Trędownikowate
Trędownikowate (Scrophulariaceae) to rośliny z rzędu jasnotowców. Czasem rodzinę tę wydziela się do odrębnego rzędu trędownikowców. Do rodziny zaliczamy około 5000 gatunków, z czego około 100 występuje w Polsce.
To w znakomitej większości rośliny zielne, rzadziej pnącza i krzewy. Wiele gatunków to pasożyty innych roślin.
Występowanie i środowisko
Przedstawiciele trędownikowatych są obecni na wszystkich kontynentach, jednakże najwięcej gatunków żyje w strefie umiarkowanej.
Morfologia i anatomia
Ulistnienie skrętoległe lub naprzeciwległe, czasem okółkowe. Kwiaty grzbieciste, często duże i efektowne.
Rodzaje
Wykaz wszystkich opublikowanych rodzajów z tej rodziny.
- Dziewanna (Verbascum) PL
- Naparstnica (Digitalis) PL
- Przetacznik (Veronica) PL
- Świetlik (Euphrasia) PL
Gatunki
Wykaz pozostałych gatunków, opisanych w naszym serwisie.
- Gnidosz rozesłany (Pedicularis sylvatica) PL
- Konitrut błotny (Gratiola officinalis) PL
- Lnica pospolita (Linaria vulgaris) PL
- Łuskiewnik różowy (Lathraea squamaria) PL
- Namulnik brzegowy (Limosella aquatica) PL
- Pszeniec gajowy (Melampyrum nemorosum) PL
- Pszeniec różowy (Melampyrum arvense) PL
- Pszeniec zwyczajny (Melampyrum pratense) PL
- Szelężnik mniejszy (Rhinanthus minor) PL
- Trędownik bulwiasty (Scrophularia nodosa) PL
- Cymbalaria murowa, cymbalaria bluszczykowata (Cymbalaria muralis) PL - obcy
- Kiksja zgiętoostrogowa (Kickxia spuria) PL - obcy
- Kroplik żółty (Mimulus guttatus) PL - obcy
- Szelężnik włochaty (Rhinanthus alectorolophus) PL - obcy
- Pantofelnik mieszańcowy (Calceolaria ×hybrida)
- Żółwik nagi, żółwik gładki (Chelone glabra)
- Wyżlin większy, lwia paszcza (Antirrhinum majus) PL - ogród
Inne gatunki
- Androya decaryi
- wyżlin polny (Antirrhinum orontium)
- Bontia daphnoides
- Buddleja alternifolia
- Buddleja americana
- Buddleja asiatica
- Buddleja auriculata
- Buddleja bhutanica
- Buddleja cardenasii
- Buddleja cordata
- Buddleja coriacea
- Buddleja crotonoides
- Buddleja domingensis
- Buddleja formosana
- Buddleja fragifera
- Buddleja ibarrensis
- Buddleja incana
- Buddleja jamesonii
- Buddleja lanata
- Buddleja lojensis
- Buddleja madagascariensis
- Buddleja megalocephala
- Buddleja nitida
- Buddleja officinalis
- Buddleja parviflora
- Buddleja pichinchensis
- Buddleja saligna
- Buddleja salviifolia
- Buddleja sessiliflora
- Buddleja skutchii
- chenorinum małe, lnica mała (Chaenorhinum minus)
- kollinsja dwubarwna (Collinsia heterophylla)
- Cromidon pusillum
- Curanga amara
- Diclis tenuissima
- Eremogeton grandiflorus
- Eremophila bignoniiflora
- Eremophila dalyana
- Eremophila interstans
- Eremophila linearis
- Eremophila longifolia
- Eremophila micrantha
- Eremophila miniata
- Eremophila mitchellii
- Eremophila oldfieldii
- Eremophila oppositifolia
- Eremophila pterocarpa
- Eremophila santalina
- Eremophila youngii
- Hebe barkeri
- Hebenstretia oatesii
- Isoplexis chalcantha
- Isoplexis isabelliana
- Isoplexis sceptrum
- Jamesbrittenia carvalhoi
- kiksja oszczepowata (Kickxia elatine)
- Limosella acaulis
- Limosella africana
- Limosella inflata
- Limosella macrantha
- Limosella tenella
- Limosella vesiculosa
- lnica polna (Linaria arvensis)
- lnica aleppska (Linaria chalepensis)
- lnica janowcolistna (Linaria genistifolia)
- lnica dwudzielna (Linaria incarnata)
- lnica wonna (Linaria loeselii)
- lnica purpurowa (Linaria purpurea)
- lnica kreskowana (Linaria repens)
- lnica skalna (Linaria saxatilis)
- lindernia mułowa (Lindernia pyxidaria)
- pszeniec brodaty (Melampyrum barbatum)
- pszeniec grzebieniasty (Melampyrum cristatum)
- pszeniec polski (Melampyrum polonicum)
- pszeniec leśny (Melampyrum sylvaticum)
- kroplik piżmowy (Mimulus moschatus)
- Myoporum insulare
- Myoporum montanum
- Myoporum platycarpum
- Myoporum rapense
- Myoporum rimatarense
- Myoporum stellatum
- Myoporum stokesii
- Nemesia karasbergensis
- Nemesia lanceolata
- Nemesia violiflora
- zagorzałek żółty (Odontites lutea)
- zagorzałek zwyczajny (Odontites verna)
- gnidosz okazały (Pedicularis exaltata)
- gnidosz błotny (Pedicularis palustris)
- gnidosz królewski (Pedicularis spectrum-carolinum)
- penstemon brodaty (Penstemon barbatus)
- Rhabdotosperma densifolia
- Rhabdotosperma ledermannii
- szelężnik Borbasa (Rhinanthus borbasii)
- Scrophularia capillaris
- Scrophularia cooperi
- Scrophularia eriocalyx
- Scrophularia herminii
- Scrophularia olgae
- trędownik omszony (Scrophularia scopolii)
- Scrophularia sublyrata
- Scrophularia subsessilis
- Scrophularia tenuipes
- trędownik oskrzydlony (Scrophularia umbrosa)
- trędownik wiosenny (Scrophularia vernalis)
- Selago anatrichota
- Selago lepida
- Selago nachtigalii
- Selago thyrsoidea
Kalendarz przyrody
Poniższy kalendarz zawiera wszystkie gatunki, które nie znalazły się w opisie żadnego rodzaju. Każdy rodzaj zawiera niezależny kalendarz przyrody.
1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | Opis |
● | ● | ● | ● | Kwitnie cymbalaria murowa. | ||||||||
● | ● | ● | Kwitnie gnidosz rozesłany. | |||||||||
● | ● | ● | ● | Kwitnie kiksja zgiętoostrogowa. | ||||||||
● | ● | ● | Kwitnie konitrut błotny. | |||||||||
◂ | ● | ● | ● | ▸ | Kwitnie kroplik żółty. | |||||||
● | ● | ● | ● | ● | ▸ | Kwitnie lnica pospolita. | ||||||
◂ | ● | ● | Kwitnie łuskiewnik różowy. | |||||||||
● | ● | ● | ● | ● | ● | Kwitnie namulnik brzegowy. | ||||||
● | ● | ● | ● | Kwitnie pantofelnik. | ||||||||
● | ● | ● | ● | ● | Kwitnie pszeniec gajowy. | |||||||
● | ● | ● | ● | ▸ | Kwitnie pszeniec różowy. | |||||||
● | ● | ● | ● | ● | Kwitnie pszeniec zwyczajny. | |||||||
● | ● | ● | Kwitnie szelężnik mniejszy. | |||||||||
● | ● | ● | ● | ● | Kwitnie szelężnik włochaty. | |||||||
● | ● | ● | ▸ | Kwitnie trędownik bulwiasty. | ||||||||
● | ● | ● | ▸ | Kwitnie lwia paszcza. | ||||||||
● | ● | ● | Kwitnie żółwik nagi. |
Bibliografia
Wykaz całej bibliografii dla wszystkich artykułów opublikowanych w niniejszym serwisie znajduje się w odnośniku w stopce. Poniżej znajduje się wykaz publikacji, które w szczególności były wykorzystywane w przygotowaniu niniejszego artykułu:
- Lucjan Rutkowski — Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej, ISBN 978-83-01-14342-8, PWN SA 2004
- Pod redakcją Alicji i Jerzego Szweykowskich — Słownik botaniczny, ISBN 83-214-1305-6, Wiedza Powszechna 2003
- Alicja Szweykowska, Jerzy Szweykowski — Botanika. Systematyka, ISBN 978-83-01-13953-7, PWN 2013
- IUCN — Czerwona Księga Gatunków Zagrożonych, ISSN 2307-8235 https://www.iucnredlist.org
© medianauka.pl, 2017-06-05, RODZ-1234
Data aktualizacji artykułu: 2024-01-13