Rośliny uprawne

W tym miejscu zgromadziliśmy różne gatunki roślin, które są uprawiane przez człowieka w celach głównie konsumpcyjnych. Klasyfikujemy tu takie rośliny, które nie pochodzą ze stanowisk naturalnych, a jedynie z upraw. Są tu więc między innymi zboża, warzywa i owoce.

Gatunki roślin

(Citrullus lanatus)

Arbuz zwyczajny, kawon (Citrullus lanatus) to gatunek jednorocznej rośliny uprawnej z rodziny dyniowatych. To znana z dużych i soczystych owoców roślina uprawna o czerwonym miąższu.

(Aronia melanocapra)

Aronia czarna, aronia czarnoowocowa (Aronia melanocapra) to krzew z rodziny różowatych, powszechnie uprawiany w Europie i w Polsce dla jadalnych owoców a także jako roślina ozdobna. Dziko aronia czarna rośnie w Ameryce Północnej. U nas uprawiana.

(Heracleum sphondylium)

Barszcz zwyczajny (Heracleum sphondylium) to dwuletnia roślina lub bylina lecznicza z rodziny baldaszkowatych o charakterystycznym zapachu, niegdyś warzywo. Gatunek jest podobny do barszczu syberyjskiego.

(Sambucus nigra)

Bez czarny, dziki bez czarny (Sambucus nigra) to krzew z rodziny przewiertniowatych. Jest to roślina lecznicza i trująca. Roślina wydziela nieprzyjemny, duszący zapach. Krzew ma kulisty pokrój. Osiąga wysokość maksymalnie do 10 m.

(Vaccinium corymbosum)

Borówka wysoka, borówka amerykańska (Vaccinium corymbosum) to krzew z rodziny wrzosowatych, dość często uprawiany dla smacznych jagód, także na przemysłową skalę. Owoce zawierają duże ilości antyoksydantów, soli mineralnych, witamin i pektyn.

(Vicia faba)

Bób (Vicia faba) to jednoroczna roślina uprawna, strączkowa z rodziny motylkowatych, popularna na wszystkich kontynentach świata. Spożywa się nasiona bobu jako jarzynę. Nasiona są jasnozielone, duże, w strąkach.

(Prunus persica)

Brzoskwinia właściwa, brzoskwinia zwyczajna (Prunus persica) to drzewo owocowe z rodziny różowatych o bardzo smacznych owocach. Wymaga miejsca zacisznego, dobrze nasłonecznionego.

(Allium cepa)

Cebula (Allium cepa), a w zasadzie czosnek cebula lub cebula zwyczajna, to wieloletnia roślina uprawna z rodziny liliowatych o leczniczych właściwościach. To jedna z najbardziej pospolitych roślin przyprawowych w Polsce.

(Humulus lupulus)

Chmiel zwyczajny (Humulus lupulus) to gatunek pnącza, wieloletniej rośliny uprawnej z rodziny konopiowatych o leczniczych właściwościach. Szyszki chmielu są surowcem do produkcji piwa.

(Armoracia rusticana)

Chrzan pospolity (Armoracia rusticana) to wieloletnia roślina uprawna z rodziny kapustowatych o zgrubiałym i jadalnym korzeniu. To także roślina o leczniczych właściwościach. W Polsce dziki chrzan jest wszędzie pospolity.

(Cucurbita pepo var. giromontiina)

Cukinia (Cucurbita pepo var. giromontiina) to odmiana dyni zwyczajnej jednorocznej rośliny zielnej. To popularne warzywo uprawiane od dawna w Europie i Azji, a także w Polsce. Przyjmuje formę krzaczastą.

(Citrus limon)

Cytryna zwyczajna (Citrus limon) to gatunek niewysokiego drzewa z rodziny rutowatych, które rodzi cytryny, popularne owoce sprzedawane na masową skalę na całym świecie. Roślina ta pochodzi z Chin, choć dziś tam nie występuje.

(Nigella sativa)

Czarnuszka siewna (Nigella sativa) to roślina jednoroczna z rodziny jaskrowatych o leczniczych właściwościach. To także roślina przyprawowa. W Polsce dość rzadko uprawiana i przejściowo dziczejąca. Pojawia się jako chwast zbożowy.

(Cerasus avium)

Czereśnia, wiśnia ptasia, trześnia, wiśnia dzika (Cerasus avium) to drzewo owocowe z rodziny różowatych, często spotykane w uprawach, dziczejące. Rośnie w lasach liściastych, mieszanych, przy miedzach.

(Allium ursinum)

Czosnek niedźwiedzi (Allium ursinum) to gatunek leczniczej i uprawnej byliny. Spożywa się liście czosnku niedźwiedziego. Ma działanie bakteriobójcze, przeciwnowotworowe, obniża ciśnienie krwi, działa przeciwmiażdżycowo, przeciwgrzybiczo.

(Allium sativum)

Czosnek pospolity (Allium sativum) to roślina cebulowa z rodziny liliowatych, powszechnie uprawiana, przejściowo dziczejąca, o znanych właściwościach leczniczych i kulinarnych. Różne odmiany różnią się od siebie barwą i kształtem główek.

(Cornus mas)

Dereń jadalny, dereń właściwy (Cornus mas L.) to gatunek krzewu lub niewysokiego drzewa z rodziny dereniowatych. To dość gęsty krzew o sztywnej i szerokiej sylwetce. To roślina miododajna.

(Cucurbita ficifolia)

Dynia figolistna (Cucurbita ficifolia) to gatunek rośliny wieloletniej z rodziny dyniowatych, rzadko spotykana w uprawach, dziczejąca. Owoc kulisty, zielone w jasne cętki, osiąga średnicę 20-30 cm.

(Cucurbita pepo)

Dynia zwyczajna (Cucurbita pepo) to roczna roślina uprawna z rodziny dyniowatych. Istnieje bardzo dużo odmian dyni zwyczajnej, w tym zarówno ozdobnych jak i jadalnych. Owoc nazywany dynią jest kulisty, bardzo duży i jadalny.

(Hypericum ×inodorum)

Dziurawiec bezwonny (Hypericum ×inodorum) to roślina z rodziny dziurawcowatych, spotykana tylko w uprawach.

(Hypercium perforatum)

Dziurawiec zwyczajny, świętojańskie ziele (Hypercium perforatum) to gatunek rośliny zielnej, wieloletniej z rodziny dziurawcowatych. To cenna roślina lecznicza uprawiana na masową skalę. To nasz najbardziej pospolity dziurawiec.

(Phacelia tanacetifolia)

Facelia wrotyczolistna, facelia błękitna (Phacelia tanacetifolia) to roślina jednoroczna, uprawna i ozdobna z rodziny faceliowatych, czasem dziczejąca. U nas jest uprawiana na zielony nawóz. Charakterystyczne są bardzo długie pręciki.

(Phaseolus vulgaris)

Fasola zwyczajna (Phaseolus vulgaris) to gatunek rośliny jednorocznej z rodziny bobowatych. To roślina uprawiana na całym świecie w wielu odmianach, które różni wysokość łodygi, kolor, wielkość nasion.

(Ficus carica)

Figowiec pospolity, drzewo figowe, figowiec owocowy, figowiec właściwy (Ficus carica) to niskie drzewo z rodziny morowowatych. To najbardziej wytrzymały na mróz przedstawiciel figowców. Owoc to figa, z początku zielona, potem fioletowa.

(Punica granatum)

Granat właściwy (Punica granatum) to mocno rozgałęziony krzew z rodziny krwawnicowatych. W uprawach można znaleźć odmiany owocowe i ozdobne. Owoc ma kształt kuli, barwę żółtą lub czerwoną, średnicę do 12 cm.

(Pyrus nivalis)

Grusza śnieżna (Pyrus nivalis) to gatunek drzewa owocowego z rodziny różowatych, nierzadko o kulistym pokroju. Grusza śnieżna jest uprawiana w Europie.

(Fagopyrum tataricum)

Gryka tatarska, tatarka (Fagopyrum tataricum) to roślina jednoroczna z rodziny rdestowatych. Jest rzadko uprawiana, częściej dziczejąca i wówczas jest uważana za chwast. Osiąga wysokość 30-75 cm.

(Malus domestica)

Jabłoń domowa (Malus domestica) to drzewo owocowe z rodziny różowatych, mieszaniec rożnych gatunków. To najpopularniejsze drzewo owocowe w Polsce. Znamy aż ponad 10 tysięcy odmian jabłoni domowej.

(Hordeum distichon)

Jęczmień dwurzędowy (Hordeum distichon) to gatunek trawy, zaliczanej do zbóż uprawnych. Kłoski boczne są płonne, z czego się bierze kłos dwurzędowy. Roślina powszechnie uprawiana w Polsce.

(Hordeum vulgare)

Jęczmień zwyczajny, jęczmień wielorzędowy (Hordeum vulgare) to gatunek jednorocznej lub dwuletniej rośliny z rodziny wiechlinowatych, zaliczany do najbardziej pospolitych zbóż w Polsce.

(Brassica nigra)

Kapusta czarna, gorczyca czarna (Brassica nigra) to gatunek rośliny jednorocznej z rodziny kapustowatych o leczniczych właściwościach. To roślina uprawna rolnicza. To także roślina miododajna.

(Brassica napus)

Kapusta rzepak (Brassica napus) to roślina uprawna z rodziny kapustowatych. Rzepak (nasiona) zawiera prawie 50% tłuszczu. To nasza najpopularniejsza roślina oleista. Roślina ta jest uprawiana na całym świecie, w Polsce w całym kraju.

(Lotus corniculatus)

Komonica zwyczajna (Lotus corniculatus) to roślina wieloletnia z rodziny motylkowatych, cenna roślina miododajna i pastewna, dodawana często do mieszanek łąkowych i pastewnych.

(Chenopodium quinoa)

Komosa ryżowa (Chenopodium quinoa Willd.) to gatunek rośliny jednorocznej z rodziny komosowatych, rośliny uprawnej, dającej wartościowe nasiona i jadalne liście. Nasiona to jedne z najbardziej odżywczych nasion świata, zawierające aż 19% białka.

(Trifolium repens)

Koniczyna biała, koniczyna rozesłana (Trifolium repens L.) to gatunek wieloletniej rośliny z rodziny motylkowatych (bobowatych), bardzo pospolitej w naszym kraju, o białych kwiatach i liściach złożonych z trzech listków.

(Trifolium pratense)

Koniczyna łąkowa, koniczyna czerwona, kądziółka (Trifolium pratense L.) to roślina pastewna z rodziny bobowatych. W uprawach mamy kilka odmian. Jest to roślina uprawiana jako roślina pastewna.

(Anethum graveolens)

Koper ogrodowy (Anethum graveolens) to gatunek rośliny jednorocznej uprawnej z rodziny baldaszkowatych o krótkim okresie wegetatywnym. To roślina przyprawowa. Młode ziele kopru ogrodowego dodaje się do różnego rodzaju potraw.

(Foeniculum vulgare)

Koper włoski, fenkuł włoski (Foeniculum vulgare Mill.) to roślina lecznicza i uprawna z rodziny baldaszkowatych, pochodząca z południa Europy. Łodyga jest wzniesiona, prosta. Liście są skrętoległe, trzykrotnie pierzaste, nitkowate.

(Tragopogon porrifolius)

Kozibród porolistny, salsefia (Tragopogon porrifolius) to roślina dwuletnia lub jednoroczna z rodziny złożonych, gatunek uprawiany i dziczejący. To warzywo, którego jadalną częścią jest korzeń, podobny do korzenia pietruszki.

(Trigonella foenum-graecum)

Kozieradka pospolita, greckie siano (Trigonella foenum-graecum), zwana też kozieradką lekarską, to jednoroczna roślina zielna i lecznicza z rodziny motylkowatych, u nas rzadko uprawiana, składnik wielu dań kuchni indyjskiej.

(Linum usitatissimum)

Len zwyczajny (Linum usitatissimum) to jednoroczna roślina uprawna, przejściowo dziczejąca z rodziny lnowatych. To także roślina o leczniczych właściwościach. Niegdyś len był uprawiany w celach wytarzania włókna z łodyg tej rośliny.

(Corylus avellana)

Leszczyna pospolita, orzech laskowy (Corylus avellana) to wysoki krzew liściasty z rodziny leszczynowatych, uprawiany dla orzechów laskowych. To krzew mało wymagający w uprawie.

(Medicago sativa)

Lucerna siewna (Medicago sativa) to cenna roślina pastewna z rodziny motylkowatych, uprawna na zielonkę, dziczejąca, z wysoką zawartością białka. Osiąga wysokość 30-130 cm. Spotykana na terenach ruderalnych.

(Rubus idaeus)

Malina właściwa (Rubus idaeus) to krzew z rodziny różowatych o jadalnych, smacznych owocach. Polska jest drugim na świecie producentem malin po Rosji. Największe plantacje znajdują się na Mazowszu.

(Physalis ixocarpa)

Miechunka lepka, miechunka pomidorowa, miechunka skórzasta (Physalis ixocarpa) to gatunek rośliny jednorocznej z rodziny psiankowatych, spożywanej jako warzywo. Miechunka owocuje obficie, a owoce są smaczne.

(Morus alba)

Morwa biała (Morus alba L.) to drzewo lub duży krzew z rodziny morwowatych, należący do rzędu pokrzywowców. To podstawowe drzewo służące do hodowli jedwabników. Morwę białą uprawia się także dla jadalnych owoców.

(Cucumis sativus)

Ogórek, ogórek siewny (Cucumis sativus L.) to gatunek uprawnej rośliny jednorocznej z rodziny dyniowatych. Znamy dużo odmian ogórka, w tym krótkoowocowe i długoowocowe. Ogórki uprawiano już 4000 lat temu w Egipcie.

(Juglans regia)

Orzech włoski, orzech królewski (Juglans regia L.) to wysokie drzewo z rodziny orzechowatych, sadzone jako drzewo użytkowe dla jadalnych , dużych, popularnych w przemyśle spożywczym orzechów włoskich.

(Avena sativa)

Owies zwyczajny (Avena sativa) to gatunek zboża, powszechnie uprawianego w krajach strefy umiarkowanej. Ziarno to wartościowa pasza dla zwierząt. Owies znajduje zastosowanie w przemyśle spożywczym do produkcji płatków owsianych i kaszy

(Chaenomeles japonica)

Pigwowiec japoński (Chaenomeles japonica) to niski krzew z rodziny różowatych, mylnie nazywany czasem pigwą japońską. W uprawach sadzone różne odmiany. Roślina ta pochodzi z Japonii. U nas spotykany w uprawach, niegdyś najczęściej sadzony pigwowiec.

(Lycopersicon esculentum)

Pomidor zwyczajny (Lycopersicon esculentum) to roślina jednoroczna uprawna (warzywo) z rodziny psiankowatych, dająca duże, czerwone i soczyste owoce, powszechnie uprawiana w przydomowych ogródkach i na przemysłową skalę.

(Ribes uva-crispa)

Porzeczka agrest (Ribes uva-crispa) to krzew z rodziny agrestowatych, powszechnie uprawiany z uwagi na smaczne owoce. Poza uprawami agrest występuje dziko na terenie całego kraju.

(Ribes nigrum)

Porzeczka czarna (Ribes nigrum) to aromatyczny krzew owocowy z rodziny agrestowatych o sztywnych gałązkach. To roślina uprawna o leczniczych właściwościach. To gatunek wskaźnikowy starych lasów.

(Ribes rubrum)

Porzeczka zwyczajna (Ribes rubrum) to krzew z rodziny agrestowatych, powszechnie uprawiany w przydomowych ogrodach. Porzeczka czerwona (Ribes spicatum) to inny gatunek, występujący pospolicie w Europie i w Azji w lasach łęgowych.

(Fragaria vesca)

Poziomka pospolita (Fragaria vesca) to wieloletnia roślina zielna, także roślina uprawna w ogrodach w wielu odmianach. Owoc mięsisty, czerwony, pozorny, wydający zapach, z licznymi niełupkami. Owoc jest jadalny.

(Triticum durum)

Pszenica twarda (Triticum durum) to gatunek jednorocznej trawy, zaliczanej do zbóż o luźnym kłosie. Zboże to zostało wyselekcjonowane ze względu na dużą zawartość glutenu.

(Triticum aestivum)

Pszenica zwyczajna (Triticum aestivum) to gatunek trawy jednorocznej lub dwuletniej o wąskim kłosie, pospolicie uprawianej na całym świecie. To jedno z pospolitych zbóż o dużym znaczeniu gospodarczym.

(Rheum rhaponticum)

Rabarbar ogrodowy, rzewień (Rheum rhaponticum) to bylina z rodziny rdestowatych, uprawiana w Polsce jako warzywo w ogródkach dla ogonków liściowych. Ogonki liściowe zbiera się w celu przyrządzania kompotów, dżemów, soków, ciast, a nawet zup.

(Helianthus tuberosus)

Słonecznik bulwiasty, topinambur (Helianthus tuberosus L.) to bylina z rodziny astrowatych, która w końcowym okresie wegetacji wytwarza charakterystyczne i jadalne bulwy. To u nas gatunek obcy i uprawny.

(Helianthus annuus)

Słonecznik zwyczajny (Helianthus annuus) to jednoroczna roślina zielna uprawna z rodziny astrowatych, bardzo wysoka z charakterystycznym koszyczkiem. Słonecznik uprawiano już 7 tysięcy lat temu. W Europie pojawił się w XVI wieku.

(Asparagus officinalis)

Szparag lekarski (Asparagus officinalis) to gatunek rośliny wieloletniej z rodziny szparagowatych, popularna jarzyna. Osobom nie posiadającym genu odpowiedzialnego za rozpad asparaginy szparag nadaje charakterystyczny zapach moczowi.

(Prunus cerasifera)

Śliwa wiśniowa, ałycza (Prunus cerasifera) to niewielkie drzewo owocowe z rodziny różowatych. Od tysięcy lat jest uprawiane w Europie dla owoców - mirabelek. U nas spotykana w uprawach, a także w naturze jako gatunek obcy.

(Amelanchier lamarckii)

Świdośliwa Lamarcka (Amelanchier lamarckii) to wysoki krzew albo niskie drzewo z rodziny różowatych, krzew ozdobny i owocowy, przejściowo dziczejący. Ma wąski pokrój. Kiedyś suszone owoce świdośliwy używano jako zamiennik rodzynek.

(Tetragonia tetragonoides)

Tetragonia czterorożna, szpinak nowozelandzki, trętwian czterorożny (Tetragonia tetragonoides) to gatunek uprawnej rośliny rocznej z rodziny tetragoniowatych, jedyny przedstawiciel rodziny w krajowej florze, spotykany czasem w uprawach.

(Asclepias syriaca)

Trojeść amerykańska (Asclepias syriaca) to wieloletnia roślina kłączowa z rodziny trojeściowatych, rzadko uprawiana jako roślina ozdobna, dziczejąca, roślina trująca i lecznicza, kauczukodajna, miododajna.

(Fragaria ×ananassa)

Truskawka (Fragaria ×ananassa) to bylina z rodziny różowatych, powstała z krzyżówek poziomki wirginijskiej i chilijskiej. To roślina uprawiana powszechnie dla smacznych owoców. Roślina ta przypomina bardzo poziomkę.

(Poa pratensis)

Wiechlina łąkowa, gęsia trawka, wyklina łąkowa (Poa pratensis) to gatunek rośliny wieloletniej z rodziny wiechlinowatych. To trawa luźnokępkowa z podziemnymi rozłogami o bardzo dużej wartości pastewnej.

(Salix purpurea)

Wierzba purpurowa (Salix purpurea) to krzew lub niskie drzewo z rodziny wierzbowatych, o czerwonych pędach, uprawiana na wiklinę. Przy suszeniu liście czernieją. To roślina o leczniczych właściwościach. Surowcem zielarskim jest kora.

(Vitis amurensis)

Winorośl amurska (Vitis amurensis) to gatunek pnącza z rodziny winoroślowatych. Roślina ta w naturze występuje w Azji na Dalekim Wschodzie. Liście są duże, ciemnozielone, dłoniaste, ogonkowe. Owoc to kulista, niebieska jagoda w gronach.

(Alopecurus pratensis)

Wyczyniec łąkowy (Alopecurus pratensis) to wieloletnia roślina z rodziny wiechlinowatych, trawa luźnokępkowa, jedna z najcenniejszych traw pastewnych, często uprawiana na pastwiskach.

(Vicia sativa)

Wyka siewna (Vicia sativa) to gatunek jednorocznej rośliny uprawnej z rodziny bobowatych. Kwitnie w okresie od maja do sierpnia. Kwiaty są niebieskofioletowe i purpurowe.

(Vaccinium macrocarpon)

Żurawina wielkoowocowa (Vaccinium macrocarpon) to roślina wieloletnia, krzewinka z rodziny wrzosowatych, roślina uprawna. W uprawie stosowana jest odmiana Early Black. Jagody żurawiny mogą być spożywane na surowo lub w przetworach.

(Secale cereale)

Żyto zwyczajne (Secale cereale) to jednoroczna lub dwuletnia roślina z rodziny wiechlinowatych, zaliczana do zbóż. W Polsce uprawianych jest wiele odmian, w tym jare i ozime.

Liczba odnalezionych kart atlasu roślin (gatunków) według zadanych kryteriów: 73