Cis pospolity
Cis pospolity (Taxus baccata L.) to gatunek zimozielonego drzewa lub krzewu z rodziny cisowatych. Znanych jest około 150 różnych odmian, z czego w Polsce uprawianych jest około 30. Oto wybrane:
- 'Aurea Decora' - krzew (4 m) o szerokim pokroju o żółtozielonych igłach;
- 'David' - krzew, odmiana o kolumnowym pokroju i żółtozielonych igłach, mrozoodporna;
- 'Dovastoniana' - krzew lub drzewko o szerokim pokroju (2 m wysokości i 8m szerokości), o ciemnozielonych igłach;
- 'Elegantissima' - szeroko rozgałęziony krzew (3 m) o zielonożółtych liściach, bielejące;
- 'Fastigiata' - szybko rosnący krzew o kolumnowym pokroju i zwartej sylwetce;
- 'Fastigiata Aurea' - krzew kolumnowy (3 m), igły z żółtym brzegiem;
- 'Fastigiata Robusta' - kolumnowy krzew (6 m) o długich (4 cm) i zielonych igłach;
- 'Nissen's Corona' - szeroki, niski krzew (120 cm);
- 'Overeynderi' - krzew szybko rosnący, gęsty, osiąga 5 m wysokości, o ciemnozielonych igłach;
- 'Repandens' - krzew o pokładających się gałęziach, niski (60 cm);
- 'Semperaurea' - niski krzew (1 m), wolno rosnący, igły złoto-żółte.
To jedyny przedstawiciel rodziny cisowatych w Polsce. Można go formować i przycinać.
Zdjęcia – galeria
W galerii publikujemy zdjęcia, grafiki i mapy związane z danym gatunkiem. Klikając na dowolną ikonkę podglądu grafik na końcu galerii, możesz zobaczyć prezentowane tu materiały w trybie prezentacji multimedialnej.

Okaz z cisa z Łubnian koło Opola, GPS N 50°47′00″ , E 18°00′01″, szacowany wiek na 570 lat XV.w. © Krzysztof Trawiński - medianauka.pl
Kliknijk na dowolną miniaturę grafiki aby zobaczyć materiały w trybie prezentacji multimedialnej.
Występowanie i środowisko PL
Występuje w lasach Europy, Azji i północno-zachodniej części Afryki. U nas rzadki gatunek w naturze, lecz często sadzony. Nie występuje na Mazowszu, Lubelszczyźnie i Podlasiu. Cis wymaga gleby wapiennej, głębokiej i wilgotnej.
Cis pospolity nie znosi suszy i dużych mrozów. Jest odporny na zanieczyszczenie powietrza. Cis pospolity może dożyć nawet 1500 lat. Kwitnie w okresie od marca do kwietnia.
Morfologia i anatomia
Osiąga wysokość 10-15 m, najwięcej 27 m.
Kora jest czerwonobrązowa, łuszcząca się płatami, zielona na młodych pędach.
Igły są dość krótkie, mają 1-3 cm długości. Są ciemnozielone z wierzchu, lekko błyszczące i jasnozielone od spodu. Igły układają się skrętolegle. Są miękkie i nie kłują. Są dość trwałe (7-8 lat).
Kwiaty męskie znajdują się w kątach igieł, są żółte i kuliste. Kwiat żeńskie, niepozorne, są zielone.
Owoc to czerwona, słodka i lepka osnówka, zjadana przez niektóre ptaki.
Ochrona i zagrożenia LC
Gatunek ten nie jest zagrożony wymarciem. Ma status LC w Czerwonej Księdze Gatunków Zagrożonych. Gatunek ten jest objęty ścisłą ochroną w Polsce. To gatunek ginący w Europie. Już Władysław Jagiełło zakazał wycinki cisa w lasach.
Ciekawostki
To roślina trująca (poza osnówką owocu).
Drewno tego drzewa jest bardzo cenne.
Najwięcej, bo aż kilka tysięcy drzew, rośnie w Borach Tucholskich - stanowią rezerwat "Cisy Staropolskie im. Leona Wyczółkowskiego" w Wierzchlesie.
To roślina o leczniczych właściwościach. Z igieł cisu wytwarza się półprodukt, który służy do produkcji leku na nowotwory.
Kalendarz przyrody
1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | Opis |
● | ● | Kwitnie cis pospolity. |
Parametry


drzewo
krzew
nasłonecznione
półcień
leśne
rośliny ogrodowe
roślina lecznicza
Gatunek trujący
igły
Pokrewne gatunki roślin
© medianauka.pl, 2017-09-16, GAT-4800