Grab pospolity, grab zwyczajny

Grab pospolity, grab zwyczajny (Carpinus betulus L.) to drzewo z rodziny leszczynowatych, tworzący dolną warstwę drzewostanu w bardzo wielu naszych lasach. To podstawowy gatunek grądów. Jako rośliny ozdobne są sadzone następujące odmiany:

• 'Columnaris' - osiąga do 10 m wysokości, z regularną jajowatostożkową koroną;
• 'Fastigiata' - osiąga 15 m wysokości (na zdjęciu w galerii);
• 'Foliis Argenteovariegatis Pendula' - doratsa do 8 m z biało upstrzonymi liśćmi (patrz zdjęcie w galerii);
• 'Frans Fontaine' - dorasta do 10 m o wąskokolumnowym pokroju;
• 'Pendula' - dorasta do 8 m i nawet 10 m szerokości;

To jedno z nalepszych gatunków szpalerowych.

Zdjęcia – galeria

W galerii publikujemy zdjęcia, grafiki i mapy związane z danym gatunkiem. Klikając na dowolną ikonkę podglądu grafik na końcu galerii, możesz zobaczyć prezentowane tu materiały w trybie prezentacji multimedialnej.

Okaz z Arboretum w Wojsławicach. © Krzysztof Trawiński - medianauka.pl

Kliknijk na dowolną miniaturę grafiki aby zobaczyć materiały w trybie prezentacji multimedialnej.

Występowanie i środowisko PL

Grab pospolity występuje od środkowej części Europy po Kaukaz, w Azji Mniejszej. W Polsce jest pospolitym drzewem na niżu, choć spotykany jest na terenie całego kraju. Górna granica występowania to 600 m n.p.m. Drzewo to znosi doskonale cień. Nie ma dużych wymagań glebowych. Nie lubi terenów suchych, nazbyt podmokłych i zbyt kwaśnych.

Grab żyje 100-120 lat, choć najstarszy okaz ma 300 lat. Owoce dojrzewają w październiku. Grab kwitnie w okresie od kwietnia do maja.

Morfologia i anatomia

Osiąga wysokość zwykle 20 m (maksymalnie 29 m). Pierśnica zwykle osiąga 60 cm (okazy największe 120 cm).

Pień jest dość krótki, korona miotlasta, gęsta (gałęzie wznoszą się ukośnie do góry). U podstawy pień jest zwykle pofalowany. Kora jest gładka, popielata, z podłużnymi pasami.

Liście osiągają długość do 12 cm, są typu eliptycznego lub wąskojajowatego, są zaostrzone, zaś zaokrąglone u nasady, ich brzeg jest podwójnie piłkowany. Młode liście mają delikatne owłosienie, które później widać jedynie w okolicach nerwów na spodzie. Nerwy boczne są równoległe. Suche liście pozostają nierzadko do wiosny na drzewie.

Kwiaty są zebrane w kłosowate kwiatostany. Męskie to kotki, zwisające w dół, kwiaty żeńskie zaś są wzniesione w górę.

Owoc to płaski orzeszek posiadający trójklapowe skrzydełko.

Rozmnażanie

To gatunek jednopienny o rozdzielnopłciowych kwiatach. Jest to roślina wiatropylna.

Ochrona i zagrożenia

Nie wymaga ochrony.

Ciekawostki

To jedyny przedstawiciel grabów, jaki żyje w Polsce.

Parametry

Kolor kwiatów

Pokrewne gatunki roślin

• Leszczyna pospolita, orzech laskowy (Corylus avellana)
• Leszczyna turecka, leszczyna drzewiasta (Corylus colurna)
• Leszczyna Lamberta, leszczyna południowa (Corylus maxima)

© medianauka.pl, 2017-08-13, GAT-4488