Spis treści:

Jastrzębiowate

Jastrzębiowate (Accipitridae) to rodzina ptaków z rzędu szponiastych. Jest to najliczniejsza grupa ptaków drapieżnych. Rodzina ta liczy dziś 243 gatunki, z czego 23 gatunki spotykamy w Polsce, a gniazduje u nas zaledwie 14 gatunków z tej rodziny.

Podział gatunków

Można spośród wszystkich gatunków wyodrębnić pewne grupy jastrzębiowatych. Są to:

Ubarwienie upierzenia jest zwykle szare, brązowe, czarne i białe. Nierzadko obecny deseń lub plamy. Dziób jest silny, zakrzywiony w dół, hakowaty. U nasady zwykle obecna woskówka, najczęściej żółta. Tęczówki oczu zwykle mają kolor brązowy. Nogi silne, zakończone szponami, najczęściej ciemnymi. Samice są zwykle większe od samic.

Występowanie i środowisko

Występują na całym świecie poza Antarktydą. Zajmują różne środowiska, od lasów tropikalnych po pustynie. Są obecne w miastach.

Tryb życia i zachowanie

Jastrzębiowate są aktywne w dzień.

Rozmnażanie

Gnieżdżą się raz w roku. Większość gatunków ma jednego partnera w sezonie rozrodczym. Gniazdo to platforma zbudowana z patyków i gałęzi, wyściełana liśćmi, umiejscowione na półce skalnej lub u rozwidlenia gałęzi. Samica składa 1-7 jaj. Okres inkubacji trwa 28-60 dni. Pisklęta są gniazdownikami. W gnieździe pozostają do 148 dni. Po opuszczeniu gniazda rodzice nadal opiekują się młodymi, czasem nawet 2 lata.

Pożywienie

Odżywiają się upolowanymi kręgowcami, padliną, dużymi owadami, czasem bezkręgowcami.

Ochrona i zagrożenia

Osiem gatunków jest uznanych za krytycznie zagrożone. Są to między innymi hakodziób kubański, sęp bengalski, sęp indyjski, myszołów siwogłowy. Cztery gatunki uznaje się za zagrożone, 22 na narażone.

Wykresy poniżej przedstawiają strukturę zagrożenia wymarcia gatunków z danej rodziny. Pierwszy diagram uwzględnia gatunki, których nie opisano w naszym serwisie (jeżeli taka sytuacja ma miejsce), drugi diagram uwzględnia wyłącznie gatunki, które opisano w portalu, trzeci diagram uwzględnia tylko gatunki rodzime.

Struktura zagrożenia wymarciem
(wszystkie wymienione gatunki rodziny)

Struktura zagrożenia wymarciem
(wszystkie opisane w serwisie gatunki rodziny)

Struktura zagrożenia wymarciem PL
(wszystkie wymienione polskie gatunki rodziny)


Jeżeli chcesz się więcej dowiedzieć o statusach zagrożenia wymarciem i zapoznać się z opisami poszczególnych statusów, kliknij tutaj.

Gatunki

To wykaz gatunków, przynależących do danej rodziny:


Inne gatunki

Kalendarz przyrody

Poniższy kalendarz zawiera wszystkie gatunki, które nie znalazły się w opisie żadnego rodzaju. Każdy rodzaj zawiera niezależny kalendarz przyrody.

123456789101112

Opis

 ◂●▸        Trwa okres składania jaj przez bielika.
  ●●●●●●●●  Możliwość obserwacji w Polsce błotniaka stawowego.
   ●▸       Okres lęgów błotniaka stawowego.
  ●●        Przylatuje do Polski błotniak zbożowy.
        ●●  Błotniak zbożowy odlatuje na zimę.
   ●●●●●●   Okres występowania w naszym kraju gadożera.
  ●●●●●●●   Okres ochrony strefowej w promieniu 500 m od gniazda.
   ◂▸       Okres składania jaj przez gadożery.
●●●●●●●●●●●●Okres występowania w Polsce jastrzębia.
  ●●●●●●●●  Okres występowania w Polsce kani czarnej.
  ●●●●●●    Okres ochrony strefowej w promieniu 500 m od miejsca lęgów. Poza tym okresem 100 m.
   ●▸       Samica kani czarnej składa jaja.
  ●●●●●●●●● Możliwość obserwacjiw Polsce kani rudej.
  ●●●●●●    Okres ochronny kani rudej. W tym czasie nie można zbliżać się do gniazda na odległość mniejszą niż 500 m.
●●●●●●●●●●●●Okres występowania w Polsce krogulca.
   ◂●▸      Samica krogulca składa jaja.
●●●●●●●●●●●●Okres występowania myszołowa w Polsce.
  ◂●        Okres składania jaj przez myszołowa w Polsce.
  ●●●●●●●●  W Polsce występuje orlik grubodzioby.
   ●●●●●●▸  Okres występowania w Polsce orlika krzykliwego.
 ◂●▸        Trwa okres składania jaj u orła przedniego.
   ●●●●●●●▸ Okres występowania w Polsce orzełka.
   ◂▸       Trzmielojady przylatują do Polski.
    ◂▸      Trwa okres składania jaj u trzmielojadów.
       ◂▸   Trzmielojady odlatują na zimowiska do Afryki.

Oznaczenia

Poniżej przedstawiamy opis zastosowanych oznaczeń gatunków.

Występowanie w Polsce

PL
- gatunek zaobserwowany w Polsce w stanie dzikim po 1950 r.
PL - wtórnie
- gatunek introdukowany w Polsce rozmyślnie lub przypadkowo, tworzący stałe populacje.
PL - obserwacje dawne
- gatunek obserwowany ostatnio w Polsce w latach 1801-1950.
PL - hodowla
- gatunek hodowlany.

Liczebność

Podana liczba oznacza liczbę zwykle szacowaną samców lub par lęgowych obserwowanych w Polsce w ciągu roku (dotyczy gatunków lęgowych w Polsce).

Bardzo liczny
- 3 000 001 - 30 000 000
Liczny
- 300 001 - 3 000 000
Średnio liczny
- 30 001 - 300 000
Nieliczny
- 3001 - 30 000
Bardzo nieliczny
- 301 - 3 000
Skrajnie nieliczny
- 1 - 300

Status

Lęgowy
- gniazduje regularnie na dyżym obszarze kraju.
Lęgowy sporadycznie
- gniazduje sporadycznie w kraju lub tylko lokalnie.
Przelotny/przylatujący
- gatunek regularnie stacjonuje w kraju podczas swoich przelotów lub przylatuje na zimowiska.
Zalatujący
- gatunek pojawiający się w Polsce nieregularnie.
Zalatujący wyjątkowo
- gatunek pojawiający się wyjątkowo w kraju (poniżej 5 obserwacji).

 ! 
- gatunek ujęty w Załączniku i Dyrektywie Ptasiej (2009/147/WE z 30-11-2009 w sprawie ochrony dzikiego ptactwa), wskazującej na gatunki podlegające wraz z siedliskami szczególnej ochronie.


Powiązane quizy

Ptaki Polski — quiz
Ptaki Polski — quiz

Liczba pytań: 30
Quiz szkolny
Średni wynik:
20.94 / 69.8%
2024-01-18



Bibliografia

Wykaz całej bibliografii dla wszystkich artykułów opublikowanych w niniejszym serwisie znajduje się w odnośniku w stopce. Poniżej znajduje się wykaz publikacji, które w szczególności były wykorzystywane w przygotowaniu niniejszego artykułu:

  • IUCN — Czerwona Księga Gatunków Zagrożonych, ISSN 2307-8235 https://www.iucnredlist.org
  • Mielczarek Paweł, Kuziemko Marek — Kompletna lista ptaków świata, Wydział Biologii : Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego 2019 http://listaptakow.eko.uj.edu.pl/

Ptaki online na żywo
Ptaki online na żywo
W Internecie jest wiele stron z możliwością podglądania ptaków na żywo online, za pośrednictwem kamer. Najczęściej podgląda się ptaki w ich gniazdach oraz przy karmnikach.
Czy ptaki się kąpią?
Czy ptaki się kąpią?
Zimą często dokarmiamy nasze ptaki. Czy jednak równie dobrze pamiętamy o nich latem? Wówczas również można im pomóc przetrwać trudne okresy suszy i wysokich temperatur.
Czy tylko kukułki podrzucają swoje jaja?
Czy tylko kukułki podrzucają swoje jaja?
To, co robi kukułka nosi nazwę pasożytnictwa lęgowego. Czy w świecie przyrody kukułka jest wyjątkiem, czy też jest to zjawisko spotykane także u innych gatunków?
Największe gniazda ptaków
Największe gniazda ptaków
Jak duże może być gniazdo ptaka? Jakie ptaki są rekordzistami pod tym względem? Oto krótki przegląd rekordzistów wśród ptasich budowniczych gniazd na świecie i w Polsce.
Jak dokarmiać ptaki?
Jak dokarmiać ptaki?
Czym i jak mądrze dokarmiać ptaki, aby im nie zaszkodzić?
Najmniejsze ptaki na świecie
Najmniejsze ptaki na świecie
Jaki jest najmniejszy ptak na świecie? Jaki polski ptak jest najmniejszy?
Największe ptaki na świecie
Największe ptaki na świecie
Jaki ptak jest największy na świecie, a jaki w Polsce? Jakie gatunki są najcięższe, które mają największą rozpiętość skrzydeł i które są najwyższe?

© medianauka.pl, 2014-01-06, RODZ-69
Data aktualizacji artykułu: 2021-10-04



Udostępnij
©® Media Nauka 2008-2023 r.