passeriformes | tak | 137 | 6200 |
Cechy charakterystyczne ptaków
Poniżej przedstawiono ważne cechy charakterystyczne tej gromady:
- Ptaki są jajorodne. Jaja mają bogate żółtko, okryte wapienną skorupą.
- Rozwój embrionalny jest przyspieszany poprzez wysiadywanie jaja.
- Stałocieplność. Temperatura ciała waha się w granicach 39,5-43,4°C.
- Cienka skóra, bez gruczołów, pokryta piórami.
- Pierwsze para kończyn stanowi skrzydła.
- Czaszka łączy się z kręgosłupem za pomocą pojedynczego kłykcia.
- Mózgoczaszka jest zwartą puszką.
- Część kości zawiera worki powietrzne.
- W drugiej parze kończyn charakterystyczna jest kość skokowa.
- Na mostku znajduje się grzebień — wyrostek kostny, do którego przyczepione są silnie rozwinięte mięśnie piersiowe.
- Ptaki nie mają zębów. Posiadają dziób.
- Serce dzieli się na część żylną (prawą) i tętniczą (lewą), krew utleniona nie mieszą się z krwią płynącą w żyłach.
- Erytrocyty posiadają jądro, mają kształt dwuwypukłej soczewki.
- Płuca są niewielkie, nie mają opłucnej, a oskrzela przechodzą w worki powietrzne, które biegną po grzbietowej stronie ciała. Oddychanie przebiega inaczej podczas spoczynku i inaczej podczas lotu.
- Pęcherz moczowy nie występuje.
- Jajnik prawy i prawy jajowód są zredukowane.
- Zapłodnienie zachodzi w jajowodzie.
- W układzie nerwowym silnie rozwinięty jest móżdżek, który stanowi ośrodek koordynacji ruchu.
- Najważniejsze zmysły to wzrok, zmysł równowagi oraz słuch.
- Część ptaków odbywa bardzo dalekie sezonowe wędrówki.
Pokarm
Ptaki mają duże zapotrzebowanie na pokarm. Małe ptaki, gdy temperatura otoczenia jest niska, mogą bez pokarmu zginąć nawet w kilka godzin. Proces trawienia przebiega bardzo szybko. Jagody przechodzą przez układ pokarmowy wróblowatych w ciągu 10-12 minut. Srokosz trawi mysz do 3 godzin.
Ptaki żywią się jagodami, nasionami, owocami, owadami, a także kręgowcami.
Ptaki są jednak odporne na brak wody. Część z nich nie pije wcale.
Ciekawostki o ptakach
Świat ptaków jest niezwykle zróżnicowany i fascynujący. W artykule ciekawostki o ptakach zgromadzono wiele ciekawych faktów z życia tej grupy zwierząt.
Znaczenie ptaków
Znaczenie ptaków jest nie do przecenienia. To jedni z największych tępicieli szkodników zarówno owadów, jak i gryzoni.
Drób stanowi niebagatelny element diety człowieka.
Część ptaków jest nosicielami chorób i pasożytów.
Wiele ptaków jest zagrożonych wymarciem. Większość ptaków w Polsce podlega ochronie prawnej. Dokładniejsze informacje znajdziesz przy poszczególnych opisach gatunków i rodzin ptaków.
Systematyka ptaków
Pełna systematyka ptaków wraz z gatunkami i linkami do atlasu ssaków znajdują się w osobnym artykule systematyka ptaków
Poniższa tabela zawiera systematykę ptaków.
Jednostka systematyczna | Nazwa polska | Nazwa łacińska |
Gromada | ptaki | Aves |
Typ | strunowce | Chordata |
Podkrólestwo | tkankowce | Eumetazoa |
Królestwo | zwierzęta | Animalia |
Domena | eukarionty | Eucaryota |
Artykuły powiązane
Pytania
Czy ptaki to zwierzęta?
Tak. Ptaki to gromada kręgowców.
Kolorowe ptaki Polski
W Polsce wbrew powszechnej opinii gniazdują ptaki o jaskrawych i ciekawych barwach, dość często prezentujące całą gamę kolorów. Oto nasza lista.
Ptaki online na żywo
W Internecie jest wiele stron z możliwością podglądania ptaków na żywo online, za pośrednictwem kamer. Najczęściej podgląda się ptaki w ich gniazdach oraz przy karmnikach.
Ptaki w kulturze
Ptaki pojawiają się w wielu dziedzinach sztuki i popkultury. Oto nasza subiektywna lista postaci i dzieł, w których ptaki są istotnym lub charakterystycznym tematem.
Jerzyki - ptaki na komary
Komary to bardzo uciążliwe i znienawidzone przez człowieka owady. Walczymy z nimi poprzez opryski środkami chemicznymi. Czy komary mają naturalnych wrogów?
Największe jaja na świecie
Jaki ptak znosi największe jaja na świecie, a jaki najmniejsze? Ile jaj kurzych mieści się w takim jaju. Czy takie jajo jest jadalne?
Jaki ptak najgłębiej nurkuje?
Wśród ptaków mamy także takie, które opanowały środowisko wodne. Który z gatunków najgłębiej nurkuje?
Jaki ptak najszybciej pływa?
Wśród ptaków mamy także takie, które opanowały środowisko wodne. Który z gatunków najszybciej pływa?
Jaki ptak znosi najwięcej jaj?
Wszystkie ptaki znoszą jaja i wysiadują je, aby zachować ciągłość gatunku. Które ptaki znoszą ich najwięcej? Czy są to nasze zwykłe kury domowe, czy też inne ptaki?
Ile jest ptaków na świecie?
Czy ptaków jest więcej niż ludzi na świecie? Ile jest gatunków ptaków na świecie a ile w Polsce? Które gatunki są najliczniejsze, a które rzadkie?
Jak dzięcioły wytrzymują uderzenia dziobem w drzewo?
Dlaczego dzięcioł nie dostaje wstrząsu mózgu podczas uderzeń w konar drzewa? Jak to się dzieje?
Które ptaki gniazdują najdalej?
Bieguny to rejony o ekstremalnych warunkach pogodowych. Jak daleko w tych warunkach ptaki mogą się rozmnażać i wysiadywać jaja?
Dlaczego ptaki lecą w kluczu?
W stadach duże ptaki na długich dystansach tworzą w locie szyk klucza w kształcie litery V. Dlaczego tak się dzieje?
Czy tylko kukułki podrzucają swoje jaja?
To, co robi kukułka nosi nazwę pasożytnictwa lęgowego. Czy w świecie przyrody kukułka jest wyjątkiem, czy też jest to zjawisko spotykane także u innych gatunków?
Największe gniazda ptaków
Jak duże może być gniazdo ptaka? Jakie ptaki są rekordzistami pod tym względem? Oto krótki przegląd rekordzistów wśród ptasich budowniczych gniazd na świecie i w Polsce.
Najmniejsze ptaki na świecie
Jaki jest najmniejszy ptak na świecie? Jaki polski ptak jest najmniejszy?
Największe ptaki na świecie
Jaki ptak jest największy na świecie, a jaki w Polsce? Jakie gatunki są najcięższe, które mają największą rozpiętość skrzydeł i które są najwyższe?
© medianauka.pl, 2014-11-10, A-2678
Data aktualizacji artykułu: 2023-09-03