Perkozowate (Podicipediformes)
Perkozowate (Podicipediformes) to rząd ptaków, do którego zaliczamy 1 rodzinę ptaków. Są to ptaki bardzo dobrze przystosowane do pływania. Jedyna rodzina ta liczy dziś 7 rodzajów i 22 gatunki. W Polsce można spotkać 5 gatunków, z czego 4 się gnieżdżą w naszym kraju.
Gatunki
Wykaz wszystkich opublikowanych artykułów tematycznych.
Perkoz dwuczuby (Podiceps cristatus)
Perkoz dwuczuby, to typowy przedstawiciel rodziny perkozów z charakterystycznymi dwoma czubami i bokobrodami na głowie. W okresie godowym perkozy dwuczube wykonują cudowny taniec pingwinów. W Polsce jest średniolicznym ptakiem lęgowym.
Perkoz rdzawoszyi (Podiceps grisegena)
Perkoz rdzawoszyi jest nielicznym ptakiem lęgowym w Polsce. Jest nieco mniejszy i bardziej krępy od perkoza dwuczubego. Jest bardzo trudny w obserwacji, gdyż zwykle ukrywa się pośród wodnej roślinności. To ptak wędrowny. Na morzu ptaki te pierzą się i na t
Perkoz rogaty (Podiceps auritus)
Perkoz rogaty to rzadko zimujący u nas perkoz, obserwowany także podczas migracji. W szacie godowej perkoz rogaty ma po bokach głowy dwa pęki pomarańczowych piór, biegnących od oka do tyłu.
Perkozek (Tachybaptus ruficollis)
To najmniejszy przedstawiciel perkozów w Polsce. To samotnik. W okresie lęgów żyje w parach, czasem w małych grupach. W okresie lęgowym trudny w obserwacji. Po bokach głowy i na gardle znajduje się jaśniejsza, kasztanowata plama.
Zausznik (Podiceps nigricollis)
To jedyny perkoz zakładający kolonie lęgowe. Występuje nielicznie w Polsce. W szacie godowej zausznik ma czarną głowę i szyję, a od oka za uszy wychodzą promieniście złotawe pióra.
Królestwo: Zwierzęta (Animalia)
Typ: Strunowce (Chordata)
Podtyp: Kręgowce (Vertebrata)
Gromada: Ptaki (Aves)
Rząd: Perkozowate (Podicipediformes)
Masa ciała: 112-1800 g
Inne gatunki
- Perkoz żółtoczuby (Aechmophorus clarkii)
- Perkoz wielki (Aechmophorus occidentalis)
- Perkoz kolumbijski (Podiceps andinus †)
- Perkoz argentyński (Podiceps gallardoi)
- Perkoz złotoczuby (Podiceps occipitalis)
- Perkoz Taczanowskiego (Podiceps taczanowskii)
- Perkoz gwatemalski (Podilymbus gigas †)
- Perkozek grubodzioby (Podilymbus podiceps)
- Perkoz sędziwy (Poliocephalus poliocephalus)
- Perkoz maoryski (Poliocephalus rufipectus)
- Perkozek białoskrzydły (Tachybaptus dominicus)
- Perkozek białosmugi (Tachybaptus pelzelnii)
- Perkozek długodzioby (Tachybaptus rufolavatus)
Rodziny
- Perkozy (Podicipedidae)
Występowanie i środowisko
Są obecne na całym świecie poza rejonami arktycznymi i antarktycznymi. Zajmują zbiorniki wody słodkiej. Poza lęgami można perkozy spotkać nad morzem. Pionowy zasięg występowania to 4000 m n.p.m.
Tryb życia i zachowanie
Prawie całe życie perkozy spędzają na wodzie. Są dobrze przystosowane do wodnego trybu życia. Perkozy świetnie nurkują, robią pod wodą nagłe zwroty. Perkoz przeciętnie przebywa pod wodą 10-40 s.
Morfologia i anatomia
Szyja jest długa, ogon bardzo krótki, skrzydła małe. Jeden gatunek jest nielotny. Szata godowa różni się od spoczynkowej. Zwykle wierzch ciała jest szary lub brązowy, spód biały. W okresie godowym szyja i głowa są jaskrawo ubarwione, czasem pojawiają się na głowie ozdoby z piór. Dymorfizm płciowy nie występuje, samica jest jednak trochę mniejsza od samca.
Palce mają płatkowate rozszerzenia, które ułatwiają pływanie, skoki są dwubocznie spłaszczone, nogi są osadzone w tyle ciała, co stanowi świetne przystosowanie do pływania i nurkowania. Pióra po bokach nasiąkają wodą, co ułatwia ptakom nurkowanie.
Rozmnażanie
U wielu gatunków obserwuje się zrytualizowane toki. Gniazda są umieszczone na wodzie, czasem są pływające, a zbudowane z roślinności wodnej. W zniesieniu 2-8 jaj, które wysiaduje samiec i samica. Pisklęta są zagniazdownikami. Przez pierwsze 2-3 tygodnie młode chronią się na grzbiecie rodziców.
Pożywienie
Zjadają wodne owady, skorupiaki, mięczaki, rzadziej ryby.
Ochrona i zagrożenia
Perkoz kolumbijski i gwatemalski są prawdopodobnie już ptakami wymarłymi, perkozek długodzioby nie był widziany od lat 80 ubiegłego wieku, perkoz Taczanowskiego jest krytycznie zagrożony, perkozek białosmugi i perkoz maoryski są narażone na wyginięcie.
Ciekawostki
Perkoz podczas nurkowania potrafi płynąć z prędkością 2 m/s.
Galeria zdjęć
© Media Nauka, 2014-01-06, ART-RZAD58