Róża dzika
© Krzysztof Trawiński - medianauka.pl
Róża dzika (Rosa canina L.) to popularny gatunek krzewu z rodziny różowatych o charakterystycznych pędach wygiętych w łuk i silnych, zagiętych, haczykowatych kolcach. Inne jego nazwy to róża pospolita, róża polna, róża cierniowa, szypszyna. Bywa sadzona jako krzew ozdobny. Ma właściwości lecznicze i zastosowanie spożywcze.
Występowanie i środowisko PL
To pospolity w Polsce krzew, szczególnie na obrzeżach lasów, w pobliżu osiedli ludzkich, na zrębach, miedzach, nieużytkach.
Tryb życia i zachowanie
Kwitnie w kwietniu.
Morfologia i anatomia
Osiąga wysokość 300 cm.
Łodyga jest wygięta w łuk.
Liście są złożone z 5-7 listków. Listki są pojedynczo lub podwójnie ząbkowane.
Kwiaty są różowe lub białe, pięciopłatkowe, pojedyncze lub w baldachogronach, pachnące.
Owoc to koralowa szupinka, owalna lub kulista o połyskującej powierzchni. W owocni znajduje się sporo żółtych orzeszków (nie są to nasiona).
Ochrona i zagrożenia
Brak danych.
Ciekawostki
Inne nazwy to: róża pospolita, róża polna, róża cierniowa, szypszyna.
Zbiory i zastosowanie
Pozyskuje się dojrzałe owoce bez szypułek, a także kwiaty. Kwiaty zbiera się podczas suszy w kwietniu.
Owoc róży dzikiej zawiera dużo witaminy C, karotenoidy, flawonoidy, garbniki, kwasy organiczne, ksantofile, cukry, a także małe ilości witaminy B1, B2, E, K i PP.
Zastosowanie: owoc róży ma działanie wzmacniające, działa moczopędnie, żółciopędnie i przeciwskurczowo oraz przeciwzapalnie. Ma także działanie przeciwkrwotoczne, odtruwające, antydepresyjne i przeciwwirusowe. Wzmacnia także naczynia krwionośne.
Z płatków można zrobić konfitury, z owoców wytwarza się dżemy, soki i syropy, a także koncentraty witaminowe. Z owoców i płatków produkuje się herbatki. To także świetny surowiec na wino.
Odwar: 3 łyżki wysuszonych owoców dzikiej róży zalewamy zimną wodą (1 szklanka) i pozostawiamy na noc. Tak przygotowaną ciecz na drugi dzień podgrzewamy (gotujemy) przez kilka minut, nie dopuszczając do wrzenia. Po przecedzeniu można pić z miodem jako środek wzmacniający organizm.
Wino: Do balona o pojemności 10 l wsypujemy 5 kg owoców. Dosypujemy 2 kg cukru rozpuszczonego w 5 litrach wody. Dodajemy drożdże winne. Balon zamykamy rurką fermentacyjną. Balon umieszczamy w ciemnym pomieszczeniu na 4 tygodnie. Po tym okresie odlewamy wino i pozostawiamy do sklarowania. Można pić po kieliszku przed snem jako lek na wzmocnienie (działa pozytywnie na serce) i jako lek witaminowy.
Biologia i ekologia
- Kolor kwiatów:
- Grupa roślin: krzew.
- Stanowisko: nasłonecznione.
- Środowsko: synantropijne.
- Użytek: rośliny ogrodowe, roślina lecznicza.
- Forma życiowa według klasyfikacji Raunkiaera: nanofanerofit.
- Kategoria przybysza: roślina uprawiana.
- Częstośc występowania gatunku: pospolity na całym terenie lub prawie całym terenie.
- Diploidalna liczba chromosomów: 2n=35.
- Liście: złożone
Pokrewne gatunki roślin
- róża pomarszczona (Rosa rugosa)
- róża żółta (Rosa foetida)
- róża rdzawa (Rosa rubiginosa)
- róża francuska (Rosa gallica)
- róża alpejska (Rosa pendulina)
- róża wielokwiatowa (Rosa multiflora)
- róża karolińska (Rosa carolina)
- róża rolna, róża rolowa, róża polna (Rosa agrestis)
- róża czerwonawa (Rosa glauca)
- róża jabłkowa (Rosa villosa)
- róża kutnerowata (Rosa tomentosa)
Bibliografia
Wykaz całej bibliografii dla wszystkich artykułów opublikowanych w niniejszym serwisie znajduje się w odnośniku w stopce. Poniżej znajduje się wykaz publikacji, które w szczególności były wykorzystywane w przygotowaniu niniejszego artykułu:
- Lucjan Rutkowski – Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej, ISBN 978-83-01-14342-8, PWN SA 2004
© medianauka.pl, 2017-07-29, GAT-4468
Data aktualizacji artykułu: 2024-09-29