Galaktyka Andromedy

Galaktyka Andromedy, M31, Messier 31 lub NGC 224 to spiralna galaktyka w gwiazdozbiorze Andromedy, odległa od Słońca o około 2,52 miliona lat świetlnych. Kształtem przypomina Drogę Mleczną. To najdalszy obiekt w kosmosie, który jest widoczny gołym okiem. Wchodzi w skład Grupy Lokalnej wraz z Drogą Mleczną i innymi galaktykami.

Galaktyka Andromedy - zdjęcie z gór w Hiszpanii © aruizhu - stock.adobe.com

Galaktyka NGC 224 ma dwa jądra. Jest to skutkiem prawdopodobnie wchłonięcia przez tę galaktykę innej, mniejszej galaktyki wiele lat temu.

Ramiona mają błękitną barwę, zawierają młode gwiazdy. Centrum składa się ze starych gwiazd i ma inną barwę.

Galaktyce Andromedy towarzyszą inne galaktyki. Są to między innymi M32 i M110. Widać je już przez lornetkę.

Parametry fizyczne Andromedy

Poniższa tabela zawiera parametry fizyczne Galaktyki Andromedy:

Galaktyka	Jasność wizualna	Jasność absolutna	Typ	Odległość od Słońca w milionach lat świetlnych	Rozmiary kątowe [']	Prędkość ucieczki [km/s]	Masa [mld M_s]
M31, NGC 224	3,47	-21,2	Sb	2,52	180×60	-298	400

Andromeda - zdjęcie wykonano przy użyciu lustrzanki cyfrowej DSLR © Moe Shirani - stock.adobe.com

Jak znaleźć Andromedę na nocnym niebie?

Galaktyka Andromedy znajduje się w gwiazdozbiorze Andromedy, który przypomina wygiętą literę V. Gwiazdozbiór ten jest widoczny na nocnym niebie na półkuli północnej w okresie od lipca do marca, przy czym najlepiej jest obserwować Andromedę w okresie od września do grudnia. Jako punkt odniesienia może też posłużyć Kasjopeja. Na poniższej ilustracji zaznaczono miejsce na niebie, gdzie znajduje się M31 (kolorem żółtym).

Galaktyka Andromedy na niebie © Smartha - stock.adobe.com

Ciekawostki

Prędkość ucieczki Andromedy jest ujemna, co oznacza, że galaktyka ta zbliża się do nas z prędkością prawie 300 km na każdą sekundę! Widmo M32 jest więc przesunięte nie ku czerwieni, a ku fioletowi.

Dawna nazwa tej galaktyki to Wielka Mgławica Andromedy.

Od autora:

Pamiętam moją pierwszą nocną obserwację nieba w uczelnianym obserwatorium na dachu budynku. Zobaczenie tej galaktyki własnym okiem uzbrojonym w teleskop było wielkim przeżyciem. Początkowo widać niewyraźną mgiełkę na tle gwiazd - nic szczególnego. Gdy jednak z czasem oko się przyzwyczaja do ciemności, wyłania się cudowny obraz galaktyki, który przyprawia o mocne bicie serca. Człowiek staje się wtedy bardzo mały.

Droga Mleczna

Droga Mleczna jest to galaktyka, w której znajduje się Układ Słoneczny, w tym nasza Ziemia. To galaktyka spiralna z poprzeczką.