Wrotycz maruna, złocień maruna
Wrotycz maruna, złocień maruna (Tanacetum parthenium) to gatunek wieloletniej rośliny leczniczej z rodziny złożonych. Jest silnie aromatyczna, uprawiana w ogrodach także dla walorów estetycznych. W uprawie spotykane są różne odmiany. Oto wybrane z nich:
- 'Aureum' - odmiana o żółtawych liściach.
- 'Doscoideum' - odmiana o kwiatach bez języczków.
- 'Goldball' - odmiana o żółtych kwiatach.
- 'Selma star' - odmiana o pełnych kwiatach.
- 'Schneekrone' - odmiana o dużych kwiatach.
Występowanie i środowisko PL - tylko ogrody
Złocień maruna pochodzi z Półwyspu Bałkańskiego i Azji Mniejszej, gdzie porasta górskie zarośla i zbocza, brzegi strumieni górskich i przydroża. Występuje także w obu Amerykach. W wielu miejscach świata występuje w naturze forma zdziczała.
Kwitnie w okresie od czerwca do początku września.
Morfologia i anatomia
Osiąga wysokość 20-60 cm.
Łodyga jest bruzdkowana, naga, czasem lekko owłosiona, rozgałęziona.
Liście są podługowato-eliptyczne lub jajowate, ogonkowe i pierzastosieczne lub pierzastowrębne. Mają zieloną barwę z żółtym odcieniem.
Kwiaty języczkowate o długości od 3 do 7 mm, białe. Kwiaty rurkowate - żółte. Koszyczki zaś mają średnicę od 1,5 do 2 cm.
Owoc to szara niełupka.
Ochrona i zagrożenia
Brak danych.
Ciekawostki
Inne pospolite nazwy to: babska chryzantema, fałszywy rumianek.
Zdjęcia - galeria
© medianauka.pl, 2018-09-09, GAT-13690 OpisKalendarz przyrody
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 ● ● ● ▸ Kwitnie złocień maruna. ● ● ● ● ● Okres zbioru surowca zielarskiego.
Parametry
bylina
nasłonecznione
półcień
górskie
Uprawa
| Czynności i właściwości | Opis |
|---|---|
| Właściwości gleby | Gleba wilgotna, ogrodowa każdego rodzaju. |
| Trudność uprawy | Uprawa i pielęgnacja łatwa. |
| Czas uprawy | Wieloletnia. |
| Podlewanie | Niezbyt częste. |
| Stanowisko | Stanowisko nasłonecznione lub w lekkim półcieniu. |
| Wysiew do gruntu | Tak. |
| Terminy siewu / zbioru plonów / pielęgnacji | Zobacz w kalendarzu. |
| Uprawa doniczkowa | Tak. |
| Rozmnażanie | Przez podział kłączy (wiosna lub jesień) i wysiew nasion. |
| Choroby i szkodniki | Mszyce. |
Zbiory i zastosowanie w zielarstwie
| Zastosowanie | Opis |
|---|---|
| Zastosowanie ogólne | Roślina o leczniczych właściwościach. |
| Zastosowanie terapeutyczne |
|
| Sposób działania, właściwości lecznicze | Złocień maruna zmniejsza nasilenie bólu migrenowego oraz częstotliwość jego występowania. |
| Przyjmowana postać |
|
| Dawkowanie | W postaci surowej - żucie dwóch świeżych liści dziennie. Tabletki - 50-100 mg/dzień. |
| Przeciwwskazania | W przypadku wystąpienia owrzodzenia jamy ustnej należy natychmiast zaprzestać przyjmowania ziół. Po nagłym odstawieniu zioła po długotrwałym przyjmowaniu może pojawić się ból głowy z powodu odstawienia. Należy stopniowo zmniejszać dawkę. Kobiety w ciąży nie powinny przyjmować zioła. |
| Surowiec | Liście, rzadziej koszyczki kwiatowe. Liście do suszenia najlepiej zbierać podczas kwitnienia rośliny. |
Pokrewne gatunki roślin
Bibliografia
Wykaz całej bibliografii dla wszystkich artykułów opublikowanych w niniejszym serwisie znajduje się w odnośniku w stopce. Poniżej znajduje się wykaz publikacji, które w szczególności były wykorzystywane w przygotowaniu niniejszego artykułu:
- Lucjan Rutkowski - Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej., ISBN 978-83-01-14342-8, PWN SA 2004
- Beata Grabowska, Tomasz Kubala - Encyklopedia bylin t. I i II, ISBN 978-83-7506-845-0, Zysk i S-ka 2011
- Rebecca L. Johnson, Steven Foster, Tieraona Low Dog, David Kiefer - Przewodnik po ziołach leczniczych, ISBN 978-83-274-8955-5, wydawnictwo Olesiejuk 2019
- Praca zbiorowa - 500 przypraw i ziół leczniczych, 978-83-7845-996-5, SBM 2015
- Franz-Xaver Treml - Zioła z ogrodu i balkonu - 500 ziół przyprawowych i leczniczych, ISBN 978-83-7175-702-0, Delta
- Mateusz Emanuel Senderski - Zioła w leczeniu artretyzmu, reumatyzmu oraz innych dolegliwości i schorzeń układu ruchowego, ISBN 978-83-924849-3-6, Mateusz e. Senderski 2011
- Wolfgang Kawollek - Wielka księga ogrodnika i działkowca, ISBN 978-83-245-1259-1, Publicat 2001