Kuna leśna

Kuna leśna, tumak (Martes martes) to drapieżnik z rodziny łasicowatych, występujący także na terenie Polski. Ma wydłużone, gibkie ciało z krótkimi kończynami. Pysk wydłużony, duże uszy i oczy. Potrafi częściowo chować pazury. Ciało pokryte brązowożółtym futerkiem, ciemniejszym na grzbiecie, puszystym ogonie oraz kończynach. Na podgardlu żółta plama. Ma czarny nos. Dorosłe samice są większe od samców. Między gałęziami kuna może wykonywać kilkumetrowe skoki.

Występowanie i środowisko PL

Obszar występowanie kuny leśnej obejmuje lasy prawie całej Europy i zachodniej oraz południowej Azji. Są to lasy prawie wszystkich typów. W Polsce niezbyt liczna na terenie całego kraju. Występuje także, choć rzadko, w większych zakrzewieniach. Kuna leśna podczas polowań zapuszcza się także na otwarte tereny pól i łąk.

Tryb życia i zachowanie

To typowo leśny gatunek. Świetnie wspina się po drzewach. Zresztą bardzo dużo czasu spędza w koronach drzew. Jest bardzo zwinna. Aktywna w nocy, ale czasem także w dzień. Nie zapada w sen zimowy. W czasie dużych mrozów potrafi nie wychodzić z gniazda przez kilka dni. Sama nie kopie nor. Zajmuje dziuple, z których wypędza wiewiórki, drapieżne ptaki. Odbywa wędrówki. Legowiska urządza zwykle na drzewach, w dziuplach, dużych gniazdach ptaków. Wbrew powszechnym sądom kuna leśna nie jest ssakiem nadrzewnym. Spędza podczas swoich wędrówek w koronach drzew około 1% swojego czasu przemieszczania się. Co ciekawe, kuna świetnie pływa. Bardzo sprawnie porusza się po ziemi.

Morfologia i anatomia

Kuna leśna waży zwykle około 1 kg, maksymalnie 2 kg. Długość ciała wynosi od 38 cm do 58 cm. Długość ogona - 28 cm. Sierść składa się z dwóch rodzajów włosia. Są to włosy ościste o ciemnej barwie i wełniste o jasnej, żółtawej barwie.

Pożywienie

Zjada drobne ssaki, ptaki, jaszczurki, żaby, owady, miód i owoce leśne.

Rozmnażanie

Okres godowy przypada na lipiec-sierpień. Zdarza się, że drugi raz w okresie od stycznia do lutego. Samica rodzi w końcu kwietnia ślepe i niedołężne młode, które pozostają z matką przez 8 miesięcy. Młode dojrzałość płciową osiągają po 2-3 latach.

Ochrona i zagrożenia LC

Gatunek ten nie jest zagrożony wymarciem. Ma status LC w Czerwonej Księdze Gatunków Zagrożonych. Kuna leśna jest w Polsce gatunkiem łownym.

Ciekawostki

Potrafi przemieszczać się na duże odległości koronami drzew.

Kuna leśna potrafi zaatakować dużo większego od siebie zająca.

Potrafi gromadzić zdobyte jaja na zapas, tworząc spiżarnię.

To nasz najbardziej sprawny drapieżnik, który porusza się w koronach drzew.

Futro z kun z uwagi na swą wytrzymałość i wygląd jest cenione w kuśnierstwie. Tumak (futro z kuny leśnej) i bursztyn to w dawnych czasach jeden z ważniejszych towarów handlowych między naszym obszarem a obszarem Morza Śródziemnego.

W dawnej Rusi futra z kuny były środkiem płatniczym. Taki rodowód ma chorwacka waluta - 1 kuna.

Podgatunki

Wyróżniamy następujące podgatunki:

Martes m. borealis, Kuznetsov, 1944
Martes m. latinorum, (Barrett-Hamilton, 1904)
Martes m. lorenzi, Ognev, 1926
Martes m. martes - kuna leśna, (Linnaeus, 1758)
Martes m. minoricensis, Alcover, Delibes, Gosálbez & Nadal, 1987
Martes m. notialis, (Cavazza, 1912)
Martes m. ruthena, Ognev, 1926
Martes m. uralensis, Kuznetsov, 1941

Pytania

Jak odróżnić kunę leśną od domowej?

Kuna leśna i domowa (kamionka) są do siebie bardzo podobne. Ich odróżnienie na podstawie bardzo krótkiej obserwacji jest trudne. W obu przypadkach zmienność ubarwienia ale i wyglądu jest duża. Rozróżnienie gatunku może się odbywać po kształcie i koloru plamy na szyi (u kuny leśnej jest ciemna, u kuny domowej jest jasna), barwie nosa (ciemna u kuny leśnej, jaśniejsza u domowej).

Kalendarz przyrody

1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12	Opis
						●	●					Trwa okres godowy u kuny leśnej
			◂	▸								Rodzą się młode kuny leśnej

Pokrewne gatunki ssaków

Ciekawostki

Najbardziej cuchnące ssaki świata

Ciekawostki

Ile śpią ssaki?

Ciekawostki

Najmniejszy ssak

Ciekawostki

Największy ssak

Ciekawostki

Jak dużo jedzą zwierzęta?

QUIZ

Prawda i mity o kotach — quiz

QUIZ

Ssaki Polski — quiz

Bibliografia

Wykaz całej bibliografii dla wszystkich artykułów opublikowanych w niniejszym serwisie znajduje się w odnośniku w stopce. Poniżej znajduje się wykaz publikacji, które w szczególności były wykorzystywane w przygotowaniu niniejszego artykułu:

IUCN – Czerwona Księga Gatunków Zagrożonych, ISSN 2307-8235 https://www.iucnredlist.org
Włodzimierz Cichocki, Agnieszka Ważna, Jan Cichocki, Ewa Rajska-Jurgiel, Artur Jasiński, Wiesław Bogdanowicz – Polskie nazewnictwo ssaków świata, 978-83-88147-15-9, Muzeum i Instytut Zoologii PAN 2015
pod red. Kazimierza Kowalskiego – Mały słownik zoologiczny - ssaki, Wiedza Powszechna 1975
Praca zbiorowa – Ilustrowana encyklopedia ssaków Polski - atlas, ISBN 978-83-7705-871-8, P.H.W. FENIX 0
Włodzimierz Serafiński, Ewa Wielgus-Serafińska – Ssaki zwierzęta świata, ISBN 83-01-05877-3, PWN 1988
Alfred Brehm – Życie zwierząt. Ssaki, PWN 1963
Praca zbiorowa – Ilustrowana encyklopedia ssaków Polski - atlas, ISBN 978-83-7705-871-8, P.H.W. FENIX 0