Owady Polski
W Polsce żyje około 30 000 gatunków owadów, najwięcej z rzędu chrząszczy i muchówek (po około 7000 gatunków) i muchówek (około 6000 gatunków) oraz motyli (około 3200 gatunków).
Spis treści
- Rząd: Pluskwiaki różnoskrzydłe (Heteroptera)
- Rząd: Skorki, cęgosze (Dermaptera)
- Rząd: Motyle (Lepidoptera)
- Rząd: Chrząszcze (Coleoptera)
- Rząd: Jętki (Ephemeroptera)
- Rząd: Ważki (Odonata)
- Rząd: Karaczany, hełmce (Blattodea)
- Rząd: Modliszki (Mantodea)
- Rząd: Prostoskrzydłe (Orthoptera)
- Rząd: Błonkówki, błonkoskrzydłe (Hymenoptera)
- Rząd: Muchówki, dwuskrzydłe (Diptera)
- Rząd: Wojsiłki (Mecoptera)
- Rząd: Wszy i wszoły (Phthiraptera)
- Rząd: Pchły (Siphonaptera)
- Rząd: Rybiki (Zygentoma)
- Rząd: Pluskwiaki równoskrzydłe (Homoptera)
- Rząd: Sieciarki (Neuroptera)
- Rząd: Straszyki (Phasmoptera, Phasmodea)
- Rząd: Wielbłądki (Raphidioptera)
- Rząd: Chruściki (Trichoptera)
Oto wykaz wszystkich przedstawicieli gatunków owadów żyjących w naszym kraju, o których piszemy w naszym portalu, w podziale na rzędy i rodziny:
Gromada: Owady (Insecta)
Rząd: Pluskwiaki różnoskrzydłe (Heteroptera)
Kowal bezskrzydłyKowal bezskrzydły to pospolity w Polsce owad o czerwonym zabarwieniu z czarnymi plamkami. Żyje w dużych grupach. Można go zobaczyć w nasłonecznionych miejscach u podstawy pni drzew.
NartnikNartnik to bardzo pospolity w naszym kraju przedstawiciel nartnikowatych. Ma mocno wydłużone ciało, długie odnóża drugiej i trzeciej pary zakończone szczoteczką z rowkowanymi szczecinkami, które utrzymują powietrze.
Pluskwa domowaPluskwa domowa to najbardziej rozpoznawalny przedstawiciel pluskwowatych, pasożyt zewnętrzny człowieka i ssaków domowych. Owad ten żywi się w nocy krwią człowieka. Pierwsza para skrzydeł jest zredukowana do tarczek, druga nie występuje.
Srogoń baldaszkowiecSrogoń baldaszkowiec (Rhinocoris iracundus) To pospolicie występujący w naszym kraju duży pluskwiak o czerwonym ubarwieniu z czarnymi elementami, polujący na inne owady.
Zajadek domowyZajadek domowy (Reduvius personatus) oo pluskwiak występujący w naszych zabudowaniach, skutecznie walczący z pluskwami, komarami i innymi owadami. Ciało ma wydłużone, spłaszczone grzbieto-brzusznie.
Knieżyca szaraTo przedstawiciel puklicowatych bardzo pospolity w Polsce, spotykany na brzozie. Samica przejawia instynkt macierzyński. Kolor ciała może być szary, zielony lub brązowy. Prawie na całym ciele widać drobne, ciemne punkciki.
Lednica zbożowaLednica zbożowa (Aelia acuminata) to pospolity szkodnik zbóż. Ma wydłużone ciało i charakterystyczne, podłużne, ciemne paski na żółtawym ciele. Zamieszkuje dobrze nasłonecznione łąki, pola uprawne.
Odorek zieleniakOdorek zieleniak to ubarwiony na zielono pluskwiak, wydzielający nieprzyjemny zapach, żerujący na malinach i jeżynach. Brzegi odwłoka, oczy i czułki są czerwonawe. Koniec odwłoka jest brązowy.
Strojnica włoska, strojnica baldaszkówkaTo chyba najbardziej rozpoznawalny pluskwiak w Polsce, ze względu na piękne i jaskrawe ubarwienie. Z wierzchu ciało pokryte jest jaskrawymi pasami, od spodu pluskwiak ten jest czerwony w czarne kropki. Odnóża, czułki i małe oczy są czarne.
Tarczówka rudonogaTarczówka rudonoga (Pentatoma rufipes) to pluskwiak z rodziny tarczówkowatych o mocno uwypuklonych bokach przedplecza. Ciało jest brązowe. Wierzchołek tarczki jest rudy. Rudo-czarne są też brzegi. Nogi są pomarańczowe.
Warzywnica kapustnaTo najbardziej pospolity rodzimy przedstawiciel tarczówkowatych, występujący na roślinach z rodziny krzyżowych. Ma czarne ciało z żółtymi lub czerwonymi plamami. Owad ten ma różne ubarwienie w zależności od wieku.
Wtyk straszykWtyk straszyk (Coreus marginatus) to najbardziej pospolity przedstawiciel rodziny wtykowatych w Polsce o brązowym lub szarobrunatnym ubarwieniu. Ciało jest spłaszczone grzbieto-brzusznie. Czułki są dość duże, mocne.
To dość pospolity w Polsce przedstawiciel zwińcowatych. Pluskwiak ten ma ciało spłaszczone grzbieto-brzusznie, małą głowę z wyłupiastymi oczami po bokach. Czułki są dość długie. Pokrywy skrzydłowe brązowawe z czarno-żółtym rysunkiem.
Rząd: Skorki, cęgosze (Dermaptera)
Skorek pospolitySkorek pospolity, nazywany też szczypawicą, to pospolity i charakterystyczny owad, z cęgami na końcu odwłoka i spłaszczonym ciałem. To najbardziej pospolity przedstawiciel rodziny skorkowatych.
ObcężnicaObcężnica (Labidura riparia) to największy krajowy skorek. Ma żółtawe ubarwienie z ciemnym, zmiennym rysunkiem. Samiec i samica mają prawie proste cęgi. U samicy na wewnętrznej ich stronie znajdują się ząbki.
Rząd: Motyle (Lepidoptera)
Dostojka seleneDostojka selene (Boloria selene) to dość pospolity w Polsce motyl o pomarańczowym wierzchu skrzydeł w ciemne plamki, podobny do dostojki uufrozyny. Skrzydła są z wierzchu pomarańczowe z wieloma czarnymi plamkami.
Górówka borutaGórówka boruta to piękny, spotykany w górach motyl dzienny o charakterystycznym wzorze skrzydeł. Bardzo podobnym gatunkiem jest E. eurylae. Odróżnia te dwa gatunki rysunek dolnej pary skrzydeł.
Górówka meduzaTo środkowoeuropejski motyl o brązowych skrzydłach i pomarańczowej przepasce z czarno-białymi okami. Rozwój tego motyle trwa u nas zwykle dwa lata. Skrzydła z obu stron są podobne. Czasem oczka są zminimalizowane.
Mieniak strużnikMieniak strużnik (Apatura ilia) to gatunek motyla z rodziny rusałkowatych. Skrzydła samców w słońcu charakterystycznie mienią się fioletowym kolorem. Forma typowa ma ma ciemnobrunatne skrzydła z białymi plamkami.
Mieniak tęczowiecMieniak tęczowiec (Apatura iris) to gatunek rodzimego motyla z rodziny rusałkowatych, podobnego nieco do mieniaka strużnika. Skrzydła samców mienią się w świetle słonecznym odcieniami fioletu.
Osadnik egeriaOsadnik egeria (Pararge aegeria) to motyl z rodziny rusałkowatych. Skrzydła z wierzchu są brunatne, usiane żółtawymi plamkami. Plamki u samicy są większe i jest ich więcej. Skrzydła od spodu są brunatne. Gąsienica jest zielona.
Pasyn lucyllaPasyn lucylla (Neptis rivularis) to zagrożony u nas gatunek motyla z rodziny rusałkowatych. Skrzydła są z wierzchu ciemnobrunatne z białymi plamami. Gąsienica jest pokryta szczecinkami. Na końcu odwłoka znajdują się wyrostki.
Perłowiec malinowiec, dostojka malinowiecPerłowiec malinowiec to duży motyl dzienny o pomarańczowym kolorze skrzydeł z charakterystycznym ułożeniem plam. Gąsienica jest brunatnoczarna z żółtym pasem na grzbiecie i plamami po bokach.
Pokłonnik osiniecPokłonnik osiniec, to duży motyl dzienny występujacy w Polsce. Gąsienica jest nieowłosiona, ma nieregularne kształty, niewielkie wypustki, największe w okolicach głowy i jest zielona. Poczwarka jest żółtobrunatna w czarne plamy.
Polowiec szachownicaPolowiec szachownica (szachownica galatea) to motyl dzienny, którego skrzydła mają wzór w kratkę. Jasne pola na skrzydłach mają biały lub nieco żółty kolor. Gąsienica jest zielona, nieowłosiona, z ciemnym, cienkim paskiem po bokach.
Rusałka admirałRusałka admirał to migrujący motyl, zamieszkujący Europę, Afrykę i Ameryke Północną. Ma ciemne ciało i skrzydła z pomarańczową przepaską i białymi plamami. Spód drugiej pary skrzydeł ma czerwonawą przepaskę i niebieskie oraz białe plamy.
Rusałka ceikRusałka ceik to duży motyl dzienny o postrzępionym kształcie skrzydeł. Na spodzie skrzydeł znajduje się biała plama w kształcie litery C. Plama ta bywa zmienna, czasem nawet zanika u niektórych form.
Rusałka osetnikRusałka osetnik to pospolity w Polsce motyl o jasno-pomarańczowej barwie skrzydeł, nakrapianych czarnymi oraz białymi plamami. Larwa jest cała zielona z charakterystycznymi kolczastymi wypustkami.
Rusałka pawikRusałka pawik to pospolity w Polsce motyl dzienny o charakterystycznym wzorze skrzydeł, przypominającym pawie oka. Gąsienice są czarne, pokryte drobnymi punkcikami. Mają kolczaste wypustki.
Rusałka pokrzywnikRusałka pokrzywnik to pospolity w Polsce motyl dzienny o intensywnie ubarwionych skrzydłach. Gąsienice są smukłe, żółto-zielone i ciemne pasy wzdłuż boków ciała.
Rusałka żałobnikRusałka żałobnik to pospolity lokalnie motyl dzienny o ciemnym ubarwieniu skrzydeł z jasnymi brzegami skrzydeł. Przed zimowaniem jasna obwódka jest żółta, wiosną staje się biała. Gąsienica ma ciemną barwę z czerwonawymi plamkami po bokach.
Skalnik bryzeidaSkalnik bryzeida to piękny i pospolity motyl dzienny o brązowych skrzydłach z jasnymi plamami. To motyl o bardzo dużej zmienności. Zmienia się głównie biała przepaska na skrzydłach. Gąsienica jest nieowłosiona, żółtoszara w podłużne prążki.
Skalnik driadaSkalnik driada to motyl dzienny o dużych, brązowych skrzydłach z niebieskimi plamkami z czarną obwódką. Gąsienica jest nieowłosiona, żółtoszara i prążkowana. Poczwarka jest brunatna.
Niepylak apolloNiepylak apollo to bardzo rzadki i największy w Polsce motyl dzienny. Nazwa niepylak oznacza, że nie ma łusek na skrzydłach i nie zostawia na palcach pyłku. Znanych jest około 600 form tego motyla. Jest pod ścisłą ochroną gatunkową.
Niepylak mnemozynaNiepylak mnemozyna to chroniony w Polsce motyl dzienny o białych skrzydłach z czarnymi plamkami. Gąsienica jest czarna z czerwonymi kropkami. Jest pozbawiona włosków.
Paź królowejPaź królowej to łatwo rozpoznawalny, piękny i duży motyl dzienny, pospolity w Polsce. Motyl dorosły ma skrzydła o żółtym tle, na którym znajduje się wyraźny, charakterystyczny rysunek.
Paź żeglarzPaź żeglarz to duży motyl dzienny, kiedyś dość pospolity w Polsce. Jest w Polsce chroniony. Można go spotkać w okresie maj-czerwiec oraz sierpień-wrzesień. Gąsienica jest mięsista, nieowłosiona, zielona z żółtymi paskami.
Zygzakowiec kokornakowiecZygzakowiec kokornakowiec (Zerynthia polyxena) to piękny motyl z rodziny paziowatych, spotykany u nas tylko podczas migracji. Na brzegach skrzydeł deseń układa się w bardzo wyraźny zygzak.
Bielinek bytomkowiecBielinek bytomkowiec to bardzo pospolity w naszym kraju motyl dzienny. Skrzydła drugiej pary od spodu są żółte z ciemnym żyłkowaniem. Samiec ma na przednich skrzydłach jedną plamkę lub wcale, samica ma dwie plamki.
Bielinek kapustnikBielinek kapustnik to pospolity w naszym kraju motyl dzienny o białych skrzydłach z ciemnymi plamami na skraju skrzydeł i kropkami u samicy. Gąsienica posiada małe włoski, jest smukła i kolorowa. To szkodnik ogrodów warzywnych.
Bielinek rukiewnikBielinek rukiewnik to stale migrujący motyl, z charakterystycznymi, zielonymi polami na spodzie skrzydeł. W Polsce nie jest bardzo pospolity. Druga para skrzydeł ma szare obszary na białawym tle i drobne ciemne kreski u samca, a ciemne plamy u samicy.
Bielinek rzepnikBielinek rzepnik to pospolity w Polsce motyl z rodziny bielinkowatych o białych skrzydłach z niewielkimi ciemnymi plamkami. Gąsienica jest szarozielona. Wzdłuż ciała biegną trzy wąskie, żółte linie.
Latolistek cytrynek, listkowiec cytrynekLatolistek cytrynek, zwany też listkowcem cytrynkiem, to pospolity w Polsce motyl dzienny o pięknych żółtych skrzydłach. Motyl ten jest jednym z najbardziej długowiecznych motyli Europy. Żyje do jedenastu miesięcy.
Niestrzęp głogowiecTo dość pospolity w Europie i Azji motyl z rodziny bielinkowatych o pięknych, białych skrzydłach z wyraźnym, czarnym żyłkowaniem. W dawnych czasach motyl ten był postrachem sadowników.
Szlaczkoń siarecznikSzlaczkoń siarecznik (Colias hyale) to gatunek motyla z rodziny bielinkowatych, niezwykle podobny do szlaczkonia południowego. W części środkowej znajduje się ciemna plamka. Na skrzydłach drugiej pary znajduje się pomarańczowa plama.
Szlaczkoń sylwetnikSzlaczkoń sylwetnik (Colias crocea) to gatunek motyla z rodziny bielinkowatych o żółtych skrzydłach i o dość dużej zmienności ubarwienia. Można pomylić ten gatunek z rzadkimi u nas szlaczkoniem erate i szlaczkoniem szafrańcem.
Zorzynek rzeżuchowiecZorzynek rzeżuchowiec to motyl dzienny. Samiec wyróżnia się od samicy pomarańczowymi plamami na przednich skrzydłach. Gąsienica jest smukła, nieowłosiona, zielona z jasnym paskiem po bokach.
Czerwończyk dukacikCzerwończyk dukacik to mały i pospolity motyl dzienny o czerwonych skrzydłach. Skrzydła samca są jednolicie czerwone, ich końce są ciemne. Skrzydła samic mają wyraźny wzór ułożony z ciemnych plam.
Czerwończyk fioletekCzerwończyk fioletek (Lycaena helle) to mały i bardzo rzadki w Polsce motyl o wyraźnym dymorfizmie płciowym i sezonowym, narażony u nas na wyginięcie. Skrzydła są brunatne z pomarańczowymi plamami oraz z fioletowym nalotem.
Czerwończyk nieparek, czerwończyk większy Czerwończyk nieparek, czerwończyk większy (Lycaena dispar) to dość pospolity motyl dzienny o czerwonych skrzydłach z ciemnymi plamkami. W Europie ten gatunek jest coraz rzadszy.
Czerwończyk płomieniecCzerwończyk płomieniec (Lycaena hippothoe) to występujący w całej Polsce niewielki motyl o silnym dymorfiźmie płciowym. Skrzydła pomarańczowe z fioletowym odcieniem. Samice mają skrzydła ciemnobrunatne i mają ciemne plamki.
Czerwończyk uroczekTo pospolityw Polsce motyl dzienny o brązowoszarych skrzydłach z ciemnymi plamkami. Samiec brązowoszare skrzydła nakrapiane ciemnymi plamkami. Samica ma czerwone pasy na końcach obu skrzydeł.
Czerwończyk zamgleniecCzerwończyk zamgleniec (Lycaena alciphron) to występujący w całej Polsce czerwończyk. Ma skrzydła z fioletowym nalotem i ciemnymi plamkami. Spód skrzydeł jest żółtoszary. Tu tez widać dość liczne plamki.
Czerwończyk żarekCzerwończyk żarek (Lycaena phlaeas) to najczęściej występujący czerwończyk. Przystosował się do życia w wielu środowiskach. Występuje prawie w całej Europie. Czułki są dość długie, prążkowane.
Modraszek adonisModraszek adonis to mały motyl dzienny. Skrzydła samca są niebieskie, samicy - ciemnobrunatne. Strzępina ma białą barwę z ciemnym kreskowaniem. W Polsce występuje niezmiernie rzadko.
Modraszek agestisModraszek agestis (Aricia agestis) to gatunek motyla z rodziny modraszkowatych. Ma ciemnobrunatne skrzydła z rzędem pomarańczowych plam na brzegu. Skrzydła mają białą strzępinę.
Modraszek aleksisModraszek aleksis (Glaucopsyche alexis) to motyl z rodziny modraszkowatych. Samiec ma błękitne skrzydła z brunatną obwódką. Samica ma skrzydła szarobrunatne. Larwa ma zielonkawy lub ciemnoróżowy kolor z brązowym odcieniem.
Modraszek alkonModraszek alkon (Phengaris alcon) to rzadki gatunek motyla z rodziny modraszkowatych o jasnoniebieskich skrzydłach z wierzchu z wąską czarną obwódką. Zimowanie odbywa się w mrowisku.
Modraszek argiadesModraszek argiades (Cupido argiades) to motyl z rodziny modraszkowatych o fioletowych skrzydłach u samców i czarnobrunatnych u samic z lekkim niebieskim odcieniem. Na tylnych skrzydłach niewielkie ogonki.
Modraszek ikarModraszek ikar (Polyommatus icarus) to gatunek motyla z rodziny modraszkowatych o błękitnych skrzydłach z wierzchu u samców, brunatnych u samic. Na zewnątrz skrzydeł samicy znajdują się pomarańczowe plamy.
Modraszek korydonModraszek korydon to mały motyl dzienny. Samica ma brązowe skrzydła. Gąsienica jest owłosiona, niebieskozielona w żółte plamki i paski. Poczwarka ma kolor brunatny. Korydony latają tylko w słoneczne dni.
Modraszek semiargusModraszek semiargus (Polyommatus semiargus) to motyl z rodziny modraszkowatych o pięknych, błękitnych z fioletowym odcieniem skrzydłach samców i brunatnych samic. Strzępina jest biała. Skrzydła od spodu są szarawe.
Modraszek wieszczekModraszek wieszczek (Celastrina argiolus) to motyl z rodziny modraszkowatych. Ma niebieskie skrzydła z czarną obwódką. Od spodu skrzydła mają szarawy kolor z niebieskim odcieniem z czarnymi plamkami.
Ogończyk tarninowiecOgończyk tarninowiec (Satyrium spini) to gatunek dziennego motyla z rodziny modraszkowatych. Skrzydła z wierzchu mają ciemnobrunatną barwę. W środkowej części skrzydeł samców występuje szaroniebieska plamka zapachowa.
Ogończyk wiązowiecOgończyk wiązowiec (Satyrium w-album) to przedstawiciel rodziny modraszkowatych o ciemnobrunatnych skrzydłach z wierzchu. Od spodu na skrzydłach widnieje cienka biała przepaska, która przypomina literę W.
Pazik brzozowiecPazik brzozowiec (Thecla betulae) to motyl z rodziny modraszkowatych. Samce mają skrzydła z wierzchu brunatne, u samic na pierwszej parze skrzydeł znajduje się pomarańczowa plama.
Pazik dębowiecPazik dębowiec (Neozephyrus quercus) to gatunek motyla z rodziny modraszkowatych. Samiec ma brunatne skrzydła z fioletowym nalotem na pierwszej parze skrzydeł. Na drugiej parze skrzydeł znajduje się ponadto niewielki wypustek.
Zieleńczyk ostrężyniecZieleńczyk ostrężyniec (Callophrys rubi) to gatunek rodzimego motyla z rodziny modraszkowatych, jedyny polski motyl o zielonych skrzydłach. Skrzydła z wierzchu są brunatne.
Fruczak gołąbekFruczak gołąbek to duża ćma z rodziny zawisakowatych, który do złudzenia przypomina kolibra, gdyż zawisa nad kwiatami trzepocząc skrzydłami z bardzo dużą częstotliwością zupełnie jak koliber.
Fruczak trutniowiecFruczak trutniowiec bardziej przypomina z wyglądu trzmiela niż motyla. Ma przeźroczyste skrzydła. Jest u nas dość pospolity. Ciało pękate, brunatne, z ciemną przepaską i ciemnym końcem odwłoka, gęsto owłosione.
Nastrosz lipowiecNastrosz lipowiec (Mimas tiliae) to gatunek pospolitego motyla z rodziny zawisakowatych. Skrzydła pierwszej pary są zielonkawe, ochrowe, mogą też mieć różowy odcień. Skrzydła drugiej pary są żółte i mają ciemną przepaskę.
Nastrosz półpawikNastrosz półpawik (Smerinthus ocellatus) to gatunek motyla z rodziny zawisakowatych. Druga para skrzydeł ma różowe tło z niebieskim pawim okiem w czarnej i białej obwódce.Gąsienica jest zielonkawa z ukośnymi białymi lub żółtymi paskami.
Nastrosz topolowiecNastrosz topolowiec (Laothoe populi) to gatunek motyla z rodziny zawisakowatych. Skrzydła szarobrunatne, szarożółte lub szarobrunatne z ciemnymi przepaskami. Gąsienica jest zielona z żółtymi ukośnymi kreskami.
Zawisak borowiecZawisak borowiec (Sphinx pinastri) to gatunek motyla nocnego z rodziny zawisakowatych. Cechą charakterystyczną są trzy skośne i ciemne kreski na szarych skrzydłach pierwszej pary oraz słabo widoczne przepaski.
Zawisak powojowiecZawisak powojowiec (Agrius convolvuli) to dość duża ćma z rodziny zawisakowatych. Ma szare skrzydła ze wzorkiem zygzakowatych, ciemnych i jasnych linii. Ssawka tego gatunku jest najdłuższa ze wszystkich krajowych motyli.
Zawisak tawulecZawisak tawulec (Sphinx ligustri) to nocny motyl z rodziny zawisakowatych. Skrzydła są brunatne. We wzorze czarne kreski i ciemne przepaski. Na odwłoku znajdują się czarne i czerwone przepaski.
Zmierzchnica trupia główkaZmierzchnica trupia główka (Acherontia atropos) 5o największy pod względem ciężaru motyl Europy. Prowadzi nocny tryb życia. W Polsce dość rzadki. Na grzbiecie znajduje się jasny rysunek przypominający trupią czaszkę.
Zmrocznik gładyszZmrocznik gładysz (Deilephila elpenor) to nocny motyl o oliwkowej barwie ciała i skrzydeł z pięknymi, różowymi liniami. Jest pospolity w całej Polsce. Skrzydła drugiej pary u nasady są ciemne. Czułki białawe.
Zmrocznik pazikZmrocznik pazik (Deilephila porcellus) to gatunek motyla nocnego z rodziny zawisakowatych. Skrzydła pierwszej pary są różowe z brzegów, żółtawe w środku. Czułki są z wierzchu jasne. Głaszczki są różowe.
Karłątek klinekTo jeden z najszybciej latających przedstawicieli rodziny powszelatkowatych. Jest coraz mniej liczny w Polsce. Karłątek klinek (Hesperia comma) to motyl o żółtobrunatnych skrzydłach, z lekkim zielonym odcieniem od spodniej strony.
Karłątek kniejnikKarłątek kniejnik (Ochlodes sylvanus) to jeden z najbardziej pospolitych rodzimych powszelatków. Można go spotkać w lasach i na terenach otwartych. Skrzydła od spodu są nieco jaśniejsze. Brzegi skrzydeł są czarne i mają jasną strzępinę.
Karłątek leśnyKarłątek leśny (Thymelicus sylvestris) to najbardziej charakterystyczny w naszym kraju przedstawiciel rodziny karłątkowatych. Skrzydła ceglaste z jasno-ciemną obwódką i ciemnymi żyłkami na skrzydłach.
Karłątek ryskaKarłątek ryska (Thymelicus lineola) to pospolity w Europie przedstawiciel rodziny karłątkowatych, bardzo podobny do karłątka leśnego. Ma czarne zakończenie czułków. Skrzydła z wierzchu są ochrowożółte. Ich brzeg jest wyraźnie ciemniejszy.
Kosternik palemonTo motyl o brunatnych skrzydłach z żółtymi plamami, układającymi się w nieregularną szachownicę. Samiec ma buławkę z wierzchu ciemną, samica żółtą. Dojrzała gąsienica ma zieloną barwę.
Rojnik morfeuszRojnik morfeusz (Heteropterus morpheus) to łatwy do rozpoznania gatunek motyla dziennego z rodziny karłątkowatych. Skrzydła z wierzchu są ciemne z żółtymi plamami na przedniej parze, spód żółtawy z jasnymi plamami w ciemnych obwódkach.
Wąsateczka lśniaczekWąsateczka lśniaczek (Nemophora metallica) to pospolicie występujący motyl o złotej barwie pierwszej pary skrzydeł i bardzo długich czułkach. Czułki są bardzo długie, a od połowy swej długości mają biały kolor.
Wąsateczka zawilczaneczka Wąsateczka zawilczaneczka (Nemophora degeerella) to największy przedstawiciel rodziny wąsikowatych w naszym kraju. Ma złotawe, metalizujące skrzydła pierwszej pary, na których znajduje się jasna poprzeczka z ciemną obwódką.
Mól włosienniczek, mól odzieżowy, mól sukiennik Mól odzieżowy (Tineola bisselliella) to znany szkodnik naszych ubrań, obecny na całym świecie tam, gdzie żyje człowiek. Skrzydła są zaostrzone, długie i wąskie. Głowa jest owłosiona. Czułki długie. Gąsienica jest biała z ciemną głową.
Przeziernik osowiecPrzeziernik osowiec (Sesia apiformis) to najwiekszy motyl w Polsce z rodziny przeziernikowatych, który bardzo przypomina szerszenia. Ubarwienie ciała jest żółto-czarne, tułów jest brązowy z żółtymi plamami po bokach.
Przeziernik porzeczkowiecPrzeziernik porzeczkowiec (Synanthedon tipuliformis) to motyl spotykany dość często w naszych ogrodach na liściach porzeczki oraz malin. Zakończenie odwłoka z ciemnymi, pierzastymi blaszkami. Skrzydła częściowo przeźroczyste z pomarańczowymi plamami.
Torzyśniad kasztanówkaTo jedna z najpiękniejszych naszych ciem, o białym ubarwieniu z ciemnymi plamkami, pospolita w całym kraju. Jest dość dużym motylem o białym ubarwieniu z ciemnymi plamkami. Pierwsza para skrzydeł jest dość wąska.
Trociniarka czerwicao największa i najbardziej pospolita ćma z rodziny trociniarkowatych w Polsce. Gąsienica to gigant. Dorasta do 10 cm długości. Ciało i skrzydła są szare. Na skrzydłach wystepują ciemne prążki, które wyglądają jak drobne pęknięcia.
Barczatka dębolistnaTo najwieksza barczatka w naszym kraju. Przypomina nieco opadły, jesienny liść dębu. Niewielka plamka znajduje się środku skrzydeł pierwszej pary. Tułów i odwłok są duże i silnie zbudowane, są też owłosione.
Lotnica zyskaTo dość pospolity motyl w naszym kraju z pięknymi pawimi okami na skrzydłach, żerujący na drzewach liściastych. Gąsienice są duże i zielone z dużymi, kolczastymi wyrostkami. Motyle mają zredukowaną ssawkę.
Pawica grabówkaTo występujący w całej Polsce piękny motyl, który jet spotykany najczęściej na wrzosowiskach. Samiec jest aktywny w dzień, samica w nocy. Na obu parach skrzydeł występują pawie oka. Oka są po bokach otoczone białą obwódką.
Wycinka sierpiankaWycinka sierpianka (Drepana falcataria) to jedna z największych i najbardziej pospolitych w Polsce ciem z rodziny Drepanidae. Ubarwienie skrzydeł zależy od pokolenia. W pierwszym pokoleniu skrzydła są jasnobrązowe lub beżowe.
Dyblik lniaczekTo gatunek o białych skrzydłach i czarnym użyłkowaniu, mylony czasem z niestrzępem głogowcem. Mimo, iż jest to motyl nocny, lata w dzień. Żyłki są bardziej wyraziste od spodniej strony. Na żyłce poprzecznej widnieje czarna plamka.
Hydrelia żółtokreskaTrudno tego motyla pomylić z innym gatunkiem. Ma charakterystyczne żółte skrzydła z ciemniejszymi falami. Ciało jest również żółte. Jest u nas pospolity. Na środku skrzydeł drobne, ciemniejsze plamki. Oczy dość duże, czarne.
Miernik zieleniakMiernik zieleniak to dość pospolity motyl należący do ciem, a jednocześnie jeden z zaledwie kilku w Europie o zielonych skrzydłach. Gąsienice są brązowe w pierwszym okresie życia, później stają się zielone.
Mokosz cierniowakMokosz cierniowak (Opisthograptis luteolata) to gatunek motyla z rodziny miernikowcowatych o żółtych skrzydłach z czerwonymi obszarami na ich skraju. Na skrzydłach drugiej pary znajduje się niewielka plama.
Osmaganek plamekOsmaganek plamek (Pseudopanthera macularia) to gatunek motyla z rodziny miernikowcowatych. Ma żółte, białawe lub pomarańczowe skrzydła, nakrapiane brązowymi plamkami, przypominającymi wzór pantery.
Plamiec leśniakPlamiec leśniak (Abraxas sylvata) to motyl z rodziny miernikowcowatych o charakterystycznym wyglądzie. Na białych skrzydłach znajdują się brązowo-żółtawe plamy, układające się w przepaski.
Plamiec nabuczakPlamiec nabuczak (Lomaspilis marginata) to gatunek rodzimego motyla z rodziny miernikowcowatych. Trudno go pomylić z innym gatunkiem. Ma białawe skrzydła z ciemnymi plamami na brzegu. Gąsienica jest zielona.
Walgina rdestniakWalgina rdestniak to dość pospolity motyl z rodziny miernikowcowatych, odznaczający się cienką fioletową, poziomą w spoczynku kreską, biegnącą przez skrzydła. Strzępina ma kolor fioletowy. Ubarwienie gąsienic jest zmienne.
Błyszczka spiżówkaBłyszczka spiżówka (Diachrysia chrysitis) to jeden z najpiękniejszych krajowych motyli, o złotych skrzydłach, z charakterystycznymi garbami na grzbiecie. Poza dużym garbem na części grzbietowej widać dwa małe garby.
Rolnica tasiemkaRolnica tasiemka to dość pospolita u nas ćma z charakterystyczną drugą parą skrzydeł w kolorze pomarańczowym z czarną tasiemką. Kolor tych skrzydeł jest zmienną cechą, może być ciemnobrązowy lub nawet beżowy.
Wstęgówka pąsówkaTo jedna z naszych największych ciem i jednocześnie najpiękniej ubarwionych. Tylne skrzydła są purpurowe z czarnymi przepaskami. Skrzydła przedniej pary są szare z delikatnym rysunkiem.
Brudnica mniszkaBrudnica mniszka (Lymantria monacha) to gatunek motyla nocnego z rodziny brudnicowatych, poważny szkodnik drzew iglastych. Samica jest większa od samca. Skrzydła białe z czarnymi zygzakowatymi liniami. Skrzydła drugiej pary są szarawe.
Brudnica nieparkaBrudnica nieparka to pospolita ćma, szkodnik drzew liściastych, w tym owocowych. Samce mają skrzydła brązowawe z ciemniejszym rysunkiem. Samice są białawe z podobnym rysunkiem jak u samców.
Łada różowica, porostnica różowaŁada różowica, porostnica różowa (Miltochrista miniata) to bardzo charakterystyczny motyl z rodziny niedźwiedziówkowatych o różowoczerwonych skrzydłach z ciemnymi, pofalowanymi liniami.
Niedźwiedziówka nożówka, niedźwiedziówka kajaTo jedna z naszych najpiękniejszych ciem, która jako owad dorosły pojawia się zaledwie na dwa wakacyjne miesiące w roku. Skrzydła pierwszej pary są brązowe z białym wzorem. Skrzydła drugiej pary są pomarańczowe z ciemnoniebieskimi plamami.
Niedźwiedziówka włodarka, włodarka chorągiewkaNiedźwiedziówka włodarka, włodarka chorągiewka (Arctia villica) to gatunek pięknego, nocnego motyla z rodziny niedźwiedziówkowatych. Skrzydła pierwszej pary są czarne z białymi, nieregularnymi plamami.
Oblaczek granatekOblaczek granatek (Amata phegea) to gatunek motyla z rodziny niedźwiedziówkowatych. Ma granatowo-czarne ciało i tło skrzydeł. U dorosłych osobników na odwłoku znajduje się żółta przepaska oraz żółta plamka.
Powrózka rudoszyjkaTo pospolity motyl w naszym kraju o czarnym ubarwieniu za wyjątkiem czerwonego kołnierza. Odwłok na końcu i od spodu jest pomarańczowy. Gąsienica ma szaro-czarne ubarwienie z zielonym rysunkiem.
Szewnica bzówkaSzewnica bzówka (Spilosoma lutea) to gatunek motyla nocnego z rodziny niedźwiedziówkowatych. Ubarwienie żółto-białe z niewielkim rysunkiem na skrzydłach w postaci czarnych kropek.
Namiotnik czeremszaczekNamiotnik czeremszaczek to najbardziej pospolity w Polsce przedstawiciel tej rodziny motyli. Ma białe skrzydła, na których znajduje się pięć rzędów czarnych kropek. Białe są również długie, nitkowate czułki. Oczy są czarne.
Kraśnik goryszowiecTo rzadki u nas motyl z rodziny kraśnikowatych o granatowym ciele z metalicznym połyskiem i zmiennym ubarwieniu plam na skrzydłach. Druga para skrzydeł jest czerwona. Ciało i skrzydła mają metaliczny połysk.
Kraśnik purpuraczekTo występujący u nas lokalnie kraśnik o zmiennym wyglądzie. Charakterystyczne są trzy podłużne plamy na skrzydle, które mogą mieć różny kolor, najczęściej purpurowy. Skrzydła drugiej pary są purpurowe, pomarańczowe lub żółte.
Kraśnik rzęsinowiecTo występujący u nas gatunek motyla z rodziny kraśnikowatych o zmiennym ubarwieniu. Jest w Polsce dość rzadki. Można go zaobserwować głównie na południu kraju. Skrzydła drugiej pary mają kolor czerwony i ciemne obrzeże.
Lśniak szmaragdekLśniak szmaragdek to przedstawiciel kraśnikowatych, dość pospolity w naszym kraju, o metalicznych, szmaragdowych skrzydłach. Druga para skrzydeł jest szara.
Zwójka zieloneczkaZwójka zieloneczka (Tortrix viridana) to motyl, szkodnik dębów o zielonych lub żółtawozielonych skrzydłach, zakończonych białą strzępiną. Druga para skrzydeł jest szara. Silnie zbudowany odwłok jest także szary.
Piórolotek pięciopiór, piórolotek śnieżynkaPiórolotek pięciopiór, piórolotek śnieżynka to najbardziej znany w Polsce gatunek motyla z rodziny piórolotkowatych. Ma śnieżnobiałe ciało. W Polsce motyl ten jest pospolity na terenie całego kraju.
Wzjeżka łozówkaWzjeżka łozówka (Clostera curtula) to gatunek rodzimego motyla nocnego z rodziny garbatkowatych. Na jasnoszarym tle skrzydeł znajdują się białawe i brunatne przepaski. Gąsienice żerują na liściach topoli i wierzby.
Rząd: Chrząszcze (Coleoptera)
Ciołek matowyCiołek matowy ma czarny, matowy kolor ciała. Preferuje wilgotne lasy liściaste. Larwy żerują na spróchniałym drewnie dębów, buków i innych drzew liściastych. Larwa ma aparat strydulacyjny, za pomocą którego może wydawać dźwięki.
Jelonek rogaczJelonek rogacz (Lucanus cervus) to nasz największy owad. Larwy osiągają 10 cm, a osobniki dorosłe 7,5 cm długości. To jednocześnie jeden z najbardziej rozpoznawalnych owadów Polski. Samce są wyposażone w bardzo duże żuwaczki, przypominające poroże.
Biedronka azjatyckaBiedronka azjatycka, arlekin (Harmonia axyridis) to chrząszcz z rodziny biedronkowatych, który u nas jest gatunkiem inwazyjnym. Ubarwienie bardzo zmienne. Nierzadko tworzą grupy złożone z tysięcy osobników.
Biedronka dwukropkaTo bardzo rozpoznawalny przedstawiciel rodziny biedronkowatych. Ma półkulisty kształ ciała, czerwone pokrywy skrzydłowe z dwoma czarnymi kropkami. Znana jest też odmiana czarna.
Biedronka dziesięciokropkaBiedronka dziesięciokropka (Adalia decempunctata) to przedstawiciel biedronkowatych w Polsce, występujący w różnych odmianach barwnych, zwykle z dziesięcioma plamkami na pokrywach skrzydłowych.
Biedronka łąkowaTo bardzo mała, osiągająca około 3 mm długości biedronka, spotykana na suchych łąkach i nieużytkach. Pokrywy i przedplecze są czarne z lekko różowymi lub żółtymi plamami, które czasem zlewają się.
Biedronka mączniakówkaBiedronka mączniakówka ma żółte, pękate ciało oraz 22 czarne kropki, usytuowane na całym ciele. W odróżnieniu od innych biedronek żywi się mączniakami. Ciało pękate, charakterystyczne dla wszystkich biedronkowatych.
Biedronka oczatkaOczatka to największy przedstawiciel rodziny biedronkowatych w naszym kraju. Osiąga długość 9 mm. Kolor pokryw skrzydłowych jest czerwonawy z charakterystycznymi 8-10 czarnymi plamkami z jasną obwódką. Przedplecze jest czarne z białymi plamami.
Biedronka siedmiokropkaBiedronka siedmiokropka (Coccinella septempunctata) to najbardziej pospolity w Europie przedstawiciel tej rodziny. Ma półkulisty kształt ciała, czerwone pokrywy skrzydłowe z siedmioma czarnymi kropkami. Larwa jest szara z żółtymi plamami.
Gałecznik czteroplamekGałecznik czteroplamek (Brumus quadripustulatus) to krajowa, bardzo mała biedronka, lśniąco czarna, z czterema ciemnoczerwonymi plamami, w tym jedną parą plam w kształcie przecinków.
WrzeciążkaWrzeciążka (Propylea quatuordecimpunctata) to jedna z najbardziej pospolitych biedronek w kraju. Ma charakterystyczną szachownicę na ciele, czasem zdarzają się formy ubarwione inaczej. Czubek głowy ma kolor żółty.
Amara aulica to przedstawiciel z podrodziny dzierowatych (Harpalinae). Nie ma polskiej nazwy. Ciało jest spłaszczone grzbietobrzusznie. Ma czarne lub brązowawe ubarwienie. Pokrywy skrzydłowe mają podłużne karbowanie.
Biegacz dołkowanyBiegacz dołkowany (Carabus irregularis) to przedstawiciel biegaczowatych o miedzianej barwie z punktowymi wgłębieniami na pokrywach skrzydłowych, żyjący w górach. Ciało z wierzchu miedziane. Na pokrywach znajdują się wgłębienia.
Biegacz fioletowyBiegacz fioletowy (Carabus violaceus) to jeden z większych przedstawicieli biegaczowatych. Ma czarny pancerz z fioletowymi lub niebieskimi krawędziami. Ma wielkie żuwaczki.
Biegacz zielonozłotyTo jeden z piękniejszych przedstawicieli biegaczowatych, żyjący w Polsce. Jest duży i przepięknie ubarwiony. Prowadzi nocny tryb życia. W odróżnienia od biegacza złocistego tylko pierwsze człony czułków są czerwone.
Tęcznik liszkarzTęcznik liszkarz (Calosoma sycophanta) to znajdujący się u nas pod ochroną kolorowy chrząszcz, preferujący lasy liściaste. Przez całą długość pokryw biegną podłużne wyżłobienia.
Trzyszcz polnyTrzyszcz polny (Cicindela campestris) to przedstawiciel trzyszczowatych, dość pospolity w naszym kraju. Jest jednym z najpiękniejszych chrząszczy w Polsce. Ma zielone ubarwienie, które maskuje go na podłożu, na którym występuje.
Kornik drukarzKornik drukarz (Ips typographus) to pospolity szkodnik naszych lasów świerkowych. Ciało tego owada jest krępe, ciemnobrązowe, wyposażone w bardzo duże przedplecze, ma niewielką głowę, nie posiada ryjka.
Opuchlak truskawkowiecOpuchlak truskawcowiec (Otiorhynchus sulcatus) to gatunek chrząszcza z rodziny ryjkowcowatych, żerujący na truskawkach. Całe ciało ma szarobrązowy kolor z deseniem na pokrywach skrzydłowych. Ryjek jest dość krótki.
Słonik orzechowiecSłonik orzechowiec (Curculio nucum) to pospolity szkodnik leszczyny. Ma baryłkowaty kształt ciała i charakterystyczny, długi ryjek. Larwa ma żółty kolor i niewielką czerwonawą główkę.
Szeliniak sosnowySzeliniak sosnowiec (Hylobius abietis) to pospolity szkodnik sosen. Ma długi ryjek, z końca którego wychodzą czułki. Na pokrywach skrzydłowych znajdują się żółtawe przepaski. Ubarwienie ciemnobrązowe.
Wołek zbożowyWołek zbożowy (Sitophilus granarius) to gatunek chrząszcza - szkodnika zbóż. Pancerz jest mocny, gruby, żółtobrunatny lub ciemnobrunatny, z rowkowanymi pokrywami. Ryjek dobrze widoczny, zakończony aparatem gryzącym.
Chrabąszcz majowyChrabąszcz majowy (Melolontha melolontha) jest to nasz najbardziej pospolity przedstawiciel z rodziny chrabąszczowatych, szkodnik upraw i drzew. Znane są jego masowe loty godowe.
Guniak czerwczykJest to pospolity przedstawiciel z rodziny chrabąszczowatych, między innymi szkodnik trawników. Znane są jego masowe loty godowe, które rozpoczynają się miesiąc później niż u chrabąszcza majowego.
Ogrodnica niszczylistkaOgrodnica niszczylistka (Phyllopertha horticola) jest to dość pospolity krajowy chrabąszcz o czarnym ciele z rudymi pokrywami skrzydłowymi. Przedplecze ma zielonkawy, czarny lub niebieskawy, metaliczny połysk.
Wałkarz lipczykWałkarz lipczyk (Polyphylla fullo) jest to nasz największy przedstawiciel z rodziny chrabąszczowatych, z pięknym, marmurkowym deseniem na ciele. W czułkach znajduje się zmysł węchu.
Moszczenica wierzbówkaMoszczenica wierzbówka ma czerwonawe pokrywy skrzydłowe z dwoma parami czarnych plamek. Tylna para jest większa i przybiera kształt przepaski. Bywa mylona z biedronką. Zdarzają się formy ze zredukowanymi plamami tylnymi.
OciernicaOciernica (Hispa atra) to jedyny nasz przedstawiciel kolczastych stonkowatych. Najbardziej charakterystyczne dla ociernicy są kolczaste wypustki na wierzchniej części całego pancerza, czarny kolor i długie czułki.
Poskrzypka liliowaPoskrzypka liliowa (Lilioceris lilii) to piękny chrząszcz o czerwonym ubarwieniu pancerza. Występuje tam, gdzie rosną lilie. Głowa, paciorkowate i długie czułki, odnóża i spód ciała są czarne.
Rynnica topolowaRynnica topolowa (Melasoma populi) to bardzo pospolity w naszym kraju przedstawiciel stonkowatych o czerwono-czarnym ubarwieniu, żerujący na liściach topoli i wierzby. Larwy są białożółte z ciemnymi brodawkami.
Stonka ziemniaczanaStonka ziemniaczana (Leptinotarsa decemlineata) to największy szkodnik upraw ziemniaka na świecie. Do Europy został zawleczony całkiem niedawno z Ameryki Północnej. Kształt ciała owalny z płaskim spodem.
Złotka jasnotowaZłotka jasnotowa (Chrysolina fastuosa) to wyglądający jak mały klejnocik, pięknie ubarwony chrząszcz z rodziny stonkowatych o niewielkich rozmiarach. Ubarwienie ciała zielonkawe z elementami złota i czerwieni, z metalicznym połyskiem.
Baldurek pręgowanyCiało tego owada jest mocno wydłużone, czułki długie, jaśniejsze na końcu. Pokrywy żółto-czarne. Niewielka głowa i przedplecze mają czarną barwę. Odnóża są dość długie. Larwy żerują w drewnie a nawet w bylinach.
Kozioróg dęboszKozioróg dębosz (Cerambyx cerdo) to jeden z największych kózkowatych w Polsce. Jest rzadki, występuje tam, gdzie rosną stare dęby. Jest narażony na wymarcie. Samiec ma bardzo długie czułki, dłuższe od samego ciała.
Nadobnica alpejskaNadobnica alpejska (Rosalia alpina) to jeden z największych i najpiękniejszych owadów z kózkowatych w Polsce. Jest bardzo rzadki, występuje tylko w górach i znajduje się pod ochroną. Jest zagrożony wyginięciem.
Rzemlik topolowiecRzemlik topolowiec (Saperda carcharias) to chrząszcz z rodziny kózkowatych, żerujący na topoli i osice. Z wierzchu na jasnym tle znajdują się ciemne, drobne kropki. Czułki długie, wieloczłonowe.
Spuszczel pospolity, spuszczel domowySpuszczel pospolity, spuszczel domowy (Hylotrupes bajulus) to jeden z największych szkodników drewna, atakujący drewniane konstrukcje domów, słupy, składy drewna, a nawet meble.
Pływak żółtobrzeżekPływak żółtobrzeżek (Dytiscus marginalis) to najbardziej pospolity gatunek pływakowatych w Polsce. Ma charakterystyczne żółte brzegi pokryw skrzydłowych i przedplecza. Pokrywy skrzydłowe, głowa i przedplecze są zielonkawe.
Świetlik świętojańskiTylko samica tego gatunku ma zdolność do świecenia. Spektakl świecenia w nocy ma miejsce w lipcu. Samice nie latają. Prezentują więc swoje światełka siedząc spokojnie na liściach.
Plug pospolityPlug pospolity (Aphodius fimetarius) to gatunek owada z rodziny żukowatych, żyjący w odchodach. Głowa jest czarna, pokrywy skrzydłowe są brązowe z ciemniejszymi plamami. Ciało jest lekko wydłużone.
Żuk gnojowyŻuk gnojowy (Geotrupes stercorosus) to przedstawiciel żukowatych pospolicie występujący w naszych lasach. Jest monogamiczny. To żuk z wysklepionymi mocno pokrywami z podłużnymi bruzdami. Ciało jest czarne.
Skórnik słoniniecSkórnik słoniniec (Dermestes lardarius) to największy przedstawiciel skórnikowatych w Polsce. Ma wydłużony i owalny kształt ciała, barwy czarnej z brązowawymi polami, nakrapianymi czarnymi plamkami.
ZalęszczycaZalęszczyca spotykana jest na skrajach lasów. Ma zielone, metalizujące ciało. Samiec ma mocno zgrubiałe uda tylnych odnóży. Czułki są nitkowate. Głowa jest niewielka z dużymi, wypukłymi oczami złożonymi.
Mącznik młynarekMącznik młynarek to najbardziej znany przedstawiciel czarnuchowatych, obecny w naszych magazynach żywności. Jego larwy są sprzedawane jako karma dla różnych zwierząt w sklepach zoologicznych.
Rohatyniec nosorożecRohatyniec nosorożec (Oryctes nasicornis) to jedyny przedstawiciel rodziny herkulesowatych, żyjący w Polsce. Najbardziej charakterystyczną cechą tego owada jest duży wyrostek, przypominający róg nosorożca.
Ogniczek większyOgniczek większy (Pyrochroa coccinea) to najbardziej pospolity w Polsce przedstawiciel ogniczkowatych, z czerwonymi pokrywami skrzydłowymi i przedpleczem. Larwa jest spłaszczona, żółtawa, z dwoma czarnymi wyrostkami na końcu odwłoka.
Kruszczyca złotawkaKruszczyca złotawka (Cetonia aurata) to pospolicie występujący w Polsce przedstawiciel kruszczycowatych, z pięknym zielonym, metalicznie połyskującym pancerzem. Na pokrywach znajduje się szary deseń w postaci plam.
Kwietnica różówkaKwietnica różówka (Protaetia cuprea) to występujący w Polsce przedstawiciel kruszczycowatych, bardzo podobny do kruszczycy złotawki. Ciało jest dość masywne, głowa mała z krótkimi, zagiętymi, zakończonymi rozczapierzoną buławką czułkami.
Łanocha pobrzęczŁanocha pobrzęcz (Oxythyrea funesta) to występujący głównie na południu chrząszcz o czarnym ubarwieniu, z jasnymi plamkami na pokrywach skrzydłowych oraz przedpleczu. Na całym ciele znajdują się drobne włoski.
Orszoł prążkowanyOrszoł prążkowany (Trichius fasciatus) to wyjątkowy chrząszcz z rodziny kruszczycowatych. To jedyny gatunek w Polsce z kruszczycowatych, który próbuje naśladować swoim ubarwieniem błonkówki wyposażone w żądło.
Zmięk żółtyZmięk żółty (Rhagonycha fulva) to nie tylko jeden z najbardziej pospolitych omomiłkowatych, ale jednocześnie jeden z najczęściej spotykanych chrząszczy w Polsce. Oczy są wyłupiaste, ciemne. Czułki dość długie, wieloczłonowe.
Rząd: Jętki (Ephemeroptera)
Jętka duńskaJętka duńska (Ephemera danica) to pospolity w naszym kraju owad z rodziny jętek jednodniówkowatych, którego spotkać można nad zbiornikami wodnymi. Skrzydła duże, przezroczyste z ciemnymi żyłkami.
Rząd: Ważki (Odonata)
Świtezianka błyszczącaTo pospolita ważka, występująca w pobliżu wodnych zbiorników. Samiec ma charakterystyczne lusterko od spodniej strony odwłoka oraz ciemną przepaskę na skrzydłach. Samiec odbywa loty godowe.
Świtezianka dziewicaŚwitezianka dziewica to nieco mniej pospolita ważka, występująca nad ciekami wodnymi w naszym kraju. Od świtezianki błyszczącej różni się przede wszystkim ciemniejszym zabarwieniem skrzydeł samców.
Husarz władcaHusarz władca to nasza największa krajowa ważka. Jest pospolita w naszym kraju i łatwo rozpoznawalna. Jest jednocześnie jedną z największych ważek w środkowej części Europy. Tułów jest zielony, cienki i wydłużony.
Żagniczka wiosenna, żagniczka zwyczajnaŻagniczka wiosenna, żagniczka zwyczajna (Brachytron pratense) to najmniejszy z krajowych przedstawicieli ważek z rodziny żagnicowatych. Ciało jest pokryte małymi włoskami.
Łątka dzieweczkaTo pospolity u nas przedstawiciel rodziny łątkowatych. Samiec na drugim segmencie odwłoka ma charakterystyczną plamę w kształcie podkowy. Samica jest zielonkawa (czasem niebieskawa), a jej odwłok z wierzchu jest ciemny.
Łunica czerwonaŁunica czerwona (Pyrrhosoma nymphula) to pospolity gatunek ważki z rodziny łątkowatych o czerwonym ubarwieniu części ciała. Tułów jest czarny, po bokach czerwony pasek ciągnie się do odwłoka, który jest czerwony. Odnóża są czarne.
Pałątka pospolitaPałątka pospolita to pospolita w Polsce ważka. Skrzydła układa wzdłuż ciała pod skosem. Zasiedla drobne, nawet tymczasowe zbiorniki wodne. W spoczynku skrzydła pałątki pospolitej układają się wzdłuż ciała po lekkim skosie. Pterostigmy są ciemnobrązowe.
Pałątka zielonaPałątka zielona (Lestes viridis) to gatunek rodzimej ważki z rodziny pałątkowatych, występujący dość pospolicie w naszym kraju. Ważki te u obu płci są metalicznie zielone. Nie mają niebieskiego nalotu. Charakterystyczne są jasne pterostigmy.
Straszka pospolitaStraszka pospolita to dość pospolity w Polsce przedstawiciel pałątkowatych. Skrzydła układa wzdłuż ciała. Ma kolor ciała i wzór upodabniający ją do otoczenia. Ważki te zimują z dala od zbiorników wodnych na roślinach. Co ciekawe, czasem zasypuje je śnieg.
Gadziogłówka pospolitaTo najbardziej pospolity w Polsce przedstawiciel gadziogłówkowatych. Jako jedyny z krajowych gatunków ma czarne odnóża. Ważka ta jest łatwa do rozpoznania ze względu na kontrastowe, żółto-czarne ubarwienie ciała.
Trzepla zielonaTrzepla zielona (Ophiogomphus cecilia) to rodzima, bardzo charakterystyczna ważka, podlegająca w Polsce ochronie ścisłej. Kolorystyka odróżnia ją od innych ważek tej rodziny.
Przeniela dwuplamaPrzeniela dwuplama to największy krajowy przedstawiciel rodziny szklarkowatych. Ważka ta ma brązowawy tułów, jasnobrązowy odwłok, przez środek którego biegnie czarny pas. Samiec i samica są podobnie ubarwione.
Szablak krwistySzablak krwisty to pospolity przedstawiciel ważkowatych w Polsce, podobny do innych szklarników. Ma czarne odnóża, samiec ma czerwone ciało. Zasiedla zbiorniki wody stojącej. Larwy nie sposób odróżnić od larwy szablaka zwyczajnego.
Szafranka czerwonaSzafranka czerwona to pospolity w obszarze śródziemnomorskim gatunek ważki, która migruje na północ. Samiec jest cały jaskrawoczerwony. Samica jest żółtobrązowa. Odwłok jest lekko spłaszczony, szeroki.
Ważka płaskobrzuchaTo pospolity przedstawiciel ważkowatych w Polsce. Ważka ta ma bardzo szeroki odwłok (u samca z niebieskim nalotem), szerszy niż u innych przedstawicieli ważkowatych. Skrzydła są duże, przeźroczyste, z widocznymi czarnymi pterostygmami.
Pióronóg zwykłyPióronóg zwykły to jedyny przedstawiciel rodziny pióronogowatych w naszym kraju. Cechą charakterystyczną tej ważki są poszerzone golenie odnóży i rzędy ostrych szczecinek na nogach. Głowa jest trzy razy szersza niż dłuższa.
Szklarnik leśnySzklarnik leśny to rzadki u nas przedstawiciel szklarnikowatych, zagrożony wymarciem, bardzo podobny do szklarnika górskiego. Jest to duża ważka. Samica i samiec są podobnie ubarwione. Oczy są zielone i stykają się na czubku głowy w jednym miejscu.
Rząd: Karaczany, hełmce (Blattodea)
Karaczan prusakKaraczan prusak to gatunek synantropijny, tępiony ze względu na zanieczyszczanie składów żywności oraz za roznoszenie różnych chorób. Larwy są białe, przypominają kształtem dorosłego owada. Po każdym linieniu owad ciemnieje.
Zadomka polnaZadomka polna (Ectobius lapponicus) to żyjący wyłącznie w środowisku naturalnym karaczan, spotykany na łąkach, skrajach lasów i dróg oraz w ogrodach. Ciało wydłużone, spłaszczone grzbietowo-brzusznie.
Rząd: Modliszki (Mantodea)
Modliszka zwyczajnaModliszka zwyczajna (Mantis religiosa) to nasza jedyna w kraju modliszka i jednocześnie największy gatunek europejski z tego rzędu owadów. Ciało ma zielone lub brązowawe, świetnie się maskuje w swoim otoczeniu.
Rząd: Prostoskrzydłe (Orthoptera)
Nadobnik włoskiNadobnik włoski (Calliptamus italicus) to zagrożony wymarciem w Polsce szarańczak, występujący w zasadzie tylko w rejonie Sandomierza. Jest dość łatwy do rozpoznania. Ma czerwone golenie tylnych odnóży.
Siwoszek błękitnySiwoszek błękitny (Oedipoda caerulescens) to dość pospolity u nas szarańczak, który ma bardzo zmienne ubarwienie, zależne od podłoża, jego tylne skrzydła są błękitne, co dobrze widać podczas lotu.
Szarańcza wędrownaSzarańcza wędrowna (Locusta migratoria) to jeden z największych przedstawicieli rodziny szarańczowatych w Europie, którego masowe pojawy zwiastowały niegdyś głód. Na skrzydłach znajdują się charakterystyczne ciemne plamki.
Turkuć podjadekTurkuć podjadek (Gryllotalpa gryllotalpa) to owad dość pospolity w Europie, coraz rzadszy w Polce, który jest świetnie przystosowany do kopania w ziemi, gdzie szuka pokarmu - larw innych owadów.
Świerszcz domowyŚwierszcz domowy (Acheta domestica) to synantropijny przedstawiciel rodziny świerszczowatych spotykany cały rok w różnego rodzaju budynkach. Pięknie i miękko śpiewa. Samica ma proste pokładełko. Na odwłoku znajdują się dwa wyrostki.
Pasikonik śpiewającyPasikonik śpiewający (Tettigonia cantans) to pospolity u nas przedstawiciel pasikonikowatych, podobny do pasikonika zielonego. Ma krótsze skrzydła i ciągły śpiew. Skrzydła wystają nieznacznie poza koniec odwłoka. Samica ma bardzo długie pokładełko.
Podłatczyn RoeselaPodłatczyn Roesela (Metrioptera roeselii) to najbardziej pospolity w Polsce przedstawiciel pasikonikowatych, którego można rozpoznać między innymi po jasnych brzegach przedplecza na bokach ciała.
Rząd: Błonkówki, błonkoskrzydłe (Hymenoptera)
Klecanka polnaKlecanka polna (Polistes nimpha) to nasza najczęściej występująca klecanka, podobna do osy pospolitej, ale o nieco smuklejszej sylwetce. Zakłada otwarte gniazda w trawie. Jest podobna do osy właściwej, ma jednak od niej większą talię.
Osa pospolitaTo przedstawiciel osowatych najlepiej rozpoznawalny i najczęściej występujący lokalnie w sąsiedztwie człowieka. Ze względu na swoje żądło, jest tępiony. Na całym ciele występują drobne włoski.
Szerszeń europejskiSzerszeń europejski (Vespa crabro) to największy przedstawiciel osowatych w Europie. Wyróżnia go rdzawa barwa na głowie i przedtułowiu. Jego jad nie jest groźniejszy od jadu pszczoły miodnej. Szerszeń ma duże oczy złożone, grube czułki i masywne żuwaczki.
Hurtnica pospolitaHurtnica pospolita (Lasius niger) to najbardziej pospolita mrówka w Europie Środkowej. Mrówka ta hoduje mszyce. To niewielka błonkówka. Ubarwienie ciała zwykle czarne, czasem brunatne.
Mrówka rudnicaMrówka rudnica (Formica rufa) to jedna z większych naszych rodzimych mrówek, charakterystyczna dla naszych lasów, głównie sosnowych. Brązowo-czarne są górna część głowy, fragment tułowia, odwłok i odnóża, reszta jest ruda.
Pszczoła miodnaPszczoła miodna (Apis mellifera) to jeden z najlepiej rozpoznawalnych owadów świata i o najwększym znaczeniu gospodarczym dla człowieka. Dostarcza nie tylko miodu, ale także wosku pszczelego i mleczka.
Trzmiel gajowyTrzmiel gajowy (Bombus lucorum) to jeden z pospolitych u nas trzmieli lasów i skrajów zadrzewień. Lubi siadać na kwiatach wrzosów, malin i borówki. Ma cytrynowożółtą przepaskę, która kończy się u nasady skrzydeł.
Trzmiel rudyTrzmiel rudy (Bombus pascuorum) to jeden z najbardziej pospolitych naszych trzmieli, z charakterystycznym tułowiem ubarwionym na kolor rudy. Ciało, jak wszystkie nasze trzmiele, ma masywne, krępe. Skrzydła są błoniaste. Głowa jest czarna.
Osnuja czerwonogłowaOsnuja czerwonogłowa (Acantholyda erythrocephala) to pospolicie występujący na terenie całego kraju w młodnikach sosnowych przedstawiciel rodziny osnujowatych. Samica ma czarne ciało z czerwoną głową, samce mają głowę niebieską.
Trzpiennik olbrzymTrzpiennik olbrzym (Urocerus gigas) to nasz największy przedstawiciel rodziny trzpiennikowatych, preferujący drzewa iglaste. Jest niezwykle kolorowy. Samice są większe od samców
Szczerklina piaskowaSzczerklina piaskowa (Ammophila sabulosa) to największa nasza szczerklina i jednocześnie najbardziej pospolita, podobna do pozostałych gatunków. Ma smukłą sylwetkę, jest czarna, za wyjątkiem pomarańczowych kilku segmentów odwłoka.
Wardzanka żądlicaTo jeden z największych przedstawicieli grzebaczowatych w Polsce. Cechą charakterystyczną gatunku jest masywna żółta warga, owad ten ma też charakterystyczne, duże i zielonkawe oczy.
Sierpoń żółtySierpoń żółty (Ophion luteus) to gatunek błonkówki z rodziny gąsienicznikowatych. Ciało sierponia jest bardzo szczupłe, głowa mała, odnóża długie. Ubarwienie ciała żóltawoczerwone. Czułki są nitkowate, bardzo długie i wieloczłonowe.
Rząd: Muchówki, dwuskrzydłe (Diptera)
Komar brzęczący, komar pospolityKomar brzęczący, komar pospolity (Culex pipiens) to jeden z najlepiej poznanych owadów i jednocześnie najbardziej znienawidzony przez człowieka. Ma wydłużony kształt, delikatną budowę ciała, długie i cienkie odnóża.
Rączyca rdzawaRączyca rdzawa (Tachina fera) jest to prawdopodobnie najbardziej pospolity gatunek krajowy z rodziny rączycowatych. Ciało ciemne, na odwłoku po bokach dwie brązowawe przepaski. Na głowie znajdują się duże oczy złożone oraz dość długie czułki.
Rączyca wielkaRączyca wielka (Tachina grossa) jest to największy krajowy przedstawiciel rodziny rączycowatych, rzadko występujący w Polsce. Ciało jest pękate, pokryte włoskami, głowa żółta lub pomarańczowa.
Mucha domowaMucha domowa (Musca domestica) to najbardziej znany przedstawiciel rodziny muchowatych i jednocześnie chyba najbardziej znany ze wszystkich muchówek. To owad ściśle związany ze środowiskiem życia człowieka.
Muszka owocowaMuszka owocowa, drozofila karłówka (Drosophila melanogaster) to znany wszystkim przedstawiciel wywilżankowatych, pojawiający się w naszych domach, gdy pozostają na wierzchu psujące się owoce.
Padlinówka cesarskaPadlinówka cesarska (Lucilia caesar) to pięknie połyskująca w słońcu metaliczną zielenią muchówka, której larwy rozwijają się w padlinie. Osobniki dorosłe można spotkać na odchodach, padlinie i kwiatach.
Plujka pospolitaPlujka pospolita to typowy przedstawiciel tej rodziny muchówek. Ma charakterystyczne metalizujące plamy na odwłoku i duże brunatne oczy. Larwy rozwijają się w padlinie. Skrzydła są błoniaste, przeźroczyste. Na głowie znajdują się duże, czerwonawe oczy.
Bąk brązowyBąk brązowy (Tabanus sudeticus) to największy przedstawiciel bąkowatych i zarazem krajowych muchówek. Określa się go czasem mianem końskiej muchy. Samica żywi się krwią bydła i koni.
Jusznica deszczowaJusznica deszczowa (Haematopota pluvialis) to najbardziej pospolity w kraju przedstawiciel rodziny bąkowatych, nazywany często muchą końską. Marmurkowe skrzydła w spoczynku ułożone dachówkowato na odwłoku.
Ślepak czarnożółtyŚlepak czarnożółty (Chrysops relictus) to jeden z naszych ślepaków. Ma piękne, zielone, mieniące się wieloma barwami oczy. Jego ukąszenia są bardzo bolesne. Czułki są dość długie i grube, przypominają różki. Przedplecze jest czarne, po bokach żółtawe.
Bujanka większaBujanka większa (Bombylius major) to pospolity w Polsce przedstawiciel bujankowatych, pasożyt pszczolinek. Zawisa nad kwiatami jak koliber. Ma pękate, owłosione ciało. Skrzydła z brzegu są brązowe, reszta jest przeźroczysta.
Bzyg brzękOdwłok tego bzygowatego ma czarny kolor z białawymi przepaskami, przerwanymi na środku. Pierwsza przepaska jest prosta, pozostałe zakrzywione do góry. Rzadszy gatunek Scaeva selenitica ma taki sam wzór na odwłoku, ale plamy są żółte.
Gnojka trutniowata, gnojka wytrwałaGnojka trutniowata, gnojka wytrwała (Eristalis tenax) to chyba najczęściej spotykana w Polsce muchówka z rodziny bzygowatych, rozwijająca się w gnojówce. Do złudzenia przypomina pszczołę.
Kwiatówka zmierzchnicowataKwiatówka zmierzchnicowata (Myathropa florea) to dość pospolity przedstawiciel bzygowatych. Żółte pasy są częściowo lub całkowicie rozdzielone. Duże oczy są brązowe. Czułki krótkie. Skrzydła są przeźroczyste.Larwy żyją w środowisku wodnym.
Ścierwica mięsówkaTo chyba najbardziej znany przedstawiciel ścierwicowatych w Polsce. Wbrew powszechnemu sądowi larwy nie rozwijają się w mięsie ani odchodach. Larwy są pasożytami dżdżownic.
Leń marcowy, leń świętego MarkaLeń świętego Marka, leń marcowy (Bibio marci) to najbardziej pospolity przedstawiciel rodziny leniowatych w Polsce. Ma czarne ubarwienie i gęste owłosienie. Samica bardzo różni się od samca.
Strzyżak jelenicaStrzyżak jelenica, strzyżak sarni (Lipoptena cervi) to gatunek muchówki z rodziny narzępikowatych, będący zewnętrznym pasożytem kręgowców. Pancerz jest bardzo odporny na zgniatanie.
Rząd: Wojsiłki (Mecoptera)
Wojsiłka pospolitaWojsiłka pospolita (Panorpa communis) to typowy przedstawiciel tego rzędu owadów z rodziny wojsiłkowatych. W Polsce jest pospolity. Samiec przypomina nieco skorpiona.
Rząd: Wszy i wszoły (Phthiraptera)
Wesz ludzkaWesz ludzka (Pediculus humanus) to pasożyt zewnętrzny człowieka, żyjący we włosach głowy lub na odzieży człowieka. Wyróżniamy jej dwie formy: wesz odzieżowa (Pediculus humanus vestimenti) i wesz głowowa (Pediculus humanus capitis).
Rząd: Pchły (Siphonaptera)
Pchła ludzkaPchła ludzka (Pulex irritans) to niemile widziany gość w środowisku człowieka, roznoszący groźne choroby. Potrafi niezwykle daleko i wysoko skakać. Odnóża długie i mocne, głowa mała.
Rząd: Rybiki (Zygentoma)
Rybik cukrowyRybik cukrowy (Lepisma saccharina) to najbardziej znany przedstawiciel rzędu rybików, gatunek synantropijny, często spotykany w naszych łazienkach. Ciało ma wrzecionowate, pozbawione skrzydeł, czułki długie, odwłok zakończony trzema długimi szczecinkami.
Rząd: Pluskwiaki równoskrzydłe (Homoptera)
Zgarb rogatyZgarb rogaty (Centrotus cornutus) to dość pospolity w Polsce owad z charakterystycznym wysklepionym przedpleczem, z długim wyrostkiem aż do końca odwłoka i krótszymi bocznymi. Skrzysła są błoniaste, przeźroczyste z ciemniejszym użyłkowaniem.
Krasanka natrawkaKrasanka natrawka (Cercopis vulnerata) to przedstawiciel pienikowatych o charakterystycznym, kontrastowym ubarwieniu. W odróżnieniu od przepaskówki natrawka ma mocno wygięte plamy na końcu skrzydeł.
Krasanka przepaskówkaKrasanka przepaskówka (Cercopis sanguinolenta) to przedstawiciel pienikowatych o charakterystycznym, kontrastowym ubarwieniu, z słabo wygiętą, czerwonawą przepaską na skrzydle. Spód odwłoka jest czerwonawy z ciemnymi plamkami.
Pienik olchowiecPienik olchowiec (Aphrophora alni) to przedstawiciel pienikowatych o kryptycznym ubarwieniu, świetny skoczek. Głowa jest słabo wyodrębniona z reszty ciała, choć dość duża. Skrzydła układają się w spoczynku dachówkowato.
Zabielica pokrzywowaZabielica pokrzywowa (Orthezia urticae) to gatunek pluskwiaka równoskrzydłego zaliczanego do w randze nadrodziny do czerwców (Coccoidea). To duży czerwiec, łatwo rozpoznawalny.
Rząd: Sieciarki (Neuroptera)
Mrówkolew pospolityMrówkolew pospolity (Myrmeleon formicarius) to dość duży owady podobny nieco do ważki. Larwy budują w piasku lejkowate pułapki, w które łapią zwykle mrówki. Skrzydła w stanie spoczynku składane są na bokach odwłoku dachówkowato.
ZłotookTo pospolita, zielona sieciarka, stosowana do walki z mszycami. Poszczególne gatunki bardzo trudno od siebie odróżnić. Wybrane gatunki: złotook drapieżny (Chrysoperla carnea).
Rząd: Wielbłądki (Raphidioptera)
Wielbłądka pospolitaWielbłądka pospolita (Phoeostigma notata) to typowy przedstawiciel rzędu wielbłądek, prymitywnego owada o charakterystycznym wyglądzie. Przedplecze jest silnie wydłużone i zagięte.
Rząd: Chruściki (Trichoptera)
Orzęsica długorogaOrzęsica długoroga (Mystacides longicornis) to gatunek krajowego chruścika z rodziny Leptoceridae. Ma bardzo długie czułki. Ich długość jest prawie trzy razy większa od długości samego ciała`
© Media Nauka