Jasnota biała

Jasnota biała (Lamium album) to cenna, wieloletnia roślina lecznicza z rodziny jasnotowatych.

Występowanie i środowisko PL

Jasnota biała występuje w Europie, Azji i w Ameryce Północnej. W Polsce jest pospolita na terenie całego kraju. Jest gatunkiem obcym, który funkcjonuje u nas już od kilkuset lat. Preferuje stanowiska dobrze nasłonecznione, podłoże nieprzepuszczalne i żyzne. Rośnie w lasach, na poboczach dróg, w parkach, na terenach ruderalnych.

Tryb życia i zachowanie

Kwitnie w okresie od kwietnia do listopada.

Morfologia i anatomia

Osiąga wysokość 20-60 (100) cm.

Kłącze jest rozgałęzione z licznymi rozłogami.

Łodyga jest czterokanciasta.

Liście są podobne do liści pokrzywy, nakrzyżległe, krótkoogonkowe, zaostrzone, występują parami, sercowate, brzegiem piłkowane, owłosione i szorstkie z obu stron.

Kwiaty są zebrane w kłosokształtne kwiatostany, siedzące lub na krótkich szypułkach, białe, z dzwonkowatymi kielichami, korona ma dużą górną wargę, która osłania cztery pręciki i jeden słupek.

Owoc to mała rozłupka.

Ochrona i zagrożenia

Brak danych.

Zbiory i zastosowanie

Kwiaty i ziele są jadalne. Kwiaty mają słodki smak. Liście są stosowane po obróbce termicznej (jak szpinak) przy sporządzaniu zup, sałatek, placków i sosów. Ma działanie przeciwzapalne i osłaniające. Odwar z kwiatów to środek na wybrane choroby układu pokarmowego i dróg oddechowych. Służy także do płukania gardła.

Biologia i ekologia

Kolor kwiatów:
Grupa roślin: bylina.
Stanowisko: nasłonecznione.
Środowsko: leśne, synantropijne.
Użytek: zioła, roślina lecznicza.
Strefy mrozoodporności: 4-10. Uprawa w Polsce na zewnątrz jest możliwa na terenie całego kraju.
Forma życiowa według klasyfikacji Raunkiaera: hemikryptofit.
Kategoria przybysza: archeofit.
Częstość występowania gatunku: pospolity na całym terenie lub prawie całym terenie.
Dynamika rozprzestrzeniania się gatunku: gatunek zajmujący nowe stanowiska.
Diploidalna liczba chromosomów: 2n=18.
Status popularności rośliny: gatunek znany, roślina popularna, znajduje się pośród 500 najbardziej znanych wśród Polaków roślin.
Jadalność: Gatunek jadalny.

Kalendarz przyrody

1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12	Opis
			●	●	●	●	●	●	●	▸		Kwitnie jasnota biała.

Pokrewne gatunki roślin

Zioła
Zobacz atlas ziół, roślin leczniczych i przyprawowych.

Bibliografia

Wykaz całej bibliografii dla wszystkich artykułów opublikowanych w niniejszym serwisie znajduje się w odnośniku w stopce. Poniżej znajduje się wykaz publikacji, które w szczególności były wykorzystywane w przygotowaniu niniejszego artykułu:

Praca zbiorowa – Botanica ilustrowana, w alfabetycznym układzie, opisuje ponad 10 000 roślin ogrodowych, ISBN 3-8331-1916-0, Könemann 2005
Lucjan Rutkowski – Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej, ISBN 978-83-01-14342-8, PWN SA 2004