Pełnik europejski
© Iri_sha – stock.adobe.com
Pełnik europejski (Trollius europaeus) to trująca roślina wieloletnia z rodziny jaskrowatych o pięknych, kulistych kwiatach.
Występowanie i środowisko PL
Pełnik europejski występuje w Europie i Azji po Syberię. Porasta wilgotne łąki, torfowiska i zarośla, a także wilgotne lasy. W Polsce pełnik europejski jest rośliną rzadką, częściej spotykaną wysoko w górach.
Tryb życia i zachowanie
Kwitnie w okresie od maja do początku lipca.
Morfologia i anatomia
Osiąga wysokość 30-70 cm.
Łodyga jest wzniesiona, na ogół pojedyncza, rzadziej rozgałęziona, naga.
Liście odziomkowe są umieszczone na długich ogonkach, dłoniasto 3-5-sieczne, z odcinkami podzielonymi na 3 łatki, brzegiem piłkowane. Liście łodygowe są3-4 dzielne, natomiast w górnej części siedzące.
Kwiaty są intensywnie żółte, o kulistym kształcie, o średnicy do 4 cm, pojedyncze na szczycie łodygi. Okwiat złożony z 10-15 listków.
Owoc stanowi wyprostowany mieszek w kształcie stożka.
Kłącza są dość krótkie, pionowe.
Ochrona i zagrożenia
Gatunek ten znajduje się pod ścisłą ochroną.
Biologia i ekologia
- Kolor kwiatów:
- Grupa roślin: bylina.
- Stanowisko: nasłonecznione, półcień.
- Środowsko: leśne, łąkowe.
- Strefy mrozoodporności: 5-9. Uprawa w Polsce na zewnątrz jest możliwa na terenie całego kraju.
- Forma życiowa według klasyfikacji Raunkiaera: hemikryptofit.
- Kategoria przybysza: roślina uprawiana.
- Częstośc występowania gatunku: dość częsty (więcej niż 100 stanowisk).
- Dynamika rozprzestrzeniania się gatunku: gatunek ustepujący (traci stanowiska).
- Diploidalna liczba chromosomów: 2n=16.
- Status popularności rośliny: gatunek znany, roślina popularna, znajduje się pośród 500 najbardziej znanych wśród Polaków roślin.
- Ochrona: Gatunek objęty ochroną ścisłą.
Gatunek wymagający ochrony czynnej. Więcej w artykule: Rośliny chronione w Polsce. - Jadalność: Gatunek trujący.
Kalendarz przyrody
1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | Opis |
● | ● | ▸ | Kwitnie pełnik europejski. |
Pokrewne gatunki roślin
- pluskwica groniasta, pluskwica sercolistna, świecznica groniasta (Cimicifuga racemosa)
- miłek wiosenny (Adonis vernalis)
- knieć błotna, kaczeniec (Caltha palustris)
- zawilec gajowy (Anemone nemorosa)
- czarnuszka siewna (Nigella sativa)
- gorzknik kanadyjski (Hydrastis canadensis)
- jaskier ostry (Ranunculus acris)
- ciemiernik biały, ciemiernik czarny (Helleborus niger)
- orlik pospolity (Aquilegia vulgaris)
- ostróżka ogrodowa (Delphinium ×cultorum)
- jaskier wiosenny, ziarnopłon wiosenny (Ranunculus ficaria)
Bibliografia
Wykaz całej bibliografii dla wszystkich artykułów opublikowanych w niniejszym serwisie znajduje się w odnośniku w stopce. Poniżej znajduje się wykaz publikacji, które w szczególności były wykorzystywane w przygotowaniu niniejszego artykułu:
- Praca zbiorowa – Botanica ilustrowana, w alfabetycznym układzie, opisuje ponad 10 000 roślin ogrodowych, ISBN 3-8331-1916-0, Könemann 2005
- Lucjan Rutkowski – Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej, ISBN 978-83-01-14342-8, PWN SA 2004
© medianauka.pl, 2018-09-29, GAT-4826
Data aktualizacji artykułu: 2024-09-21