Spatula

Spatula to rodzaj ptaków blaszkodziobych z rodziny kaczkowatych podrodziny kaczek, do którego zaliczamy 10 gatunków, z czego w Polsce zaledwie 3.

Gatunki

Wykaz gatunków.

♀

♂

Cyranka PL Lęgowy Bardzo nieliczny

Spatula querquedula

To drugi w kolejności najmniejszy przedstawiciel kaczek pływających w Polsce. Ma charakterystyczną białą brew nad okiem. Pokrywy skrzydłowe są jasne. Samiec ma część głowy, pierś i szyję brązowe. Charakterystyczne dla samca są też długie pióra.

Cyranka modroskrzydła PL Zalatujący wyjątkowo

spatula discors

Cyranka modroskrzydła to ptak z rodziny kaczkowatych. W szacie godowej samca głowa jest ciemnofioletowa. Bardzo charakterystyczne są niebieskie pokrywy przedramienia bez białego brzegu lusterka. Przed okiem biała plama w kształcie półksiężyca.

Płaskonos PL Lęgowy Bardzo nieliczny

Spatula clypeata

Płaskonos to bardzo rzadki u nas gatunek. Dziób ma charakterystyczny, płaski i łyżkowaty kształt. Samiec jest pięknie ubarwiony. Głowa samca jest ciemnozielona, opalizująca, szyja od połowy, pierś i barkówki są białe. Boki i brzuch są brązowe.

♂

♀

Płaskonos czarnolicy

Spatula rhynchotis

Płaskonos czarnolicy (Spatula rhynchotis) to gatunek ptaka z rodziny kaczkowatych. Występuje wyraźny dymorfizm płciowy. Samiec ma niemalże czarną głowę i szyję z niebieskim odcieniem. Wierzch czarno-brązowy, plamkowany.

Płaskonos jasnogłowy

Spatula platalea

Płaskonos jasnogłowy (Spatula platalea) to gatunek z rodziny kaczkowatych. Upierzenie samca na głowie jasnobrązowe z różowym odcieniem i z ciemnymi, drobnymi plamkami. Tylna część ciała bardziej czerwonawa z czarnymi plamkami.

Płaskonos przylądkowy

Spatula smithii

Płaskonos przylądkowy (Spatula smithii) to gatunek ptaka z rodziny kaczkowatych. Upierzenie brązowe, pióra mają jaśniejsze brzegi. Samiec ma wierzch niebieskawy. Dziób płaski, ciemny.

Srebrzanka modrodzioba

Spatula versicolor

Srebrzanka modrodzioba (Spatula versicolor) to gatunek ptaka z rodziny kaczkowatych. Dziób niebieski, u nasady żółtawy. Na głowie ciemna czapeczka. Upierzenie brązowo-szare, pióra mają jasne brzegi. Kuper pokryty prążkami.

Cynamonka (Spatula cyanoptera)
Srebrzanka hotentocka (Spatula hottentota)
Srebrzanka andyjska (Spatula puna)

Zdjęcia - galeria

Występowanie i środowisko

Ptaki te występują na wszystkich kontynentach poza Antarktydą.

Kalendarz przyrody

Opis

●

Cyranka: Okres występowania w Polsce cyranki.

●

▸

Płaskonos: Okres występowania w Polsce płatkonosa.

Pokaż tylko bieżące wydarzenia

Oznaczenia

Poniżej przedstawiamy opis zastosowanych oznaczeń gatunków.

Występowanie w Polsce

- gatunek zaobserwowany w Polsce w stanie dzikim po 1950 r.

PL - wtórnie

- gatunek introdukowany w Polsce rozmyślnie lub przypadkowo, tworzący stałe populacje.

PL - obserwacje dawne

- gatunek obserwowany ostatnio w Polsce w latach 1801-1950.

PL - hodowla

- gatunek hodowlany.

Liczebność

Podana liczba oznacza liczbę zwykle szacowaną samców lub par lęgowych obserwowanych w Polsce w ciągu roku (dotyczy gatunków lęgowych w Polsce).

Bardzo liczny

- 3 000 001 - 30 000 000

Liczny

- 300 001 - 3 000 000

Średnio liczny

- 30 001 - 300 000

Nieliczny

- 3001 - 30 000

Bardzo nieliczny

- 301 - 3 000

Skrajnie nieliczny

- 1 - 300

Status

Lęgowy

- gniazduje regularnie na dyżym obszarze kraju.

Lęgowy sporadycznie

- gniazduje sporadycznie w kraju lub tylko lokalnie.

Przelotny/przylatujący

- gatunek regularnie stacjonuje w kraju podczas swoich przelotów lub przylatuje na zimowiska.

Zalatujący

- gatunek pojawiający się w Polsce nieregularnie.

Zalatujący wyjątkowo

- gatunek pojawiający się wyjątkowo w kraju (poniżej 5 obserwacji).

- gatunek ujęty w Załączniku i Dyrektywie Ptasiej (2009/147/WE z 30-11-2009 w sprawie ochrony dzikiego ptactwa), wskazującej na gatunki podlegające wraz z siedliskami szczególnej ochronie.

Bibliografia

Wykaz całej bibliografii dla wszystkich artykułów opublikowanych w niniejszym serwisie znajduje się w odnośniku w stopce. Poniżej znajduje się wykaz publikacji, które w szczególności były wykorzystywane w przygotowaniu niniejszego artykułu:

IUCN - Czerwona Księga Gatunków Zagrożonych, ISSN 2307-8235 IUCN
Mielczarek Paweł, Kuziemko Marek - Kompletna lista ptaków świata, Wydział Biologii : Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego 2019 link tutaj
Michał Radziszewski, Mateusz Matysiak - Atlas Ptaków Polski - ilustrowana encyklopedia, ISBN 978-83-7705-659-2, Fenix