Morświn zwyczajny

Morświn zwyczajny, morświn (Phocoena phocoena) to gatunek walenia z rodziny morświnów. Ma poziomo ustawioną płetwę ogonową. Na grzbiecie płetwa grzbietowa w kształcie trójkąta, płetwy piersiowe są krótkie i wąskie. Morświn ma tępo zakończoną głowę, a w pysku 16-30 w szeregu długich zębów. Ma białą skórę na brzuchu i prawie czarną na grzbiecie. To dość mały waleń. Samce są nieco mniejsze od samic.

Zdjęcia – galeria

W galerii publikujemy zdjęcia, grafiki i mapy związane z danym gatunkiem. Klikając na dowolną ikonkę podglądu grafik na końcu galerii, możesz zobaczyć prezentowane tu materiały w trybie prezentacji multimedialnej.

Kliknijk na dowolną miniaturę grafiki aby zobaczyć materiały w trybie prezentacji multimedialnej.

Występowanie i środowisko PL

Morświn zwyczajny zasiedla wody przybrzeżne północnego Atlantyku i Pacyfiku, Morze Śródziemne, Czarne, Bałtyk, czasem można go spotkać w rzekach. Morświny w Bałtyku występują rzadko. Ponadto jego liczebność w naszym morzu systematycznie spada.

Tryb życia i zachowanie

Morświn żyje w niewielkich grupach lub samotnie. Podczas migracji lub intensywnego żerowania zbiera się w stada liczące od 50 do kilkuset osobników. Nie jest towarzyski, nie towarzyszy statkom. Bardzo rzadko wyskakuje z wody nad jej powierzchnię. Morświny dożywają 13-15 lat, maksymalnie 24 lata. Zwierzęta te pływają przy powierzchni wody. Za pożywieniem nurkują na głębokość zwykle do 50-70 m, maksymalnie do 90 m. Pod wodą może pozostawać do 12 minut. Zwierzęta te mają zdolność hydrolokacji.

Morfologia i anatomia

Morświny dorastają do 180-189 cm długości ciała. Ich waga mieści się w przedziale od 45 do 70 kg.

Pożywienie

Poluje na ryby denne, najczęściej drobne, także łososie. Dzienne zapotrzebowanie na pokarm to 4,5 do 15,5 kg ryb.

Rozmnażanie

Okres godowy przypada na lato. Od czerwca do września zdarza się, że morświny wyskakują na brzeg. Ciąża trwa 9-10 miesięcy, po której w maju samica rodzi zwykle jedno młode. Poród przypada na okres od kwietnia do czerwca. Młode pozostaje z matką cały rok.

Ochrona i zagrożenia LC

Gatunek ten nie jest zagrożony wymarciem. Ma status LC w Czerwonej Księdze Gatunków Zagrożonych. Populacja żyjąca w Bałtyku (morświn bałtycki) jest krytycznie zagrożona wymarciem. Także podgatunek Phocoena phocoena relicta jest zagrożony wymarciem. Morświny były uważane za szkodniki rybackie. Rybacy otrzymywali jeszcze w XX w. specjalną premię od Państwa za zabicie morświna. Szacuje się, że w Bałtyku żyje mniej niż 1000 osobników morświna. Od roku 1984 w Polsce morświn znajduje się pod ścisłą ochroną gatunkową.

Ciekawostki

Morświn to jedyny przedstawiciel waleni na stałe żyjący i rozmnażający się w Bałtyku, w tym nad polskim wybrzeżem. Dziś dość rzadki.

Samce morświnów mają największe jądra w stosunku do wielkości całego ciała ze wszystkich ssaków.

Morświny nie znoszą niewoli.

Podgatunki

Wyróżniamy następujące podgatunki:

Phocoena p. phocoena - morświn zwyczajny, (Linnaeus, 1758) - morświn bałtycki, tworzący subpopulację tego podgatunku
Phocoena p. relicta - morświn czarnomorski, Abel, 1905
Phocoena p. vomerina - morświn grenlandzki, Gill, 1865

Synonimy

W literaturze można spotkać następujące synonimy dla określenia nazwy tego gatunku:

Phocoena relicta Abel, 1905

Kalendarz przyrody

1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12	Opis
					●	●	●	▸				Trwa okres godowy morświnów
			●	●	●							Rodzą się młode morświny

Pokaż tylko bieżące wydarzenia

Pokrewne gatunki ssaków

Nie posiadamy w naszej bazie innych gatunków zwierząt z tej samej rodziny.

Czy tylko nietoperze używają echolokacji?

Echolokacja jest to zdolność do określania położenia obiektów w przestrzeni na podstawie echa akustycznego. Czy tylko nietoperze widzą w ciemności w ten sposób?

Ile śpią ssaki?

Ssaki potrafią przesypiać w głębokim śnie naprawdę długi okres czasu. Jakie ssaki śpią najdłużej, a które nie potrzebują zbyt wiele snu?

Najmniejszy ssak

Jakie ssaki osiągają najmniejsze rozmiary na świecie, a jakie w Polsce? Gdzie można je spotkać?

Największy ssak

Który z saków jest największy na świecie, a który w Polsce? Czy w historii żyły większe ssaki niż obecnie? Czy są to ssaki wodne czy lądowe?

Jak dużo jedzą zwierzęta?

Czy tylko człowiek bywa obżartuchem? Czy w świecie zwierząt również można znaleźć łakomczuchów? Ile pokarmu zjadają różne zwierzęta?

Powiązane quizy

Ssaki Polski — quiz

Liczba pytań: 30
Quiz szkolny
Średni wynik:
19.47 / 64.9%
2024-01-20

Bibliografia

Wykaz całej bibliografii dla wszystkich artykułów opublikowanych w niniejszym serwisie znajduje się w odnośniku w stopce. Poniżej znajduje się wykaz publikacji, które w szczególności były wykorzystywane w przygotowaniu niniejszego artykułu:

IUCN – Czerwona Księga Gatunków Zagrożonych, ISSN 2307-8235 https://www.iucnredlist.org
Włodzimierz Cichocki, Agnieszka Ważna, Jan Cichocki, Ewa Rajska-Jurgiel, Artur Jasiński, Wiesław Bogdanowicz – Polskie nazewnictwo ssaków świata, 978-83-88147-15-9, Muzeum i Instytut Zoologii PAN 2015
Włodzimierz Serafiński, Ewa Wielgus-Serafińska – Ssaki zwierzęta świata, ISBN 83-01-05877-3, PWN 1988
pod red. Kazimierza Kowalskiego – Mały słownik zoologiczny - ssaki, Wiedza Powszechna 1975
Praca zbiorowa – Ilustrowana encyklopedia ssaków Polski - atlas, ISBN 978-83-7705-871-8, P.H.W. FENIX 0