Żagnicowate

Żagnicowate (Aeshnidae) to rodzina owadów z podrzędu ważek różnoskrzydłych, która liczy dziś około 440 gatunków. W Polsce żyje 13 gatunków z tej rodziny owadów, w Europie - dwadzieścia.

Wygląd

To jedne z największych rodzimych, a zarazem na świecie ważek. Cechą charakterystyczną zwierząt z tej rodziny owadów jest wydłużone ciało z cienkim odwłokiem o cylindrycznym kształcie w przekroju. Odwłok jest zwykle ciemny, pokryty barwnymi plamami. Na końcu odwłoka znajdują się długie przydatki analne. Oczy są bardzo duże, stykają się ze sobą górnymi krawędziami. Ciało larw jest masywne, cylindryczne.

Gatunki

Wykaz gatunków.

Boyeria irene

Boyeria irene

Boyeria irene to gatunek ważki z rodziny żagnicowatych. Ubarwienie szarobrązowe lub szarozielone. Skrzydła na skrajach są przydymione. Brak wyraźnego dymorfizmu płciowego.

Husarz ciemny PL

Anax parthenope

Husarz ciemny to ważka z rodziny żagnicowatych. Samiec od samicy rożni się tylko nieznacznie. Odwłok oraz tułów jest brązowoszary lub brązowofioletowy. U samców drugi segment i fragment trzeciego segmentu są niebieskie.

Husarz władca PL

Anax imperator

Husarz władca to nasza największa krajowa ważka. Jest pospolita w naszym kraju i łatwo rozpoznawalna. Jest jednocześnie jedną z największych ważek w środkowej części Europy. Tułów jest zielony, cienki i wydłużony.

Żagiew ruda PL

Aeshna isoceles

Żagiew ruda (Aeshna isoceles) to gatunek ważki z rodziny żagnicowatych. Ma jaskrawozielone oczy. Na drugim członie odwłoka jest widoczna żółta plama. Ubarwienie rudawe.

♂

Żagnica jesienna, żagnica mniejsza PL

Aeshna mixta

Żagnica jesienna, żagnica mniejsza to ważka z rodziny żagnicowatych. Tułów u obu płci jest brązowy z krótkimi barwnymi paseczkami. Samce mają czarny odwłok z niebieskimi plamami. U nasady odwłoka widać żółtawy trójkąt.

Żagnica południowa PL

Aeshna affinis

Żagnica południowa (Aeshna affinis) to to gatunek ważki z rodziny żagnicowatych, podobny do żagnicy jesiennej. Tułów jest z wierzchu brązowy. Samce mają niebieskie oczy. Na czarnym odwłoku znajdują się niebieskie plamy.

Żagnica sina PL

Aeshna cyanea

Żagnica sina, żagnica większa (Aeshna cyanea) to gatunek ważki z rodziny żagnicowatych. Samica i samiec mają szerokie barwne paski na tułowiu z wierzchu i po bokach. To jedna z najbardziej pospolitych naszych ważek.

Żagnica torfowa PL

Aeshna juncea

Żagnica torfowa (Aeshna juncea) to gatunek ważki z rodziny żagnicowatych, jeden z największych przedstawicieli rodziny w naszym kraju. Jest podobny do żagnicy torfowcowej. Tułów samca jest ciemnobrązowy.

Żagnica torfowcowa PL

Aeshna subarctica

Żagnica torfowcowa (Aeshna subarctica) to ważka z rodziny żagnicowatych, bardzo podobny do żagnicy torfowej, od której różni ją bledsze ubarwienie samca. Samiec ma szerokie boczne paski na tułowiu.

Żagnica wielka PL

Aeshna grandis

Żagnica wielka (Aeshna grandis) to duża ważka z rodziny żagnicowatych. Ma brązowawe skrzydła, po których łatwo ją odróżnić od innych gatunków. Ubarwienie ciała brązowawe.

Żagniczka wiosenna, żagniczka zwyczajna PL

Brachytron pratense

Żagniczka wiosenna, żagniczka zwyczajna (Brachytron pratense) to najmniejszy z krajowych przedstawicieli ważek z rodziny żagnicowatych. Ciało jest pokryte małymi włoskami.

Zdjęcia - galeria

Inne gatunki

Żagnica północna (Aeshna caerulea)
Żagnica zielona (Aeshna viridis)
Husarz wędrowny (Anax ephipiger)
Anax strenuus
Tetracanthagyna plagiata

Występowanie i środowisko

Ważki te żyją na wszystkich kontynentach świata poza Antarktydą. W Polsce jest obecna na terenie całego kraju poza obszarami wysokogórskimi. Ważki te lubią miejsca dobrze nasłonecznione. Przebywają często w dużej odległości od wody. Larwy żyją w zbiornikach zarówno wody stojącej jak i wolno płynącej.

Tryb życia i zachowanie

To świetni lotnicy. Większą cześć czasu spędzają na lataniu. Ofiary łapią w locie. Przysiadają na gałęziach drzew lub krzewów. Ważki te są dość płochliwe.

Morfologia i anatomia

Brak danych.

Rozmnażanie

Kopulacja rozpoczyna się w locie. Kontynuacja stosunku odbywa się już na ziemi. Samica składa jaja pośród roślin wodnych. Larwy wykluwają się z jaj dopiero następnego roku. Rozwój trwa 1-4 lata.

Pożywienie

To drapieżniki. Zjadają wszelkie owady mniejsze od nich samych. Larwy są bardzo żarłoczne. Polują nawet na narybek.

Ochrona i zagrożenia

Brak danych.

Ciekawostki

Największą ważką w środkowej części Europy jest husarz władca (Anax imperator).

Kalendarz przyrody

Poniższy kalendarz zawiera wszystkie gatunki, które nie znalazły się w opisie żadnego rodzaju. Każdy rodzaj zawiera niezależny kalendarz przyrody.

Opis

●

: Okres lotu ważki Boyeria irene

◂

●

Husarz ciemny: Okres lotu husarza ciemnego.

●

Husarz władca: Okres występowania postaci imago ważki husarza władcy.

◂

●

▸

Żagiew ruda: Okres lotu żagwi rudej.

◂

●

▸

Żagnica jesienna, żagnica mniejsza: Okres lotu żagnicy jesiennej.

●

▸

Żagnica południowa: Okres lotu żagnicy południowej.

◂

●

▸

Żagnica sina: Okres lotu żagnicy sinej.

◂

●

▸

Żagnica torfowcowa: Okres lotu żagnicy torfowcowej.

◂

●

▸

Żagnica wielka: Okres lotu żagnicy wielkiej.

◂

●

Żagniczka wiosenna, żagniczka zwyczajna: Okres występowania postaci imago żagniczki wiosennej.

Pokaż tylko bieżące wydarzenia

Jak szybko latają owady?

Owady są jedynymi bezkręgowcami, które potrafią latać. Część owadów porusza się w powietrzu lotem spadochronowym, szybowcowym, pływnym lub stojącym. Rozpiętość prędkości i różnych gatunków jest znaczna i może być zaskakująco duża.