Perkozowate

Perkozowate (Podicipediformes) to rząd ptaków, do którego zaliczamy 1 rodzinę ptaków. Są to ptaki bardzo dobrze przystosowane do pływania. Jedyna rodzina ta liczy dziś 7 rodzajów i 22 gatunki. W Polsce można spotkać 5 gatunków, z czego 4 się gnieżdżą w naszym kraju.

Gatunki

Wykaz wszystkich opublikowanych artykułów tematycznych.

Perkoz dwuczuby PL Lęgowy Nieliczny

Podiceps cristatus

Perkoz dwuczuby, to typowy przedstawiciel rodziny perkozów z charakterystycznymi dwoma czubami i bokobrodami na głowie. W okresie godowym perkozy dwuczube wykonują cudowny taniec pingwinów. W Polsce jest średniolicznym ptakiem lęgowym.

Perkoz rdzawoszyi PL Lęgowy Bardzo nieliczny

Podiceps grisegena

Perkoz rdzawoszyi jest nielicznym ptakiem lęgowym w Polsce. Jest nieco mniejszy i bardziej krępy od perkoza dwuczubego. Jest bardzo trudny w obserwacji, gdyż zwykle ukrywa się pośród wodnej roślinności. To ptak wędrowny. Na morzu ptaki te pierzą się i na t

Perkoz rogaty PL Przelotny / przylatujący Bardzo nieliczny !

Podiceps auritus

Perkoz rogaty to rzadko zimujący u nas perkoz, obserwowany także podczas migracji. W szacie godowej perkoz rogaty ma po bokach głowy dwa pęki pomarańczowych piór, biegnących od oka do tyłu.

Perkozek PL Lęgowy Nieliczny

Tachybaptus ruficollis

To najmniejszy przedstawiciel perkozów w Polsce. To samotnik. W okresie lęgów żyje w parach, czasem w małych grupach. W okresie lęgowym trudny w obserwacji. Po bokach głowy i na gardle znajduje się jaśniejsza, kasztanowata plama.

Zausznik PL Lęgowy Nieliczny

Podiceps nigricollis

To jedyny perkoz zakładający kolonie lęgowe. Występuje nielicznie w Polsce. W szacie godowej zausznik ma czarną głowę i szyję, a od oka za uszy wychodzą promieniście złotawe pióra.

Inne gatunki

Perkoz żółtoczuby (Aechmophorus clarkii)
Perkoz wielki (Aechmophorus occidentalis)
Perkoz kolumbijski (Podiceps andinus †)
Perkoz argentyński (Podiceps gallardoi)
perkoz olbrzymi (Podiceps major)
Perkoz złotoczuby (Podiceps occipitalis)
Perkoz Taczanowskiego (Podiceps taczanowskii)
Perkoz gwatemalski (Podilymbus gigas †)
Perkozek grubodzioby (Podilymbus podiceps)
Perkoz sędziwy (Poliocephalus poliocephalus)
perkoz maoryski (Poliocephalus rufopectus)
perkoz krótkoskrzydły (Rollandia microptera)
perkoz białoczuby (Rollandia rolland)
Perkozek białoskrzydły (Tachybaptus dominicus)
perkozek australijski (Tachybaptus novaehollandiae)
Perkozek białosmugi (Tachybaptus pelzelnii)
Perkozek długodzioby (Tachybaptus rufolavatus)

Występowanie i środowisko

Są obecne na całym świecie poza rejonami arktycznymi i antarktycznymi. Zajmują zbiorniki wody słodkiej. Poza lęgami można perkozy spotkać nad morzem. Pionowy zasięg występowania to 4000 m n.p.m.

Tryb życia i zachowanie

Prawie całe życie perkozy spędzają na wodzie. Są dobrze przystosowane do wodnego trybu życia. Perkozy świetnie nurkują, robią pod wodą nagłe zwroty. Perkoz przeciętnie przebywa pod wodą 10-40 s.

Morfologia i anatomia

Szyja jest długa, ogon bardzo krótki, skrzydła małe. Jeden gatunek jest nielotny. Szata godowa różni się od spoczynkowej. Zwykle wierzch ciała jest szary lub brązowy, spód biały. W okresie godowym szyja i głowa są jaskrawo ubarwione, czasem pojawiają się na głowie ozdoby z piór. Dymorfizm płciowy nie występuje, samica jest jednak trochę mniejsza od samca.

Palce mają płatkowate rozszerzenia, które ułatwiają pływanie, skoki są dwubocznie spłaszczone, nogi są osadzone w tyle ciała, co stanowi świetne przystosowanie do pływania i nurkowania. Pióra po bokach nasiąkają wodą, co ułatwia ptakom nurkowanie.

Rozmnażanie

U wielu gatunków obserwuje się zrytualizowane toki. Gniazda są umieszczone na wodzie, czasem są pływające, a zbudowane z roślinności wodnej. W zniesieniu 2-8 jaj, które wysiaduje samiec i samica. Pisklęta są zagniazdownikami. Przez pierwsze 2-3 tygodnie młode chronią się na grzbiecie rodziców.

Pożywienie

Zjadają wodne owady, skorupiaki, mięczaki, rzadziej ryby.

Ochrona i zagrożenia

Perkoz kolumbijski i gwatemalski są prawdopodobnie już ptakami wymarłymi, perkozek długodzioby nie był widziany od lat 80 ubiegłego wieku, perkoz Taczanowskiego jest krytycznie zagrożony, perkozek białosmugi i perkoz maoryski są narażone na wyginięcie.