Jak dzięcioły wytrzymują uderzenia dziobem w drzewo?

Dlaczego dzięcioł nie dostaje wstrząsu mózgu podczas uderzeń w konar drzewa? Jak to się dzieje?

Dlaczego dzięcioł wytrzymuje uderzenia w drzewo?

Odpowiem najpierw na pytanie dlaczego dzięcioł w ogóle stuka w drzewo. Jest ku temu kilka powodów:

Poszukiwanie pokarmu (larw owadów).
Budowa dziupli lęgowej.
Dla zwabienia partnera (odgłosy godowe).

Wszystkie powody są równie ważne.

Przyspieszenie (spowolnienie), jakiego doznaje głowa dzięcioła podczas uderzenia wynosi nawet 1000 g, czyli tysiąc razy więcej niż wynosi przyspieszenie ziemskie. Dla człowieka oznaczałoby to natychmiastową śmierć lub w najlepszym przypadku silny wstrząs mózgu.

Powody, dla których dzięcioł nie doznaje wstrząsu mózgu są co najmniej dwa:

Powód pierwszy

Podczas uderzeń dziobem o drzewo nie dochodzi do ruchu skrętnego, więc mózg i jego pień nie doznaje nagłego obrotu, co jest prawdopodobnie jedną z ważniejszych przyczyn wystąpienia wstrząsu mózgu. Ruch prostoliniowy podczas uderzeń nieco chroni więc dzięcioła przed utratą przytomności.

Powód drugi

Budowa mózgu i czaszki dzięcioła nie pozwala na znaczący ruch szczątkowy tkanki mózgu i na jej obrót, głównie dzięki dobremu powiązaniu tych części ciała. Kość gnykowa u dzięciołów stanowi obręcz - swoisty pas bezpieczeństwa, wzmacniający czaszkę. Nie może więc dojść do jakiegokolwiek rozerwania tkanki między mózgiem ptaka a czaszką. Ma tu także znaczenie prawdopodobnie budowa kości oraz obecność czubka, który usprawnia chłodzenie głowy podczas wykonywania uderzeń.

Czy ptaki się kąpią?