Trzmielojad
(Pernis apivorus)

Trzmielojad (Pernis apivorus) to ptak z rodziny jastrzębiowatych, z podrodziny czubaków, bardzo podobny do myszołowa, o zmiennym upierzeniu. Kolor piór może być od białawego do brunatnego. Spód ciała zawsze jest jaśniejszy. Nogi są żółte, dziób czarny. Na sterówkach 3 lub 4 poprzeczne pasy. Oczy są żółte. Wokół dzioba, w odróżnieniu od innych ptaków drapieżnych, trzmielojad posiada łuskowate pióra, które chronią go przed ukąszeniami.

© Julius Kramer - Fotolia.com

Nazwa gatunku

Trzmielojad (Pernis apivorus)

Nazwy obce

angielska: European Honey-buzzard, Honey Buzzard, European Honey Buzzard
niemiecka: Wespenbussard
czeska: Včelojed lesní
francuska: Bondrée apivore
hiszpańska: Abejero europeo

Pierwsze opisanie gatunku

(Linnaeus, 1758)

Obszar występowania

Europa - tak; Polska - tak;
Azja - tak;
Afryka - tak;
Ameryka Północna - nie;
Ameryka Południowa - nie;
Australia - nie;
Antarktyda - nie;

Legenda

Obszary całorocznego występowania
Obszary gniazdowania
Obszary zimowania

Wielkość

Długość: 60 cm
Rozpiętość skrzydeł: 130 cm.
Ciężar: do 700 g

Systematyka

Domena: Eukarionty (Eukaryota)
Królestwo: Zwierzęta (Animalia)
Typ: Strunowce (Chordata)
Gromada: Ptaki (Aves)
Rząd: Drapieżne (Falconiformes)
Rodzina: Jastrzębiowate (Accipitridae)

Głos

Poza swoim rewirem odzywa się bardzo rzadko. Nad rewirem lęgowym wydaje odgłos przypominający "didli-i". Gdy jest zaniepokojony woła "kikiki".

Występowanie i środowisko

Żyje w prawie całej Europie i zachodniej części Azji. Zimuje w Afryce środkowej. Zamieszkuje skraje niewielkich zadrzewień. W Polsce jest nielicznym ptakiem lęgowym, liczniejszym na południu kraju.

Tryb życia i zachowanie

To ptak wędrowny, Przylatuje w końcu kwietnia i maju, odlatuje od sierpnia do września. W powietrzu zawisa wyjątkowo.

Pożywienie

Jego pokarmem są żądłówki, w szczególności osy, szerszenie, trzmiele i inne owady. Czasem łowi drobne kręgowce, na przykład żaby. Potrafi rozkopać gniazdo owadów i plastry z czerwiami przenosić do swojego gniazda. Pisklęta karmione są larwami trzmieli i os.

Rozmnażanie

Gniazduje na skraju lasu, zwykle wysoko na drzewie liściastym. Samica raz w roku od połowy maja do połowy czerwca składa 2 jaja, które wysiaduje samiec i samica przez 30-35 dni. Pisklęta opuszczają gniazdo po 40 dniach.

Ochrona i zagrożenia

Gatunek ten nie jest zagrożony wymarciem. Ma status LC w Czerwonej Księdze Gatunków Zagrożonych. Trzmielojad jest objęty całkowitą ochroną w Polsce.

Ciekawostki

Zimowiska trzmielojadów są najbardziej odległe ze wszystkich gatunków rodzimych ptaków drapieżnych.

Zdjęcia i grafiki - galeria

© medianauka.pl, 2013-11-18, GAT-642