Miodunka plamista, miodunka lekarska

Okaz z Arboretum w Wojsławicach. © Krzysztof Trawiński - medianauka.pl

Miodunka plamista, miodunka lekarska (Pulmonaria officinalis L.) to bylina z rodziny szorstkolistnych o charakterystycznych liściach, pokrytych okrągłymi, jasnymi plamami. Jest też czasem nazywana "płucnym zielem".

Występowanie i środowisko PL

Roślina ta występuje w Europie Środkowej i na Kaukazie. U nas bardzo rzadka. Można ją znaleźć w lasach liściastych. Preferuje półcień, rośnie także w cieniu. Najlepiej rośnie na glebach obojętnych.

Tryb życia i zachowanie

Kwitnie w okresie od marca do maja.

Morfologia i anatomia

Osiąga wysokość 15-30 cm.

Kłącze jest długie i cienkie, rozgałęzione. Z kłącza wyrasta łodyga kwiatowa oraz skupiska liści płonnych.

Łodyga jest wzniesiona, owłosiona.

Liście wyrastające z łodygi są skrętoległe, siedzące, wąskojajowate. Liście pozostałe są duże, jajowate, owłosione, z jasnymi plamami, zaostrzone, sercowate lub ucięte u nasady, ogonkowe.

Kwiaty są zebrane w kwiatostan na szczycie łodygi. Kielich jest lejkowaty, ma 5 ząbków. Korona najpierw czerwona, później zmienia kolor na niebiesko-fioletową, z wyciętymi 5-cioma płatkami.

Owoc to rozłupka o jajowatym kształcie.

Nasiona zawierają elajosom.

Rozmnażanie

W rozmnażaniu rośliny pomagają mrówki, które roznoszą po okolicy jej nasiona.

Ochrona i zagrożenia

Brak danych.

Ciekawostki

To gatunek wskaźnikowy starych lasów. Popularna nazwa tego gatunku to płucne ziele.

Zbiory i zastosowanie

Termin zbioru to okres od czerwca do lipca. Zbieramy liście.

Miodunka lekarska ma działanie uspakajające, wyksztuśne oraz ściągające.

Napary z miodunki plamistej stosuje się przy chorobach górnych dróg oddechowych, a także przy biegunce. Jest także stosowany na hemoroidy.

Napar można także stosować jako okład na rany, krople do oczu.

Młode liście można dodawać do sałatek.

Pielęgnacja

To roślina bardzo łatwa w utrzymaniu.

Biologia i ekologia

Kolor kwiatów:
Grupa roślin: bylina.
Stanowisko: półcień, cień.
Środowsko: leśne.
Użytek: zioła, roślina lecznicza.
Strefy mrozoodporności: 6-9. Uprawa w Polsce na zewnątrz jest możliwa w wybranych rejonach kraju.
Forma życiowa według klasyfikacji Raunkiaera: hemikryptofit.
Kategoria przybysza: kenofit, roślina uprawiana.
Częstość występowania gatunku: rzadki (10-100 stanowisk).
Diploidalna liczba chromosomów: 2n=16.
Status popularności rośliny: gatunek znany, roślina popularna, znajduje się pośród 500 najbardziej znanych wśród Polaków roślin.

Kalendarz przyrody

1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12	Opis
		●	●	●								Kwitnie miodunka plamista (lekarska).
					●	●						Termin zbioru miodunki plamistej.

Pokrewne gatunki roślin

Zioła
Zobacz atlas ziół, roślin leczniczych i przyprawowych.

Bibliografia

Wykaz całej bibliografii dla wszystkich artykułów opublikowanych w niniejszym serwisie znajduje się w odnośniku w stopce. Poniżej znajduje się wykaz publikacji, które w szczególności były wykorzystywane w przygotowaniu niniejszego artykułu:

Lucjan Rutkowski – Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej, ISBN 978-83-01-14342-8, PWN SA 2004
Beata Grabowska, Tomasz Kubala – Encyklopedia bylin t. I i II, ISBN 978-83-7506-845-0, Zysk i S-ka 2011
Praca zbiorowa – Botanica ilustrowana, w alfabetycznym układzie, opisuje ponad 10 000 roślin ogrodowych, ISBN 3-8331-1916-0, Könemann 2005