Las
Las jest to formacja roślinna, w której dominującą rolę odgrywają drzewa, rosnące w zwarciu.
Naturalny las to trwały i bardzo złożony ekosystem, znajdujący się w stanie równowagi dynamicznej.
W lesie można wyróżnić strefy (warstwy):
- piętro drzew - drzewostan,
- piętro krzewów - podszyt leśny,
- piętro krzewinek, roślin zielnych - runo leśne,
- mchy i porosty - runo leśne.
Typy ekosystemów leśnych
Wyróżniamy następujące rodzaje ekosystemów leśnych:
- lasy liściaste wiecznie zielone
- wilgotne lasy równikowe (dżungla)
- lasy wawrzynolistne
- lasy twardolistne (rejon Morza Śródziemnomorskiego, Chile i Kalifornia)
- lasy okresowo zielone
- lasy monsunowe
- lasy zrzucające liście na zimę w klimacie umiarkowanym
- w Europie
- buczyny
- dąbrowy
- grądy
- łęgi
- olsy
- w Azji
- w Ameryce Północnej
- w Europie
- lasy iglaste wiecznie zielone
- tajga, borealne lasy iglaste
- namorzyny (lasy mangrowe)
- lasy galeriowe
Można dokonać także innego podziału, ze względu na pochodzenie:
- las naturalny - to las niezbyt intensywnie eksploatowany przez człowieka, ze składem gatunkowym zbliżonym do składu gatunkowego lasu pierwotnego;
- las sztuczny - uprawy leśne, zwykle jednogatunkowe nasadzenia.
Z uwagi na skład gatunkowy drzew lasy dzielimy także na następujące rodzaje:
- lasy liściaste
- okresowo zielone
- lasy liściaste zrzucające liście na zimę
- lasy monsunowe
- wiecznie zielone
- wilgotne lasy równikowe
- lasy wawrzynolistne
- lasy twardolistne
- okresowo zielone
- lasy iglaste
- bór sosnowy
- bór świerkowy
- bór jodłowy
- lasy mieszane
Znaczenie lasu w przyrodzie
Oto wybrane role lasu w przyrodzie i dla człowieka:
- las chroni glebę przed wyniszczeniem, erozją,
- las ma ogromne znaczenie w hydrologii, przyczynia się do poprawy bilansu wodnego, ma zdolność do retencji, czyli gromadzenia i przechowywania wody w środowisku, wpływa na zmniejszenie częstotliwości powodzi na danym obszarze,
- las ma pozytywne znaczenie dla łagodzenia zmian klimatycznych poprzez wpływ na obniżanie amplitudy temperatury powietrza,
- las ma niebagatelne znaczenie krajobrazowe,
- las jest siedliskiem wielu gatunków zwierząt, roślin i grzybów,
- lasy dostarczają drewna człowiekowi.
Występowanie lasów
Aby powstał las temperatury średnie roczne nie mogą być zbyt niskie. Powyżej granicy (granica borealna) 60-70° szerokości geograficznej północnej lasy nie powstają. Podobnie jest z warunkami górskimi. Górna, czyli tak zwana alpejska granica lasu to w Polsce 1400-1500 m n.p.m.
Kontynentalna granica lasów jest związana ze zbyt suchym i gorącym klimatem. Zatem w centralnej części Australii, suchych rejonach Azji, Afryki lasy nie występują.
Gatunki charakterystyczne
Las stanowi siedlisko wielu charakterystycznych dla niego gatunków roślin, grzybów i zwierząt. Oto przegląd części z nich.
Atlas roślin leśnych
Ciekawostki
Na ogromnych terenach całego świata lasy zostały wycięte i w jego miejsce powstały łąki, pola, pastwiska, osady ludzkie, zostały przekształcone w stepy i sawanny.
© medianauka.pl, 2021-08-07, A-4127