Dziewięćsił bezłodygowy
© agatop - Fotolia.com
Dziewięćsił bezłodygowy (Carlina acaulis) to gatunek wieloletniej rośliny leczniczej bezłodygowej z rodziny astrowatych, w niektórych krajach uważanej za jarzynę.
Występowanie i środowisko PL
Gatunek występuje w środkowej części Europy oraz w Azji. Zasiedla suche murawy i zbocza, suche bory i łąki. To u nas roślina górska, szczególnie często spotykana w Sudetach i Karpatach w piętrze regla. Preferuje gleby żyzne, przepuszczalne, wapienne.
Tryb życia i zachowanie
Kwitnie w okresie od lipca do października.
Morfologia i anatomia
Osiąga wysokość 1-3 cm.
Łodyga praktycznie nie występuje.
Liście są pierzastosieczne lub pierzastodzielne, lancetowate, układające się w rozetę, płasko rozpostarte na podłożu, owłosione, szarozielone. Rozeta ma średnicę od 30 do 40 cm.
Kwiaty są białe, czerwonawe, rurkowate, niepozorne, zebrane w koszyczek o średnicy do 15 cm.
Owoc to niełupka z puchem kielichowym.
Korzeń jest palowy, gruby i mięsisty.
Ochrona i zagrożenia
Dziewięćsił bezłodygowy znajduje się pod ochroną częściową.
Zbiory i zastosowanie
Surowcem zielarskim jest korzeń. Zioło to ma zastosowanie w leczeniu problemów z układem trawiennym, zwłaszcza związanych z infekcjami bakteryjnymi. Doskonale wzmaga apetyt.
Dno koszyczków w Szwajcarii i we Włoszech jest jadane jako jarzyna. Korzenie stanowią karmę dla zwierząt.
Biologia i ekologia
- Kolor kwiatów:
- Grupa roślin: bylina.
- Stanowisko: nasłonecznione.
- Środowsko: górskie, leśne, łąkowe.
- Użytek: zioła, roślina lecznicza.
- Strefy mrozoodporności: 5-9. Uprawa w Polsce na zewnątrz jest możliwa na terenie całego kraju.
- Forma życiowa według klasyfikacji Raunkiaera: hemikryptofit.
- Częstośc występowania gatunku: rzadki (10-100 stanowisk).
- Diploidalna liczba chromosomów: 2n=20.
- Ochrona: Gatunek objęty ochroną częściową. Więcej w artykule: Rośliny chronione w Polsce.
Kalendarz przyrody
1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | Opis |
◂ | ● | ● | ▸ | Kwitnie dziewięćsił bezłodygowy. |
Pokrewne gatunki roślin
Bibliografia
Wykaz całej bibliografii dla wszystkich artykułów opublikowanych w niniejszym serwisie znajduje się w odnośniku w stopce. Poniżej znajduje się wykaz publikacji, które w szczególności były wykorzystywane w przygotowaniu niniejszego artykułu:
- Praca zbiorowa – Botanica ilustrowana, w alfabetycznym układzie, opisuje ponad 10 000 roślin ogrodowych, ISBN 3-8331-1916-0, Könemann 2005
- Lucjan Rutkowski – Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej, ISBN 978-83-01-14342-8, PWN SA 2004
© medianauka.pl, 2018-09-30, GAT-13746
Data aktualizacji artykułu: 2024-09-09