Jaź
(Leuciscus idus)

Jaź (Leuciscus idus) to ryba z rodziny karpiowatych, podobna do płoci. Ciało jest bocznie spłaszczone, lekko wygrzbiecone, pokryte łuskami niewielkich rozmiarów. Ryba ta z wierzchu jest szaroniebieska lub ciemnozielona, boki ma srebrne, a spód biały. Zęby gardłowe występują w dwóch szeregach. Płetwy znajdujące się w dolnej części ciała są żółte lub czerwone. Płetwa ogonowa i grzbietowa jest szara. W stawach hodowlanych występuje odmiana o ubarwieniu pomarańczowym. Jest to złota orfa.

Nazwa gatunku

Jaź (Leuciscus idus)

Nazwy obce

angielska: Ide
niemiecka: Aland
czeska: Jelec jesen
francuska: Ide mélanote
hiszpańska: Cacho, cachuelo

Pierwsze opisanie gatunku

(Linnaeus, 1758)

Obszar występowania

Europa - tak; Polska - tak;
Azja - tak;
Afryka - nie;
Ameryka Północna - nie;
Ameryka Południowa - nie;
Australia - nie;
Antarktyda - nie;

Wielkość

Długość: od 40 cm do 50 cm
Ciężar: do 1.5 kg

Wymiar ochronny

25 cm.

Systematyka

Domena: Eukarionty (Eukaryota)
Królestwo: Zwierzęta (Animalia)
Typ: Strunowce (Chordata)
Gromada: Ryby kostnoszkieletowe (Osteichtyes)
Rząd: Karpiokształtne (Cypriniformes)
Rodzina: Karpiowate (Cyprinidae)

Występowanie i środowisko

Ryba ta występuje rzekach, stawach, jeziorach, zbiornikach zaporowych Europy i Azji. Preferuje wody czyste o niskiej temperaturze.

Tryb życia i zachowanie

To samotnik. Tylko wiosną żeruje w niewielkich grupkach, a podczas tarła łączy się w stada.

Pożywienie

Jaź zjada faunę denną, a także roślinność wodną, choć w mniejszym stopniu.

Rozmnażanie

Okres rozrodczy przypada na marzec i kwiecień. Trwa około 10 dni. Tarło odbywa się w zbiornikach wody stojącej. Ikra przykleja się do wodnej, zeszłorocznej roślinności.

Ochrona i zagrożenia

Gatunek ten nie jest zagrożony wymarciem. Ma status LC w Czerwonej Księdze Gatunków Zagrożonych. Wymiar ochronny dla tego gatunku to 25 cm. Brak okresu ochronnego. Ryba ta ma niewielkie znaczenie gospodarcze.