Ptaki Polski

W Polsce żyje w stanie dzikim 421 gatunków, z czego 236 lęgowych. Pozostałe gatunki, to ptaki u nas zimujące, sporadycznie zalatujące lub migrujące przez teren Polski. Mamy u siebie przedstawicieli aż 17 rzędów gromady ptaków.

Oto wykaz wszystkich przedstawicieli gatunków ptaków żyjących w naszym kraju, o których piszemy w naszym portalu, w podziale na rzędy i rodziny:

Spis treści

• Blaszkodziobe Kaczkowate 
• Wróblowe Szpaki  Krukowate  Sikorowate, sikory  Pliszkowate  Wróble, wróblowate  Kowaliki  Drozdowate  Skowronki  Kurtodrozdy  Jaskółki  Dzierzby  Ziarnojady, łuszczaki  Muchołówki  Jemiołuszki  Wilgi  Remizy  Pluszcze  Pełzacze  Strzyżyki  Raniuszki  Pokrzewkowate  Mysikróliki  Płochacze  Trznadlowate  Wireonkowate 
• Sowy Puszczykowate  Płomykówki 
• Siewkowate, siewkowe Sieweczkowate  Bekasowate  Mewowate, mewy  Wydrzyki  Ostrygojady  Płatkonogi  Szczudłonogi, szczudłakowate  Kulony  Żwirowcowate  Rybitwy  Alki 
• Żurawiowe Żurawie  Chruściele  Dropie 
• Pełnopłetwe Kormorany  Pelikany  Głuptaki 
• Kuraki Bażantowate  Głuszcowate 
• Brodzące Czaple, czaplowate  Ibisowate  Bocianowate 
• Drapieżne Jastrzębiowate  Rybołowy  Sokołowate 
• Kraskowate Kraski  Dudki  Zimorodki, zimorodkowate  Żołny 
• Gołębiowate Gołębie 
• Rurkonose Petrele, petrelowate, burzykowate 
• Łaźce Dzięciołowate 
• Kukułkowe Kukawkowate 
• Krótkonogie Jerzyki, jerzykowate 
• Nury Nury 
• Lelkowate Lelki 
• Perkozowate Perkozy 

Rząd: Blaszkodziobe (Anseriformes)

Rodzina: Kaczkowate (Anatidae)

Bernikla białolica

Bernikla białolica to gatunek ptaka należący do gęśców, o czarno-białym upierzeniu, bardzo rzadko obserwowana w Polsce. Zimuje na łąkach niedaleko morza. Bernikla białolica jest ptakiem wędrownym. Lubi przebywać w większych grupach.

Bernikla kanadyjska

Bernikla kanadyjska to ptak z grupy gęśców, hodowany w europejskich parkach i ogrodach zoologicznych. Żeruje na lądzie. Jest ptakiem wędrownym. Zjada głównie pokarm roślinny, także bezkręgowce.

Bernikla rdzawoszyja

Bernikla rdzawoszyjna to ptak z grupy gęśców o pięknym upierzeniu wyjątkowo rzadko zalatujący do naszego kraju. Jest ptakiem syberyjskiej tundry i lasotundry. Pokarm pobiera na lądzie i w płyciznach. Jest ptakiem wędrownym.

Bielaczek

Bielaczek (Mergellus albellus) to gatunek nielicznego ptaka z rodziny kaczkowatych, zaliczany do traczy. Ma dość krótki dziób. Samiec jest nieco większy od samicy. Samiec w szacie godowej jest biały, z czarnymi elementami.

Cyraneczka

To najmniejszy przedstawiciel blaszkodziobych w Polsce. Samiec ma kasztanowatą głowę z zielonym polem, obwiedzionym jasną kreską. Ptaki te połykają kamyki (gastrolity). Niestety śrut myśliwski mylą z ziarnem i kaczki ulegają poważnym zatruciom ołowiem.

Cyranka

To drugi w kolejności najmniejszy przedstawiciel kaczek pływających w Polsce. Ma charakterystyczną białą brew nad okiem. Pokrywy skrzydłowe są jasne. Samiec ma część głowy, pierś i szyję brązowe. Charakterystyczne dla samca są też długie pióra.

Czernica

To jedyna kaczka, która ma czub zwisający z tyłu głowy. W Polsce średnio lub mało liczna. Łatwo ją z daleka rozpoznać w okresie godowym. Gniazduje na ziemi pod osłoną roślin, nierzadko w koloniach mew lub rybitw.

Edredon

To jedna z naszych największych i najrzadziej spotykana morska kaczka. Ma dużą głowę, krótką szyję, charakterystyczne płaskie czoło, którego przedłużeniem jest dziób. Prowadzi stadny tryb życia.

Edredon okazały, turkan

Edredon okazały, turkan (Somateria spectabilis) to gatunek ptaka z rodziny kaczkowatych. To jedna z najpiękniej ubarwionych kaczek. Bardzo rzadko obserwowany zimą w Polsce nad Bałtykiem. Występuje w tundrze na morskich wybrzeżach.

Gągoł

Gągoł to jedna z niewielu gatunków kaczek, które gniazdują w dziuplach drzew. Kaczkę tę można spotkać u nas na północy kraju nad śródleśnymi jeziorami. Głowa samca w szacie godowej jest czarna z zielonym, metalicznym połyskiem.

Gęgawa

Gęgawa to przodek gęsi domowej. W Polsce nieliczna. Zasiedla Palearktykę. To najbardziej pospolita dzika gęś w Europie. Samiec jest większy od samicy. Upierzenie popielato-szare, z jasnymi poprzecznymi, falistymi kreskami.

Gęsiówka egipska

Gęsiówka egipska to gatunek ptaka z rodziny kaczkowatych. To duża kaczka, która przypomina nieco gęś. Ma piękne ubarwienie. Upierzenie jest płowe, szarawe. Grzbiet jest rdzawy, wokół oczu znajdują się charakterystyczne, brązowe plamy wokół oczu.

Gęś białoczelna

Gęś białoczelna to ptak z grupy gęśców, dość liczna w Polsce podczas przelotów. Ma charakterystyczną białą plamę na czole. Białe czoło ani ciemne pasy na spodzie nie występują u młodych osobników.

Gęś domowa

Gęś domowa to pochodzący od gęgawy ptak hodowlany, występujący na całym świecie. Głównym celem hodowli jest mięso, tłuszcz i pierze. Występuje najczęściej białe upierzenie, pomarańczowy dziób i nogi.

Gęś garbonosa

Gęś garbonosa to ptak pochodzący ze wschodniej Azji. Gęś ta charakteryzuje się beżowo brązowym upierzeniem i ciemnym wyrostkiem nad dziobem. Gęś garbonosa jest ptakiem hodowlanym w Europie. Mięso tej gęsi jest chude, jaja są bardzo smaczne.

Gęś zbożowa

Gęś zbożowa to ptak z grupy gęśców, liczna w Polsce podczas przelotów. Ma charakterystyczne pomarańczowe plamy po bokach dzioba. Samica i samiec oraz młode są ubarwieni tak samo. Upierzenie jest brązowo-szare z białymi prążkami na grzbiecie.

Głowienka

Głowienka (Aythya ferina) to gatunek ptaka z rodziny kaczkowatych, zaliczany do grążyc. W szacie godowej ma głowę i szyję w górnej części kasztanowate. Charakterystyczny dla gatunku jest czarny dziób z szerokim szarym pasem u samca, węższym u samicy.

Hełmiatka

o jedna z najrzadszych kaczek środkowej części Europy. Czasem kaczka ta podrzuca jak kukułka swoje jaja do gniazd innego gatunku kaczek. To ptak wędrowny. Pokarm zbiera z powierzchni wody lub pod wodą.

Kaczka domowa

Kaczka domowa to forma kaczki krzyżówki, hodujemy ją na całym świecie. Większość hodowlanych kaczek to kaczki bezrasowe o białym lub srokatym upierzeniu. Wyróżniamy rasy nieśne, ogólnoużytkowe i mięsne.

Kazarka, kazarka rdzawa

Kazarka, zwana także kazarką rdzawą, to ptak z grupy kazarek o rudym upierzeniu, zamieszkujący Eurazję. W Polsce bardzo rzadko zalatuje. W szacie godowej upierzenie jest rdzawe za wyjątkiem czarnej obroży na szyi, ogona, lotek i zielonego lusterka. Samica

Krakwa

To jedna z najmniej barwnych naszych kaczek. Jest nieco mniejsza od krzyżówki. Jest to ptak wędrowny. W okresie poza lęgami gromadzi się w grupy, nierzadko z innymi gatunkami kaczek.

Krzyżówka

Bardzo pospolita w całej Europie dzika kaczka, od której wywodzi się kaczka domowa. Samiec w okresie godowym bogato ubarwiony z zieloną głową, charakterystyczną białą obrożą na szyi oraz niebieskimi lusterkami na skrzydłach.

Lodówka

Lodówka (Clangula hyemalis) to ptak z rodziny kaczkowatych, zaliczany do traczy. Samiec jest większy od samicy. Ma piękny, długi ogon. W szacie godowej samiec ma ciemnobrązową szyję, głowę i pierś, wierzch ciała jest czarny.

Łabędź czarnodzioby

Łabędź czarnodzioby (Cygnus columbianus) to gatunek dużego ptaka z rodziny kaczkowatych. Najbardziej charakterystyczna cecha tego łabędzia to czarny dziób z żółtą plamą u nasady.

Łabędź krzykliwy

Łabędź ten ma żółto-czarny dziób i wyprostowaną szyję. Jest u nas nieliczny. Mamy zaledwie kilkadziesiąt par w Polsce. Ptak ten unika obecności człowieka i jest bardzo płochliwy. Podczas lęgów ptak ten aktywnie broni swojego terytorium.

Łabędź niemy

Łabędź niemy to duży ptak z charakterystyczną wyciągniętą szyją o białym upierzeniu, z pomarańczowym dziobem z czarną naroślą u nasady, którego nierzadko możemy spotkać na zbiornikach wodnych w naszym kraju. Samiec i samica tworzą pary przez wiele lat.

Mandarynka

Mandarynka to przepiękna kaczka pochodząca z Azji, która hodowana jest także w Europie. Osobniki, które uciekły kiedyś z hodowli utworzyły stałe populacje zamieszkujące miejskie parki, także w Polsce.

Markaczka

Markaczka (Melanitta nigra) to ptak z rodziny kaczkowatych, zaliczany do traczy. Samiec jest większy od samicy. Ma czarne upierzenie, samica ciemnobrązowe z jaśniejszymi bokami głowy i brzuchem.

Nurogęś

To jedna z naszych największych kaczek. Ma charakterystyczny, wąski, haczykowaty dziób. Gniazduje w dziuplach. Ma wydłużoną sylwetkę ciała. Głowa samca w szacie godowej jest ciemnozielona. Grzbiet jest czarny, ogon ciemny.

Ohar

Ohar jest ptakiem z grupy kazarek, którego można spotkać nad Bałtykiem. Charakterystyczną cechą ohara jest guzowata narośl u nasady czerwonego dzioba, większa u samca. Samiec jest większy od samicy. Głowa oraz część szyi są czarne.

Płaskonos

Płaskonos to bardzo rzadki u nas gatunek. Dziób ma charakterystyczny, płaski i łyżkowaty kształt. Samiec jest pięknie ubarwiony. Głowa samca jest ciemnozielona, opalizująca, szyja od połowy, pierś i barkówki są białe. Boki i brzuch są brązowe.

Podgorzałka

Podgorzałka (Aythya nyroca) to gatunek ptaka z rodziny kaczkowatych należący do grążyc. Głowa, szyja i pierś samca jest kasztanowatordzawa, boki brązowoszare, wierzch jest czarnobrązowy.

Rożeniec

Rożeniec to jedna z najpiękniejszych kaczek występujących w naszym kraju. Ma dość smukłą budowę. Ma smukłą budowę ciała, cienką szyję, dość długi ogon. Samiec w szacie godowej ma brązową głowę, po bokach głowy występuje biały pasek.

Szlachar

Szlachar (Mergus serrator) to ptak z rodziny kaczkowatych, zaliczany do traczy. Ciało szlachara jest dość smukłe, a dziób długi i wąski. Samiec jest większy od samicy i jaskrawiej ubarwiony. Samiec i samica mają na głowie rozdwojony czub.

Świstun

Świstun to wędrowny ptak z grupy kaczek właściwych. Samiec pięknie ubarwiony. Dziób krótki, czoło wysokie. W szacie godowej samiec ma głowę i szyję kasztanowatą, a na czole jaśniejsza plama. Pierś czerwonawa, spód biały. Samica skromniej ubarwiona.

Uhla

Uhla (Melanitta fusca) to gatunek ptaka z rodziny kaczkowatych. Samiec ma czarne upierzenie, z białą plamą otaczającą oko, białe lusterko, pomarańczowożółty dziób. Uhla zimuje u nas od października do kwietnia.

Rząd: Wróblowe (Passeriformes)

Rodzina: Szpaki (Sturnidae)

Pasterz

Pasterz, pasterz różowy (Sturnus roseus) to ptak z rodziny szpaków. Samiec w szacie letniej ma tułów różowy, w szacie zimowej białawy. Głowa, skrzydła i ogon są czarne. Na karku długi czub. Samica jest bardziej brązowa i ma krótszy szub.

Szpak

Szpak to pospolity w Polsce ptak o czarnym ubarwieniu pierza. W sadach czereśniowych czyni szkody. Pióra są nakrapiane białymi plamkami, których u samic jest więcej. Dziób ma żółty kolor, przy nasadzie przechodzący w kolor niebieski.

Rodzina: Krukowate (Corvidae)

Czarnowron

Czarnowron (Corvus corone) to gatunek ptaka z rodziny krukowatych. Jeszcze do niedawna czarnowron był traktowany jako podgatunek wrony. Czarnowron jest podobny do wrony siwej, ma jednak czarne upierzenie i bardziej płaską głowę.

Gawron

Gawron to pospolity w Polsce ptak, przebywający na terenach zurbanizowanych, liczniejszy w okresie jesienno-zimowym. Ma jednolicie czarne upierzenie z niebieskawym połyskiem. Dziób jest bardzo mocny, szary, zaostrzony na końcu.

Kawka

Kawka to pospolity w Polsce przedstawiciel krukowatych. Ma szarą głowę i charakterystyczną, czarną czapeczkę na głowie. Ptaki dorosłe mają białą tęczówkę, młode - ciemną. Prowadzi stadne życie, często tworzy stada z gawronami.

Kruk

Kruk to największy przedstawiciel tej rodziny i jednocześnie największy z rzędu wróblowych na całym świecie. Ptak ten ma silny, czarny dziób, opierzony od góry prawie do połowy jego długości. Cały upierzony jest na jednolity, czarny kolor.

Orzechówka

Orzechówka to ptak, który ma brązowe upierzenie i białe plamki niemalże na całym ciele. Zjada nasiona drzew iglastych i orzechy laskowe. Czarne są tylko skrzydła, ogon i czapeczka na głowie. Pióra pod ogonem są białe.

Sójka

Sójka to ptak z rodziny krukowatych, o dużej zmienności. Ma kreskowane czoło, czarny wąs, łososiowy kolor ciała. Sójki niszczą szkodniki w głębi lasu. Inne krukowate tam nie docierają.

Sroka

Sroka to pospolity w Polsce ptak o bardzo długim ogonie i czarno-białym upierzeniu. Młode sroki mają krótkie ogony. Dzięki białemu brzuchowi i białymi zakończeniami skrzydeł oraz ogonowi łatwo rozpoznać srokę w locie.

Wieszczek

Wieszczek jest ptakiem żyjącym wysoko w górach. W Polsce gniazdował niegdyś w Tatrach, obecnie dawno nie notowany. Ptak ten ma małą głowę i niewielki, żółty dziób, który u młodych osobników jest ciemny. Upierzenie jednolicie czarne.

Wrona siwa

Wrona siwa to pospolity w Polsce ptak z charakterystycznym siwym upierzeniem grzbietu. Był podgatunkiem wrony. Tułów jest szary, reszta jest upierzona czarno. Dziób i nogi również są czarne. Samiec i samica są tej samej wielkości.

Rodzina: Sikorowate, sikory (Paridae)

Czarnogłówka

Czarnogłówka (Parus montanus) to mniejszy od wróbla ptak, zaliczany do rodziny sikor, podobny do sikory ubogiej. Od sikory ubogiej różni się wielkością tej plamy, która u czarnogłówki jest większa.

Czubatka

Czubatka to sikora szeroko rozpowszechniona w Polsce, ale rzadko widywana. Jej środowiskiem naturalnym są lasy iglaste. Sikorka ta ma charakterystyczny czubek na głowie, z czego wywodzi się jej nazwa. Z wierzchu jest brązowawa, od spodu jasna.

Modraszka, sikora modra

Modraszka, sikora modra to pospolity ptak lęgowy, mniejszy od wróbla, którego można spotkać na terenie całego naszego kraju w lasach mieszanych i liściastych, ogrodach, parkach, o bardzo charakterystycznym niebiesko-żółtawym upierzeniu.

Sikora bogatka

Sikora bogatka to pospolity ptak w Polsce. Najczęściej spotykany wśród sikor. Sikorka ta z wierzchu jest oliwkowa, ma czarną główkę, białe policzki, żółty brzuszek z czarnym paskiem - mniejszym u samic.

Sikora lazurowa

Sikora lazurowa (Parus cyanus) to ptak z rodziny sikor. Głowa i spód są jasne, przez oko biegnie ciemna pręga. Wierzch ciała i tył głowy są niebieskopopielate. Przez skrzydła biegnie biała pręga.

Sikora uboga

Sikora uboga jest podobna do czarnogłówki. Jest ptakiem leśnym, unikającym bliskości człowieka. Sterówki są równo ścięte. Głowa jest czarna, policzki białe. Czarna czapeczka ma metaliczny połysk.

Sosnówka

Sosnówka to najmniejsza sikora w Polsce. Jest typowym ptakiem leśnym, podobnym do sikory bogatki. Charakterystyczna dla sosnówki jest biała plama na karku i potylicy. W odróżnieniu od bogatki, na piersi nie występuje czarny pasek.

Rodzina: Pliszkowate (Motacillidae)

Pliszka cytrynowa

Pliszka cytrynowa (Motacilla citreola) to gatunek ptaka z rodziny pliszkowatych. W szacie godowej samiec ma intensywnie żółtą głowę i spód. Białe jest podogonie. Na karku znajduje się czarny pas.

Pliszka górska

Pliszka górska to rzadki u nas ptak. Ma najdłuższy ogon ze wszystkich pliszek. Preferuje cieki wodne o szybkim nurcie. Nad okiem biegnie biała brew, a od dzioba ciągnie się biały wąs.

Pliszka siwa

Pliszka siwa to dość pospolity w Polsce niewielki, długonogi, delikatny ptak śpiewający. Bardzo szybko i charakterystycznie biega. Widujemy ją często umykającą przed samochodami na ulicach.

Pliszka żółta

Pliszka żółta to piękny ptak średnio liczny w Polsce, o żółtym upierzeniu u samca. Szczególnie jaskrawe barwy samiec pliszki żółtej prezentuje na wiosnę. Jest mniejsza od wróbla. Ciało smukłe, ogon długi.

Siwerniak

Siwerniak to rzadki u nas ptak z rodziny pliszkowatych, występujący wyłącznie w wysokich partiach gór. Tylko w okresie zimy pojawia się niżej. W szacie godowej ptak ten ma szarą głowę, jasną brew nad okiem.

Świergotek drzewny

Świergotek drzewny (Anthus trivialis) to ptak z rodziny pliszkowatych, podobny do świergotka łąkowego. To nasz najbardziej liczny świergotek i jedyny żyjący w lesie.

Świergotek łąkowy

Świergotek łąkowy (Anthus pratensis) to gatunek ptaka z rodziny pliszkowatych wielkości wróbla. Ubarwienie niepozorne, maskujące, brunatno-szare, z kreskowaniem. Nad okiem biegnie biała brew.

Świergotek polny

Świergotek polny to największy z krajowych świergotków. Porusza długim ogonem zupełnie tak samo jak pliszka. Nad okiem biegnie jasna brew. Pokrywy skrzydłowe są ciemne z jasnymi brzegami.

Świergotek rdzawogardły

Świergotek rdzawogardły to przedstawiciel rodziny pliszkowatych. Najbardziej chyba charakterystyczna jest ceglasta pierś, podbródek, gardło i brew. W szacie godowej samców barwa ta staje się intensywna.

Rodzina: Wróble, wróblowate (Passeridae)

Mazurek

Mazurek (Passer montanus) to pospolity w Polsce ptak często mylony z wróblem. Jest od niego nieco mniejszy. Oba ptaki ubarwione są tak samo. Mazurek ma dużo mniejszą plamkę na podbródku niż u wróbla i ma ciemne plamki na policzkach.

Śnieżka zwyczajna

Śnieżka zwyczajna (Montifringilla nivalis) to gatunek ptaka należący do rodziny wróbli. Ma szarą głowę z czarną plamą pod dziobem. Ciało od spodu jest białawe, wierzch brunatny. To największy wróbel Europy.

Wróbel, wróbel domowy, wróbel zwyczajny

Wróbel to pospolity i liczny w Polsce ptak podobny do mazurka. To nieodłączny towarzysz człowieka. Występuje tutaj wyraźny dymorfizm płciowy. Samiec ma szary wierzch głowy, kark, pokrywy uszne, boki głowy - kasztanowatobrązowe.

Rodzina: Kowaliki (Sittidae)

Kowalik

Kowalik to chroniony ptak o pięknym ubarwieniu niebieskopopielatym z wierzchu i białokasztanowym spodzie. Kowalik potrafi chodzić po pniach drzew głową w dół. Zdarza się, że kowalik stuka dziobem w drzewo jak dzięcioł.

Pomurnik

Pomurnik to najrzadziej występujący ptak w Polsce. Mamy w kraju zaledwie około 20 par lęgowych. Jest kolorowy, szczególnie barwne są skrzydła - czerwone, czarne z białymi plamami. Grzbiet jest szarawy.

Rodzina: Drozdowate (Turdidae)

Białorzytka

Białorzytka to mały ptak z rodziny drozdowatych, który w okresie godowym ma charakterystyczną pręgę przebiegającą przez oko. Poza okresem godowym samiec i samica są brązowawe z wierzchu, kremowe od spodu.

Drozd obrożny

Drozd obrożny to rzadki u nas ptak, gniazdujący jedynie w górach. Ma charakterystyczną białą obrożę na piersi. Pióra na skrzydłach mają jasne brzegi. Czasem na spodzie ciała widać łuskowaty wzór. Dziób żółtawy.

Droździk

Droździk (Turdus iliacus) to rzadki u nas ptak, podobny do śpiewaka, ale nieco mniejszy od niego. Ma charakterystyczną białą brew nad okiem. Boki ciała są pomarańczowe. Rdzawe są też pokrywy podskrzydłowe. Wierzch jest brązowy z oliwkowym odcieniem.

Kląskawka

Kląskawka rzadko występujący w Polsce ptak śpiewający. Samiec ma czarną głowę i wierzch ciała, czerwoną pierś i białe plamy na spodzie ciała, po bokach i na szyi. Samica jest brązowa z ciemniejszą głową.

Kopciuszek

Kopciuszek to niezbyt liczny przedstawiciel drozdowatych w naszym kraju. Samiec jest czarny z białym lusterkiem na skrzydle, białymi pokrywami podogonowymi, ceglastym ogonem.

Kos

Kos to ptak z rodziny drozdowatych, samiec czarny, samica brunatno-oliwkowa. Tworzy różniące się nieco od siebie populacje żyjące w miastach i w lasach. Wśród kosów miejskich zdarzają się osobniki albinotyczne. Osobniki obu płci są tej samej wielkości.

Kwiczoł

Kwiczoł to niezbyt licznie występujący w Polsce ptak z rodziny drozdowatych. Głowa z wierzchu i kark oraz kuper są popielate, płaszcz brązowawy, gardło i pierś w kolorze gliny, z czarnymi plamkami, spód biały.

Modraczek

Modraczek (Tarsiger cyanurus) to gatunek ptaka z rodziny drozdowatych, czasem zaliczany do muchołówkowatych. Samiec ma niebieski wierzch, jasną brew nad okiem, jasny spód, różowy odcień na piersiach, pomarańczowe boki.

Paszkot

Paszkot to nasz największy gniazdujący drozd. Ma charakterystyczne plamkowanie na jasnym spodzie. Jest podobny do śpiewaka i droździka. Na bokach znajduje się żółtawy nalot. Pokrywy podskrzydłowe są białe.

Pleszka

Pleszka to mniejszy od wróbla ptak leśny, występujący w lasach, parkach i sadach na terenie całej Polski. To pięknie ubarwiony gatunek. Samiec w szacie godowej ma pomarańczową pierś i spód.

Podróżniczek

Podróżniczek to nasz najmniejszy słowik i jednocześnie najpiękniej ubarwiony. Nie śpiewa tak jak jego dwaj inni krajowi krewniacy i występuje tylko na północy kraju oraz w wysokich górach. Ciało z wierzchu jest brązowe, jasne od spodu.

Pokląskwa

Pokląskwa (Saxicola rubetra) to gatunek małego ptaka z rodziny drozdowatych. Nad okiem biegnie charakterystyczna biała brew. Na skrzydle występuje białe lusterko. Policzki brunatne.

Rudzik

Rudzik to rodzimy ptak leśny z charakterystycznym rdzawym kolorem głowy i piersi. Obie płci tej samej wielkości i mają takie samo ubarwienie. Dziób jest czarny. Oczy i nogi są ciemnobrązowe.

Słowik rdzawy

Słowik rdzawy to ptak, który występuje głównie na zachodzie kraju. To jeden z najpiękniejszych naszych ptasich śpiewaków. Upierzenie jest szarobrązowe z wierzchu i popielate od spodu. Ogon ma rdzawy odcień.

Słowik szary

Słowik szary (Luscinia luscinia) to gatunek ptaka śpiewającego z rodziny drozdowatych, podobny do słowika rdzawego, od którego różni go obecność na piersi elementów ciemniejszych obszarów.

Śpiewak

Śpiewak to ptak, który występuje u nas dość licznie, jest podobny do paszkota i droździka. Występuje w większych zadrzewieniach. W charakterystyczny sposób zjada ślimaki. Ptak ten rozbija muszle ślimaków o kamień.

Rodzina: Skowronki (Alaudidae)

Dzierlatka

Dzierlatka to nasz jedyny skowronek, który prowadzi osiadły tryb życia i nie stroni od zabudowań. Wyróżnia go charakterystyczny czubek na głowie. Ma dłuższy od skowronka dziób, krótszy ogon. Jest ubarwiona w jasne brązy, jaśniejsza od spodu.

Górniczek

Górniczek (Eremophila alpestris) to ptak z rodziny skowronków. Upierzenie z wierzchu brązowe, białe od spodu. Głowa samca w części przedniej jest żółta z czarnymi plamami na szyi, pod okiem i na brwi.

Kalandra białoskrzydła

Kalandra białoskrzydła to rzadko obserwowany w Polsce skowronek. Jego cechą charakterystyczną są białe lusterka na skrzydłach. Strona brzuszna biała. U samicy występuje kreskowanie rudych boków.

Kalandra czarna

Kalandra czarna to skowronek azjatycki. Jego cechą charakterystyczną jest czarne upierzenie samca. Samica ubarwiona jest podobnie jak nasz skowronek. To ptak wędrowny.

Lerka

Lerka była nazywana niegdyś skowronkiem borowym. Niewiele się od niego różni. Jest mniejsza, ma nieco krótszy ogon i delikatniejszy dziób. Nad okiem biegnie wyraźna biała brew, która sięga potylicy.

Skowronek

Skowronek to najczęściej występujący ptak na naszych polach. Znany jest z charakterystycznego śpiewu podczas lotów godowych. Ptak zawisa w miejscu wysoko nad ziemią, oznajmiając świergotem swoją obecność. Jest większy od wróbla.

Rodzina: Kurtodrozdy (Timaliidae)

Wąsatka

Wąsatka  to gatunek ptaka z rodziny tymalii, zaliczany przez różnych naukowców do różnych rodzin. Jest wielkości sikorki, ale ma dużo dłuższy, schodkowany ogon. Samiec ma niebieskawą głowę, charakterystyczny wąs w kolorze czarnym.

Rodzina: Jaskółki (Hirundinidae)

Brzegówka

Brzegówka to najmniejsza krajowa jaskółka, kopiąca długie norki w piaszczystych skarpach. Ptak ten ma wcięty ogon, zaostrzone długie skrzydła. Ubarwienie brunatne z wierzchu i białe od spodu.

Dymówka

Dymówka to najbardziej pospolita jaskółka w naszym kraju. Ma charakterystyczną czerwoną gardziel. Ogon mocno wcięty w widełki, u samców mocniej. Samiec i samica są podobnej wielkości i są tak samo upierzeni.

Oknówka

Oknówka upodobała sobie miasta. Gniazduje na zewnątrz budynków. Jest mniej zwinna od dymówki. Ma wcięty ogon, skrzydła długie, zaostrzone. Upierzenie czarne z granatowym odcieniem z białym kuprem i podgardlem oraz brzuchem.

Rodzina: Dzierzby (Laniidae)

Dzierzba czarnoczelna

Dzierzba czarnoczelna (Lanius minor) to gatunek ptaka z rodziny dzierzb, podobny nieco do srokosza, od którego różni się mniejszymi rozmiarami i czarnym upierzeniem czoła. Na skrzydle widoczne jest białe lusterko, a na ogonie białe obszary.

Dzierzba rudogłowa

Dzierzba rudogłowa, rudogłówka (Lanius senator) to gatunek ptaka z rodziny dzierzb z charakterystyczna rudą plamą na głowie i potylicy. Poluje na większe owady, czasem na małe kręgowce.

Gąsiorek

Gąsiorek jest najliczniejszym przedstawicielem dzierzb w Polsce. U samca kuper i wierzch głowy są popielate, plecy rdzawe, od dzioba do karku przez oczy biegnie gruba, czarna pręga. Maska ta może być mniej wyraźna.

Srokosz

Srokosz jest największym przedstawicielem dzierzb w Polsce. Przez oczy biegnie czarna maska. Czarny jest też ogon z białym obrzeżem i skrzydła. Na skrzydle znajduje się białe lusterko.

Rodzina: Ziarnojady, łuszczaki (Fringillidae)

Czeczotka

Czeczotka to skrajnie nieliczny u nas ptak lęgowy (około 200 par lęgowych), liczniejsza podczas przelotów. Ma czerwoną czapeczkę na czole. Po bokach i z wierzchu, a także na kuprze występuje ciemne kreskowanie.

Czyż

Czyż to nieliczny u nas gatunek lęgowy, mniejszy od wróbla. Ma żółtawe upierzenie z ciemnym kreskowaniem z wierzchu i od spodu. U samca występuje czarna czapeczka. Na jego podbródku widnieje czarna plamka.

Dziwonia

Dziwonia (Erythrina erythrinus) to gatunek ptaka z rodziny łuszczaków. Samiec ma czerwoną głowę, pierś oraz kuper, brązowe skrzydła i ogon. Zamieszkuje otwarte tereny o podmokłym charakterze takie ja doliny rzek.

Dzwoniec

Dzwoniec to pospolity w naszym kraju przedstawiciel łuszczaków. Samiec ma piękny, zielonkawy kolor. To częsty gość w naszych karmnikach. Ma krępą budowę ciała, dość dużą głowę, gruby i silny dziób.

Gil

Gil to piękny ptak z podrodziny łuszczaków o czerwonym lub beżowym upierzeniu części szyi i piersi. Jest w Polsce nielicznym ptakiem lęgowym. Głowa z wierzchu, skrzydła i ogon są czarne, jasna pręga na skrzydle, kuper i część brzucha białe.

Grubodziób

Grubodziób to ptak z podrodziny łuszczaków z charakterystycznym, dużym, mocnym dziobem. Samiec ma kasztanowatą głowę, szary kark, brązowy wierzch ciała. Lotki metalicznie czarne, biała pręga na skrzydle.

Jer

Jer to ptak, który tworzy największe w Europie, wielomilionowe stada. W Polsce pojawia się licznie podczas przelotów. Jest podobny do zięby. Pierś i boki oraz fragmenty skrzydeł są pomarańczowe. Spód i kuper są białe.

Krzyżodziób świerkowy

Krzyżodziób świerkowy to ziarnojad z podrodziny łuszczaków o czerwonym upierzeniu u samca. Ma charakterystyczny dziób, zakończony krzyżowo. Odżywia się nasionami drzew iglastych.

Kulczyk

Kulczyk (Serinus serinus) to gatunek niewielkiego ptaka z rodziny ziarnojadów. Jest to najmniejszy krajowy łuszczak. Samiec ma zielonożółty tył głowy, podobnie jak i grzbiet. Na tym tle znajdują się ciemne pasy. Skrzydła oraz ogon są brunatne.

Łuskowiec

Łuskowiec (Pinicola enucleator) to gatunek ptaka z rodziny ziarnojadów, jednego z największych gatunków tej rodziny. Samiec ma karminowe ubarwienie, grzbiet popielaty, skrzydła i ogon brunatne, na skrzydłach dwie białe pręgi.

Makolągwa

Makolągwa to ptak z podrodziny łuszczaków, występujący w naszym kraju. Samiec ma charakterystyczną, czerwoną plamę na czole i piersi. U samicy nie ma barwy czerwonej, ma też lepiej zaznaczone kreskowanie.

Osetnik

Osetnik (Serinus citrinella) to gatunek niewielkiego ptaka z rodziny ziarnojadów. Jest mniejszy od wróbla. Upierzenie w większości żółtozielone. Samiec ma żółty spód ciała oraz czoło. Kark i boki są szare, a grzbiet oliwkowy.

Rzepołuch

Rzepołuch (Carduelis flavirostris) to gatunek ptaka z rodziny łuszczaków, podobny do makolągwy. Upierzenie o barwach ochronnych, ochrowożółte z brunatnym kreskowaniem, spód szarawy.

Szczygieł

Szczygieł to rodzimy ziarnojad, niezbyt liczny w naszym kraju, którego można spotkać najczęściej przy skupiskach ostu i łopianu. Charakterystyczna dla szczygła jest czerwona głowa w części przedniej. Wierzch głowy czarny, boki białe.

Zięba

Zięba to niewielki, liczny w Polsce ptak z podrodziny łuszczaków o pięknym upierzeniu. Na skrzydle znajdują się dwa charakterystyczne prążki w kolorze białym. Pierś jest różowa, brzuch biały.

Rodzina: Muchołówki (Muscicapidae)

Muchołówka białoszyja

To miejscami dość liczny ptak leśny w Polsce, bardzo podobny do muchołówki żałobnej. Samiec ma czarny wierzch ciała, a na czole znajduje się charakterystyczna biała plama.

Muchołówka mała

To najmniejsza rodzima muchołówka. Muchołówka mała jest dużo mniejsza od wróbla. Wierzch jest szarobrunatny, spód białawy, z rdzawym nalotem. Samiec ma gardło pomarańczowe.

Muchołówka szara

Muchołówka szara to jedyna nasza muchołówka, która gniazduje na budynkach. Jest skromnie ubarwiona. Można ją spotkać na terenie całej Polski. Piórka na głowie są często lekko nastroszone. Oczy mają czarny kolor.

Muchołówka żałobna

Muchołówka żałobna to nasza najbardziej pospolita muchołówka. Zamieszkuje wszelkiego rodzaju zadrzewienia. Samiec ma charakterystyczną czarno-białą lub brunatno-białą szatę. Poluje w powietrzu, zbiera też ofiary z powierzchni liści.

Rodzina: Jemiołuszki (Bombycillidae)

Jemiołuszka

Jemiołuszka to średniej wielkości ptak zimujący w Polsce. Ma charakterystyczny czub na głowie. Odżywia się między innymi jagodami jemioły. Upierzenie pastelowe od popielatego do szarego i brązowego. Podbródek i otoczka wokół oka są czarne.

Rodzina: Wilgi (Oriolidae)

Wilga, wilga zwyczajna

Wilga to rzadko obserwowany, piękny ptak z rodziny wilg, jedyny przedstawiciel tej rodziny w Europie, a tym samym w naszym kraju. Ma charakterystyczne żółto-czarne upierzenie. Osobniki obu płci tej samej wielkości.

Rodzina: Remizy (Remizidae)

Remiz, remiz zwyczajny

Remiz to mały ptak, mniejszy od wróbla, który buduje niezwykłe gniazda wiszące na cienkich gałązkach nad wodą, zbudowane w kształcie kulistej torby z bocznym wejściem. Jest mniejszy od wróbla. Kark, podbródek są popielate, czarna maska na głowie.

Rodzina: Pluszcze (Cinclidae)

Pluszcz zwyczajny

Pluszcz zwyczajny to rodzimy przedstawiciel pluszczy, jednocześnie jedyny gatunek występujący w Europie. Ptak ten ma mocno rozwinięte mięśnie piersiowe, co umożliwia mu poruszanie skrzydłami pod wodą.

Rodzina: Pełzacze (Certhiidae)

Pełzacz leśny

Pełzacz leśny to gatunek rodzimy, podobny do pełzacza ogrodowego. Zasiedla lasy różnych typów na terenie całego kraju. Nad okiem występuje biała pręga. Dziób, zagięty w dół, jest nieco krótszy niż u pełzacza ogrodowego

Pełzacz ogrodowy

Pełzacz ogrodowy to niewielki ptak z rodziny pełzaczy, zamieszkujący lasy liściaste i mieszane, parki i większe zadrzewienia. Ma dość długi ogon. Kolorystyka upierzenia jest szarobrunatna, z jasnymi plamkami.

Rodzina: Strzyżyki (Troglodytidae)

Strzyżyk zwyczajny

Strzyżyk to jeden z naszych najmniejszych ptaków, występujący w Polsce przez cały rok. Jest dużo mniejszy od wróbla. Ubarwienie brązowawe, jaśniejsze od spodu, z delikatnym rysunkiem. Nad okiem znajduje się delikatna, jasna brew. Ma krępą budowę ciała.

Rodzina: Raniuszki (Aegithalidae)

Raniuszek, raniuszek zwyczajny

Raniuszek zwyczajny (Aegithalos caudatus) to jedyny przedstawiciel raniuszków, który żyje w naszym kraju. Można go spotkać przez cały rok. To ptak bardzo małych rozmiarów, o krępej budowie ciała, przypominający kulkę z ogonkiem.

Rodzina: Pokrzewkowate (Sylviidae)

Brzęczka

Brzęczka (Locustella luscinioides) to gatunek ptaka z rodziny pokrzewkowatych, zaliczana do gajówek. Upierzenie z wierzchu brunatne, nad okiem słabo widoczna brew. Spód jest jasny.

Cierniówka

Cierniówka (Sylvia communis ) to niewielki ptak z rodziny pokrzewkowatych, mniejszy od wróbla. Upierzenie szare z wierzchu oraz na głowie, rudawe na skrzydłach, spód biały. Samiec ma lekko różowy nalot na piersi.

Gajówka

Gajówka (Sylvia borin) to mało charakterystyczny i dość liczny w naszym kraju ptak lasów liściastych i mieszanych. Ptak ten wydaje się nie mieć charakterystycznych wyróżników w swoim wyglądzie. Po bokach szyi można dostrzec szarą plamę.

Jarzębatka

Jarzębatka (Sylvia nisoria) to gatunek ptaka z rodziny pokrzewkowatych. Wierzch jest szarawy, spód biały z delikatnymi prążkami w kształcie półksiężyców. Dorosłe osobniki mają żółtą tęczówkę.

Kapturka

Kapturka to jeden z najliczniej występujących w Polsce pokrzewkowatych i jeden z najliczniejszych ptaków leśnych. Ma charakterystyczną ciemną czapeczkę na głowie. Upierzenie brązowoszare, głowa, szyja i pierś są szare. To ptak częściowo wędrowny.

Łozówka

Łozówka to ptak wróblowy z rodziny pokrzewkowatych, podobny do trzcinniczka i zaroślówki. Różni się od nich bardziej oliwkową barwą, budową skrzydła, kształtem głowy i wydawanymi odgłosami.

Piecuszek

Piecuszek to rodzima świstunka, bardzo podobna do pierwiosnka, od którego różni sę przede wszystkim bardziej żółtym upierzeniem. Jest pospolita w Polsce. Ma dłuższe niż pierwiosnek skrzydła. Ubarwienie ma bardziej żółte. Brew jest bardziej wyraźna.

Piegża

Piegża (Sylvia curruca) to nasz najmniejszy przedstawiciel pokrzewkowatych, pojawiający się dość często w pobliżu ludzkich osiedli. Wierzch jest szarobrunatny, głowa z góry jest szara, na gardle biała. Spód jest białawy. Brak dymorfizmu płciowego.

Pierwiosnek

Pierwiosnek to jeden z najwcześniej pojawiających się w naszym kraju ptaków, skąd pochodzi jego nazwa. Jest to ptak z grupy świstunek. Z wierzchu ptak ten jest oliwkowobrunatny, od spodu białawy. Na gardle i piersi znajduje się delikatna żółta plama.

Rokitniczka

Rokitniczka to najliczniej występujący w Polsce przedstawiciel rodzaju Acrocephalus. Ma charakterystyczną, białą brew. Wierzch głowy jest ciemny, delikatnie kreskowany. Przez oko biegnie ciemna kreska.

Strumieniówka

Strumieniówka (Locustella fluviatilis) to ptak z rodziny pokrzewkowatych, podobny do świerszczaka. Upierzenie oliwkowobrunatne, płowe od spodu, prawie białe na gardle i brzuchu. Gardło kreskowane.

Świerszczak

Świerszczak to przedstawiciel pokrzewkowatych, trudny w obserwacji i niezbyt liczny w Polsce. To mały ptak z rodziny pokrzewkowatych o oliwkowobrunatnym grzbiecie z ciemnym kreskowaniem i jasnym spodem.

Świstunka górska

Świstunka górska (Phylloscopus bonelli) to gatunek ptaka z rodziny pokrzewkowatych. Wierzch szarozielonkawobrunatny, spód białawy. Na kuprze widoczna żółta plama.

Świstunka, świstunka leśna

Świstunka, świstunka leśna (Phylloscopus sibilatrix) to gatunek ptaka z rodziny pokrzewkowatych, mniejszy od wróbla o dość jaskrawym ubarwieniu. Ciało z wierzchu jest żółtawe z zielonkawym odcieniem. Nad okiem biegnie żółta brew.

Tamaryszka

Tamaryszka (Acrocephalus melanopogon) to gatunek niewielkiego ptaka z rodziny pokrzewkowatych, bardzo podobny do rokitniczki. Tamaryszka ma ciemnobrunatną czapeczkę, brązowe policzki. Nad okiem biegnie biała, szeroka brew.

Trzciniak

Trzciniak (Acrocephalus arundinaceus) to najgłośniej śpiewający ptak z rzędu wróblowatych wodnych środowisk w Polsce. Ma szarobrunatny wierzch ciała, spód kremowy. Nad okiem biegnie jasna brew. Brak dymorfizmu płciowego.

Trzcinniczek zwyczajny

Trzcinniczek zwyczajny to ptak z rodziny pokrzewkowatych, podobny bardzo do łozówki i zaroślówki. Upierzenie z wierzchu rudoszare, spód jaśniejszy. Ptak przypomina miniaturę trzciniaka.

Wójcik

Wójcik, pokrzewka zielonawa (Phylloscopus trochiloides) to rzadki u nas ptak z rodziny pokrzewkowatych, najrzadziej u nas gniazdująca świstunka. Wójcik jest bardzo podobny do pierwiosnka.

Zaganiacz

Zaganiacz to jeden z najpóźniej zalatujących do nas ptaków. Jest trudny do oznaczenia w terenie. Ma dość długi dziób szary z wierzchu i żółty od spodu, ogon krótki, prosto ścięty.

Rodzina: Mysikróliki (Regulidae)

Mysikrólik

Mysikrólik jest uważany za najmniejszy ptak występujący w Polsce. Ma charakterystyczną żółtą czapeczkę na głowie. Czasem u samców pasek ten ma pomarańczowy kolor. Na skrzydłach można dostrzec dwa białe paski.

Zniczek

Zniczek to przedstawiciel mysikrólików nielicznie występujący w lasach iglastych naszego kraju, bardzo podobny do mysikrólika zwyczajnego. Prawie kuliste ciało z wierzchu jest oliwkowozielone, jasne od spodu. Nad okiem biegnie biała brew.

Rodzina: Płochacze (Prunellidae)

Płochacz halny

Płochacz halny to rzadki u nas przedstawiciel płochaczy. Występuje jedynie w wysokich partiach gór. Na gardle występują czarno-białe plamki. Boki są różowawe. Brązowawy wierzch jest ciemno kreskowany.

Pokrzywnica

Pokrzywnica to nasz najbardziej pospolity płochacz. Preferuje środowisko leśne, prowadzi skryty tryb życia i trudno ją zaobserwować. Boki głowy, szyja i pierś są szare, pokrywy uszne brązowe i kreskowane. Ma ostry dziób.

Rodzina: Trznadlowate (Emberizidae)

Cierlik

Cierlik (Emberiza cirlus) to gatunek ptaka z rodziny trznadlowatych. Samiec ma czarną kreskę, która biegnie przez oko, ciemne są też pokrywy uszne oraz gardło. Gniazduje nisko nad ziemią w krzewach.

Głuszek

Głuszek (Emberiza cia) to gatunek ptaka z rodziny trznadlowatych. Głowa, kark i wole są szare. Po bokach głowy występują trzy czarne pasy. Wierzch ciała rdzawy z czarnym kreskowaniem, kuper brunatny, spód cynamonowy.

Ortolan

Ortolan to średnio liczny ptak w Polsce, zajmujący tereny rolnicze w bliskości lasów. Samiec ma charakterystyczny żółty wąs. Wyraźna jest też żółta obrączka wokół czarnego oka. Z wierzchu ptak ten jest brązowy, ciemno kreskowany.

Potrzeszcz

Potrzeszcz to ptak polny i łąkowy z podrodziny trznadlowatych, największy przedstawiciel trznadli w kraju. Upierzenie brunatnoszare, kreskowane, spód jaśniejszy. Samica i samiec są podobnej wielkości.

Potrzos

Potrzos to jedyny trznadel w Polsce, który związany jest z wilgotnym środowiskiem. Samiec ma charakterystyczną czarną głowę z białym wąsem i obrożą. Z wierzchu jest brązowy z ciemnymi paskami, od spodu jest szary z delikatnym kreskowaniem.

Śnieguła

Śnieguła (Plectrophenax nivalis) to gatunek ptaka z rodziny trznadlowatych, gniazdujący daleko na północy. Na wiosnę samiec ma czarny grzbiet, część lotek i środki sterówek. Pozostała część upierzenia jest biała.

Trznadel

Trznadel to niewielki, dość liczny w Polsce ptak z podrodziny trznadlowatych o pięknym , cytrynowym upierzeniu głowy i piersi u samców w okresie godowym. Kuper jest brązowawy. Skrajne sterówki są białe. Samica jest mniej żółta.

Rodzina: Wireonkowate (Vireonidae)

Rząd: Sowy (Strigiformes)

Rodzina: Puszczykowate (Strigidae)

Pójdźka

Pójdźka to rzadka u nas, niewielka sowa o brązowym upierzeniu z jasnym plamkowaniem. Sowa ta ma dość niewielkie rozmiary i okrągłą sylwetkę.

Puchacz

Puchacz - Bubo bubo - to największa z sów, rzadko spotykany w Polsce. Na głowie dwie kępy piór przypominają uszy. Puchacz doskonale widzi i słyszy. Ma charakterystyczne żółte lub pomarańczowe tęczówki oczu.

Pusczyk mszarny, sowa mszarna

Puszczyk mszarny to rzadko występująca w naszym kraju sowa dość dużych rozmiarów. Szlara jest kolista, duża, przy oczach i dziobie - biały wąs. Pióra na grzbiecie brązowe, z kremowymi, białawymi plamami.

Puszczyk

Puszczyk - Strix aluco - to najliczniejsza sowa w naszym kraju. Szlara ma kolisty kształt. Ciało pokryte ciemnymi, wzdłużnymi plamami. Lotki i sterówki są ciemnobrązowe. Pokrywy skrzydłowe mają białe końcowe plamy ułożone w 3 rzędy.

Puszczyk uralski

Puszczyk uralski to piękna sowa, zamieszkująca lasy iglaste z rozległymi bagnami i polanami, występująca również w Polsce. Ma długi i zaostrzony ogon. Nie występuje dymorfizm płciowy w upierzeniu. Samica jest większa od samca.

Sowa jarzębata

Sowa jarzębata to rzadka w Polsce sowa, aktywna w dzień, , czatująca na ofiary na czubku drzewa. U sowy tej występuje dłuższy ogon niż u innych gatunków tej rodziny ptaków.

Sowa śnieżna

Sowa śnieżna to drapieżny ptak o pięknym, białym upierzeniu z ciemnymi plamkami. Ma charakterystyczną białą szlarę wokół dzioba. Ma opierzone nogi. Samiec jest prawie cały biały, samica jest lekko nakrapiana.

Sóweczka

Sóweczka to najmniejsza sowa występująca w Polsce. Jest wielkości szpaka. Występuje tylko w starych borach iglastych. Pierś jest jasna, ciemno prążkowana. Spód jest biały, ciemno i grubo kreskowany.

Uszatka błotna, sowa błotna

Uszatka błotna, sowa błotna (Asio flammeus) to sowa z rodziny puszczykowatych, jeden z niewielu gatunków sów prowadzących dzienny tryb życia. Ma jasną szlarę, okrągłą maskę wokół oczu. Oczy są żółte. Nad maską czasem widać pęczki piór.

Uszatka, sowa uszata

Sowa uszata, zwana także uszatką, to chroniona sowa wielkości wrony o charakterystycznych piórach przypominających uszy. Uszatka jest aktywna o zmierzchu i nocą. Dzień spędza w koronie drzew. Poluje na terenie otwartym.

Włochatka

Włochatka to bardzo nieliczny w Polsce gatunek sowy. Ma dość dużą głowę zaopatrzoną w duże oczy z żółtymi tęczówkami. Wierzch ciała jest brązowy z jasnymi plamkami. Spód jest jasny z brązowym plamkowaniem.

Rodzina: Płomykówki (Tytonidae)

Płomykówka

Płomykówka to typowy przedstawiciel rodziny płomykówek. Szlara ma kształt serca, jest rdzawa wokół oczu, reszta biała. Grzbiet jest szarobrązowy, kropkowany. Jest ptakiem osiadłym i aktywnym w nocy.

Rząd: Siewkowate, siewkowe (Charadriiformes)

Rodzina: Sieweczkowate (Charadriidae)

Czajka

Czajka to pospolity w Polsce ptak brodzący, który z daleka wydaje się czarno-biały, z bliska - ciemnozielony z metalicznym połyskiem, Na głowie ma charakterystyczny czubek. W okresie godowym samce wykonują akrobacje podczas lotu.

Czajka towarzyska

Czajka towarzyska to niewielki ptak z rodziny siewek, rzadko obserwowany w naszym kraju. Czoło jest białe, wierzch głowy ciemny, pierś czarna, w okolicy brzucha jest rdzawa plama, reszta spodu biała.

Mornel

Mornel (Charadrius morinellus) to gatunek ptaka z rodziny siewek. W szacie godowej wierzch głowy i środek brzucha czarny, tył szyi i grzbiet szarobrązowe. Białe brwi, podbródek i pokrywy podskrzydłowe. Samica większa i jaskrawiej ubarwiona od samca.

Sieweczka morska

Sieweczka morska (Charadrius alexandrinus) to gatunek z rodziny siewek zamieszkujący wybrzeża mórz i jezior. Ten niewielki ptak ma dużą, płaską głowę i cienki, czarny dziób. Czoło, szyja i spód ciała białe.

Sieweczka obrożna

To rzadki w naszym kraju ptak lęgowy, występujący na wybrzeżu i nad wielkimi rzekami. Na głowie występuje czarno-biały rysunek, czarna maska na czole jest oddzielona białym paskiem. Wokół szyi i na piersi znajduje się czarna obroża.

Sieweczka rzeczna

Sieweczka rzeczna (Charadrius dubius) to gatunek ptaka z rodziny siewek, podobny do sieweczki obrożnej, od której ma mniejsze czarne plamy na czole i wolu. To dobry biegacz. Świetnie lata. To ptak wędrowny.

Siewka złota

Siewka złota (Pluvialis apricaria) to gatunek ptaka z rodziny sieweczkowatych. Upierzenie z wierzchu złociste, upstrzone. Pokrywy podogonowe białe. Spód ciała, policzki czarne. Czoło białe, tu zaczynają się białe smugi.

Siewnica

Siewnica to ptak z rodziny sieweczkowatych. Samiec w szacie godowej ma czarne boki głowy, część szyi, spód i pierś. Białe są pokrywy podogonowe, wierzch głowy. Wierzch jest brązowawy z białe i czarne plamki.

Rodzina: Bekasowate (Scolopacidae)

Batalion

Batalion to jeden z nielicznych bekasowatych, które tokują. Samiec ma piękną szatę godową w postaci kryzy z piór. Lata sprawnie, świetnie manewruje w powietrzu. Faza ślizgu jest częsta.

Bekasik

Bekasik (Lymnocryptes minimus) to gatunek niewielkich rozmiarów ptaka z rodziny bekasowatych, bardzo podobny do kszyka, od którego jest nieco mniejszy i ma dużo krótszy dziób.

Biegus krzywodzioby

Biegus krzywodzioby (Calidris ferruginea) to gatunek ptaka z rodziny biegusowatych. W szacie spoczynkowej wierzch ciała jest brązowawy z ciemnymi plamkami. Jest podobny do biegusa rdzawego i biegusa zmiennego.

Biegus malutki

Biegus malutki (Calidris minuta) to niewielki ptak z rodziny bekasowatych, bardzo podobny do biegusa małego. Na rdzawej piersi rdzawe plamki. Dziób jest prosty. Ma czarny kolor, podobnie jak nogi.

Biegus morski

Biegus morski (Calidris maritima) to ptak z rodziny bekasowatych o krępej budowie ciała, rzadko zalatujący do Polski. W szacie godowej ciało z wierzchu jest czarne lub ciemnobrązowe, a pióra mają jasne obrzeża oraz lekki połysk czerwonawy.

Biegus rdzawy

Biegus rdzawy (Calidris canutus) to gatunek ptaka z rodziny bekasowatych, największy z naszych biegusów. Na lęgowiskach biegus rdzawy pojawia się w czasie, gdy zalega śnieg i nie ma jeszcze pokarmu. Ptaki żywią się wówczas dostępnym pokarme

Biegus zmienny

Biegus rdzawy (Calidris alpina) to gatunek ptaka z rodziny bekasowatych. Samiec jest niewiele mniejszy od samicy, ale ich wygląd jest podobny. W Polsce jest bardzo nielicznym ptakiem gniazdującym, choć podczas przelotów jest bardzo liczny.

Brodziec piskliwy, kuliczek piskliwy

Brodziec piskliwy, kuliczek piskliwy (Actilis hypoleucos) to gatunek ptaka z rodziny bekasowatych, z podrodziny brodźców. W szacie godowej ciało z wierzchu jest oliwkowoszare z czarnym kreskowaniem. Nad okiem biegnie jaśniejsz

Brodziec śniady

Brodziec śniady (Tringa erythropus) to gatunek ptaka z rodziny bekasowatych, z podrodziny brodźców. Samiec i samica wyglądają podobnie. Ptak w szacie godowej ma ciemny wierzch z białym nakrapianiem.

Dubelt

Dubelt (Gallinago media) to ptak z rodziny bekasowatych. Brak dymorfizmu płciowego. Upierzenie brązowe z ciemnymi plamkami. Ogon rudawy z jasnymi bokami, spód biały. Głowa z wierzchu jest czarnobrązowa ze smugą pośrodku.

Krwawodziób

To rzadki u nas ptak z długim czerwonym dziobem i czerwonymi nogami, o brązowoszarym upierzeniu. Dziób jest długi, ostry i prosty, ciemniejszy na końcu. U nasady ma czerwony kolor. Czerwone są też dość długie nogi.

Kszyk

Ten przedstawiciel bekasowatych ma bardzo długi dziób. Wydaje podczas lotu charakterystyczny, beczący odgłos. Upierzenie brązowe z ciemnym rysunkiem. Na głowie znajdują się żółtawe, podłużne paski. Od spodu ptak jest biały.

Kulik mniejszy

Kulik mniejszy (Numenius phaeopus) to gatunek ptaka z rodziny bekasowatych. Brak dymorfizmu płciowego. Kolor upierzenia szarobrązowy z ciemniejszymi plamami. Na ogonie poprzeczne pręgi. Dziób jest długi i zagięty w dół.

Kulik wielki

Kulik wielki to nasz największy przedstawiciel siewkowatych. Ma charakterystyczny, zagięty ku dołowi, długi dziób. Ubarwienie szarobrązowe z ciemnym plamkowaniem i kreskowaniem, strona brzuszna jest biała. Samce są mniejsze od samic.

Kwokacz

Kwokacz (Tringa nebularia) to gatunek ptaka z rodziny bekasowatych o dość jasnym upierzeniu. Z wierzchu jest brązowoszary, spód jest biały. Ciemne kreskowanie występuje na głowie i szyi. Nogi mają oliwkowy odcień.

Łęczak

Łęczak (Tringa glareola) to gatunek ptaka z rodziny bekasowatych z podrodziny brodźców, nasz najliczniejszy brodziec podczas przelotów. W szacie godowej ciało z wierchu brązowe, z jasnymi plamkami. Nad okiem biegnie biała pręga.

Piaskowiec

Piaskowiec (Calidris alba) to ptak z rodziny bekasowatych podobny do biegusa zmiennego. Od biegusa zmiennego różni go prosty dziób i dłuższe nogi. W szacie spoczynkowej ptak ten ma szary grzbiet i biały spód.

Rycyk

Rycyk to ptak o charakterystycznym bardzo długim, prostym dziobie i z jeszcze dłuższymi nogami. W okresie wiosenno-letnim ma rdzawą szyję, głowę i pierś. Ptak ten przebywa w niewielkich koloniach, nawet w okresie lęgów.

Samotnik

Samotnik (Tringa ochropus) to ptak z rodziny bekasowatych, podobny do łęczaka. Spód biały, wierzch ciemno-brunatny z jasnym i drobnym kreskowaniem. Najłatwiej tego ptaka rozpoznać podczas zrywania się do lotu.

Słonka

Słonka (Scolopax rusticola) to gatunek ptaka z rodziny bekasowatych. Ma krępą budowę ciała, długi dziób. W poszukiwaniu pokarmu zagłębia w podłożu dziób aż po same oczy. To ptak wędrowny. Oczy są charakterystycznie oddalone od nasady dzioba.

Szlamnik

Szlamnik, szlamnik rdzawy (Limosa lapponica) to gatunek ptaka z rodziny bekasowatych, podobny do rycyka, choć ma od niego bardziej krępą budowę ciała, krótsze nogi, a dziób jest lekko zadarty.

Rodzina: Mewowate, mewy (Laridae)

Mewa czarnogłowa

Mewa czarnogłowa (Larus melanocephalus) to gatunek mewy, podobny nieco do śmieszki. Brak wyraźnego dymorfizmu płciowego. W szacie godowej głowa jest czarna, reszta biała, poza popielatym grzbietem i skrzydłami.

Mewa mała

Mewa mała (Hydrocoloeus minutus) to gatunek ptaka z rodziny mewowatych. To nasza najmniejsza mewa. Brak wyraźnego dymorfizmu płciowego. W szacie godowej ubarwienie głowy jest czarne.

Mewa siodłata

Mewa siodłata (Larus marinus) to gatunek dużej mewy. Upierzenie białe, poza czarnym grzbietem i skrzydłami. Nogi są cieliste. Dziób jest żółty z charakterystyczną cielistą plamką na żuchwie.

Mewa siwa, mewa pospolita

Mewa siwa, mewa pospolita (Larus canus) to gatunek ptaka z rodziny mewowatych. Brak dymorfizmu płciowego. Upierzenie jest białe na głowie, szyi, ogonie i na spodzie. Skrzydła są popielate i czarne na końcach z białymi plamami.

Mewa srebrzysta

Mewa srebrzysta (Larus argentatus) to duża, rodzima mewa. Dziób jest żółty z charakterystyczną czerwoną plamką przy końcu dolnej jego części. Nogi są cieliste. Oczy mają jasną tęczówkę.

Mewa śmieszka

Mewa śmieszka (Larus ridibundus) to gatunek mewy wielkości gołębia. Jest bardzo pospolita i najczęściej występująca mewa w naszym kraju. Skrzydła są ostro zakończone, wąskie. Głowa brązowa, sięgająca tylko potylicy.

Mewa trójpalczasta

Mewa trójpalczasta to zalatująca nieregularnie do Polski ptak morski o białym ubarwieniu z czarnymi pręgami i plamami. Szata młodociana różni się od szaty dorosłego ptaka. Głowa, szyja, spód i ogon są białe, grzbiet i skrzydła - popielate.

Orlica

Orlica (Larus ichthyaetus) to gatunek dużej mewy. Ma popielate upierzenie z wierzchu, białe od spodu. Końce skrzydeł czarne z białymi plamami. Głowa czarna w szacie godowej. Na dziobie znajduje się charakterystyczna czarna przepaska.

Rodzina: Wydrzyki (Stercorariidae)

Wydrzyk tęposterny

Wydrzyk tęposterny to rzadki w Polsce gość, spędzający zimę na otwartym oceanie. Środkowe sterówki są wydłużone w szacie godowej. Istnieje odmiana jasna i ciemna tego gatunku. Bardzo rzadko pojawia się w Polsce nad Bałtykiem.

Wydrzyk wielki

Wydrzyk wielki, zwany skuą, to średniej wielkości ptak z rodziny wydrzyków, wyjątkowo zalatujący do Polski. Ubawienie brązowawe. na skrzydle występuje jasna plama. Dziób i nogi są czarne. Jest ptakiem wędrownym. Walczy z mewami o pokarm.

Rodzina: Ostrygojady (Haematopodidae)

Ostrygojad zwyczajny, ostrygojad

Ostrygojad zwyczajny, ostrygojad (Haematopus ostralegus) to gatunek ptaka z rodziny ostrygojadów, wielkości wrony. Ptak w szacie godowej ma czarną głowę, szyję, grzbiet, wole, skrzydła i część ogona. Pozostała część ciała jest biała.

Rodzina: Płatkonogi (Phalaropodidae)

Płatkonóg szydłodzioby

Płatkonóg szydłodzioby to bardzo rzadko w Polsce spotykany tylko podczas przelotów. Najczęściej można go spotkać nad morzem. Ruchem obrotowym na wodzie wytwarza małe wiry wodne, które wyciągają małe organizmy wodne na jej powierzchnię.

Rodzina: Szczudłonogi, szczudłakowate (Recurvirostridae)

Szablodziób zwyczajny

Szablodziób to rzadki w naszym kraju, tylko sporadycznie zalatujący do nas przedstawiciel szczudłonogów. Wierzch głowy, kark, końce skrzydeł, paski na lotkach są czarne.

Szczudłak zwyczajny

Szczudłak zwyczajny to gatunek ptaka z rodziny szczudłonogów. W szacie godowej samca występuje czarne upierzenie wierzchu głowy, karku i grzbietu oraz skrzydeł. Poza popielatym ogonem reszta upierzenia jest biała.

Rodzina: Kulony (Burhinidae)

Kulon, kulon zwyczajny

To wymierający u nas gatunek z rodziny kulonów, jedyny je przedstawiciel w naszym kraju. Ma piękne, duże, żółte oczy. Nad okiem biegnie biała brew. Głowa jest stosunkowo duża, dziób mocny.

Rodzina: Żwirowcowate (Glareolidae)

Żwirowiec łąkowy

Bardzo rzadko w Polsce obserwowany ptak z rodziny żwirowcowatych, mający charakterystyczne jasne podgardle z czarną obwódką. Skrzydła są długie. W locie przypomina rybitwę. Ogon dość długi, wcięty, czarny na końcu.

Rodzina: Rybitwy (Sternidae)

Rybitwa białoczelna

Rybitwa białoczelna (Sternula albifrons) to najmniejsza z rodzimych rybitw. Jest wielkości jerzyka. Głowa z wierzchu jest czarna. Skrzydła i grzbiet mają popielatą barwę. Dość długi dziób jest żółty.

Rybitwa białoskrzydła

Rybitwa białoskrzydła to gatunek ptaka z rodziny rybitw. W szacie godowej większa cześć ciała jest czarna, poza białym ogonem, skrzydłami. Dziób i nogi są czerwone. W szacie spoczynkowej ma białe czoło i spód, a wierzch szary.

Rybitwa czarna

Rybitwa czarna (Chlidonias niger ) to gatunek rybitwy, która w szacie godowej ma czarną przednią część ciała. Skrzydła z wierzchu są ciemne, zaś szare od spodu. Pokrywy podogonowe są białe. W szacie spoczynkowej ciało z wierzchu jest szare, spód biały.

Rybitwa czubata

Rybitwa czubata (Sterna sandvicensis) to gatunek ptaka morskiego z rodziny rybitw. Na potylicy występuje czub. Brak wyraźnego dymorfizmu płciowego. W szacie godowej głowa jest czarna, szyja, spód ciała oraz ogon są białe, reszta popielata.

Rybitwa krótkodzioba

Rybitwa krótkodzioba (Gelochelidon nilotica) to gatunek średniej wielkości ptaka z rodziny mewowatych o smukłym ciele, długich skrzydłach i rozwidlonym ogonie. Posiada charakterystyczny, krótki, gruby, cały czarny dziób oraz dość długie nogi.

Rybitwa popielata

Rybitwa popielata (Sterna paradisaea) to ptak zaliczany do rybitw. Upierzenie samca i samicy podobne. W szacie godowej głowa z wierzchu jest czarna, reszta głowy i ogon są białe, pozostała cześć popielata.

Rybitwa rzeczna

Rybitwa rzeczna to jedna z najliczniej występujących rybitw w Polsce. Ptak ten ma smukłą sylwetkę o białym upierzeniu od spodu i popielatym z wierzchu. Na głowie latem i wiosną znajduje się czarna czapeczka.

Rybitwa wielkodzioba

Rybitwa wielkodzioba to największa rybitwa na świecie, zalatująca także do naszego kraju. Cechą charakterystyczną jest czerwony, silny dziób i czarna czapeczka, sięgająca pod oczy.

Rodzina: Alki (Alcidae)

Alka

To najczęściej spotykana alka w naszym kraju. Można ją poznać po białej kresce przebiegającej poprzecznie przez dziób. Przez skrzydła również biegnie biały pas. Poza okresem lęgowym alka ma białe policzki i gardło.

Maskonur zwyczajny, maskonur

To pięknie ubarwiony przedstawiciel alk, który wyjątkowo zalatuje do Polski. Ma charakterystyczny, szeroki, bocznie spłaszczony dziób. Nogi są jasnopomarańczowe. Nad i pod okiem są małe niebieskie płytki.

Nurzyk podbielały, nurzyk zwyczajny

Nurzyk podbielały, nurzyk zwyczajny (Uria aalge) to gatunek ptaka zaliczany do rodziny alk. Na złożonych skrzydłach widoczne są cienkie białe paski. Dziób jest długi i ostro zakończony. Czasem wokół oczu występuje biała otoka.

Rząd: Żurawiowe (Gruiformes)

Rodzina: Żurawie (Gruidae)

Żuraw zwyczajny, żuraw

To jeden z piękniejszych naszych ptaków. Ma smukłą sylwetkę. Znany jest z zadziwiających tańców godowych. Jest dość liczny podczas przelotów. Samiec i samica łączy się w parę na całe życie.

Rodzina: Chruściele (Rallidae)

Derkacz

To ptak prowadzący bardzo skryty tryb życia. O jego obecności najczęściej przekonujemy się na podstawie charakterystycznego głosu kreks-kreks, jaki wydaje samiec o zmierzchu i w nocy. Ptak ten prowadzi wyjątkowo skryty tryb życia.

Kokoszka, kurka wodna, kokoszka wodna

Kokoszka, albo inaczej kurka wodna to niezbyt liczny ptak wielkości gołębia, podobny nieco do łyski. Skrzydła i wierzch ciała są ciemnobrązowe, prawie cała reszta ma czarny kolor. Po bokach ciała biegną białe kreski, układające się w ukośną linię.

Kropiatka

Kropiatka (Porzana porzana) to gatunek ptaka z rodziny chruścieli. Ubarwienie oliwkowo-brązowe z jasnymi i ciemnymi plamkami. Głowa po bokach, szyja i pierś są szarobrązowe z białymi plamkami.

Łyska, łyska zwyczajna

To dość pospolity w Polsce ptak lęgowy o czarnym upierzeniu, z charakterystyczną białą płytką na czole. Stopy długie z charakterystycznymi płatkami skórnymi. Ptak ten nie boi się bliskości człowieka. Unosi się na wodzie jak korek.

Wodnik

To rzadki w naszym kraju chruściel, o niebieskawym spodzie, dość długim, nieco zagiętym w dół, czerwonym dziobie. Wydaje odgłos kwiczenia. To ptak trudny w obserwacji, ze względu na prowadzenie życia pośród gęstej roślinności wodnej.

Zielonka

To rzadki w naszym kraju chruściel, jedyny krajowy przedstawiciel tej rodziny z dymorfizmem płciowym. Ma zielonkawy dziób z czerwoną plamą u nasady. Zielonkawe są też nogi. Podbrzusze jest czarno-białe.

Rodzina: Dropie (Otididae)

Drop

Drop to gatunek dużego ptaka, będący obecnie na wymarciu, jest bardzo nieliczny w naszym kraju. W szacie godowej samiec ma wierzch ciała rdzawy, upstrzony ciemnymi plamami, ułożone faliście. Głowa i szyja popielate.

Strepet

To jeden z mniejszych przedstawicieli dropi, obserwowany u nas ostatnio w 1950 roku. Ubarwienie płowe. U samca na szyi znajduje się szeroka ciemna obroża z białymi przepaskami na brzegach.

Rząd: Pełnopłetwe (Pelecaniformes)

Rodzina: Kormorany (Phalacrocoracidae)

Kormoran czarny

Kormoran czarny to ptak prawie cały czarny. W szacie godowej ma zielonkawy z metalicznym połyskiem grzbiet. Dzisiaj jego populacja jest duża i zaczyna się mówić o nim jak o szkodniku.

Kormoran czubaty

Kormoran czubaty to morski ptak o czarnym upierzeniu, kilka razy obserwowany w naszym kraju. Nazwa wywodzi się od czubka na głowie, który pojawia się w szacie godowej. Młode mają brązowe upierzenie z białą plamą na szyi.

Rodzina: Pelikany (Pelecanidae)

Pelikan kędzierzawy

Pelikan kędzierzawy to duży ptak z rodziny pelikanów o upierzeniu białym. Cechą charakterystyczną jest wielka, skórzana kieszeń, znajdująca się pod żuchwą. Pokarm zdobywa pływając. Wędruje regularnie na obszarze występowania.

Pelikan różowy, pelikan baba

Pelikan różowy (baba) to ptak z rodziny pelikanów o upierzeniu białym z różowym nalotem. Czasem można go spotkać w naszym kraju. Cechą charakterystyczną jest wielka, skórzana kieszeń ułatwiająca połykanie ryb, znajdująca się pod żuchwą oraz długi, spłaszcz

Rodzina: Głuptaki (Sulidae)

Głuptak zwyczajny

Głuptak jest ptakiem morskim o specyficznym sposobie łowienia ryb jak i wysiadywania jaja. W Polsce bardzo rzadko się pojawia nad Bałtykiem. Pokarm łowi spadając z dużej wysokości jak kamień, w ostatniej fazie pionowo nurkuje do wody. Potrafi nurkując pływ

Rząd: Kuraki (Galliformes)

Rodzina: Bażantowate (Phasianidae)

Bażant

Bażant to piękny ptak z rodziny bażantowatych, występujący w Polsce, o dużej zmienności podgatunkowej. Jest cennym gatunkiem łownym. Samiec pięknie ubarwiony, samica ma barwy ochronne. Prowadzi osiadły tryb życia.

Kura domowa

Kura domowa jest najliczniejszym na świecie ptakiem użytkowym. Wygląd, wielkość, upierzenie zależą od rasy, których dziś mamy około 80. Kogut bywa agresywny i broni swojego haremu. Kura wyszukuje pokarmu rozgrzebując nogami ziemię.

Kuropatwa

To niewielki ptak łowny, średnio liczny w naszym kraju, pierwotnie związany ze stepami, a dziś z terenami rolniczymi. W upierzeniu dominują brązy i odcienie szarości. Głowa na policzkach i gardle ma rudy odcień.

Przepiórka

To nasz najmniejszy ptak z rzędu grzebiących. Jest to też jedyny przedstawiciel tego rzędu ptaków, który podejmuje sezonowe wędrówki. Ma krępą sylwetkę ciała. W upierzeniu dominują brązy. Na prawie całym ciele występuje ciemne kreskowa

Rodzina: Głuszcowate (Tetraonidae)

Cietrzew

Cietrzew to piękny ptak z rodziny głuszcowatych, nieliczny w Polsce, odbywający charakterystyczne toki. Nad oczami naga skóra tworzy czerwone, jaskrawe róże. Samica jest mniejsza i brunatna z wierzchu z czerwonawymi pręgami.

Głuszec

Głuszec to piękny ptak z rodziny głuszcowatych, niegdyś liczny w całym kraju, dziś rzadko spotykany. Samiec ma czarne ubarwienie z brązowymi pręgami, grzbiet brunatny, ogon czarny z białymi plamami, pierś połyskiem, czerwone obrzeże oczu.

Jarząbek

To miejscami dość liczny w Polsce ptak z rodziny głuszcowatych, niegdyś cenny ptak łowny. Występuje w górach i na nizinach mazurskich oraz na północnym wschodzie kraju.

Rząd: Brodzące (Ciconiiformes)

Rodzina: Czaple, czaplowate (Ardeidae)

Bączek

To jedna z najmniejszych czapli na świecie, bardzo rzadko gniazdująca w naszym kraju, głównie na niżu w centralnej Polsce. Prowadzi skryty tryb życia. Większość czasu przebywa w szuwarach. Ptak ten poza lęgami jest samotnikiem.

Bąk

Bąk to ptak z rodziny czapli, nieliczny w naszym kraju, wydający bardzo głośny, buczący głos podczas godów. Upierzenie w kolorze brązowym z czarnymi plamami na całym ciele. Gdy czuje się zaniepokojony przyjmuje charakterystyczną pozę z wyciągniętą pionowo

Czapla biała

Czapla biała to rzadko zalatująca do Polski czapla o białym upierzeniu, zamieszkująca cieplejsze regiony wszystkich kontynentów. Tworzy duże kolonie. W locie nogi są wysunięte i wyprostowane poziomo poza koniec ogona, uderzenia skrzydłami są powolne i głęb

Czapla modronosa

Czapla modronosa (Ardeola ralloides) to gatunek ptaka z rodziny czapli o krępej budowie ciała. Upierzenie płowe poza białymi skrzydłami i ogonem. Na karku, szczególnie w szacie godowej, znajdują się dłuższe pióra.

Czapla nadobna

Czapla nadobna to rzadko zalatujący gatunek czapli o białym upierzeniu, z charakterystycznym długim czubem i żółtymi stopami. Gatunki żyjące na północy prowadzą wędrowny tryb życia, pozostałe - osiadły. W locie szyja jest esowato zgięta, nogi poziomo ułożo

Czapla purpurowa

Czapla purpurowa to bardzo rzadki u nas gatunek lęgowy spotykany na Stawach Milickich i na Zbiorniku Gołczakowickim. Jest podobna do czapli siwej z sylwetki, ale jest jeszcze smuklejsza od niej. Ma jednak rdzawe upierzenie na szyi i po bokach. Podczas lotu

Czapla siwa

Czapla siwa to piękny rodzimy ptak o szarym upierzeniu, którego można spotkać przy płytkich zbiornikach wodnych. Podczas lotu szyja jest esowato zgięta. Żeruje na płytkich zbiornikach, czatując nieruchomo na zdobycz zwykle w płytkiej wodzie.

Ślepowron

Ślepowron to ptak z rodziny czapli o krępej budowie, z wierzchu czarny lub szary, spód jasny. Na głowie z tyłu posiada czub. Rzadki w Polsce. Aktywny w nocy. Nasze krajowe ślepowrony zimują w Afryce. Przeloty w kwietniu oraz we wrześniu-październiku.

Rodzina: Ibisowate (Threskiornithidae)

Warzęcha, warzęcha zwyczajna

To ptak z charakterystycznym spłaszczonym łyżkowato dziobem, spotykany w Polsce podczas przelotów późną wiosną. Zjada przede wszystkim owady i inne bezkręgowce wyławiane z wody, a także małe ryby i płazy.

Rodzina: Bocianowate (Ciconiidae)

Bocian biały

Bocian biały to dość duży ptak gniazdujący w pobliżu naszych osiedli. Jeden z najlepiej rozpoznawalnych ptaków w Polsce. Długi dziób i bogi są czerwone. Młode ptaki mają ciemny dziób. Samiec i samica są tej samej wielkości.

Bocian czarny

Bocian czarny to bardzo rzadki w Polsce ptak lęgowy z rodziny bocianowatych o czarno-białym upierzeniu. Żeruje w głębszej wodzie niż bocian biały. Jest ptakiem wędrownym. Gniazdo buduje na wysokim drzewie, czasem na wysokich skałach.

Rząd: Drapieżne (Falconiformes)

Rodzina: Jastrzębiowate (Accipitridae)

Bielik

Bielik jest największym ptakiem drapieżnym w Polsce. Samica jest większa od samca, ale upierzenie jest takie samo w obu przypadkach. Głowa i szyja są jasnobrązowe, grzbiet i strona brzuszna ciemnobrunatne, ogon biały.

Błotniak łąkowy

Błotniak łąkowy (Circus pygargus) to gatunek drapieżnego ptaka z rodziny jastrzębiowatych, podobny do błotniaka zbożowego, ale smuklejszy od niego, o węższych skrzydłach i nieco ciemniejszym ubarwieniu.

Błotniak stawowy

To najbardziej pospolity błotniak w naszym kraju, związany z terenami podmokłymi. Ma dość smukłe ciało. U samca pierś i głowa są jasne, a spód ciała jest brązowawy, podobnie jak grzbiet. Ogon jest niebieskawy.

Błotniak zbożowy

Błotniak zbożowy (Circus cyaneus) to gatunek ptaka z rodziny jastrzębiowatych. Dobrze widoczna jest szlara u tego gatunku. Samiec różni się od samicy. Preferuje przestrzenie otwarte na niżu.

Gadożer

To skrajnie nieliczny u nas ptak szponiasty, żywiący się głównie zaskrońcami i żmijami zygzakowatymi, na których jad nie jest odporny. Ptak ten ma duże i szerokie skrzydła. Ma również dużą głowę, przypominającą nieco głowę sowy.

Jastrząb, jastrząb zwyczajny, jastrząb gołębiarz

To tępiony niegdyś przez hodowców gołębi piękny ptak - typowy przedstawiciel rodziny. Dziś znajduje się pod ścisłą ochroną. Występuje na terenie całego kraju, choć nielicznie. Wierzch ciała u obu płci jest szary. Spód jest jasny, ciemno prążkowany.

Kania czarna

To nieliczny ptak szponiasty w naszym kraju, nieco większy od myszołowa. Ma lekko wcięty ogon, skrzydła zaostrzone na końcach. Ciało ma brązowe upierzenie. Głowa jest jaśniejsza od reszty ciała, z szarym odcieniem.

Kania ruda

To nieliczny ptak szponiasty w Polsce, występujący głownie na zachodzie kraju. Ma ogon silnie wcięty, co odróżnia ją od kani czarnej. Upierzenie rdzawe z czarnym kreskowaniem na brzusznej stronie. Głowa jasna.

Krogulec, krogulec zwyczajny

To niewielki ptak szponiasty, jedyny polujący na małe ptaki, które spotykamy przy naszych karmnikach. Ma krótkie i szerokie skrzydła. Ogon jest dość długi, nie jest rozwidlony. Samica jest podobna do jastrzębia, nie ma jednak białej brwi nad okiem.

Myszołów włochaty

Myszołów włochaty (Buteo lagopus) to gatunek ptaka z rodziny jastrzębiowatych. Gatunek charakteryzuje duża zmienność ubarwienia. Przeważa ubarwienie brunatne, białawe, brązowawe.

Myszołów, myszołów zwyczajny

Myszołów zwyczajny to najbardziej pospolity ptak szponiasty w Polsce. Myszołów ma szerokie skrzydła, zaokrąglone na końcu. Ogon jest krótki i bardzo szeroki. Ubarwienie bardzo różnorodne. To częściowo wędrowny ptak.

Orlik krzykliwy

Orlik krzykliwy (Aquila pomarina) to gatunek drapieżnego ptaka z rodziny jastrzębiowatych. Ma krępą sylwetkę. Skrzydła mają końce palczaste, ogon zaokrąglony. Ubarwienie brązowe. To nasz najliczniejszy orzeł.

Orłosęp

Orłosęp, orłosęp brodaty (Gypaetus barbatus) to gatunek drapieżnego ptaka z rodziny jastrzębiowatych, zaliczany do sępów. Upierzenie grzbietu, ogona i skrzydeł jest brunatne. Spód, głowa, szyja i uda są żółtobrązowe z rdzawymi końcówkami piór.

Orzeł cesarski

Orzeł cesarski (Aquila heliaca) to gatunek ptaka szponiastego z rodziny jastrzębiowatych. Samiec jest mniejszy od samicy. Na głowie widoczna brunatna plama, upierzenie rdzawopłowe na karku, na barkach widoczne białe plamy.

Orzeł przedni

Orzeł przedni to ptak drapieżny będący symbolem męstwa. Bardzo rzadki w naszym kraju. Ma ciemnobrunatne upierzenie, głowę i kark z odcieniem złota. Spód jest nieco jaśniejszy. Lotki są czarne, podobnie jak koniec ogona. Dziób jest czarny, palce żółte.

Sęp kasztanowaty

Sęp kasztanowaty to ptak z podrodziny sępów, który do XIX w. gnieździł się w Tatrach, dziś tylko sporadycznie zalatuje do naszego kraju. Brak dymorfizmu płciowego. Szyja i głowa pokryta jest krótki puch, u nasady szyi znajduje się kryza. Całość ubarwiona n

Sęp płowy

Sęp płowy (Gyps fulvus) to gatunek drapieżnego ptaka z rodziny jastrzębiowatych. Głowa i szyja są nagie, pokryte jedynie częściowo puchem. Na szyi u osobników dorosłych występuje brązowawa kryza. Upierzenie z wierzchu szarordzawe.

Trzmielojad

To piekny ptak drapieżny, który jako jeden z nielicznych odżywia się owadami, głównie żądłówkami. To ptak z podrodziny czubaków, bardzo podobny do myszołowa, o zmiennym upierzeniu. Kolor piór może być od białawego do brunatnego.

Rodzina: Rybołowy (Pandionidae)

Rybołów

Rybołów to duży drapieżny ptak i jedyny gatunek z rodziny rybołowów, chroniony w Polsce. Wierzch ciała jest w kolorze brązowym, głowa i spód ciała - biały. Ma brunatną obrożę na piersi.

Rodzina: Sokołowate (Falconidae)

Białozór

Białozór (Falco rusticolus) to gatunek drapieżnego ptaka z rodziny sokołowatych. Samiec jest mniejszy od samicy. Upierzenie samca i samicy jest podobne. Niektóre osobniki, w tym na zdjęciu, są prawie całe białe z ciemnymi plamami.

Drzemlik

Drzemlik (Falco columbarius) to gatunek drapieżnego ptaka z rodziny sokołowatych. To najmniejszy z sokołów Europy. Samiec ma grzbiet i głowę stalowe. Na końcu ogona występuje szeroka czarna pręga.

Kobczyk (zwyczajny)

Kobczyk, kobczyk zwyczajny (Falco vespertinus) to gatunek drapieżnego ptaka z rodziny sokołowatych, niewiele mniejszy od pustułki, podobny do kobuza. Samiec jest czarny, kuper, spód, nogawice są rdzawe, woskówka jest czerwona.

Kobuz

To jeden z najzwinniejszych lotników wśród sokołów. Potrafi upolować jerzyka. Ma długie, zaostrzone na końcu skrzydła i dość krótki ogon. Upierzenie ciemnoszare z wierzchu, od spodu ciemno i gęsto kreskowane, jasne.

Pustułka

To najliczniej występujący sokół w naszym kraju. Ma dość wąskie, zaokrąglone na końcach skrzydła. Ogon jest bardzo długi. Samiec ma niebieską głowę i charakterystyczny wąs.

Raróg

To jeden z najrzadziej występujących sokołowatych w Polsce. Stwierdzono tylko jeden przypadek lęgów i zaledwie kilkadziesiąt obserwacji pojedynczych osobników podczas przelotów. Osobniki dojrzałe mają jasną głowę, duże oczy, ciemny, delikatny wąs.

Sokół wędrowny

Sokół wędrowny to piękny ptak drapieżny, dziś bardzo rzadko występujący w naszym kraju. Głowa, szyja, wąs, wierzch ciała są ciemne. Spód jasny z podłużnymi plamami.

Rząd: Kraskowate (Coraciiformes)

Rodzina: Kraski (Coraciidae)

Kraska

Kraska to chroniony, zagrożony wyginięciem, kolorowy ptak z rodziny krasek, występujący w naszym kraju. Kark i głowa upierzone na kolor seledynowo-błękitny, grzbiet i barkówki są brązowe, pokrywy skrzydłowe błękitne.

Rodzina: Dudki (Upupidae)

Dudek

Dudek to rzadki ptak występujący w Polsce. Ma charakterystyczny czub na głowie zakończony czarnymi plamami. Głowa i szyja mają pomarańczowy kolor, na brzuchy występują ciemne plamy. Grzbiet i skrzydła są czarno-białawe.

Rodzina: Zimorodki, zimorodkowate (Alcedinidae)

Zimorodek

Zimorodek to jeden z najbarwniejszych polskich ptaków. Po zdobycz nurkuje pod wodę. Ma krępą budowę ciała, długi dziób,krótki ogon i bardzo krótkie, czerwone nogi. Na policzkach plama pomarańczowa i biała.

Rodzina: Żołny (Meropidae)

Żołna, żołna zwyczajna

Żołna to jeden z najbardziej kolorowych krajowych ptaków. Ptak ten żywi się żądłówkami, nawet tymi jadowitymi. Przez oko biegnie ciemna pręga. Samica ma mniej kontrastowe barwy. Jest ptakiem wędrownym.

Rząd: Gołębiowate (Columbiformes)

Rodzina: Gołębie (Columbidae)

Gołąb skalny, gołąb domowy, gołąb miejski

Gołąb skalny jest przodkiem gołębia domowego oraz miejskiego. Gołąb jest ptakiem kosmopolitycznym. Udomowienie miało miejsce około 4000 lat temu. Długotrwała hodowla doprowadziła do uzyskania ponad 300 ras.

Grzywacz

Grzywacz to dość gołąb. Można go spotkać w parkach, ogrodach i alejach. Ma charakterystyczną białą plamę po bokach szyi. Odbywa lot tokowy: samiec podlatuje stromo w górę klapiąc skrzydłami i opada lotem szybowcowym.

Sierpówka, synogarlica turecka

Sierpówka, zwana synogarlicą turecką, to ptak z rodziny gołębi. Można go spotkać w parkach, ogrodach i alejach. Ma charakterystyczną czarną półobrożę na karku i szyi. est typowym gatunkiem synantropijnym. Lubi drzewa szpilkowe, które służą za noclegowisko

Siniak

Łatwo go pomylić z gołębiem domowym. Siniak zamieszkuje lasy liściaste i iglaste. Poza lęgami można go spotkać na polach. Ma charakterystyczną plamę na boku szyi. Gniazduje w dziuplach, wyściełanych patykami lub w starych gniazdach innych ptaków.

Turkawka

Turkawka jest naszym najmniejszym gołębiem. Ma charakterystyczną, bardzo smukłą sylwetkę. Na szyi po bokach ma charakterystyczny, czarno-biały wzór, który nie występuje u młodych osobników.

Rząd: Rurkonose (Procellariiformes)

Rodzina: Petrele, petrelowate, burzykowate (Procellariidae)

Fulmar

Fulmar to rzadko obserwowany w Polsce ptak morski. To ptak z rodziny petreli, o popielatym upierzeniu z wierzchu i białym na reszcie ciała. Końce lotek czarne. Dziób jest żółty. Nozdrza rurkowate.

Rząd: Łaźce (Piciformes)

Rodzina: Dzięciołowate (Picidae)

Dzięcioł białogrzbiety

To bardzo rzadki u nas ptak, największy dzięcioł pstry. Ma charakterystyczną białą plamę na grzbiecie. Poza tym ma dłuższą niż dzięcioł duży szyję, mocny dziób. Spód ciała jest kreskowany.

Dzięcioł białoszyi

Dzięcioł białoszyi (Dendrocopos syriacus) to ptak z rodziny dzięciołowatych należący do podrodziny dzięciołów, podobny do dzięcioła dużego, z którym może się krzyżować. Do niedawna ptak ten był nazywany dzięciołem syryjskim.

Dzięcioł czarny

Dzięcioł czarny (Dryocopus martius) to nasz największy dzięcioł. Ma jednolicie czarne upierzenie za wyjątkiem czubka głowy, który jest czerwony. Dzięcioł ten, podobnie jak i inne, rozkuwa korę drzew w poszukiwaniu pokarmu.

Dzięcioł duży

Dzięcioł duży to nasz najbardziej pospolity i szeroko rozpowszechniony w kraju dzięcioł o charakterystycznym czarno-białym upierzeniu z czerwoną czapeczką u samca i czerwonym podogoniem. Język tego dzięcioła ma haczykowate zakończenie.

Dzięcioł średni

Dzięcioł średni to podobny do dzięcioła dużego ptak, niezbyt licznie u nas rozpowszechniony. Zamieszkuje nizinne lasy liściaste. Ma różowy, kreskowany spód i niepełny, czarny wąs. Obie płci mają czerwoną czapeczkę na głowie.

Dzięcioł trójpalczasty

Dzięcioł trójpalczasty (Picoides tridactylus) to gatunek ptaka z rodziny dzięciołowatych, z podrodziny dzięciołów, mający tylko trzy palce. Samiec ma żółtą czapeczkę, u samicy zaś głowa z wierzchu jest szara.

Dzięcioł zielonosiwy

Dzięcioł zielonosiwy to dość rzadki dzięcioł występujący w Polsce, bardzo podobny do dzięcioła zielonego. Ma dość smukłą sylwetkę, szarą głowę z czerwoną czapeczką u samca.

Dzięcioł zielony

Dzięcioł zielony, to rodzimy dzięcioł, żywiący się głównie mrówkami. Na głowie i karku czerwona czapeczka, wokół oczu czarna plama, jasnozielony wierzch ciała, żółty kuper, brzuch szarozielony, głowa i szyja jasne.

Dzięciołek

Dzięciołek (Dendrocopos minor) to najmniejszy dzięcioł europejski. Samiec różni się od samicy tym, że ma na głowie czerwoną czapeczkę. Potylica, kuper, ogon i kark są czarne. Upierzenie na grzbiecie jest białe z poprzecznymi, czarnymi pręgami.

Krętogłów, krętogłów zwyczajny

Krętogłów zwyczajny to ptak z rodziny dzięciołowatych, podrodziny krętogłowów o ubarwieniu podobnym do nocnych motyli. Przypomina ptaki śpiewające. Jest trochę większy od wróbla domowego. Samica i samiec są tak samo ubarwione.

Rząd: Kukułkowe (Cuculiformes)

Rodzina: Kukawkowate (Cuculidae)

Kukułka, kukułka zwyczajna

Kukułka zwyczajna znana jest ze swoich zwyczajów lęgowych, a mianowicie z tego, że podrzuca swoje jaja innym ptakom do gniazda. U kukułek występuje zjawisko rzadkie w świecie ptaków - poliandria.

Rząd: Krótkonogie (Apodiformes)

Rodzina: Jerzyki, jerzykowate (Apodidae)

Jerzyk, jerzyk zwyczajny

To jedyny przedstawiciel jerzykowatych przystępujący do lęgów w Polsce. Można go wówczas spotkać najczęściej w miastach. Gnieździ się na wysokich budynkach we wszelkiego rodzaju szparach i wyłomach.

Rząd: Nury (Gaviiformes)

Rodzina: Nury (Gaviidae)

Nur czarnoszyi

Nur czarnoszyi to spotykany głównie na wybrzeżu ptak, który u nas zimuje. Widywany też w głębi kraju podczas przelotów. W Polsce ptaka tego można spotkać cały rok na wybrzeżu. Podczas przelotów spotykany także w głębi kraju.

Nur lodowiec

Nur lodowiec to rzadko spotykany w naszym kraju ptak z rodziny nurów o czarno-białym upierzeniu. Na szyi znajduje się obroża i półobroża paskowana czarno-biało. W szacie spoczynkowej ciało z wierzchu szarobrunatne, a spód biały.

Nur rdzawoszyi

To najmniejszy przedstawiciel nurów. Ptak ten wędruje okresowo na południe. Spotykany jest regularnie w Polsce, głównie nad Bałtykiem podczas przelotów i zim. W godowej szacie ma szarą szyję z czerwoną, podłużną plamą na przodzie.

Rząd: Lelkowate (Caprimulgiformes)

Rodzina: Lelki (Caprimulgidae)

Lelek kozodój, lelek

Lelek kozodój, zwany lelkiem, to najbardziej znany przedstawiciel rzędu lelkowaych, nieliczny w Polsce, żerujący głównie o zmierzchu i o świcie. Upierzenie pod względem miękkości, koloru i wzoru podobne do upierzenia sów.

Rząd: Perkozowate (Podicipediformes)

Rodzina: Perkozy (Podicipedidae)

Perkoz dwuczuby

Perkoz dwuczuby, to typowy przedstawiciel rodziny perkozów z charakterystycznymi dwoma czubami i bokobrodami na głowie. W okresie godowym perkozy dwuczube wykonują cudowny taniec pingwinów. W Polsce jest średniolicznym ptakiem lęgowym.

Perkoz rdzawoszyi

Perkoz rdzawoszyi jest nielicznym ptakiem lęgowym w Polsce. Jest nieco mniejszy i bardziej krępy od perkoza dwuczubego. Jest bardzo trudny w obserwacji, gdyż zwykle ukrywa się pośród wodnej roślinności. To ptak wędrowny. Na morzu ptaki te pierzą się i na t

Perkoz rogaty

Perkoz rogaty to rzadko zimujący u nas perkoz, obserwowany także podczas migracji. W szacie godowej perkoz rogaty ma po bokach głowy dwa pęki pomarańczowych piór, biegnących od oka do tyłu.

Perkozek

To najmniejszy przedstawiciel perkozów w Polsce. To samotnik. W okresie lęgów żyje w parach, czasem w małych grupach. W okresie lęgowym trudny w obserwacji. Po bokach głowy i na gardle znajduje się jaśniejsza, kasztanowata plama.

Zausznik

To jedyny perkoz zakładający kolonie lęgowe. Występuje nielicznie w Polsce. W szacie godowej zausznik ma czarną głowę i szyję, a od oka za uszy wychodzą promieniście złotawe pióra.

© medianauka.pl