Suseł moręgowany

Suseł moręgowany (Spermophilus citellus) to ssak z rodziny wiewiórkowatych. Ciało pokryte jest jasnobrązowym futerkiem, od spodu jaśniejszym, z białym podgardlem. Ma charakterystyczny, pestkowaty kształt oczu. To ssak bardzo nieliczny w Polsce.

Występowanie i środowisko PL

Obszar występowania susła moręgowanego to tereny otwarte środkowej i wschodniej Europy, Azji Mniejszej, Syrii. W Polsce nielicznie spotykany na Śląsku i Opolszczyźnie. Pionowy zasięg występowania w Europie to 3000 m n.p.m. Zamieszkuje stepy, pola uprawne, miedze, nieużytki, suche łąki. Unika bliskości wody i lasów.

Tryb życia i zachowanie

Kopie nory, tworzące rozległy system korytarzy. Większość czasu spędza w norach. Każda nora składa się z części mieszkalnej (1-2 metry pod ziemią) i korytarzy (około 7 m), które spełniają także rolę spichlerzy. Suseł moręgowany ziemię w torbach policzkowych wynosi daleko poza obręb nory. Jest aktywny w dzień. Zapada w sen zimowy, czasem też przesypia upały letnie. Latem daną norę zajmuje jeden osobnik. Zimą w norze gromadzi się ich więcej.

Zawsze podczas żerowania jeden lub więcej osobników obserwuje teren i w razie zagrożenia ostrzega kolonię gwizdem.

Morfologia i anatomia

Suseł moręgowany osiąga 25-35 cm długości ciała, z czego na ogon przypada 5-8 cm. Waga tego susła waha się od 175 do 350 g.

Pożywienie

Suseł zjada zielone części roślin, nasiona, jagody, cebule, bulwy, korzenie, czasem owady, małe ptaki i ich jaja. Gromadzi zapasy pokarmu na zimę.

Rozmnażanie

Ciąża trwa 28 dni. Samica rodzi jeden raz (czasem 2 razy na południu Europy) w roku 3-11 młodych, które po 4 tygodniach otwierają oczy. Są dojrzałe płciowo po 9-10 miesiącach. Matka troskliwie opiekuje się młodymi.

Ochrona i zagrożenia EN

Gatunek ten jest zagrożony wyginięciem - przypisuje się mu bardzo wysokie ryzyko wymarcia w stanie dzikim w niedalekiej przyszłości. Ma status EN w Czerwonej Księdze Gatunków Zagrożonych. To gatunek bardzo wrażliwy na zimno i wilgoć. Bywa że długotrwałe ulewy podczas chłodów są przyczyną ich wymarcia na danym terenie.

Ciekawostki

Ciekawostką jest to, że zwierzę to nigdy nie wyrzuca przy budowie nory ziemi w jej pobliżu. Zawsze w torbach policzkowych wynosi ją daleko.

Podgatunki

Wyróżniamy następujące podgatunki:

Spermophilus c. citellus, (Linnaeus, 1766)
Spermophilus c. gradojevici, (V. Martino & E. Martino, 1929)
Spermophilus c. istricus, (Calinescu, 1934)
Spermophilus c. martinoi, (Peshchev, 1955)

Kalendarz przyrody

1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12	Opis
●	●	●	▸					◂	●	●	●	Trwa okres snu zimowego susła moręgowanego
		●	●									Występuje ruja u susła moręgowanego.
			◂	▸								Przychodzą na świat małe susły moręgowane.

Pokrewne gatunki ssaków

suseł perełkowany (Spermophilus suslicus)

Ciekawostki

Ile śpią ssaki?

Ciekawostki

Najmniejszy ssak

Ciekawostki

Największy ssak

Ciekawostki

Jak dużo jedzą zwierzęta?

QUIZ

Ssaki Polski — quiz

Bibliografia

Wykaz całej bibliografii dla wszystkich artykułów opublikowanych w niniejszym serwisie znajduje się w odnośniku w stopce. Poniżej znajduje się wykaz publikacji, które w szczególności były wykorzystywane w przygotowaniu niniejszego artykułu:

pod red. Kazimierza Kowalskiego – Mały słownik zoologiczny - ssaki, Wiedza Powszechna 1975
IUCN – Czerwona Księga Gatunków Zagrożonych, ISSN 2307-8235 https://www.iucnredlist.org
Praca zbiorowa – Ilustrowana encyklopedia ssaków Polski - atlas, ISBN 978-83-7705-871-8, P.H.W. FENIX 0
Praca zbiorowa – Ilustrowana encyklopedia ssaków Polski - atlas, ISBN 978-83-7705-871-8, P.H.W. FENIX 0
Włodzimierz Cichocki, Agnieszka Ważna, Jan Cichocki, Ewa Rajska-Jurgiel, Artur Jasiński, Wiesław Bogdanowicz – Polskie nazewnictwo ssaków świata, 978-83-88147-15-9, Muzeum i Instytut Zoologii PAN 2015
Włodzimierz Serafiński, Ewa Wielgus-Serafińska – Ssaki zwierzęta świata, ISBN 83-01-05877-3, PWN 1988
Alfred Brehm – Życie zwierząt. Ssaki, PWN 1963