Pawicowate

Pawicowate (Saturniidae) to rodzina dużych motyli, która liczy dziś około 1300 gatunków. W Polsce występują tylko 4 gatunki z tej rodziny owadów, z czego jeden uważany jest za gatunek wymarły w naszym kraju.

Wygląd

Są to zwykle duże motyle z charakterystycznymi pawimi okami na dużych i rozłożystych skrzydłach. Plamy czasem są blade lub nie występują. Skrzydła najczęściej są szare lub brązowawe. Gatunki egzotyczne miewają skrzydła różowe, zielone lub żółte, a tylne skrzydła są zakończone długimi wypustkami, które mogą mierzyć nawet kilka centymetrów. Tułów i odwłok są duże i mocno zbudowane. Postać dorosła tego owada ma zredukowaną ssawkę. Gąsienice są zwykle wyposażone w kolorowe brodawki zakończone parzącymi włoskami. Samce mają większe grzebienie na czułkach.

Gatunki

To atlas z wykazem gatunków, przynależących do danej rodziny. Aby wyświetlić tylko polskie gatunki, użyj filtra Ukryj obce gatunki, który znajdziesz w panelu bocznym. Możesz także użyć innych ciekawych filtrów, dzięki którym wyświetlisz gatunki z określonego kontynentu, o określonym statusie zagrożenia wyginięciem lub w oparciu jeszcze o inne kryteria. Nasz atlas zawiera karty opisów gatunków wraz ze zdjęciami. Kliknij na nazwę gatunkową lub miniaturę zdjęcia, aby się dowiedzieć czegoś więcej na temat danego gatunku.

Lotnica zyska PL

Aglia tau

To dość pospolity motyl w naszym kraju z pięknymi pawimi okami na skrzydłach, żerujący na drzewach liściastych. Gąsienice są duże i zielone z dużymi, kolczastymi wyrostkami. Motyle mają zredukowaną ssawkę.

Pawica głogówka PL

Saturnia pavoniella

Pawica głogówka (Saturnia pavoniella) to gatunek motyla z rodziny pawicowatych. Występuje wyraźny dymorfizm płciowy. Samiec ma pierzaste czułki, samica grzebykowate. Głowa ma brunatną barwę. Tułów częściowo biały.

Pawica grabówka PL

Saturnia pavonia

To występujący w całej Polsce piękny motyl, który jet spotykany najczęściej na wrzosowiskach. Samiec jest aktywny w dzień, samica w nocy. Na obu parach skrzydeł występują pawie oka. Oka są po bokach otoczone białą obwódką.

Pawica gruszówka PL

Saturnia pyri

Pawica gruszówka (Saturnia pyri) to gatunek nocnego motyla z rodziny pawicowatych - największy motyl Europy. Obie płci są ubarwione podobnie. Tułów z przodu biały, reszta brunatna.

Pawica atlas

Attacus atlas

Pawica atlas (Attacus atlas) to gatunek nocnego motyla z rodziny pawicowatych, uchodzący za jedną z największych ciem na świecie. Motyl ten ma największą powierzchnię skrzydeł.

Zdjęcia - galeria

Galeria ta zawiera zdjęcia gatunków opisywanych w tym artykule. Więcej zdjęć można zwykle znaleźć w artykułach, opisujących poszczególne rodzaje i gatunki.

Inne gatunki

Anthereae mylitta
jedwabnik dębowy (Atheraea pernyi)

Występowanie i środowisko

Najwięcej gatunków można spotkać w Ameryce Południowej i Ameryce Środkowej. Dwa gatunki są obecne na terenie całego kraju w lasach.

Tryb życia i zachowanie

To motyle o nocnej aktywności, jednakże samce niektórych gatunków latają także w dzień.

Morfologia i anatomia

Brak danych.

Rozmnażanie

Larwy wytwarzają z przędzy zbite kokony, w których następuje przepoczwarzenie.

Pożywienie

Dorosłe motyle nie jedzą. Larwy w Polsce żerują na drzewach i krzewach.

Ochrona i zagrożenia

Pawica gruszówka jest w Polsce uznawana za gatunek wymarły. Pawica głogówka była zaobserwowana na południu kraju tylko dwa razy kilkadziesiąt lat temu.

Ciekawostki

Gąsienica pawicy gruszówki to jedna z największych larw owadów.

Do rodziny tej należy największy motyl w Polsce - pawica gruszówka (Saturnia pyri).

Włoski gąsienic są parzące. Jad jest niekiedy u gatunków egzotycznych na tyle toksyczny, że może powodować krwotoki.

Niektóre pawicowate są wykorzystywane do produkcji jedwabiu. Jedwab ten ma lepsze własności od tego, który uzyskujemy z przędzy jedwabnika morwowego.

Kalendarz przyrody

Poniższy kalendarz zawiera wszystkie gatunki, które nie znalazły się w opisie żadnego rodzaju. Każdy rodzaj zawiera niezależny kalendarz przyrody.

1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12	Opis
			●	●	●							Lotnica zyska: Okres lotu lotnicy zyski.
			◂	●	▸							Pawica głogówka: Okres lotu pawicy głogówki.
			●	●								Pawica grabówka: Okres lotu pawicy grabówki.
						●	●					Pawica grabówka: Okres żerowania gąsienic pawicy grabówki.
				●	▸							Pawica gruszówka: Okres lotu pawicy gruszówki.

Pokaż tylko bieżące wydarzenia

Jak szybko latają owady?

Owady są jedynymi bezkręgowcami, które potrafią latać. Część owadów porusza się w powietrzu lotem spadochronowym, szybowcowym, pływnym lub stojącym. Rozpiętość prędkości i różnych gatunków jest znaczna i może być zaskakująco duża.

Co to jest efekt motyla?

Co motyl ma wspólnego z efektem motyla? Czy rzeczywiście drobna zmiana w układzie może wywołać katastrofalne skutki? Co ma wspólnego efekt motyla z teorią chaosu?

Czy gąsienice są nudne?

Mówiąc o motylach mamy na myśli przede wszystkim postać imago. Przeglądając atlasy motyli, często w ogóle pomija się gąsienice. Dlaczego? Czyżby były nudne?

Jaki jest największy motyl świata?