Spis treści:

Bocianowate

Bocianowate (Ciconiidae) to rodzina ptaków z rzędu bocianowych. Rodzina ta liczy dziś 6 rodzajów i 19 gatunków. W Polsce żyją 2 gatunki z tej rodziny ptaków.

W rodzinie bocianowatych wyróżniamy dwa plemiona:

bociany właściwe (Ciconiini), są tu bociany, żabiru, marabuty (13 gatunków),
bociany leśne (Mycteriini), zaliczamy tu dławigady i kleszczaki (6 gatunków).

Wygląd

Bocianowate mają długie nogi i dziób, krępą budowę ciała. Ogon jest krótki, skrzydła długie i szerokie. Dzioby bocianów są proste, dławigady mają dzioby zakrzywione w dół, kleszczaki mają dzioby przystosowane do oprawiania dużych ślimaków. Ubarwienie, najczęściej czarno-białe, jest jednakowe u obu płci. Dławigady, żabiru amerykański i marabuty mają nieopierzone głowy. Samce są zwykle nieco większe od samic.

Gatunki

To atlas z wykazem gatunków, przynależących do danej rodziny. Aby wyświetlić tylko polskie gatunki, użyj filtra Ukryj obce gatunki, który znajdziesz w panelu bocznym. Możesz także użyć innych ciekawych filtrów. Kliknij na nazwę gatunkową, aby się dowiedzieć czegoś więcej na temat danego gatunku.

Inne gatunki

dławigad afrykański (Mycteria ibis)

Występowanie i środowisko

Bocianowate żyją na całym świecie w strefie tropików i umiarkowanego klimatu. Większość z nich występuje w Afryce i południowej Azji.

Poniższa tabela zawiera dane na temat występowania opisanych tu gatunków z tej rodziny na różnych kontynentach. Jeżeli jeden gatunek występuje na kilku kontynentach, to jest ujęty we wszystkich tych miejscach.

Kontynent	Liczba gatunków
Europa	2
Azja	11
Afryka	7
Ameryka Północna	2
Ameryka Południowa	3
Australia	1
Antarktyda	0

Tryb życia i zachowanie

Są dobrymi lotnikami. Szybują w powietrzu z wyciągniętymi nogami i szyją. Poruszają się majestatycznie. Bociany żerują samotnie lub w małych grupach, w stada gromadzą się gdy jest dużo pożywienia.

Rozmnażanie

Gniazda budują wysoko na drzewach. Zwykle jest to duża konstrukcja z patyków. W zniesieniu do 6-7 białych jaj. Wysiadywanie trwa 29-38 dni. Młodymi opiekuje się samiec i samica. Pisklęta są gniazdownikami.

Pożywienie

Zjadają pokarm pochodzenia zwierzęcego: ryby, gady i płazy, szarańczaki i inne bezkręgowce.

Ochrona i zagrożenia

Bocian garbaty, czarnodzioby i marabut indyjski są zagrożone, marabut jawajski i dławigad malajski narażony na wyginięcie.

Wykresy poniżej przedstawiają strukturę zagrożenia wymarcia gatunków z danej rodziny. Pierwszy diagram uwzględnia gatunki, których nie opisano w naszym serwisie (jeżeli taka sytuacja ma miejsce), drugi diagram uwzględnia wyłącznie gatunki, które opisano w portalu, trzeci diagram uwzględnia tylko gatunki rodzime.

Struktura zagrożenia wymarciem
(wszystkie opisane w serwisie gatunki rodziny)

Jeżeli chcesz się więcej dowiedzieć o statusach zagrożenia wymarciem i zapoznać się z opisami poszczególnych statusów, kliknij tutaj.

Ciekawostki

Bocianowate są nierzadko symbolami w kulturach i religiach świata. Dla przykładu bocian biały jest symbolem pielgrzymki i ciągłości życia. W legendach to bocian biały przynosi ludziom dzieci.

Kalendarz przyrody

Poniższy kalendarz zawiera wszystkie gatunki, które nie znalazły się w opisie żadnego rodzaju. Każdy rodzaj zawiera niezależny kalendarz przyrody.

Opis

◂

●

▸

Bocian biały: Bociany białe przylatują do kraju. Najpierw przylatują samce. Maksimum przylotów przypada na połowę marca.

◂

●

Bocian biały: Samica bociana białego składa jaja.

●

Bocian biały: Z początkiem miesiąca młode bociany usamodzielniają się. Zbierają się też w stada.

◂

●

Bocian biały: Bociany białe odlatują na zimowiska.

◂

▸

Bocian czarny: Bocian czarny przylatuje do Polski.

◂

▸

Bocian czarny: Samica bociana czarnego składa jaja.

◂

●

▸

Bocian czarny: Bocian czarny odlatuje na zimowiska.

Pokaż tylko bieżące wydarzenia

Oznaczenia

Poniżej przedstawiamy opis zastosowanych oznaczeń gatunków.

Występowanie w Polsce

- gatunek zaobserwowany w Polsce w stanie dzikim po 1950 r.

PL - wtórnie

- gatunek introdukowany w Polsce rozmyślnie lub przypadkowo, tworzący stałe populacje.

PL - obserwacje dawne

- gatunek obserwowany ostatnio w Polsce w latach 1801-1950.

PL - hodowla

- gatunek hodowlany.

Liczebność

Podana liczba oznacza liczbę zwykle szacowaną samców lub par lęgowych obserwowanych w Polsce w ciągu roku (dotyczy gatunków lęgowych w Polsce).

Bardzo liczny

- 3 000 001 - 30 000 000

Liczny

- 300 001 - 3 000 000

Średnio liczny

- 30 001 - 300 000

Nieliczny

- 3001 - 30 000

Bardzo nieliczny

- 301 - 3 000

Skrajnie nieliczny

- 1 - 300

Status

Lęgowy

- gniazduje regularnie na dyżym obszarze kraju.

Lęgowy sporadycznie

- gniazduje sporadycznie w kraju lub tylko lokalnie.

Przelotny/przylatujący

- gatunek regularnie stacjonuje w kraju podczas swoich przelotów lub przylatuje na zimowiska.

Zalatujący

- gatunek pojawiający się w Polsce nieregularnie.

Zalatujący wyjątkowo

- gatunek pojawiający się wyjątkowo w kraju (poniżej 5 obserwacji).

- gatunek ujęty w Załączniku i Dyrektywie Ptasiej (2009/147/WE z 30-11-2009 w sprawie ochrony dzikiego ptactwa), wskazującej na gatunki podlegające wraz z siedliskami szczególnej ochronie.

Bibliografia

Wykaz całej bibliografii dla wszystkich artykułów opublikowanych w niniejszym serwisie znajduje się w odnośniku w stopce. Poniżej znajduje się wykaz publikacji, które w szczególności były wykorzystywane w przygotowaniu niniejszego artykułu:

IUCN - Czerwona Księga Gatunków Zagrożonych, ISSN 2307-8235 https://www.iucnredlist.org
Mielczarek Paweł, Kuziemko Marek - Kompletna lista ptaków świata, Wydział Biologii : Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego 2019 http://listaptakow.eko.uj.edu.pl/

Czy tylko kukułki podrzucają swoje jaja?

To, co robi kukułka nosi nazwę pasożytnictwa lęgowego. Czy w świecie przyrody kukułka jest wyjątkiem, czy też jest to zjawisko spotykane także u innych gatunków?

Największe gniazda ptaków

Jak duże może być gniazdo ptaka? Jakie ptaki są rekordzistami pod tym względem? Oto krótki przegląd rekordzistów wśród ptasich budowniczych gniazd na świecie i w Polsce.

Jak dokarmiać ptaki?

Czym i jak mądrze dokarmiać ptaki, aby im nie zaszkodzić?

Najmniejsze ptaki na świecie

Jaki jest najmniejszy ptak na świecie? Jaki polski ptak jest najmniejszy?

Największe ptaki na świecie

Jaki ptak jest największy na świecie, a jaki w Polsce? Jakie gatunki są najcięższe, które mają największą rozpiętość skrzydeł i które są najwyższe?