Kukułka (zwyczajna)

Kukułka, kukułka zwyczajna (Cuculus canorus) to z rodziny kukułkowych. Samiec wierzch, szyję oraz pierś ma jasnoszare, ciemniejszy ogon z białymi plamami i zakończony pręgą. Spód jest biały z szarym pręgowaniem poprzecznym. Ma żółte tęczówki. Samica ma rdzawy nalot na przodzie ciała, niektóre całe rdzawe z brązowym rysunkiem. Samiec i samica są tej samej wielkości.

Występowanie i środowisko PL

Eurazja, część Afryki, gdzie zimuje. Obszary leśne za wyjątkiem zwartych kompleksów. W Polsce średnio liczna.

Tryb życia i zachowanie

Jest ptakiem wędrownym. Przylatuje od kwietnia do maja, odlatuje od sierpnia do początku października. Zimuje w Afryce. Nie wyróżnia się charakterystycznym lotem. Samiec wydaje charakterystyczny i donośny odgłos przypominający słowo "kuku". Bardzo łatwo go rozpoznać. Samica wydaje dźwięki przypominające śmiech.

Morfologia i anatomia

Jaja mają wygląd jaj gospodarza.

Pożywienie

Zjada owady, szczególnie gąsienice motyli, także te włochate, których inne ptaki śpiewające nie zjadają. Poluje także na większe owady.

Rozmnażanie

Jest pasożytem lęgowym. Swoje jaja podrzuca do gniazd ptaków wróblowatych. Pierwsze lęgnie się pisklę kukułki, które instynktownie wyrzuca jaja gospodarza. Gospodarzami w Polsce są najczęściej pliszka siwa, świergotek drzewny, piegża, pokrzewka jarzębata, gąsiorek, pleszka, kopciuszek, trzcinniczek. Składa od połowy maja do początku lipca aż 20 jaj. Złożenie jaja trwa zaledwie kilka sekund. Samica często podmienia jajo, zabierając w dziobie jajo gospodarza. Rozwój zarodkowy kukułki jest bardzo krótki. Pisklę kukułki wykluwa się zwykle jako pierwsze. Pisklęta wykluwają się w ciągu 11-13 dni. Instynktownie pisklęta kukułki wypychają jaja lub pisklęta gospodarza z gniazda. Pisklęta opuszczają gniazdo po 21 dniach.

Ochrona i zagrożenia LC

Gatunek ten nie jest zagrożony wymarciem. Ma status LC w Czerwonej Księdze Gatunków Zagrożonych. W Polsce ptak ten podlega ochronie gatunkowej.

Ciekawostki

U kukułek występuje zjawisko rzadkie w świecie ptaków - poliandria. Samica utrzymuje kontakty z kilkoma samcami.

Przysłowiowe u kukułek jest także zjawisko podrzucania swoich jaj do gniazd innych ptaków, zwykle ptaków śpiewających. To jedyny gatunek w naszym kraju, który uprawia pasożytnictwo gniazdowe. Zdumiewające jest to, że mimo iż pisklę nie ma żadnego kontaktu z rodzicami, znajduje drogę na zimowisko.

Kalendarz przyrody

1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12	Opis
			●	▸								Kukułka zwyczajna wraca z zimowisk do Polsci
				◂	●	●						Kukułka zwyczajna składa jaja.
						◂	●	●	▸			Kukułka zwyczajna odlatuje do Afryki.