Chaber bławatek
Chaber bławatek (Centaurea cyanus L.) to roślina jednoroczna lub dwuletnia, pospolity chwast zbożowy, tworzący łany.
Zdjęcia – galeria
Kliknij obrazek, aby go powiększyć lub wyświetlić galerię, pokaz slajdów i dodatkowe opisy zdjęć.

© Krzysztof Trawiński - medianauka.pl
⤢ POWIĘKSZ
Występowanie i środowisko PL
W Polsce to pospolity chwast polny, przede wszystkim zbożowy. Obecny wzdłuż torów kolejowych i przy drogach. To roślina europejska. Występuje także w Azji.
Kwitnie w okresie od czerwca do września, a nawet października. Wiąże się przede wszystkim z uprawami zbóż ozimych. Chaber bławatek lubi stanowiska słoneczne i półcieniste.
Morfologia i anatomia
Osiąga wysokość 80 cm.
Łodyga jest rozgałęziona od połowy swej wysokości.
Liście dolne i odziomkowe są pierzastodzielne, liście górne są lancetowate, całobrzegie. Ulistnienie skrętoległe.
Kwiaty są mają niebieski kolor, rzadko są różowe lub białe. Zebrane w koszyczkach.
Owoc to niełupka z puchem kielichowym.
Rozmnażanie
W kwiatach dojrzewają w pierwszej kolejności pręciki, potem słupki, dzięki czemu nie dochodzi do samozapylenia. To rośliny owadopylne. Owoce roznoszone są przez mrówki. W hodowli rozmnażamy przez rozsiew nasion.
Ochrona i zagrożenia
Nie wymaga ochrony, choć dzisiaj, poprzez stosowanie środków chemicznych zwalczających chwasty, staje się coraz rzadszą rośliną w naszym krajobrazie.
Ciekawostki
Występowanie bławatka wiąże się z rozpowszechnianiem upraw żyta.
Roślina ta pochodzi z rejonu śródziemnomorskiego oraz z Bliskiego Wschodu.
Kwiaty brzeżne w koszyczkach są mylone z płatkami kwiatu.
Inne nazwy tej rośliny to modrak, modrzeniec, chaber zbożowy.
Zbiory i zastosowanie
To gatunek wskaźnikowy gleby z małą ilością wapnia.
Zbieramy kwiaty na początku okresu kwitnienia i zwykle suszymy je. Zbiera się całe koszyczki, a następnie delikatnie wyskubuje się kwiaty zewnętrzne. Staramy się nie wyrywać kwiatów rurkowatych. Surowiec nie powinien mieć zapachu. Surowiec od razu suszymy w przewiewie i w cieniu, aby kwiaty nie straciły koloru. W suszarni utrzymujemy temperaturę 45 °C. Można także kwiaty suszyć na płycie kuchennej lub w piekarniku. Po wysuszeniu kwiaty pakujemy w ciemne, szczelne opakowania. Surowiec źle przechowywany traci swoje właściwości.
Kwiaty zawierają cyjaninę, pelargoninę, flawonoidy, centaurynę, śluzy, garbniki, witaminę C, sole mineralne, mangan i potas w dużych ilościach.
To silnie moczopędne zioło. Może spowodować zwiększenie ilości wydalanego moczu nawet kilkakrotnie. Dlatego napar stosujemy jako środek moczopędny, przeciwzapalny i odkażający, przy skąpomoczu, a także pomocniczo w stanach zapalnych nerek i przy kamicy nerkowej.
Napar z chabrów bławatków działa przeciwzapalnie i przeciwbakteryjnie. Przemywamy nim oczy przy zapaleniu spojówek, skóry przy łupieżu i grzybicy.
Kwiaty można zjadać jako dodatek do sałatek. Są stosowane także jako źródło zapachu w woreczkach zapachowych.
Może być stosowany doustnie w stanach zapalnych nerek.
W mieszankach stosuje się go w zaburzeniach miesiączkowania, w gorączce, jk środek rozluźniający wydzielinę śluzową, pobudzający czynność wątroby i pęcherzyka żółciowego.
Napar: 1 łyżeczkę kwiatów zalewamy 1 szklanką wrzątku i zaparzamy pod przykryciem 15 minut. Pojemy 2 razy dziennie po 1/2 szklanki pomiędzy posiłkami.
Pielęgnacja
Wymaga regularnego podlewania. Nie wymaga częstego nawożenia.
Choroby: rdza.
Kalendarz przyrody
1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | Opis |
● | ● | ● | ● | ▸ | Kwitnie chaber bławatek. |
Parametry



roślina zielna jednoroczna
roślina zielna dwuletnia
nasłonecznione
półcień
synantropijne
skrętoległe
Pokrewne gatunki roślin
© medianauka.pl, 2017-05-21, GAT-4401