Jak ochronić się przed burzą z piorunami?
Kiedy uderzenie pioruna jest groźne? Czy jest śmiertelne? Jak chronić się przed skutkami burzy z piorunami w terenie i jak zmniejszyć zagrożenie, gdy nie mamy schronienia?
Uderzenie pioruna może spowodować śmierć, ciężko zranić, pozbawić przytomności, sparaliżować, dotkliwie poparzyć, w szczególności, gdy mamy na sobie jakieś metalowe przedmioty, w których łatwo indukuje się prąd.
Jeżeli mamy na sobie mokre ubranie i buty, uderzenia pioruna może je rozerwać na skutek natychmiastowego parowania wody. Prawdą jest więc osąd, że piorun może "zerwać" z człowieka ubranie i buty.
Powodów, dla których to wszystko może nastąpić jest kilka.
- Uderzenie bezpośrednie pioruna w człowieka wywołuje w organizmie człowieka przepływ prądu o dużym natężeniu przez klatkę piersiową, co powoduje zatrzymanie akcji serca, paraliż mięśni odpowiedzialnych za oddychanie, powoduje także rozległe oparzenia tkanek. Co ciekawe, obrażenia są tym większe im bardziej suchy jest człowiek. Gdy człowiek jest przemoczony, duża część prądu przepływa po powierzchni, co może uratować życie. Zdarza się, że po uderzeniu pioruna akcja serca po chwili zostaje automatycznie przywrócona, niestety mięśnie odpowiedzialne za oddychanie automatycznie nie zadziałają. Bardzo ważne jest w takich przypadkach przeprowadzenia oddychania usta-usta, aby przywrócić poszkodowanemu oddech.
- Uderzenie pioruna w przedmiot, z którym człowiek ma styczność (np. łańcuch górski, parasol, instalacja itp.). Mechanizm w tym przypadku jest podobny z tą różnicą, że przez człowieka przepływa zwykle tylko część prądu. Skutki jednak mogą być podobne. Co gorsza, porażenia możemy doświadczyć nawet w domu, gdy piorun uderzy w rury, antenę telewizyjną zewnętrzną, linię telefoniczną (nie światłowodową), okablowanie w domu.
- Zjawisko porażenia bocznego - jeżeli piorun uderza w obiekt, który znajduje się w pobliżu, na przykład maszt, drzewo, słup, czasami cześć prądu przepływającego przez ten obiekt "przeskakuje" poprzez wilgotne powietrze do człowieka i powoduje podobne skutki do wyżej opisanych.
- Przepływ prądu powierzchniowego. Gdy piorun uderza w ziemię może dojść porażenia tak zwanym prądem powierzchniowym. Jeżeli stoimy nawet w niewielkim w rozkroku, jedna ze stóp jest bliżej uderzenia, druga dalej, tworzy się różnica potencjałów, a nasze nogi z kroczem tworzą świetny obwód, przez który może popłynąć prąd. To jest przyczyna, dla której najbardziej narażone na skutki uderzenia pioruna są zwierzęta (krowy, sarny, owce itp.).
Zdarzały się też przypadki powalenia całej drużyny piłkarskiej na boisku przez uderzenia pioruna, co widać na poniższym filmie.
- Porażenie wyładowaniem oddolnym. Zanim powstanie piorun, o czym mało kto wie, tworzą się przy ziemi niewielkie, krótkie wyładowania oddolne, które nie zawsze powodują przepływ prądu (powstanie pioruna) między chmurą a ziemią. Różnica potencjałów przy ziemi i tuż nad nią (na wysokości człowieka) może być jednak na tyle duża, że może spowodować śmiertelny przepływ prądu w organizmie człowieka i spowodować śmierć.
Co robić a czego nie robić podczas burzy?
- Należy pozostać w domu lub innym bezpiecznym miejscu tuż przed, w trakcie i tuż po burzy.
- Unikać chowania się pod drzewami, masztami, słupami.
- Poszukać najniżej położonego miejsca w najbliższym otoczeniu z dala od wysokich obiektów. W górach jak najszybciej schodzić ze szczytów.
- Starać sie trzymać nogi razem, można też biec tak, aby tylko jedna noga dotykała jednocześnie ziemi, przykucnąć trzymając stopy razem itp.
- Nie kąpać się podczas burzy.
- Nie dotykać urządzeń elektrycznych w domu, najlepiej wyłączyć je z prądu.
Ciekawostki
Kakaowiec i pokarm bogów
Dlaczego gwiazdy zataczają okręgi wokół Gwiazdy Polarnej?Ciekawostki
Czy można spowolnić fotony?Ciekawostki
Zobacz więcejZobacz też
Elektromagnetyzm© medianauka.pl, 2019-08-25, A-3663