Pawicowate

Pawicowate (Saturniidae) to rodzina dużych motyli, która liczy dziś około 1300 gatunków. W Polsce występują tylko 4 gatunki z tej rodziny owadów, z czego jeden uważany jest za gatunek wymarły w naszym kraju.

Wygląd

Są to zwykle duże motyle z charakterystycznymi pawimi okami na dużych i rozłożystych skrzydłach. Plamy czasem są blade lub nie występują. Skrzydła najczęściej są szare lub brązowawe. Gatunki egzotyczne miewają skrzydła różowe, zielone lub żółte, a tylne skrzydła są zakończone długimi wypustkami, które mogą mierzyć nawet kilka centymetrów. Tułów i odwłok są duże i mocno zbudowane. Postać dorosła tego owada ma zredukowaną ssawkę. Gąsienice są zwykle wyposażone w kolorowe brodawki zakończone parzącymi włoskami. Samce mają większe grzebienie na czułkach.

Gatunki

Wykaz gatunków.

Lotnica zyska PL

Aglia tau

To dość pospolity motyl w naszym kraju z pięknymi pawimi okami na skrzydłach, żerujący na drzewach liściastych. Gąsienice są duże i zielone z dużymi, kolczastymi wyrostkami. Motyle mają zredukowaną ssawkę.

Pawica atlas

Attacus atlas

Pawica atlas (Attacus atlas) to gatunek nocnego motyla z rodziny pawicowatych, uchodzący za jedną z największych ciem na świecie. Motyl ten ma największą powierzchnię skrzydeł.

Pawica głogówka PL

Saturnia pavoniella

Pawica głogówka (Saturnia pavoniella) to gatunek motyla z rodziny pawicowatych. Występuje wyraźny dymorfizm płciowy. Samiec ma pierzaste czułki, samica grzebykowate. Głowa ma brunatną barwę. Tułów częściowo biały.

Pawica grabówka PL

Saturnia pavonia

To występujący w całej Polsce piękny motyl, który jet spotykany najczęściej na wrzosowiskach. Samiec jest aktywny w dzień, samica w nocy. Na obu parach skrzydeł występują pawie oka. Oka są po bokach otoczone białą obwódką.

Pawica gruszówka PL

Saturnia pyri

Pawica gruszówka (Saturnia pyri) to gatunek nocnego motyla z rodziny pawicowatych - największy motyl Europy. Obie płci są ubarwione podobnie. Tułów z przodu biały, reszta brunatna.

Zdjęcia - galeria

Inne gatunki

• Anthereae mylitta
• Jedwabnik dębowy (Atheraea pernyi)

Występowanie i środowisko

Najwięcej gatunków można spotkać w Ameryce Południowej i Ameryce Środkowej. Dwa gatunki są obecne na terenie całego kraju w lasach.

Tryb życia i zachowanie

To motyle o nocnej aktywności, jednakże samce niektórych gatunków latają także w dzień.

Morfologia i anatomia

Brak danych.

Rozmnażanie

Larwy wytwarzają z przędzy zbite kokony, w których następuje przepoczwarzenie.

Pożywienie

Dorosłe motyle nie jedzą. Larwy w Polsce żerują na drzewach i krzewach.

Ochrona i zagrożenia

Pawica gruszówka jest w Polsce uznawana za gatunek wymarły. Pawica głogówka była zaobserwowana na południu kraju tylko dwa razy kilkadziesiąt lat temu.

Ciekawostki

Gąsienica pawicy gruszówki to jedna z największych larw owadów.

Do rodziny tej należy największy motyl w Polsce - pawica gruszówka (Saturnia pyri).

Włoski gąsienic są parzące. Jad jest niekiedy u gatunków egzotycznych na tyle toksyczny, że może powodować krwotoki.

Niektóre pawicowate są wykorzystywane do produkcji jedwabiu. Jedwab ten ma lepsze własności od tego, który uzyskujemy z przędzy jedwabnika morwowego.

© medianauka.pl, 2015-02-21, RODZ-252

Jak szybko latają owady?

Owady są jedynymi bezkręgowcami, które potrafią latać. Część owadów porusza się w powietrzu lotem spadochronowym, szybowcowym, pływnym lub stojącym. Rozpiętość prędkości i różnych gatunków jest znaczna i może być zaskakująco duża.

Co to jest efekt motyla?

Co motyl ma wspólnego z efektem motyla? Czy rzeczywiście drobna zmiana w układzie może wywołać katastrofalne skutki? Co ma wspólnego efekt motyla z teorią chaosu?

Czy gąsienice są nudne?

Mówiąc o motylach mamy na myśli przede wszystkim postać imago. Przeglądając atlasy motyli, często w ogóle pomija się gąsienice. Dlaczego? Czyżby były nudne?

Jaki jest największy motyl świata?

Jakie gatunki motyli są uznawane za największe na świecie? Czy motyl taki żyje w Polsce? To motyle dzienne czy ćmy? Poznaj największe motyle świata.