Spis treści:
Kaczkowate
Kaczkowate (Anatidae) to rodzina ptaków z rzędu blaszkodziobych. Rodzina ta liczy dziś 168 gatunków. W Polsce mamy 37 gatunków, z czego 18 lęgowych.
Podrodziny
Podział na plemiona
- kapodzioby (Cereopsini),
- gęsi (Anserini),
- łabędzie (Cygnini),
- kazarki i pokrewne (Tadornini),
- Malacorhynchini,
- kaczki pływające (Anatini),
- grążyce (Aythyini),
- kaczki morskie i tracze (Mergini),
Cechą charakterystyczną jest płaski, zaokrąglony, krótki dziób, zaopatrzony na brzegach w rzędy blaszek. Szyja jest średnio lub bardzo długa, skrzydła wąskie i zaokrąglone, krótki ogon i nogi, których palce spięte są błoną pławną. Zwykle samiec jest od samicy większy i ciekawiej ubarwiony. Ubarwienie jest bardzo zróżnicowane. Jednolicie ubarwione ptaki w tej rodzinie są rzadkością. Ubarwienie samców jest często kolorowe, samic - ochronne, ale nie jest to regułą.
Występowanie i środowisko
Żyją na całym świecie poza Antarktydą. Preferują wodne środowiska (zbiorniki z wodą słodką).
Tryb życia i zachowanie
Dobrze nurkują. Odbywają dalekie wędrówki, lecąc w kluczu w kształcie litery V.
Rozmnażanie
Większość kaczkowatych gniazduje na ziemi lub w koronie drzew albo na półkach skalnych. Jedna trzecia gatunków gniazduje w dziuplach i norach. Samica składa od 4 do 14 jaj, zwykle jednolicie ubarwionych. Okres wysiadywania trwa 21-44 dni. Pisklęta są zagniazdownikami. Zdolność do lotu uzyskują w 28-110 dniu od wyklucia.
Pożywienie
Podstawę ich pokarmu stanowią wodne rośliny, ale zjadają też pokarm zwierzęcy: ryby, skorupiaki, mięczaki, owady.
Ochrona i zagrożenia
Krytycznie zagrożone są między innymi kazarka czubata, podgorzałka madagaskarska, tracz brazylijski (łącznie 5 gatunków). Siedem gatunków jest zagrożonych, 14 narażonych. Tracza auklandzkiego uznano za wymarłego, gdyż ostatnio zaobserwowano go w 1902 roku.
Wykresy poniżej przedstawiają strukturę zagrożenia wymarcia gatunków z danej rodziny. Pierwszy diagram uwzględnia gatunki, których nie opisano w naszym serwisie (jeżeli taka sytuacja ma miejsce), drugi diagram uwzględnia wyłącznie gatunki, które opisano w portalu, trzeci diagram uwzględnia tylko gatunki rodzime.
Struktura zagrożenia wymarciem
(wszystkie wymienione gatunki rodziny)
Struktura zagrożenia wymarciem
(wszystkie opisane w serwisie gatunki rodziny)
Jeżeli chcesz się więcej dowiedzieć o statusach zagrożenia wymarciem i zapoznać się z opisami poszczególnych statusów, kliknij tutaj.
Ciekawostki
Kaczkowate są hodowane dla mięsa, piór i jaj, a także w celach ozdobnych na całym świecie. Z tego rzędu wywodzi się takie ptactwo domowe jak: kaczka piżmowa, gęś domowa, kaczka domowa, gęś garbonosa.
Rodzaje
Wykaz wszystkich opublikowanych rodzajów z tej rodziny:
- Mergus PL
- Nettapus PL
- Melanitta PL
- Netta PL
- Bucephala PL
- Chloephaga PL
- Tachyeres PL
- Somateria PL
- Oxyura PL
- Branta PL
- Dendrocygna
- Mareca PL
- Aythya PL
- Anas PL
- Spatula PL
- Tadorna PL
- Cygnus PL
- Anser PL
Gatunki
Wykaz pozostałych gatunków, opisanych w naszym serwisie:
- bielaczek (Mergellus albellus) PL
- birginiak (Polysticta stelleri) PL
- kamieniuszka (Histrionicus histrionicus) PL
- lodówka (Clangula hyemalis) PL
- amazonetka (Amazonetta brasiliensis)
- bajkałówka (Sibirionetta formosa)
- bisiorka (Biziura lobata)
- cudokaczka (Callonetta leucophrys)
- czubokaczka (Lophonetta specularioides)
- dziwonos szaroboczny (Sarkidiornis melanotos)
- gęsiec (Plectropterus gambensis)
- grzywienka (Chenonetta jubata)
- grzywoszyjka amazońska (Oressochen jubatus)
- grzywoszyjka andyjska (Oressochen melanopterus)
- gwinejka (Pteronetta hartlaubii)
- kapodziób (Cereopsis novaehollandiae)
- kapturnik (Lophodytes cucullatus)
- karolinka (Aix sponsa)
- koskoroba (Coscoroba coscoroba)
- krzywonos (Hymenolaimus malacorhynchos)
- marmurka (Marmaronetta angustirostris)
- pasożytka (Heteronetta atricapilla)
- pokraczka (Thalassornis leuconotus)
- pstrokaczka (Stictonetta naevosa)
- różanka (Rhodonessa caryophyllacea)
- sterniczka argentyńska (Oxyura vittata)
- kaczka piżmowa, piżmówka (Cairina moschata) PL - hodowla
- kazarka egipska (Alopochen aegyptiaca) PL - wtórnie
- mandarynka (Aix galericulata) PL - wtórnie
Inne gatunki
- kazarka reuniońska (Alopochen kervazoi)
- kazarka maurytyjska (Alopochen mauritiana)
- cyraneczka andyjska (Anas andium)
- krzyżówka meksykańska (Anas diazi)
- krzyżówka florydzka (Anas fulvigula)
- rożeniec krótkodzioby (Anas marecula)
- krzyżówka hawajska (Anas wyvilliana)
- kaczka chińska (Anas zonorhyncha)
- malajka (Asarcornis scutulata)
- kaczka labradorska (Camptorhynchus labradorius)
- grzywienka nowozelandzka (Chenonetta finschi)
- etiopka (Cyanochen cyanoptera)
- łopatonos (Malacorhynchus membranaceus)
- zbrojówka (Merganetta armata)
- kazarka nadobna (Radjah radjah)
- nowogwinejka (Salvadorina waigiuensis)
- dziwonos czarnoboczny (Sarkidiornis sylvicola)
- lustrzynka (Speculanas specularis)
Kalendarz przyrody
Poniższy kalendarz zawiera wszystkie gatunki, które nie znalazły się w opisie żadnego rodzaju. Każdy rodzaj zawiera niezależny kalendarz przyrody.
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | Opis |
| ● | ● | ● | ● | ● | ● | Okres zimowania w Polsce lodówki. |
Oznaczenia
Poniżej przedstawiamy opis zastosowanych oznaczeń gatunków.
Występowanie w Polsce
Liczebność
Podana liczba oznacza liczbę zwykle szacowaną samców lub par lęgowych obserwowanych w Polsce w ciągu roku (dotyczy gatunków lęgowych w Polsce).
Status
Powiązane quizy
Bibliografia
Wykaz całej bibliografii dla wszystkich artykułów opublikowanych w niniejszym serwisie znajduje się w odnośniku w stopce. Poniżej znajduje się wykaz publikacji, które w szczególności były wykorzystywane w przygotowaniu niniejszego artykułu:
- IUCN — Czerwona Księga Gatunków Zagrożonych, ISSN 2307-8235 https://www.iucnredlist.org
- Mielczarek Paweł, Kuziemko Marek — Kompletna lista ptaków świata, Wydział Biologii : Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego 2019 http://listaptakow.eko.uj.edu.pl/
© medianauka.pl, 2014-01-06, RODZ-1
Data aktualizacji artykułu: 2021-10-04