Paszczaki, paszczakowate, zmroczniki

Paszczaki, paszczakowate, zmroczniki (Podargidae) to rodzina ptaków z rzędu lelkowatych. Rodzina ta liczy dziś 12 gatunków w 2 rodzajach. W Polsce przedstawiciele paszczakowatych nie występują. Wyróżniamy tu dwie podrodziny: Batrachostominae z dziewięcioma gatunkami i Podarginae z trzema gatunkami.

Wygląd

To ptaki o bardzo miękkim upierzeniu z marmurkowym deseniem, ubarwienie szarawe lub rdzawe, przypominające korę drzew. Samice są jaskrawiej ubarwione. Charakterystyczny jest bardzo szeroki dziób. Głowa i pomarańczowe lub czerwone oczy są bardzo duże. Mają bardzo małe nogi i stopy. Chodzenie po ziemi sprawia im trudność. U nasady dzioba znajdują się szczeciny. Skrzydła są zaokrąglone, ogon długi.

Gatunki

Wykaz gatunków.

Gębal cynamonowy

Batrachostomus septimus

Gębal cynamonowy (Batrachostomus septimus) to gatunek ptaka z rodziny paszczakowatych. Ma bardzo miękkie upierzenie, rdzawe, przypominające korę drzew lub skrzydła ciem. Ma bardzo szeroki dziób.

Gębal długosterny

Batrachostomus hodgsoni

To jeden z przedstawicieli gębali. Skrzydła są zaokrąglone, ogon dość długi. U nasady dzioba znajdują się szczecinki, pełniące prawdopodobnie rolę ochronną. Nogi i stopy są bardzo krótkie.

Gębal krótkosterny

Batrachostomus poliolophus

Gębal krótkosterny (Batrachostomus poliolophus) to gatunek ptaka z rodziny paszczakowatych. Dziób bardzo szeroki, oczy duże, jaskrawo żółte. Upierzenie brązowe, spód białawy. Pióra na głowie wydają się być w nieładzie.

Paszczak australijski

Podargus strigoides

Paszczak australijski (Podargus strigoides) to gatunek ptaka z rodziny paszczaków. Ma miękkie upierzenie, szarawe, przypominające korę drzew. Charakterystyczny jest bardzo szeroki dziób. Głowa i oczy są duże.

Paszczak jawajski, gębal malajski

Batrachostomus javensis

Gębal jawajski, paszczak jawajski (Batrachostomus javensis) to jeden z najmniejszych przedstawicieli rodziny paszczakowatych. Upierzenie brązowo-szare, ciemno nakrapiane z jaśniejszym spodem. Na skrzydłach białe plamy.

Zdjęcia - galeria

Inne gatunki

Gębal uszaty (Batrachostomus auritus)
Gębal sundajski (Batrachostomus cornutus)
Gębal oczkowany (Batrachostomus harterti)
Gębal krępy (Batrachostomus mixtus)
Gębal cejloński (Batrachostomus moniliger)
Gębal łuskowany (Batrachostomus stellatus)
Paszczak marmurkowy (Podargus ocellatus)
Paszczak papuaski (Podargus papuensis)

Występowanie i środowisko

Zamieszkują wilgotne lasy Australii, Indonezji, Sri Lanki, południowej Azji.

Tryb życia i zachowanie

Inaczej niż gatunki z tego rzędu ptaków, nie polują w locie, a swoje ofiary zbierają na ziemi i drzewach. Są aktywne o zmierzchu i w nocy.

Gdy czują zagrożenie zastygają w bezruchu z lekko uniesionym dziobem. Wyglądają wówczas jak gałęzie.

Są świetnymi lotnikami. Potrafią w powietrzu wykonywać nagłe zwroty.

Rozmnażanie

Gniazda w postaci czarki budują na drzewach, są wysłane własnymi piórami. Gębale składają 1-2 jaja, paszczak australijski może mieć ich w lęgu 4. W dzień jaja wysiaduje samiec. Pisklęta po wykluciu są pokryte białym puchem. Pisklęta karmi samiec i samica.

Pożywienie

Zjadają bezkręgowce, a większe gatunki także żaby, małe ssaki, ptaki oraz owoce.

Ochrona i zagrożenia

Cztery gatunki gębali są bliskie zagrożenia wyginięciem.