Słonecznik zwyczajny

Słonecznik zwyczajny (Helianthus annuus) to jednoroczna roślina zielna z rodziny astrowatych, bardzo wysoka z charakterystycznym koszyczkiem. Jest to roślina uprawna ze względu na nasiona, spożywane bezpośrednio oraz olej słonecznikowy, a resztki z tłoczenia są dodawane do pasz dla zwierząt. Znane są też odmiany ozdobne, sadzone w ogrodach.

Występowanie i środowisko PL

Słonecznik zwyczajny pochodzi z Ameryki Północnej. Wymaga nasłonecznionego miejsca oraz żyznej, wilgotnej gleby.

Tryb życia i zachowanie

Słonecznik kwitnie w okresie lipiec-wrzesień.

Morfologia i anatomia

Osiąga wysokość 2-3 m, odmiany ozdobne są niższe.

Łodyga jest gruba, mocna i sztywna, pojedyncza, czasem słabo rozgałęziona.

Liście są skrętoległe, sercowate, bardzo duże, szorstkie, ogonkowe, piłkowane.

Kwiaty są zebrane w duże kwiatostany (koszyczek), które po przekwitnięciu zwisają w dół. Kwiaty brzeżne są języczkowe, żółte, a środkowe typu rurkowego, bardzo drobne. Ozdobne odmiany mają różne kolory.

Owoc to jadalna niełupka.

Rozmnażanie

Przez rozsiew nasion. Kwiaty są zapylane przez błonkówki.

Ochrona i zagrożenia

Nie jest to roślina zagrożona wyginięciem.

Ciekawostki

Słonecznik ma bardzo duże wymagania uprawne, stąd w Polsce słoneczniki są uprawiane głównie w ogródkach, rzadko na polach (głównie południe Polski). Większość produktów pochodzenia słonecznikowego mamy z importu.

Słonecznik uprawiano już 7 tysięcy lat temu. W Europie pojawił się w XVI wieku.

Czołowym producentem ziarna słonecznika jest Rosja i Ukraina.

Zbiory i zastosowanie

Miód słonecznikowy jest polecany osobom z chorym układem krążenia, skóry i wątroby, a także w stanach zapalnych górnych dróg oddechowych.

Pielęgnacja

Wymaga obfitego nawożenia.

Biologia i ekologia

Kolor kwiatów:
Grupa roślin: roślina zielna jednoroczna.
Stanowisko: nasłonecznione.
Środowsko: synantropijne.
Użytek: rośliny uprawne, rośliny ogrodowe, rośliny uprawne przemysłowe.
Strefy mrozoodporności: 4-11. Uprawa w Polsce na zewnątrz jest możliwa na terenie całego kraju.
Forma życiowa według klasyfikacji Raunkiaera: terofit.
Kategoria przybysza: efemerofit, roślina uprawiana.
Częstość występowania gatunku: dość częsty (więcej niż 100 stanowisk).
Dynamika rozprzestrzeniania się gatunku: gatunek zajmujący nowe stanowiska.
Diploidalna liczba chromosomów: 2n=34.
Status popularności rośliny: gatunek znany, znajduje się pośród 1000 najbardziej popularnych i znanych wśród Polaków roślin.
Liście: skrętoległe, sercowate, ogonkowe, piłkowane

Kalendarz przyrody

1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12	Opis
						●	●	●				Kwitnie słonecznik.

Pokrewne gatunki roślin

Bibliografia

Wykaz całej bibliografii dla wszystkich artykułów opublikowanych w niniejszym serwisie znajduje się w odnośniku w stopce. Poniżej znajduje się wykaz publikacji, które w szczególności były wykorzystywane w przygotowaniu niniejszego artykułu:

Praca zbiorowa – Botanica ilustrowana, w alfabetycznym układzie, opisuje ponad 10 000 roślin ogrodowych, ISBN 3-8331-1916-0, Könemann 2005
Pod redakcją Alicji i Jerzego Szweykowskich – Słownik botaniczny, ISBN 83-214-1305-6, Wiedza Powszechna 2003
Władysław Szafer, Stanisław Kulczyński, Bogumił Pawłowski – Rośliny Polskie, ISBN 83-01-0587-2, PWN 1986
Lucjan Rutkowski – Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej, ISBN 978-83-01-14342-8, PWN SA 2004
Beata Grabowska, Tomasz Kubala – Encyklopedia bylin t. I i II, ISBN 978-83-7506-845-0, Zysk i S-ka 2011