Spis treści:
Burzykowate
Petrele, zwane też petrelowatymi lub burzykowatymi (Procellariidae), to rodzina ptaków z rzędu rurkonosych. Rodzina ta liczy dziś 92 gatunki.
Zwykle mają ubarwienie brązowe lub czarne lub szare, rzadziej białe. Spośród wszystkich gatunków tej rodziny można wymienić cztery charakterystyczne grupy: fulmary, burzyki, petrele i petrelki.
Występowanie i środowisko
Występują na wszystkich oceanach świata. Na Bałtyku pojawiają się wyjątkowo.
Tryb życia i zachowanie
W locie ptaki te korzystają z prądów powietrza powstających nad wzburzonymi falami, lubią złą pogodę.
Rozmnażanie
Gnieżdżą się w koloniach na skalistych brzegach. Małe gatunki jaj składają w norach. Samica składa tylko jedno białe jajo. Okres inkubacji trwa od 43 do 60 dni.
Pożywienie
Podstawę ich pokarmu stanowi zooplankton lub głowonogi. Zjadają także odpadki.
Ochrona i zagrożenia
Burzyk białorzytny i petrel czarnopręgi są uznane za krytycznie zagrożone, 6 gatunków uznaje się za zagrożone, a 20 kolejnych gatunków narażone na wyginięcie.
Wykresy poniżej przedstawiają strukturę zagrożenia wymarcia gatunków z danej rodziny. Pierwszy diagram uwzględnia gatunki, których nie opisano w naszym serwisie (jeżeli taka sytuacja ma miejsce), drugi diagram uwzględnia wyłącznie gatunki, które opisano w portalu, trzeci diagram uwzględnia tylko gatunki rodzime.
Struktura zagrożenia wymarciem
(wszystkie wymienione gatunki rodziny)
Struktura zagrożenia wymarciem
(wszystkie opisane w serwisie gatunki rodziny)
Jeżeli chcesz się więcej dowiedzieć o statusach zagrożenia wymarciem i zapoznać się z opisami poszczególnych statusów, kliknij tutaj.
Ciekawostki
Petrele mają jeden z największych obszarów występowania na świecie. Petrel śnieżny gnieździ się aż 440 km w głąb Antarktydy, fulmar zamieszkuje najdalej wysunięte na północ wyspy w Arktyce.
Niektóre fulmary odstraszają intruzów z pobliża gniazda, plując lub wymiotując celnie cuchnącą, oleistą cieczą.
Zarówno jaja, młode, jak i dorosłe wielu gatunków burzykowatych były uznawane za przysmak i powszechne były polowania na te ptaki. Obecnie zagrożenie ze strony człowieka jest mniejsze.
Gatunki
To wykaz gatunków, przynależących do danej rodziny. Kliknij nazwę gatunkową, aby się dowiedzieć czegoś więcej na temat danego gatunku.
- Burzyk północny (Puffinus puffinus) PL
- Fulmar (zwyczajny) (Fulmarus glacialis) PL
- Burzyk białobrody (Procellaria aequinoctialis)
- Burzyk ciemny (Procellaria westlandica)
- Burzyk wielki (Ardenna gravis)
- Burzyk żółtodzioby (Calonectris diomedea)
- petrel antylski (Pterodroma hasitata)
- Petrel śnieżny (Pagodroma nivea)
- Petrelec olbrzymi (Macronectes giganteus)
- petrelec wielki (Macronectes halli)
- Tajfunnik cienkodzioby (Bulweria bulwerii)
Inne gatunki
- petrelek popielaty (Aphrodroma brevirostris)
- burzyk szarogrzbiety (Ardenna bulleri)
- burzyk bladodzioby (Ardenna carneipes)
- burzyk różowonogi (Ardenna creatopus)
- burzyk szary (Ardenna grisea)
- burzyk klinosterny (Ardenna pacifica)
- burzyk cienkodzioby (Ardenna tenuirostris)
- tajfunnik mały (Bulweria bifax)
- tajfunnik grubodzioby (Bulweria fallax)
- burzyk duży (Calonectris borealis)
- burzyk zielonoprzylądkowy (Calonectris edwardsii)
- burzyk kreskowany (Calonectris leucomelas)
- warcabnik (Daption capense)
- fulmar południowy (Fulmarus glacialoides)
- petrelek modry (Halobaena caerulea)
- petrelek cienkodzioby (Pachyptila belcheri)
- petrelek grubodzioby (Pachyptila crassirostris)
- petrelek antarktyczny (Pachyptila desolata)
- petrelek subantarktyczny (Pachyptila salvini)
- petrelek krótkodzioby (Pachyptila turtur)
- petrelek szerokodzioby (Pachyptila vittata)
- nurzec peruwiański (Pelecanoides garnotii)
- nurzec mały (Pelecanoides georgicus)
- nurzec magellański (Pelecanoides magellani)
- nurzec czarnoskrzydły (Pelecanoides urinatrix)
- burzyk bury (Procellaria cinerea)
- burzyk okularowy (Procellaria conspicillata)
- burzyk czarny (Procellaria parkinsoni)
- burzyk maskareński (Pseudobulweria aterrima)
- burzyk melanezyjski (Pseudobulweria becki)
- burzyk fidżyjski (Pseudobulweria macgillivrayi)
- burzyk tahitański (Pseudobulweria rostrata)
- petrel polinezyjski (Pterodroma alba)
- petrel oceaniczny (Pterodroma arminjoniana)
- petrel samotny (Pterodroma atrata)
- petrel czarnopręgi (Pterodroma axillaris)
- petrel wulkaniczny (Pterodroma baraui)
- petrel obrożny (Pterodroma brevipes)
- petrel bermudzki (Pterodroma cahow)
- petrel białoszyi (Pterodroma cervicalis)
- petrel nowozelandzki (Pterodroma cookii)
- petrel chilijski (Pterodroma defilippiana)
- petrel wędrowny (Pterodroma externa)
- petrel wyspowy (Pterodroma feae)
- petrel wielkoskrzydły (Pterodroma gouldi)
- petrel pacyficzny (Pterodroma heraldica)
- petrel boniński (Pterodroma hypoleuca)
- petrel białobrzuchy (Pterodroma incerta)
- petrel szarobrzuchy (Pterodroma inexpectata)
- petrel białogłowy (Pterodroma lessonii)
- petrel białolicy (Pterodroma leucoptera)
- petrel długodzioby (Pterodroma longirostris)
- petrel długoskrzydły (Pterodroma macroptera)
- petrel maderski (Pterodroma madeira)
- petrel reliktowy (Pterodroma magentae)
- petrel miękkopióry (Pterodroma mollis)
- petrel południowy (Pterodroma neglecta)
- petrel czarnoskrzydły (Pterodroma nigripennis)
- petrel galapagoski (Pterodroma phaeopygia)
- petrel klifowy (Pterodroma pycrofti)
- petrel atlantycki (Pterodroma rupinarum)
- petrel hawajski (Pterodroma sandwichensis)
- petrel brunatny (Pterodroma solandri)
- petrel ciemny (Pterodroma ultima)
- burzyk mały (Puffinus assimilis)
- burzyk białorzytny (Puffinus auricularis)
- burzyk tropikalny (Puffinus bailloni)
- burzyk boniński (Puffinus bannermani)
- burzyk malutki (Puffinus baroli)
- burzyk siodłaty (Puffinus bryani)
- burzyk nowozelandzki (Puffinus gavia)
- burzyk podbielały (Puffinus heinrothi)
- burzyk wędrowny (Puffinus huttoni)
- burzyk równikowy (Puffinus lherminieri)
- burzyk polinezyjski (Puffinus myrtae)
- burzyk brunatny (Puffinus nativitatis)
- burzyk hawajski (Puffinus newelli)
- burzyk kalifornijski (Puffinus opisthomelas)
- burzyk galapagoski (Puffinus subalaris)
- burzyk śródziemnomorski (Puffinus yelkouan)
- petrel antarktyczny (Thalassoica antarctica)
Kalendarz przyrody
Poniższy kalendarz zawiera wszystkie gatunki, które nie znalazły się w opisie żadnego rodzaju. Każdy rodzaj zawiera niezależny kalendarz przyrody.
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | Opis |
| ● | ▸ | Trwa okres lęgowy fulmara. |
Oznaczenia
Poniżej przedstawiamy opis zastosowanych oznaczeń gatunków.
Występowanie w Polsce
Liczebność
Podana liczba oznacza liczbę zwykle szacowaną samców lub par lęgowych obserwowanych w Polsce w ciągu roku (dotyczy gatunków lęgowych w Polsce).
Status
Powiązane quizy
Bibliografia
Wykaz całej bibliografii dla wszystkich artykułów opublikowanych w niniejszym serwisie znajduje się w odnośniku w stopce. Poniżej znajduje się wykaz publikacji, które w szczególności były wykorzystywane w przygotowaniu niniejszego artykułu:
- IUCN — Czerwona Księga Gatunków Zagrożonych, ISSN 2307-8235 https://www.iucnredlist.org
- Mielczarek Paweł, Kuziemko Marek — Kompletna lista ptaków świata, Wydział Biologii : Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego 2019 http://listaptakow.eko.uj.edu.pl/
© medianauka.pl, 2014-01-06, RODZ-173
Data aktualizacji artykułu: 2021-10-02