Owady wykrywające pożar lasu

Jeden z rodzajów chrząszczy ma niezwykłą umiejętność, która wpływa na zwiększenie sukcesu rozrodczego. Jest to zdolność wykrywania pożarów lasu z dużej odległości.

Pewne chrząszcze z rodzaju Melanophila (polska nazwa to ciemnik) z rodziny bogatkowatych (Buprestidae) są wyposażone po bokach ciała w dwie pary receptorów wrażliwych na promieniowanie podczerwone (cieplne). Receptory te są umieszczone pod skrzydłami. Wewnątrz takiego receptora znajduje się kilkadziesiąt specjalnych aparatów, które pod wpływem podczerwieni zwiększają swoją objętość. W ten sposób powodują ucisk na nerw, generując do mózgu odpowiedni sygnał. Zatem nie są to termoreceptory, a raczej mechanoreceptory.

Ustawienie się owada tak, że wszystkie receptory reagują maksymalnie na podczerwień, daje możliwość zlokalizowania kierunku, z którego promieniowanie cieplne nadchodzi. W naturze oznacza to właśnie pożar. Owady te potrafią wykryć pożar z odległości nawet 12 km.

Gdy chrząszcze zlokalizują pożar, masowo lecą w kierunku ognia. W niewielkiej odległości od pożaru owady kopulują, a gdy pożar lasu ustaje, samice składają jaja pod spaloną korą drzew, co ciekawe, na jeszcze tlącym się drewnie. Osłabione pożarem drzewa łatwo poddają się larwom tych chrząszczy.

W Polsce występuje jeden z przedstawicieli tego rodzaju. Jest to ciemnik czarny (Melanophila acuminata).

Naukowcy już zastosowali w bionice czujniki pożarów lasów. Ich budowa przypomina mechanizmy funkcjonujące w ciele ciemnika.

Co ciekawe, owady przyciąga nie tylko palący się las. Lecą nawet do wygasającego ogniska albo miejsca, w którym znajduje się dużo palaczy papierosów.

Ostatnio opublikowane w Pytajniku

Skąd się biorą bąbelki w napojach?

Po otwarciu szampana, piwa lub innego napoju gazowanego pojawiają się bąbelki. Skąd się biorą te pęcherzyki?

Czy żyrafy mdleją?

Głowa żyrafy znajduje się bardzo wysoko i daleko od serca. Gdy żyrafa musi się napić, opuszcza głowę w dół i naraża się na omdlenie.

Sejmuria — przodek gadów

Sejmuria (Seymouria) to rodzaj płazów uważany za przodka współcześnie żyjących gadów. Sejmuria w swojej budowie ma cechy płazów i gadów.

Zobacz więcej

Przeglądaj wszystkie artykuły dotyczące ciekawostek ze świata nauki.

Zobacz też

Bogatkowate

Rodzina
Bogatkowate (Buprestidae)

Podczerwień

Podczerwień, promieniowanie podczerwone to rodzaj fal elektromagnetycznych o długości fali między światłem w zakresie widzialnym a falami radiowymi.

Bibliografia

Wykaz całej bibliografii dla wszystkich artykułów opublikowanych w niniejszym serwisie znajduje się w odnośniku w stopce. Poniżej znajduje się wykaz publikacji, które w szczególności były wykorzystywane w przygotowaniu niniejszego artykułu:

Marek W. Kozlowski - Owady Polski – Chrząszcze, ISBN 978-83-7073-784-9, Multico Oficyna Wydawnicza 2009
Jearl Walker - Latający Cyrk Fizyki, ISBN 978-83-01-19749-0, PWN 2018