Dorsz, wątłusz

Dorsz, wątłusz (Gadus morhua) to ryba z rodziny dorszowatych o ogromnym znaczeniu gospodarczym dla człowieka. Ciało jest wydłużone, głowa bardzo duża, pysk zaostrzony. Na grzbiecie znajdują się trzy płetwy. Dorsz ma dwie płetwy odbytowe. Płetwy brzuszne są osadzone przed piersiowymi. Płetwa ogonowa nie posiada wcięcia, a nasada ogona jest wąska. Z podbródka wystaje wąsik czuciowy. Ciało jest szare lub oliwkowe, lekko marmurkowe. Szeroka i jasna linia boczna jest dobrze widoczna. Zwykle jego długość wynosi około 1 m. Tworzy liczne podgatunki, rasy i stada, które mogą się od siebie różnić nawet anatomicznie.

Zdjęcia – galeria

W galerii publikujemy zdjęcia, grafiki i mapy związane z danym gatunkiem. Klikając na dowolną ikonkę podglądu grafik na końcu galerii, możesz zobaczyć prezentowane tu materiały w trybie prezentacji multimedialnej.

© dule964 – stock.adobe.com

Kliknijk na dowolną miniaturę grafiki aby zobaczyć materiały w trybie prezentacji multimedialnej.

Występowanie i środowisko PL

Ryba ta występuje w północnym Atlantyku i Pacyfiku. Jest to ryba zimnolubna. Można ją spotkać na głębokości 150-200 m, a nawet do 500 m.

Informacje dla wędkarzy

Uwaga: szczegółowe zasady połowu, tj. okres ochronny, wymiar, a także limity połowu określają dzierżawcy danego zbiornika wodnego.

Tryb życia i zachowanie

Dorsz to ryba wędrowna. Wędrówka larw i narybku wraz z prądem morskim jest typowo bierna. Młode dorsze aktywnie wędrują w poszukiwaniu pokarmu. Dorosłe osobniki wędrują na tarło z na żerowiska z tarła. To ryba prowadząca stadne życie. Dorsz żyje zwykle 4-13 lat, maksymalnie do 20 lat.

Pożywienie

Dorsze to drapieżnik. Jest bardzo żarłoczny. Zjada denne bezkręgowce i inne ryby. Przejawia także zachowania kanibalistyczne. Narybek i larwy żywią się planktonem.

Rozmnażanie

To bardzo płodna ryba. Samica w ciągu roku może złożyć nawet 9 milionów jajeczek. Dorsz do rozrodu wymaga słonej wody o temperaturze 5 °C. Tarło odbywa się w głębinach na głębokości około 100 m. Okres tarła przypada od lutego do października, najczęściej jednak w kwietniu i maju. Larwy wylęgają się z jaj po 2-4 tygodniach. Larwy prowadzą pelagiczny tryb życia. Po 3-5 miesiącach są już w stanie samodzielnie polować. Samce osiągają dojrzałość płciowo po 2, samice po 3 latach.

Ochrona i zagrożenia VU

Gatunek ten jest narażony na wymarcie. Ma status VU w Czerwonej Księdze Gatunków Zagrożonych. Wymiar ochronny dla tego gatunku to 38 cm. W Bałtyku dorsz jest zagrożony wymarciem. Został dla niego określony rozmiar ochronny (38 cm) i czas ochronny (od 1 czerwca do 31 sierpnia).

Ciekawostki

Największe znaczenie dla człowieka ma podgatunek dorsza atlantyckiego (Gadus morhua morhua), zaś w Bałtyku jest to dorsz bałtycki (Gadus morhua collaris). Dorsz to jednocześnie jeden z największych drapieżców, żyjących w Bałtyku. Ryba ta była poławiana już w czasach prehistorycznych.

Podgatunki:
Dorsz atlantycki (Gadus morhua morhua)
Dorsz bałtycki (Gadus morhua collaris)
Dorsz pacyficzny (Gadus morhua macrocephalus)

Przepisy kucharskie

Przepis na rybę po grecku

Pokrewne gatunki ryb

• Witlinek (Merlangius merlangus)
• Czarniak (Pollachius virens)
• Miętus pospolity, miętus (Lota lota)
• Plamiak, łupacz (Melanogrammus aeglefinus)

Elektryczne ryby

Wiele ryb potrafi wytwarzać prąd elektryczny. Czy prąd taki może być niebezpieczny dla człowieka? Czy można w jakiś sposób wykorzystać tę energię elektryczną?

Latające ryby

Czy i jak daleko latają latające ryby? Po co to robią? Czy oddychają w powietrzu?

Jadowite ryby

Czy istnieją ryby, które są jadowite na tyle, aby zagrozić zdrowiu i życiu człowieka? Czy w Polsce żyją jadowite gatunki ryb?

Najszybsza ryba świata

Z jaką maksymalną prędkością może płynąć ryba? Jak gatunek jest rekordzistą na świecie? Czy w Polsce można spotkać takich rekordzistów?

© medianauka.pl, 2015-12-01, GAT-1014