Burzykowate

Petrele, zwane też petrelowatymi lub burzykowatymi (Procellariidae), to rodzina ptaków z rzędu rurkonosych. Rodzina ta liczy dziś 92 gatunki.

Wygląd

Zwykle mają ubarwienie brązowe lub czarne lub szare, rzadziej białe. Spośród wszystkich gatunków tej rodziny można wymienić cztery charakterystyczne grupy: fulmary, burzyki, petrele i petrelki.

Gatunki

To atlas z wykazem gatunków, przynależących do danej rodziny. Aby wyświetlić tylko polskie gatunki, użyj filtra Ukryj obce gatunki, który znajdziesz w panelu bocznym. Możesz także użyć innych ciekawych filtrów. Kliknij na nazwę gatunkową, aby się dowiedzieć czegoś więcej na temat danego gatunku.



Inne gatunki

  • petrelek popielaty (Aphrodroma brevirostris)
  • burzyk szarogrzbiety (Ardenna bulleri)
  • burzyk bladodzioby (Ardenna carneipes)
  • burzyk różowonogi (Ardenna creatopus)
  • burzyk szary (Ardenna grisea)
  • burzyk klinosterny (Ardenna pacifica)
  • burzyk cienkodzioby (Ardenna tenuirostris)
  • tajfunnik mały (Bulweria bifax)
  • tajfunnik grubodzioby (Bulweria fallax)
  • burzyk duży (Calonectris borealis)
  • burzyk zielonoprzylądkowy (Calonectris edwardsii)
  • burzyk kreskowany (Calonectris leucomelas)
  • warcabnik (Daption capense)
  • fulmar południowy (Fulmarus glacialoides)
  • petrelek modry (Halobaena caerulea)
  • petrelek cienkodzioby (Pachyptila belcheri)
  • petrelek grubodzioby (Pachyptila crassirostris)
  • petrelek antarktyczny (Pachyptila desolata)
  • petrelek subantarktyczny (Pachyptila salvini)
  • petrelek krótkodzioby (Pachyptila turtur)
  • petrelek szerokodzioby (Pachyptila vittata)
  • nurzec peruwiański (Pelecanoides garnotii)
  • nurzec mały (Pelecanoides georgicus)
  • nurzec magellański (Pelecanoides magellani)
  • nurzec czarnoskrzydły (Pelecanoides urinatrix)
  • burzyk bury (Procellaria cinerea)
  • burzyk okularowy (Procellaria conspicillata)
  • burzyk czarny (Procellaria parkinsoni)
  • burzyk maskareński (Pseudobulweria aterrima)
  • burzyk melanezyjski (Pseudobulweria becki)
  • burzyk fidżyjski (Pseudobulweria macgillivrayi)
  • burzyk tahitański (Pseudobulweria rostrata)
  • petrel polinezyjski (Pterodroma alba)
  • petrel oceaniczny (Pterodroma arminjoniana)
  • petrel samotny (Pterodroma atrata)
  • petrel czarnopręgi (Pterodroma axillaris)
  • petrel wulkaniczny (Pterodroma baraui)
  • petrel obrożny (Pterodroma brevipes)
  • petrel bermudzki (Pterodroma cahow)
  • petrel białoszyi (Pterodroma cervicalis)
  • petrel nowozelandzki (Pterodroma cookii)
  • petrel chilijski (Pterodroma defilippiana)
  • petrel wędrowny (Pterodroma externa)
  • petrel wyspowy (Pterodroma feae)
  • petrel wielkoskrzydły (Pterodroma gouldi)
  • petrel pacyficzny (Pterodroma heraldica)
  • petrel boniński (Pterodroma hypoleuca)
  • petrel białobrzuchy (Pterodroma incerta)
  • petrel szarobrzuchy (Pterodroma inexpectata)
  • petrel białogłowy (Pterodroma lessonii)
  • petrel białolicy (Pterodroma leucoptera)
  • petrel długodzioby (Pterodroma longirostris)
  • petrel długoskrzydły (Pterodroma macroptera)
  • petrel maderski (Pterodroma madeira)
  • petrel reliktowy (Pterodroma magentae)
  • petrel miękkopióry (Pterodroma mollis)
  • petrel południowy (Pterodroma neglecta)
  • petrel czarnoskrzydły (Pterodroma nigripennis)
  • petrel galapagoski (Pterodroma phaeopygia)
  • petrel klifowy (Pterodroma pycrofti)
  • petrel atlantycki (Pterodroma rupinarum)
  • petrel hawajski (Pterodroma sandwichensis)
  • petrel brunatny (Pterodroma solandri)
  • petrel ciemny (Pterodroma ultima)
  • burzyk mały (Puffinus assimilis)
  • burzyk białorzytny (Puffinus auricularis)
  • burzyk tropikalny (Puffinus bailloni)
  • burzyk boniński (Puffinus bannermani)
  • burzyk malutki (Puffinus baroli)
  • burzyk siodłaty (Puffinus bryani)
  • burzyk nowozelandzki (Puffinus gavia)
  • burzyk podbielały (Puffinus heinrothi)
  • burzyk wędrowny (Puffinus huttoni)
  • burzyk równikowy (Puffinus lherminieri)
  • burzyk polinezyjski (Puffinus myrtae)
  • burzyk brunatny (Puffinus nativitatis)
  • burzyk hawajski (Puffinus newelli)
  • burzyk kalifornijski (Puffinus opisthomelas)
  • burzyk galapagoski (Puffinus subalaris)
  • burzyk śródziemnomorski (Puffinus yelkouan)
  • petrel antarktyczny (Thalassoica antarctica)

Występowanie i środowisko

Występują na wszystkich oceanach świata. Na Bałtyku pojawiają się wyjątkowo.

Tryb życia i zachowanie

W locie ptaki te korzystają z prądów powietrza powstających nad wzburzonymi falami, lubią złą pogodę.

Rozmnażanie

Gnieżdżą się w koloniach na skalistych brzegach. Małe gatunki jaj składają w norach. Samica składa tylko jedno białe jajo. Okres inkubacji trwa od 43 do 60 dni.

Pożywienie

Podstawę ich pokarmu stanowi zooplankton lub głowonogi. Zjadają także odpadki.

Ochrona i zagrożenia

Burzyk białorzytny i petrel czarnopręgi są uznane za krytycznie zagrożone, 6 gatunków uznaje się za zagrożone, a 20 kolejnych gatunków narażone na wyginięcie.

Wykresy poniżej przedstawiają strukturę zagrożenia wymarcia gatunków z danej rodziny. Pierwszy diagram uwzględnia gatunki, których nie opisano w naszym serwisie (jeżeli taka sytuacja ma miejsce), drugi diagram uwzględnia wyłącznie gatunki, które opisano w portalu, trzeci diagram uwzględnia tylko gatunki rodzime.

Struktura zagrożenia wymarciem
(wszystkie wymienione gatunki rodziny)

Struktura zagrożenia wymarciem
(wszystkie opisane w serwisie gatunki rodziny)


Jeżeli chcesz się więcej dowiedzieć o statusach zagrożenia wymarciem i zapoznać się z opisami poszczególnych statusów, kliknij tutaj.

Ciekawostki

Petrele mają jeden z największych obszarów występowania na świecie. Petrel śnieżny gnieździ się aż 440 km w głąb Antarktydy, fulmar zamieszkuje najdalej wysunięte na północ wyspy w Arktyce.

Niektóre fulmary odstraszają intruzów z pobliża gniazda, plując lub wymiotując celnie cuchnącą, oleistą cieczą.

Zarówno jaja, młode, jak i dorosłe wielu gatunków burzykowatych były uznawane za przysmak i powszechne były polowania na te ptaki. Obecnie zagrożenie ze strony człowieka jest mniejsze.

Kalendarz przyrody

Poniższy kalendarz zawiera wszystkie gatunki, które nie znalazły się w opisie żadnego rodzaju. Każdy rodzaj zawiera niezależny kalendarz przyrody.

123456789101112

Opis

          Fulmar (zwyczajny): Trwa okres lęgowy fulmara.
Pokaż tylko bieżące wydarzenia

Oznaczenia

Poniżej przedstawiamy opis zastosowanych oznaczeń gatunków.

Występowanie w Polsce

PL
- gatunek zaobserwowany w Polsce w stanie dzikim po 1950 r.
PL - wtórnie
- gatunek introdukowany w Polsce rozmyślnie lub przypadkowo, tworzący stałe populacje.
PL - obserwacje dawne
- gatunek obserwowany ostatnio w Polsce w latach 1801-1950.
PL - hodowla
- gatunek hodowlany.

Liczebność

Podana liczba oznacza liczbę zwykle szacowaną samców lub par lęgowych obserwowanych w Polsce w ciągu roku (dotyczy gatunków lęgowych w Polsce).

Bardzo liczny
- 3 000 001 - 30 000 000
Liczny
- 300 001 - 3 000 000
Średnio liczny
- 30 001 - 300 000
Nieliczny
- 3001 - 30 000
Bardzo nieliczny
- 301 - 3 000
Skrajnie nieliczny
- 1 - 300

Status

Lęgowy
- gniazduje regularnie na dyżym obszarze kraju.
Lęgowy sporadycznie
- gniazduje sporadycznie w kraju lub tylko lokalnie.
Przelotny/przylatujący
- gatunek regularnie stacjonuje w kraju podczas swoich przelotów lub przylatuje na zimowiska.
Zalatujący
- gatunek pojawiający się w Polsce nieregularnie.
Zalatujący wyjątkowo
- gatunek pojawiający się wyjątkowo w kraju (poniżej 5 obserwacji).

 ! 
- gatunek ujęty w Załączniku i Dyrektywie Ptasiej (2009/147/WE z 30-11-2009 w sprawie ochrony dzikiego ptactwa), wskazującej na gatunki podlegające wraz z siedliskami szczególnej ochronie.


Bibliografia

Wykaz całej bibliografii dla wszystkich artykułów opublikowanych w niniejszym serwisie znajduje się w odnośniku w stopce. Poniżej znajduje się wykaz publikacji, które w szczególności były wykorzystywane w przygotowaniu niniejszego artykułu:

  • IUCN - Czerwona Księga Gatunków Zagrożonych, ISSN 2307-8235 https://www.iucnredlist.org
  • Mielczarek Paweł, Kuziemko Marek - Kompletna lista ptaków świata, Wydział Biologii : Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego 2019 http://listaptakow.eko.uj.edu.pl/

Jaki ptak najgłębiej nurkuje?


Wśród ptaków mamy także takie, które opanowały środowisko wodne. Który z gatunków najgłębiej nurkuje?

Jaki ptak najszybciej pływa?


Wśród ptaków mamy także takie, które opanowały środowisko wodne. Który z gatunków najszybciej pływa?

Które ptaki gniazdują najdalej?


Bieguny to rejony o ekstremalnych warunkach pogodowych. Jak daleko w tych warunkach ptaki mogą się rozmnażać i wysiadywać jaja?

Czy tylko kukułki podrzucają swoje jaja?


To, co robi kukułka nosi nazwę pasożytnictwa lęgowego. Czy w świecie przyrody kukułka jest wyjątkiem, czy też jest to zjawisko spotykane także u innych gatunków?

Największe gniazda ptaków


Jak duże może być gniazdo ptaka? Jakie ptaki są rekordzistami pod tym względem? Oto krótki przegląd rekordzistów wśród ptasich budowniczych gniazd na świecie i w Polsce.

Jak dokarmiać ptaki?


Czym i jak mądrze dokarmiać ptaki, aby im nie zaszkodzić?

Najmniejsze ptaki na świecie


Jaki jest najmniejszy ptak na świecie? Jaki polski ptak jest najmniejszy?

Największe ptaki na świecie


Jaki ptak jest największy na świecie, a jaki w Polsce? Jakie gatunki są najcięższe, które mają największą rozpiętość skrzydeł i które są najwyższe?


© medianauka.pl, 2014-01-06, RODZ-173
Data aktualizacji artykułu: 2021-10-02



©® Media Nauka 2008-2023 r.