Kaczkowate
Kaczkowate (Anatidae) to rodzina ptaków z rzędu blaszkodziobych. Rodzina ta liczy dziś 50 rodzajów, 15 plemion i 162 gatunki. W Polsce mamy 37 gatunków, z czego 18 lęgowych.
Podział na plemiona
- bezpłetwce (Anseranatini) - 1 gatunek (bezpłetwiec),
- drzewice (Dendrocygnini) - 8 gatunków w 1 rodzaju,
- pokraczki (Thalassornithini) - 1 gatunek,
- kapodzioby (Cereopsini) - 1 gatunek,
- gęsi (Anserini) - 15 gatunków w 2 rodzajach,
- łabędzie (Cygnini) - 7 gatunków w 2 rodzajach,
- pstrokaczki (Stictonettini) - 1 gatunek,
- sterniczki (Oxyurini) - 7 gatunków w 3 rodzajach,
- krzywonos, torpedówki oraz zbrojówka (Merganettin) - 6 gatunków w 3 rodzajach,
- dziwonos i gęsiec (Plectropterini) - 3 gatunków w 2 rodzajach,
- kazarki i pokrewne (Tadornini) - 15 gatunków w 5 rodzajach,
- łopatonos i nowogwinejka (Malacorhynchini) - 2 gatunków w 2 rodzajach,
- kaczki pływające (Anatini) - 57 gatunków w 11 rodzajach,
- grążyce (Aythyini) - 17 gatunków w 4 rodzajach,
- kaczki morskie i tracze (Mergini) - 20 gatunków w 10 rodzajach,
Wygląd
Cechą charakterystyczną jest płaski, zaokrąglony, krótki dziób, zaopatrzony na brzegach w rzędy blaszek. Szyja jest średnio lub bardzo długa, skrzydła wąskie i zaokrąglone, krótki ogon i nogi, których palce spięte są błoną pławną. Zwykle samiec jest od samicy większy i ciekawiej ubarwiony. Ubarwienie jest bardzo zróżnicowane. Jednolicie ubarwione ptaki w tej rodzinie są rzadkością. Ubarwienie samców jest często kolorowe, samic - ochronne, ale nie jest to regułą.
Gatunki
To atlas z wykazem gatunków, przynależących do danej rodziny. Aby wyświetlić tylko polskie gatunki, użyj filtra Ukryj obce gatunki, który znajdziesz w panelu bocznym. Możesz także użyć innych ciekawych filtrów, dzięki którym wyświetlisz gatunki z określonego kontynentu, o określonym statusie zagrożenia wyginięciem lub w oparciu jeszcze o inne kryteria. Nasz atlas zawiera karty opisów gatunków wraz ze zdjęciami. Kliknij na nazwę gatunkową lub miniaturę zdjęcia, aby się dowiedzieć czegoś więcej na temat danego gatunku.

Branta leucopsis
Bernikla białolica to gatunek ptaka należący do gęśców, o czarno-białym upierzeniu, bardzo rzadko obserwowana w Polsce. Zimuje na łąkach niedaleko morza. Bernikla białolica jest ptakiem wędrownym. Lubi przebywać w większych grupach.

Branta canadensis
Bernikla kanadyjska to ptak z grupy gęśców, hodowany w europejskich parkach i ogrodach zoologicznych. Żeruje na lądzie. Jest ptakiem wędrownym. Zjada głównie pokarm roślinny, także bezkręgowce.

Branta bernicla
Bernikla obrożna (Branta bernicla) to gatunek ptaka z rodziny kaczkowatych, zaliczany do gęsi. Upierzenie na głowie, szyi, lotkach i sterówkach jest czarne, wierzch jest brązowoszary, boki i spód od białego do czarnego.

Branta ruficollis
Bernikla rdzawoszyjna to ptak z grupy gęśców o pięknym upierzeniu wyjątkowo rzadko zalatujący do naszego kraju. Jest ptakiem syberyjskiej tundry i lasotundry. Pokarm pobiera na lądzie i w płyciznach. Jest ptakiem wędrownym.

Anseranas semipalmata
Bezpłetwiec, gęś skąpopłetwa (Anseranas semipalmata) to gatunek ptaka z rodziny kaczkowatych. Cechą charakterystyczną tego gatunku są długie nogi i palce, między którymi występuje szczątkowa błona pławna.

Mergellus albellus
Bielaczek (Mergellus albellus) to gatunek nielicznego ptaka z rodziny kaczkowatych, zaliczany do traczy. Ma dość krótki dziób. Samiec jest nieco większy od samicy. Samiec w szacie godowej jest biały, z czarnymi elementami.

Polysticta stelleri
Birginiak (Polysticta stelleri) to gatunek arktycznego ptaka z rodziny kaczkowatych zaliczany do edredonów. Samiec ma charakterystyczne upierzenie w szacie godowej. Głowa biała za wyjątkiem ciemnej plamy w okolicach oczu, czoła i na potylicy.

Anas crecca
To najmniejszy przedstawiciel blaszkodziobych w Polsce. Samiec ma kasztanowatą głowę z zielonym polem, obwiedzionym jasną kreską. Ptaki te połykają kamyki (gastrolity). Niestety śrut myśliwski mylą z ziarnem i kaczki ulegają poważnym zatruciom ołowiem.

Sibirionetta formosa
Cyraneczka bajkalska, nazywana także cyraneczką syberyjską lub kłochtunem, to ptak z grupy kaczek właściwych pochodzący z Syberii. Gniazdo budowane jest w zagłębieniu, wyścielone sucha trawą i puchem w pobliżu wody. Zjada ziarna, nasiona i bezkręgowce.

Anas carolinensis
Cyraneczka karolińska (Anas carolinensis) to gatunek ptaka z rodziny kaczkowatych. Jest blisko spokrewniona z cyraneczką, w niektórych źródłach oznaczana jako podgatunek cyraneczki (Anas crecca).


Anas querquedula
To drugi w kolejności najmniejszy przedstawiciel kaczek pływających w Polsce. Ma charakterystyczną białą brew nad okiem. Pokrywy skrzydłowe są jasne. Samiec ma część głowy, pierś i szyję brązowe. Charakterystyczne dla samca są też długie pióra.

Anas discors
Cyranka modroskrzydła to ptak z rodziny kaczkowatych. W szacie godowej samca głowa jest ciemnofioletowa. Bardzo charakterystyczne są niebieskie pokrywy przedramienia bez białego brzegu lusterka. Przed okiem biała plama w kształcie półksiężyca.


Aythya fuligula
To jedyna kaczka, która ma czub zwisający z tyłu głowy. W Polsce średnio lub mało liczna. Łatwo ją z daleka rozpoznać w okresie godowym. Gniazduje na ziemi pod osłoną roślin, nierzadko w koloniach mew lub rybitw.

Aythya collaris
Czerniczka (Aythya collaris) to gatunek ptaka z rodziny kaczkowatych, podobny do czernicy. Samca tego gatunku charakteryzuje mocno wysklepiona tylna cześć ciemienia. Głowa czarna, połyskująca metalicznym fioletem.

Mareca falcata
Czuprynka (Anas falcata) to gatunek pięknie ubarwionej kaczki. Samiec ma szaro-biały wierzch, pierś z gęstym prążkowaniem. Barkówki dłuższe, czarno-białe. Wierzch głowy i obszar pod okiem brązowy, reszta zielony, z metalicznym połyskiem.

Dendrocygna bicolor
Drzewica dwubarwna to ptak z grupy drzewic o brązowo-pstrym ubarwieniu ciała. Gnieździ się na ziemi lub w dziupli drzew. Jest roślinożerna, preferuje nasiona traw.

Sarkidiornis melanotos
Dziwonos to duży ptak z charakterystycznym guzem tłuszczowym u samca. Guz ten przed sezonem godowym znacznie się powiększa. Samiec jest większy od samicy. Upierzenie czarno-białe.

Somateria mollissima
To jedna z naszych największych i najrzadziej spotykana morska kaczka. Ma dużą głowę, krótką szyję, charakterystyczne płaskie czoło, którego przedłużeniem jest dziób. Prowadzi stadny tryb życia.

Somateria spectabilis
Edredon okazały, turkan (Somateria spectabilis) to gatunek ptaka z rodziny kaczkowatych. To jedna z najpiękniej ubarwionych kaczek. Bardzo rzadko obserwowany zimą w Polsce nad Bałtykiem. Występuje w tundrze na morskich wybrzeżach.

Bucephala clangula
Gągoł to jedna z niewielu gatunków kaczek, które gniazdują w dziuplach drzew. Kaczkę tę można spotkać u nas na północy kraju nad śródleśnymi jeziorami. Głowa samca w szacie godowej jest czarna z zielonym, metalicznym połyskiem.

Anser anser
Gęgawa to przodek gęsi domowej. W Polsce nieliczna. Zasiedla Palearktykę. To najbardziej pospolita dzika gęś w Europie. Samiec jest większy od samicy. Upierzenie popielato-szare, z jasnymi poprzecznymi, falistymi kreskami.

Alopochen aegyptiacus
Gęsiówka egipska to gatunek ptaka z rodziny kaczkowatych. To duża kaczka, która przypomina nieco gęś. Ma piękne ubarwienie. Upierzenie jest płowe, szarawe. Grzbiet jest rdzawy, wokół oczu znajdują się charakterystyczne, brązowe plamy wokół oczu.

Anser albifrons
Gęś białoczelna to ptak z grupy gęśców, dość liczna w Polsce podczas przelotów. Ma charakterystyczną białą plamę na czole. Białe czoło ani ciemne pasy na spodzie nie występują u młodych osobników.

Anser anser f. domestica
Gęś domowa to pochodzący od gęgawy ptak hodowlany, występujący na całym świecie. Głównym celem hodowli jest mięso, tłuszcz i pierze. Występuje najczęściej białe upierzenie, pomarańczowy dziób i nogi.

Anser cygnoides domesticus
Gęś garbonosa to ptak pochodzący ze wschodniej Azji. Gęś ta charakteryzuje się beżowo brązowym upierzeniem i ciemnym wyrostkiem nad dziobem. Gęś garbonosa jest ptakiem hodowlanym w Europie. Mięso tej gęsi jest chude, jaja są bardzo smaczne.

Branta sandvicensis
Gęś hawajska to ptak z grupy gęśców, wsypując w stanie dzikim wyłącznie na Hawajach. Charakterystyczne są boki szyi i policzki w kolorze żółtawym z pionowym kreskowaniem. Reszta głowy i szyi czarna.

Anser brachyrhynchus
Gęś krótkodzioba (Anser brachyrhynchus) to ptak z rodziny kaczkowatych zaliczany do gęśców, przypominający gęś zbożową. W odróżnieniu jednak o niej ma bardzo krótki dziób, krótką szyję.

Anser erythropus
Gęś mała (Anser erythropus) to gatunek ptaka z rodziny kaczkowatych. Ma okrągłą w zarysie głowę, mały dziób, grubą szyję. wokół oczu występują żółte obrączki. U dorosłych ptaków na czole znajduje się biała plama.

Anser indicus
Gęś tybetańska, zwana też indyjską, to ptak z rodziny gęśców. Gęsi te potrafią przelecieć nad Himalajami. Ubarwienie białe z czarną szyją, charakterystycznymi dwoma czarnymi paskami na głowie, skrzydła z odcieniem brązowawym.

Anser fabalis
Gęś zbożowa to ptak z grupy gęśców, liczna w Polsce podczas przelotów. Ma charakterystyczne pomarańczowe plamy po bokach dzioba. Samica i samiec oraz młode są ubarwieni tak samo. Upierzenie jest brązowo-szare z białymi prążkami na grzbiecie.

Aythya ferina
Głowienka (Aythya ferina) to gatunek ptaka z rodziny kaczkowatych, zaliczany do grążyc. W szacie godowej ma głowę i szyję w górnej części kasztanowate. Charakterystyczny dla gatunku jest czarny dziób z szerokim szarym pasem u samca, węższym u samicy.

Chenonetta jubata
Grzywienka (Chenonetta jubata) to ptak z rodziny kaczkowatych, spotykany w hodowlach. Głowa i szyja jest ciemnobrązowa. Na szarych bokach widoczne misterne prążki. Pierś marmurkowa, charakterystyczna.

Netta rufina
o jedna z najrzadszych kaczek środkowej części Europy. Czasem kaczka ta podrzuca jak kukułka swoje jaja do gniazd innego gatunku kaczek. To ptak wędrowny. Pokarm zbiera z powierzchni wody lub pod wodą.

Anas platyrhynchos f. domestica
Kaczka domowa to forma kaczki krzyżówki, hodujemy ją na całym świecie. Większość hodowlanych kaczek to kaczki bezrasowe o białym lub srokatym upierzeniu. Wyróżniamy rasy nieśne, ogólnoużytkowe i mięsne.

Anas poecilorhyncha
Kaczka pstrodzioba (Anas poecilorhyncha) to gatunek ptaka z rodziny kaczkowatych. Samiec podobny do samicy, choć trochę większy od niej, z pomarańczową nasadą dzioba. Dziób czarno-żółty. Ubarwienie brązowe. Pióra mają jasne brzegi.

Histrionicus histrionicus
Kamieniuszka (Histrionicus histrionicus) to gatunek ptaka z rodziny kaczkowatych. Samiec ma stalowo-szare upierzenie z niebieskawym odcieniem, pełne jaskrawo białych elementów w ciemniejszych obwódkach. Na głowie rdzawa smuga.

Cereopsis novaehollandiae
Kapodziób to duży ptak z rodziny kaczek, z grupy kazarek, zamieszkujący wysepki południowej Australii. Charakterystyczna dla tego gatunku jest duża woskówka w kolorze jasnozielonym. Stopy i dziób są czarne, skoki czerwone.

Lophodytes cucullatus
Kapturnik (Lophodytes cucullatus) to ptak z rodziny kaczkowatych. Samiec i samica mocno różnią się od siebie. Samiec ma na głowie okazały i charakterystyczny kaptur, biały z czarną obwódką.

Aix sponsa
Karolinka to kaczka z grupy piżmówek, pochodząca z Ameryki Północnej. Samiec jest bardzo kolorowy. Wierzch głowy i czub ma metalicznie zielony z dwiema białymi pręgami, dolną część głowy ma niebiesko-purpurową, policzki oraz podgardle są białe.

Tadorna ferruginea
Kazarka, zwana także kazarką rdzawą, to ptak z grupy kazarek o rudym upierzeniu, zamieszkujący Eurazję. W Polsce bardzo rzadko zalatuje. W szacie godowej upierzenie jest rdzawe za wyjątkiem czarnej obroży na szyi, ogona, lotek i zielonego lusterka. Samica

Anas strepera
To jedna z najmniej barwnych naszych kaczek. Jest nieco mniejsza od krzyżówki. Jest to ptak wędrowny. W okresie poza lęgami gromadzi się w grupy, nierzadko z innymi gatunkami kaczek.

Anas platyrhynchos
Bardzo pospolita w całej Europie dzika kaczka, od której wywodzi się kaczka domowa. Samiec w okresie godowym bogato ubarwiony z zieloną głową, charakterystyczną białą obrożą na szyi oraz niebieskimi lusterkami na skrzydłach.

Clangula hyemalis
Lodówka (Clangula hyemalis) to ptak z rodziny kaczkowatych, zaliczany do traczy. Samiec jest większy od samicy. Ma piękny, długi ogon. W szacie godowej samiec ma ciemnobrązową szyję, głowę i pierś, wierzch ciała jest czarny.

Cygnus columbianus
Łabędź czarnodzioby (Cygnus columbianus) to gatunek dużego ptaka z rodziny kaczkowatych. Najbardziej charakterystyczna cecha tego łabędzia to czarny dziób z żółtą plamą u nasady.

Cygnus melanocoryphus
Łabędź czarnoszyi to duży ptak z grupy gęśców, o białym ubarwieniu za wyjątkiem czarnej szyi. Nie wydaje żadnych odgłosów. Gnieździ się na brzegach dużych zbiorników wodnych, pośród gęstej roślinności.

Cygnus atratus
Łabędź czarny to piękny i towarzyski ptak, występujący w dużych stadach, spotykany także w Polsce. Ptak ten wędruje w poszukiwaniu miejsc do lęgów i żerowisk. Upierzenie czarne, dziób czerwonawy. Ma dość smukłą sylwetkę, bardzo długą szyję.

Cygnus cygnus
Łabędź ten ma żółto-czarny dziób i wyprostowaną szyję. Jest u nas nieliczny. Mamy zaledwie kilkadziesiąt par w Polsce. Ptak ten unika obecności człowieka i jest bardzo płochliwy. Podczas lęgów ptak ten aktywnie broni swojego terytorium.

Cygnus olor
Łabędź niemy to duży ptak z charakterystyczną wyciągniętą szyją o białym upierzeniu, z pomarańczowym dziobem z czarną naroślą u nasady, którego nierzadko możemy spotkać na zbiornikach wodnych w naszym kraju. Samiec i samica tworzą pary przez wiele lat.

Cygnus buccinator
Łabędź trąbiący (Cygnus buccinator) to duży ptak z rodziny kaczkowatych. Upierzenie jest białe. Charakterystyczny jest czarny dziób, mający różowe krawędzie. Nogi czarne.


Aix galericulata
Mandarynka to przepiękna kaczka pochodząca z Azji, która hodowana jest także w Europie. Osobniki, które uciekły kiedyś z hodowli utworzyły stałe populacje zamieszkujące miejskie parki, także w Polsce.


Melanitta nigra
Markaczka (Melanitta nigra) to ptak z rodziny kaczkowatych, zaliczany do traczy. Samiec jest większy od samicy. Ma czarne upierzenie, samica ciemnobrązowe z jaśniejszymi bokami głowy i brzuchem.

Mergus merganser
To jedna z naszych największych kaczek. Ma charakterystyczny, wąski, haczykowaty dziób. Gniazduje w dziuplach. Ma wydłużoną sylwetkę ciała. Głowa samca w szacie godowej jest ciemnozielona. Grzbiet jest czarny, ogon ciemny.


Aythya marila
Ogorzałka (Aythya marila) to ptak z rodziny kaczkowatych, podobny nieco do czernicy. Ogorzałka nie ma czubka na głowie. W szacie godowej samiec ma ciemnozieloną głowę, metalicznie połyskującą.

Aythya affinis
Ogorzałka mała (Aythya affinis) to gatunek ptaka z rodziny kaczkowatych, bardzo podobny do ogorzałki. Od ogorzałki różnią go mniejsze rozmiary ciała, a także kształt głowy, który w zarysie jest kanciasty.

Tadorna tadorna
Ohar jest ptakiem z grupy kazarek, którego można spotkać nad Bałtykiem. Charakterystyczną cechą ohara jest guzowata narośl u nasady czerwonego dzioba, większa u samca. Samiec jest większy od samicy. Głowa oraz część szyi są czarne.

Anas clypeata
Płaskonos to bardzo rzadki u nas gatunek. Dziób ma charakterystyczny, płaski i łyżkowaty kształt. Samiec jest pięknie ubarwiony. Głowa samca jest ciemnozielona, opalizująca, szyja od połowy, pierś i barkówki są białe. Boki i brzuch są brązowe.


Aythya nyroca
Podgorzałka (Aythya nyroca) to gatunek ptaka z rodziny kaczkowatych należący do grążyc. Głowa, szyja i pierś samca jest kasztanowatordzawa, boki brązowoszare, wierzch jest czarnobrązowy.

Anas acuta
Rożeniec to jedna z najpiękniejszych kaczek występujących w naszym kraju. Ma dość smukłą budowę. Ma smukłą budowę ciała, cienką szyję, dość długi ogon. Samiec w szacie godowej ma brązową głowę, po bokach głowy występuje biały pasek.

Rhodonessa caryophyllacea
Różanka (Rhodonessa caryophyllacea) to gatunek ptaka z rodziny kaczkowatych, krytycznie zagrożony wymarciem. Kaczka ta ma długi dziób i szyję. Samiec ma różową głowę, dziób i szyję. Znana z pojedynczych obserwacji.

Oxyura jamaicensis
Sterniczka jamajska (Oxyura jamaicensis) to gatunek kaczki. Ma ogon, który często jest zadarty w górę. Ma małe rozmiary i krępą budowę ciała. Dziób niebieski. Samiec ma kasztanowe upierzenie, czarny wierzch głowy i białe policzki.

Oxyura leucocephala
Sterniczka zwyczajna, sterniczka (Oxyura leucocephala) to gatunek ptaka z rodziny kaczkowatych. Ma krepą sylwetkę. Dziób niebieski, gruby u nasady. Ogon długi, charakterystycznie zadarty do góry.

Mergus serrator
Szlachar (Mergus serrator) to ptak z rodziny kaczkowatych, zaliczany do traczy. Ciało szlachara jest dość smukłe, a dziób długi i wąski. Samiec jest większy od samicy i jaskrawiej ubarwiony. Samiec i samica mają na głowie rozdwojony czub.

Anser caerulescens
Śnieżyca duża to gęś z Ameryki Północnej, której migracje zwiastują zmiany pór roku. To ptak z rodziny kaczkowatych, podobny do gęsi domowej, o białym upierzeniu z czarnym ogonem.

Anser rossii
Śnieżyca mała (Anser rossii) to gatunek ptaka z rodziny kaczkowatych, podobny do śnieżycy dużej. Ma mniejsze rozmiary ciała i krótszą szyję. Upierzenie białe z wyjątkiem czarnych lotek.

Anas penelope
Świstun to wędrowny ptak z grupy kaczek właściwych. Samiec pięknie ubarwiony. Dziób krótki, czoło wysokie. W szacie godowej samiec ma głowę i szyję kasztanowatą, a na czole jaśniejsza plama. Pierś czerwonawa, spód biały. Samica skromniej ubarwiona.

Mareca sibilatrix
Świstun chilijski jest ptakiem z grupy kaczek właściwych występującym w Ameryce Południowej. Dziób i nogi są szarawe. Charakterystyczne jest ubarwienie głowy, w połowie białawe, w połowie czarne.


Melanitta fusca
Uhla (Melanitta fusca) to gatunek ptaka z rodziny kaczkowatych. Samiec ma czarne upierzenie, z białą plamą otaczającą oko, białe lusterko, pomarańczowożółty dziób. Uhla zimuje u nas od października do kwietnia.
Inne gatunki
- Gęsiówka maurytyjska (Alopochen mauritianus)
- Amazonetka (Amazonetta brasiliensis)
- Świstun amerykański (Anas americana)
- Cyraneczka auklandzka (Anas aucklandica)
- Rożeniec białolicy (Anas bahamensis)
- Cyraneczka madagaskarska (Anas bernieri)
- Cyraneczka płowa (Anas capensis)
- Cyraneczka kasztanowata (Anas castanea)
- Cyraneczka rdzawa (Anas chlorotis)
- Cynamonka (Anas cyanoptera)
- Rożeniec krótkosterny (Anas eatoni)
- Srebrzanka czerwonodzioba (Anas erythrorhyncha)
- Cyraneczka żółtodzioba (Anas flavirostris)
- Rożeniec żółtodzioby (Anas georgica)
- Cyraneczka szara (Anas gibberifrons)
- Srebrzanka hotentocka (Anas hottentota)
- Krzyżówka białooka (Anas laysanensis)
- Kaczka filipińska (Anas luzonica)
- Kaczka madagaskarska (Anas melleri)
- Płaskonos jasnogłowy (Anas platalea)
- Płaskonos czarnolicy (Anas rhynchotis)
- Brązówka (Anas rubripes)
- Płaskonos przylądkowy (Anas smithii)
- Moręgówka (Anas sparsa)
- Kaczka czubata (Anas specularioides)
- Kaczka białogardła (Anas specularis)
- Kaczka pacyficzna (Anas superciliosa)
- Kaczka maskareńska (Anas theodori)
- Kaczka żółtodzioba (Anas undulata)
- Srebrzanka modrodzioba (Anas versicolor)
- Nowogwinejka (Anas waigiuensis)
- Śnieżyca cesarska (Anser canagicus)
- Gęś łabędzionosa (Anser cygnoides)
- Głowienka preriowa (Aythya americana)
- Podgorzałka australijska (Aythya australis)
- Podgorzałka zielonogłowa (Aythya baeri)
- Podgorzałka madagaskarska (Aythya innotata)
- Ogorzałka nowozelandzka (Aythya novaeseelandiae)
- Głowienka długodzioba (Aythya valisineria)
- Bisiorka (Biziura lobata)
- Gągołek (Bucephala albeola)
- Sierpiec (Bucephala islandica)
- Piżmówka amerykańska (Cairina moschata)
- Piżmówka malajska (Cairina scutulata)
- Cudokaczka (Callonetta leucophrys)
- Kaczka labradorska (Camptorhynchus labradorius)
- Magelanka skalna (Chloephaga hybrida)
- Magelanka andyjska (Chloephaga melanoptera)
- Magelanka zmienna (Chloephaga picta)
- Magelanka siwogłowa (Chloephaga poliocephala)
- Magelanka rudogłowa (Chloephaga rubidiceps)
- Koskoroba (Coscoroba coscoroba)
- Etiopka (Cyanochen cyanopterus)
- Łabędź południowy (Cygnus sumnerensis)
- Drzewica karaibska (Dendrocygna arborea)
- Drzewica wędrowna (Dendrocygna arcuata)
- Drzewica czarnobrzucha (Dendrocygna autumnalis)
- Drzewica australijska (Dendrocygna eytoni)
- Drzewica plamista (Dendrocygna guttata)
- Drzewica indyjska (Dendrocygna javanica)
- Drzewica białolica (Dendrocygna viduata)
- Pasożytka (Heteronetta atricapilla)
- Krzywonos (Hymenolaimus malacorhynchos)
- Łopatonos (Malacorhynchus membranaceus)
- Marmurka (Marmaronetta angustirostris)
- Uhla pstrodzioba (Melanitta perspicillata)
- Zbrojówka (Merganetta armata)
- Tracz auklandzki (Mergus australis)
- Tracz brazylijski (Mergus octosetaceus)
- Tracz chiński (Mergus squamatus)
- Gęsiówka grzywiasta (Neochen jubata)
- Chełmiatka czerwonooka (Netta erythrophthalma)
- Hełmiatka różowodzioba (Netta peposaca)
- Kaczuszka afrykańska (Nettapus auritus)
- Kaczuszka azjatycka (Nettapus coromandelianus)
- Kaczuszka australijska (Nettapus pulchellus)
- Sterniczka australijska (Oxyura australis)
- Sterniczka maskowa (Oxyura dominica)
- Sterniczka peruwiańska (Oxyura ferruginea)
- Sterniczka afrykańska (Oxyura maccoa)
- Sterniczka argentyńska (Oxyura vittata)
- Gęsiec (Plectropterus gambensis)
- Gwinejka (Pteronetta hartlaubii)
- Edredon okularowy (Somateria fischeri)
- Pstrokaczka (Stictonetta naevosa)
- Torpedówka falklandzka (Tachyeres brachypterus)
- Torpedówka białogłowa (Tachyeres leucocephalus)
- Torpedówka lotna (Tachyeres patachonicus)
- Torpedówka magellańska (Tachyeres pteneres)
- Kazarka szarogłowa (Tadorna cana)
- Kazarka czubata (Tadorna cristata)
- Kazarka nadobna (Tadorna radjah)
- Kazarka obrożna (Tadorna tadornoides)
- Kazarka rajska (Tadorna variegata)
- Pokraczka (Thalassornis leuconotus)
Występowanie i środowisko
Żyją na całym świecie poza Antarktydą. Preferują wodne środowiska (zbiorniki z wodą słodką).
Tryb życia i zachowanie
Dobrze nurkują. Odbywają dalekie wędrówki, lecąc w kluczu w kształcie litery V.
Rozmnażanie
Większość kaczkowatych gniazduje na ziemi lub w koronie drzew albo na półkach skalnych. Jedna trzecia gatunków gniazduje w dziuplach i norach. Samica składa od 4 do 14 jaj, zwykle jednolicie ubarwionych. Okres wysiadywania trwa 21-44 dni. Pisklęta są zagniazdownikami. Zdolność do lotu uzyskują w 28-110 dniu od wyklucia.
Pożywienie
Podstawę ich pokarmu stanowią wodne rośliny, ale zjadają też pokarm zwierzęcy: ryby, skorupiaki, mięczaki, owady.
Ochrona i zagrożenia
Krytycznie zagrożone są między innymi kazarka czubata, podgorzałka madagaskarska, tracz brazylijski (łącznie 5 gatunków). Siedem gatunków jest zagrożonych, 14 narażonych. Tracza auklandzkiego uznano za wymarłego, gdyż ostatnio zaobserwowano go w 1902 roku.
Ciekawostki
Kaczkowate są hodowane dla mięsa, piór i jaj, a także w celach ozdobnych na całym świecie. Z tego rzędu wywodzi się takie ptactwo domowe jak: kaczka piżmowa, gęś domowa, kaczka domowa, gęś garbonosa.
Kalendarz przyrody
Poniższy kalendarz zawiera wszystkie gatunki, które nie znalazły się w opisie żadnego rodzaju. Każdy rodzaj zawiera niezależny kalendarz przyrody.
1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | Opis |
● | ● | ● | ● | ◂ | ● | ● | ● | Bernikla obrożna: Przeloty bernikli obrożnej. | ||||
● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ▸ | Cyraneczka: Okres występowania w Polsce cyraneczki. | ||
◂ | ● | ● | Cyraneczka: Samica cyraneczki składa jaja. | |||||||||
● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | Cyranka: Okres występowania w Polsce cyranki. | |||||
● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | Czernica: Okres występowania w Polsce czernicy. |
◂ | ▸ | Czernica: Samica czernicy składa jaja, a samce zaczynają się pierzyć. | ||||||||||
● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | Edredon: Okres występowania w naszym kraju edredona. Najczęściej jest jednak spotykany zimą. |
● | ● | ▸ | Edredon: Okres lęgowy edredona. | |||||||||
● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | Gągoł: Okres występowania w naszym kraju gągoła. Zimę ptak ten spędza na niezamarzających rzekach i jeziorach. |
● | ▸ | Gągoł: Samica gągoła w dziupli drzewa, czasem na dużej wysokości, składa jaja. | ||||||||||
● | ● | Gęgawa: Przylatuje do nas gęgawa. | ||||||||||
● | ▸ | Gęgawa: Gęgawy składają jaja. | ||||||||||
● | ● | ● | Gęgawa: Gęgawy odlatują z kraju. | |||||||||
◂ | ● | ● | ▸ | ● | ● | ● | ▸ | Gęś białoczelna: Przez terytorium naszego kraju przelatuje gęś białoczelna. | ||||
● | ● | ● | ● | ◂ | ● | ● | ● | Gęś krótkodzioba: Okres występowania w Polsce gęsi krótkodziobej. | ||||
● | ● | ● | ● | ◂ | ● | ● | ● | Gęś mała: Przeloty przez Polskę gęsi małej. | ||||
● | Gęś zbożowa: Przez terytorium naszego kraju przelatuje gęś zbożowa w kierunku Skandynawii. | |||||||||||
● | ● | ● | ▸ | Głowienka: Okres lęgowy głowienki. | ||||||||
● | ● | Głowienka: Do Polski przylatuje część populacji głowienki. | ||||||||||
● | ● | ● | ● | Głowienka: Część populacji głowienki odlatuje na zimowiska. | ||||||||
● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | Hełmiatka: Okres występowania w Polsce hełmiatki. |
● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | Krakwa: W Polsce przebywają krakwy. | |||
● | Krakwa: Samica krakwy składa jaja. | |||||||||||
◂ | ▸ | Krzyżówka: Krzyżówki, które zimowały poza naszym krajem przylatują do Polski. | ||||||||||
● | ● | ● | Krzyżówka: Krzyżówki składają jaja. | |||||||||
● | Krzyżówka: Krzyżówki odlatują na zimowiska, część zostaje w kraju. | |||||||||||
● | ● | ● | ● | ● | ● | Lodówka: Okres zimowania w Polsce lodówki. | ||||||
● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | Łabędź krzykliwy: Możliwość obserwacji w Polsce łabędzi krzykliwych. |
◂ | ▸ | Łabędź niemy: Przylatują do kraju łabędzie nieme. | ||||||||||
◂ | ▸ | Łabędź niemy: Łabędzie nieme składają jaja. | ||||||||||
● | ● | Łabędź niemy: Odlatują z kraju łabędzie nieme. | ||||||||||
● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | Markaczka: Zimuje u nas markaczka. | |||||
◂ | ● | Markaczka: Okres rozrodu markaczki. | ||||||||||
● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | Nurogęś: Okres występowania w naszym kraju nurogęsi. |
◂ | ● | ▸ | Nurogęś: Nurogęś przystępuje do lęgów. | |||||||||
● | ● | ● | ● | ◂ | ● | ● | ● | Ogorzałka: Ogorzałka występuje w Polsce. | ||||
◂ | ● | ▸ | Ohar: Trwa okres lęgowy ohara. | |||||||||
◂ | ● | ▸ | Ohar: Ohary gromadzą się na pierzowiska. | |||||||||
● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ▸ | Płaskonos: Okres występowania w Polsce płatkonosa. | ||
● | ● | Podgorzałka: Okres rozrodczy podgorzałki. | ||||||||||
● | ● | ▸ | Podgorzałka: Podgorzałka przylatuje do Polski. | |||||||||
● | ● | ● | ● | Podgorzałka: Podgorzałka odlatuje na zimowiska. | ||||||||
● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | Rożeniec: Okres występowania w Polsce rożeńce. | |||
◂ | ▸ | Rożeniec: Rożeńce przystępują do lęgów. | ||||||||||
● | ● | ● | Szlachar: Do Polski przylatuje szlachar. | |||||||||
◂ | ▸ | Szlachar: Okres rozrodu szlachara. | ||||||||||
● | ● | ▸ | Szlachar: Szlachar odlatuje na zimowiska. | |||||||||
● | ● | ● | ▸ | ● | ● | ● | ● | Świstun: Trwają przeloty świstuna w Polsce. To okres zimowania tego ptaka, także w Europie. | ||||
◂ | ● | ▸ | Świstun: Trwa okres lęgowy świstuna. | |||||||||
● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | Uhla: Okres zimowania w Polsce uhli. |
Oznaczenia
Poniżej przedstawiamy opis zastosowanych oznaczeń gatunków.
Występowanie w Polsce
Liczebność
Podana liczba oznacza liczbę zwykle szacowaną samców lub par lęgowych obserwowanych w Polsce w ciągu roku (dotyczy gatunków lęgowych w Polsce).
Status
© medianauka.pl, 2014-01-06, RODZ-1
Dlaczego ptaki lecą w kluczu?

W stadach duże ptaki na długich dystansach tworzą w locie szyk klucza w kształcie litery V. Dlaczego tak się dzieje?
Jaki ptak znosi najwięcej jaj?

Wszystkie ptaki znoszą jaja i wysiadują je, aby zachować ciągłość gatunku. Które ptaki znoszą ich najwięcej? Czy są to nasze zwykłe kury domowe, czy też inne ptaki?