Szponiaste

Szponiaste (Accipitriformes) to rząd ptaków, do którego zaliczamy 3 rodziny. Ptaki szponiaste w Polsce zaliczane są do jastrzębiowatych i rybołowów, do której należą jastrzębie, myszołowy, błotniaki, kanie, orły, sępy. Druga rodzina to rybołowy z jednym gatunkiem rybołowa.

Rodziny

Alfabetyczny wykaz opublikowanych rodzin.

Nazwa rodzinyNazwa
łacińska
Liczba gatunków Czy występuje
w Polsce?
ŚwiatPolska
jastrzębiowateAccipitridae24323Tak
rybołowyPandionidae11Tak
sekretarzeSagittariidae10Nie


Występowanie i środowisko

Ptaki drapieżne są kosmopolityczne. Można je spotkać na całym świecie w różnych środowiskach.

Tryb życia i zachowanie

Ptaki drapieżne nie występują licznie, co wynika z ich trybu życia. Charakteryzuje je terytorializm łowiecki. Polują zwykle w ciągu dnia. Zdobycz chwytają za pomocą długich szponów. Cechą charakterystyczną ptaków drapieżnych są bardzo duże rewiry łowieckie. To ptaki osiadłe lub migrujące. Przeloty odbywają się zawsze nad lądem. To często samotnicy lub żyją w parach. Niektóre gatunki jak kobczyki tworzą kolonie. Niektóre błotniaki gromadzą się w większej liczbie na noclegowiskach. Bieliki, kanie czarne, orliki krzykliwe pojawiają się czasem w większych grupach w miejscach, które obfitują w pokarm.


Morfologia i anatomia

Wielkość ciała dość zróżnicowana. Najczęściej mają mocny, ostro zakończony i zakrzywiony dziób. Łapy zaopatrzone są w ostre szpony. U nasady dzioba znajdują się otwory nosowe. Zwykle samice są większe od samców. Drapieżne ptaki mają świetny wzrok.

Rozmnażanie

Wyprowadzają jeden lęg w roku. W gnieździe 1-6 jaj, wysiadywanych przez samicę. Samiec dostarcza pożywienia. Samica opiekuje się jajami, wysiaduje je, ma pod opieką także pisklęta. Pisklęta są gniazdownikami. Młode wykluwają się z jaj zwykle z otwartymi oczami i pokryte są puchem. Rodzice bardzo długo karmią młode, nawet wtedy, gdy młode potrafią już same latać.

Pożywienie

Odżywiają się głównie kręgowcami, ale także bezkręgowcami, głównie owadami (np. trzmielojad). Sępy oraz inne drapieżne ptaki w okresie głodu zjadają padlinę.

Ochrona i zagrożenia

Krytycznie zagrożone są: kondor kalifornijski oraz 8 gatunków jastrzębiowatych, w tym hakodziób kubański, sęp bengalski, sęp indyjski, myszołów siwogłowy. 4 gatunki jastrzębiowatych uznaje się za zagrożone.

Bliskie zagrożenia / mniejszego ryzyka są: kondor wielki. Karakara meksykańska została uznana za wymarłą. Pięć gatunków sokołowatych oraz 22 gatunki jastrzębiowatych uznaje się za narażone.

Zanieczyszczenie chemiczne środowiska, szczególnie środkami DDT, ma bardzo duży wpływ na liczebność ptaków tej rodziny. DDE - podstawowy produkt rozkładu DDT zmienia strukturę skorupki jaja, przez co jaja zapadały się pod ciężarem ptaka podczas wysiadywania.

W Polsce wszystkie ptaki drapieżne podlegają ochronie ścisłej.

Wykresy poniżej przedstawiają strukturę zagrożenia wymarcia gatunków z danego rzędu. Pierwszy diagram uwzględnia gatunki, których nie opisano w naszym serwisie (jeżeli taka sytuacja ma miejsce), drugi diagram uwzględnia wyłącznie gatunki, które opisano w portalu, trzeci diagram uwzględnia tylko gatunki rodzime.

Struktura zagrożenia wymarciem
(wszystkie wymienione gatunki rzędu)

Struktura zagrożenia wymarciem
(wszystkie opisane w serwisie gatunki rzędu)

Struktura zagrożenia wymarciem PL
(wszystkie wymienione polskie gatunki rzędu)


Jeżeli chcesz się więcej dowiedzieć o statusach zagrożenia wymarciem i zapoznać się z opisami poszczególnych statusów, kliknij tutaj.

Ciekawostki

Brak danych.


Kalendarz przyrody

123456789101112

Opis

         Bielik (zwyczajny): Trwa okres składania jaj przez bielika.
    Błotniak stawowy: Możliwość obserwacji w Polsce błotniaka stawowego.
          Błotniak stawowy: Okres lęgów błotniaka stawowego.
          Błotniak zbożowy: Przylatuje do Polski błotniak zbożowy.
          Błotniak zbożowy: Błotniak zbożowy odlatuje na zimę.
      Gadożer: Okres występowania w naszym kraju gadożera.
     Gadożer: Okres ochrony strefowej w promieniu 500 m od gniazda.
          Gadożer: Okres składania jaj przez gadożery.
Jastrząb: Okres występowania w Polsce jastrzębia.
    Kania czarna: Okres występowania w Polsce kani czarnej.
      Kania czarna: Okres ochrony strefowej w promieniu 500 m od miejsca lęgów. Poza tym okresem 100 m.
          Kania czarna: Samica kani czarnej składa jaja.
   Kania ruda: Możliwość obserwacjiw Polsce kani rudej.
      Kania ruda: Okres ochronny kani rudej. W tym czasie nie można zbliżać się do gniazda na odległość mniejszą niż 500 m.
Krogulec (zwyczajny): Okres występowania w Polsce krogulca.
         Krogulec (zwyczajny): Samica krogulca składa jaja.
Myszołów (zwyczajny): Okres występowania myszołowa w Polsce.
          Myszołów (zwyczajny): Okres składania jaj przez myszołowa w Polsce.
    Orlik grubodzioby: W Polsce występuje orlik grubodzioby.
     Orlik krzykliwy: Okres występowania w Polsce orlika krzykliwego.
         Orzeł przedni: Trwa okres składania jaj u orła przedniego.
    Orzełek (włochaty): Okres występowania w Polsce orzełka.
          Rybołów: Do Polski przylatują rybołowy.
          Rybołów: Trwa okres lęgowy rybołowów.
          Rybołów: Rybołowy odlatują z naszego kraju na zimowiska.
          Trzmielojad: Trzmielojady przylatują do Polski.
          Trzmielojad: Trwa okres składania jaj u trzmielojadów.
          Trzmielojad: Trzmielojady odlatują na zimowiska do Afryki.
Pokaż tylko bieżące wydarzenia



Powiązane quizy

Ptaki Polski — quiz

Liczba pytań: 30
Quiz szkolny
Średni wynik:
20.86 / 69.53%
2024-01-18




© medianauka.pl, 2014-01-06, RZAD-31
Data aktualizacji artykułu: 2021-10-04




Udostępnij
©® Media Nauka 2008-2023 r.