Spis treści:

Niełazowate

Niełazowate (Dasyuridae) to rodzina ssaków z grupy workowców drapieżnych (mięsożernych), która liczy dziś około 75 gatunków. Zaliczamy do niej następujące podrodziny: niełazy (Dasyurinae) i grubogonki (Sminthopsinae)

Z wyglądu przypominają myszy, koty lub psy. Wszystkie są wyposażone w ogon pokryty futrem. U niektórych gatunków występuje torba, najczęściej słabo rozwinięta, otwierająca się ku tyłowi.

Występowanie i środowisko

Niełazy zamieszkują Australię, Nową Gwineę i Tasmanię.

Tryb życia i zachowanie

Zwierzęta te są zwykle bardzo ruchliwe i prowadzą nocny i zwykle naziemny tryb życia. Nadrzewny tryb życia prowadzą myszowory z rodzaju Phascogale.

Morfologia i anatomia

Długość ciała od 6 cm - 50 cm. Masa ciała od 4 g do 9 kg.

Rozmnażanie

Liczba młodych w miocie wynosi od 3 do 10.

Pożywienie

Niełazowate zjadają pokarm pochodzenia zwierzęcego.

Wykresy poniżej przedstawiają strukturę zagrożenia wymarcia gatunków z danej rodziny. Pierwszy diagram uwzględnia gatunki, których nie opisano w naszym serwisie (jeżeli taka sytuacja ma miejsce), drugi diagram uwzględnia wyłącznie gatunki, które opisano w portalu, trzeci diagram uwzględnia tylko gatunki rodzime.

Struktura zagrożenia wymarciem
(wszystkie wymienione gatunki rodziny)

Struktura zagrożenia wymarciem
(wszystkie opisane w serwisie gatunki rodziny)

Jeżeli chcesz się więcej dowiedzieć o statusach zagrożenia wymarciem i zapoznać się z opisami poszczególnych statusów, kliknij tutaj.

Gatunki

To wykaz gatunków, przynależących do danej rodziny. Kliknij nazwę gatunkową, aby się dowiedzieć czegoś więcej na temat danego gatunku.

Chutliwiec żółtostopy (Antechinus flavipes)
Diabeł tasmański (Sarcophilus harrisii)
Myszowór czerwonoogonowy (Phascogale calura)
Niełaz plamisty, kuna workowata (Dasyurus viverrinus)

Inne gatunki

kultar myszowaty (Antechinomys laniger)
chutliwiec rdzawy (Antechinus adustus)
chutliwiec zwinny (Antechinus agilis)
chutliwiec srebrzystogłowy (Antechinus argentus)
chutliwiec płowy (Antechinus bellus)
chutliwiec małooki (Antechinus godmani)
chutliwiec cynamonowy (Antechinus leo)
chutliwiec bagienny (Antechinus minimus)
chutliwiec skryty (Antechinus mysticus)
chutliwiec brunatny (Antechinus stuarii)
chutliwiec podzwrotnikowy (Antechinus subtropicus)
chutliwiec ciemny (Antechinus swainsonii)
mulgara kosmatoogonowa (Dasycercus blythi)
mulgara pręgoogonowa (Dasycercus cristicauda)
kaluta ruda (Dasykaluta rosamondae)
kowari pustynny (Dasyuroides byrnei)
niełaz białoplamkowany (Dasyurus albopunctatus)
niełaz eukaliptusowy (Dasyurus geoffroii)
niełaz północny (Dasyurus hallucatus)
niełaz wielki (Dasyurus maculatus)
niełaz spiżowy (Dasyurus spartacus)
stokołaz papuaski (Micromurexia habbema)
czarnogon papuaski (Murexechinus melanurus)
myszołaz ogoniasty (Murexia longicaudata)
szcurołaz białoogonowy (Myoictis leucura)
szcurołaz spiczastoogonowy (Myoictis melas)
szcurołaz szczotkoogonowy (Myoictis wallacii)
szcurołaz gładkoogonowy (Myoictis wavicus)
górołaz szponiasty (Neophascogale lorentzi)
nocołazik szary (Ningaui rideri)
nocołazik mały (Ningaui timealeyi)
nocołazik czerwonolicy (Ningaui yvonnae)
myszołazek szerokopręgi (Paramurexia rothschildi)
sorkołaz okularowy (Parantechinus apicalis)
myszowór krzaczastoogonowy (Phascogale pirata)
myszowór pędzloogonowy (Phascogale tapoatafa)
ryjkołaz rudobrzuchy (Phascolosorex doriae)
ryjkołaz wąskopręgi (Phascolosorex dorsalis)
długonos tropikalny (Phascomurexia naso)
ryjowniczka skąpozębna (Planigale gilesi)
ryjowniczka długoogonowa (Planigale ingrami)
ryjowniczka karłowata (Planigale maculata)
ryjowniczka papuaska (Planigale novaeguineae)
ryjowniczka wąskonosa (Planigale tenuirostris)
niełazik skalny (Pseudantachinus bilarni)
niełazik gruboogonowy (Pseudantachinus macdonnellensis)
niełazik wyspowy (Pseudantachinus mimulus)
niełazik mały (Pseudantachinus ningbing)
niełazik rdzawy (Pseudantachinus roryi)
niełazik duży (Pseudantachinus woolleyae)
grubogonik endemiczny (Sminthopsis aikeni)
grubogonik kasztanowy (Sminthopsis archeri)
grubogonik rudawy (Sminthopsis bindi)
grubogonik wyspowy (Sminthopsis boullangerensis)
grubogonik tropikalny (Sminthopsis butleri)
grubogonik australijski (Sminthopsis crassicaudata)
grubogonik sucholubny (Sminthopsis dolichura)
grubogonik brązowy (Sminthopsis douglasi)
grubogonik okopcony (Sminthopsis fuliginosus)
grubogonik zachodnio-australijski (Sminthopsis gilberti)
grubogonik białoogonowy (Sminthopsis granulipes)
grubogonik szarobrzuchy (Sminthopsis griseoventer)
grubogonik włosonogi (Sminthopsis hirtipes)
grubogonik białostopy (Sminthopsis leucopus)
grubogonik długoogonowy (Sminthopsis longicaudata)
grubogonik pustynny (Sminthopsis macroura)
grubogonik pospolity (Sminthopsis murina)
grubogonik mysi (Sminthopsis ooldea)
grubogonik piaskowy (Sminthopsis psammophila)
grubogonik rdzawolicy (Sminthopsis virginiae)
grubogonik ciemny (Sminthopsis youngsoni)

Kalendarz przyrody

Poniższy kalendarz zawiera wszystkie gatunki, które nie znalazły się w opisie żadnego rodzaju. Każdy rodzaj zawiera niezależny kalendarz przyrody.

1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12	Opis
				●	●							Na świat przychodzą młode diabły tasmańskie.

Bibliografia

Wykaz całej bibliografii dla wszystkich artykułów opublikowanych w niniejszym serwisie znajduje się w odnośniku w stopce. Poniżej znajduje się wykaz publikacji, które w szczególności były wykorzystywane w przygotowaniu niniejszego artykułu:

IUCN — Czerwona Księga Gatunków Zagrożonych, ISSN 2307-8235 https://www.iucnredlist.org
Włodzimierz Cichocki, Agnieszka Ważna, Jan Cichocki, Ewa Rajska-Jurgiel, Artur Jasiński, Wiesław Bogdanowicz — Polskie nazewnictwo ssaków świata, 978-83-88147-15-9, Muzeum i Instytut Zoologii PAN 2015
Alfred Brehm — Życie zwierząt. Ssaki, PWN 1963
pod red. Kazimierza Kowalskiego — Mały słownik zoologiczny - ssaki, Wiedza Powszechna 1975
Praca zbiorowa — Wielka Encyklopedia Przyrody. Ssaki, ISBN 83-7079-784-9, MUZA SA 1997
Praca zbiorowa — Encyklopedia zwierząt Ssaki, ISBN 83-85-85152-05-9, Elipsa 1991

Ile śpią ssaki?

Ssaki potrafią przesypiać w głębokim śnie naprawdę długi okres czasu. Jakie ssaki śpią najdłużej, a które nie potrzebują zbyt wiele snu?

Najmniejszy ssak

Jakie ssaki osiągają najmniejsze rozmiary na świecie, a jakie w Polsce? Gdzie można je spotkać?

Największy ssak

Który z saków jest największy na świecie, a który w Polsce? Czy w historii żyły większe ssaki niż obecnie? Czy są to ssaki wodne czy lądowe?

Jak dużo jedzą zwierzęta?

Czy tylko człowiek bywa obżartuchem? Czy w świecie zwierząt również można znaleźć łakomczuchów? Ile pokarmu zjadają różne zwierzęta?