Ciernik

Ciernik, kat, kolka (Gasterosteus aculeatus) to gatunek ryby z rodziny ciernikowatych, tworzący wiele różnych form. Ma wydłużone i wrzecionowate ciało, nieco spłaszczone bocznie. Trzon ogonowy jest dość wąski. Końcowo osadzony otwór gębowy jest mały. Ryba ta nie ma łusek. Ciało pokrywają kostne płytki. Na grzbiecie znajdują się dwa lub trzy kolce kostne, które są ruchome. Tuż za nimi ciągnie się płetwa grzbietowa. Płetwy brzuszne są przekształcone w kolce. Przed płetwą odbytową również występuje kolec. Ciało ciernika jest zmiennie ubarwione. Na ogół grzbiet i boki są szare lub oliwkowe. Często występuje marmurkowy wzór. Brzuch jest jasny. Znane są też formy albinotyczne. Samiec podczas tarła przyjmuje szatę godową. Staje się wówczas metalicznie zielony, a grzbiet niebieskawy. Podgardle oraz brzuch są wtedy czerwone. Oko zyskuje niebieską tęczówkę.

Zdjęcia – galeria

W galerii publikujemy zdjęcia, grafiki i mapy związane z danym gatunkiem. Klikając na dowolną ikonkę podglądu grafik na końcu galerii, możesz zobaczyć prezentowane tu materiały w trybie prezentacji multimedialnej.

Ciernik (Gasterosteus aculeatus)

© Witold Krasowski - Fotolia.com


Kliknijk na dowolną miniaturę grafiki aby zobaczyć materiały w trybie prezentacji multimedialnej.

Występowanie i środowisko PL

Ciernik występuje w zbiornikach wody słodkiej Europy, Ameryki Północnej, a także u wybrzeży tych kontynentów. W Polsce jest obecny w całym kraju poza terenami górskich. Występuje w rzekach, stawach, jeziorach, rowach melioracyjnych, zalewach w Bałtyku. Lubi wody płytkie o wolnym nurcie. Podczas tarła szuka terenów porośniętych wodną roślinnością.

Środowisko

ryba słodkowodna
ryba morska
Hodowla

ryba akwariowa
Oceany / Morza

Pacyfik
Atlantyk
Bałtyk

Tryb życia i zachowanie

Poza okresem rozrodu tworzy liczne stada. Zwykle żyje 3 lata. Zdarza się, że dożywa 5-8 lat.

Pożywienie

To drapieżnik. Poluje na wodne bezkręgowce, skorupiaki, skąposzczety, larwy owadów, mięczaki i ikrę innych ryb.

Rozmnażanie

Rozród odbywa się od maja do sierpnia. Już wiosną stada się rozpadają i samce stają się bardzo agresywne. Wybierają miejsce na gniazdo i zaciekle go bronią przed rywalami. Samiec buduje gniazdo o wysokości około 4 cm. Gniazdo zbudowane jest z roślin i glonów, sklejonych substancją wytarzaną przez nerki tej ryby. Za pomocą tańca samiec wabi samicę, która w gnieździe składa od 40 do 100 jaj. Samica odpływa, a samiec zapładnia ikrę i pilnuje jej, wentyluje za pomocą płetwy ogonowej. Jedna samica składa jaja do różnych gniazd. Łącznie może być od 6 do 8 miotów. Po tygodniu wykluwają się małe cierniki. Gdy rybki wykształcają swoje własne kolce, co trwa około 2 tygodni, opuszczają terytorium ojca. Narybek grupuje się w duże stada. Dojrzałość płciową cierniki osiągają w drugim roku życia.

Ochrona i zagrożenia LC

Gatunek ten nie jest zagrożony wymarciem. Ma status LC w Czerwonej Księdze Gatunków Zagrożonych. To ryby odporne na zmiany w środowisku naturalnym. Nie podlegają ochronie.

Ciekawostki

To jedna z niewielu ryb krajowych, która opiekuje się potomstwem. Gatunek ten jest uważany za rybi chwast. Czasem ryba ta jest hodowana w akwariach. Inne polskie nazwy to: kat, kolka.


akwarium

Hodowla – informacje dla akwarystów

Parametry i informacjeOpis
Informacje ogólne o gatunku Trzymamy jednego samca z haremem samic.
Rodzaj akwariumRyba nadaje się na akwarium wielogatunkowe.
Wielkość akwariumAkwarium o pojemności minimum 112 l. Długości krawędzi: 80x35x40 cm.
TemperamentBrak informacji.
Trudność hodowliGatunek odpowiedni dla średnio zaawansowanych hodowców.
Temperatura4-18 °C
Odczyn pH wody w akwarium6.0-8.0
Twardość wody 10-20 °n
PokarmPodajemy wyłącznie żywy pokarm.
Dostępność w sklepach w PolsceGatunek rzadko spotykany w sprzedaży.
Ograniczenia prawneUWAGA! Zawsze sprawdź samodzielnie aktualność przepisów w zakresie hodowli zwierząt. Serwis nie ponosi odpowiedzialności za działania użytkowników w tym zakresie. Czytaj więcej i sprawdź, czy ten gatunek jest na liście CITES.
Atlasy
Atlas ryb akwariowych
Atlas ryb akwariowych słodkowodnych
Atlas ryb akwariowych morskich

Kalendarz przyrody

123456789101112

Opis

        Trwa okres rozrodu u ciernika.
Pokaż tylko bieżące wydarzenia


Pokrewne gatunki ryb


Elektryczne ryby
Wiele ryb potrafi wytwarzać prąd elektryczny. Czy prąd taki może być niebezpieczny dla człowieka? Czy można w jakiś sposób wykorzystać tę energię elektryczną?
Latające ryby
Czy i jak daleko latają latające ryby? Po co to robią? Czy oddychają w powietrzu?
Jadowite ryby
Czy istnieją ryby, które są jadowite na tyle, aby zagrozić zdrowiu i życiu człowieka? Czy w Polsce żyją jadowite gatunki ryb?
Najszybsza ryba świata
Z jaką maksymalną prędkością może płynąć ryba? Jak gatunek jest rekordzistą na świecie? Czy w Polsce można spotkać takich rekordzistów?


Bibliografia

Wykaz całej bibliografii dla wszystkich artykułów opublikowanych w niniejszym serwisie znajduje się w odnośniku w stopce. Poniżej znajduje się wykaz publikacji, które w szczególności były wykorzystywane w przygotowaniu niniejszego artykułu:

  • IUCN – Czerwona Księga Gatunków Zagrożonych, ISSN 2307-8235 https://www.iucnredlist.org
  • Wally Kahl, Burkard Kahl, Dieter Vogt – Atlas ryb akwariowych. Ponad 750 gatunków ryb, 978-83-7175-260-5, Delta 2000
  • Hans A. Baensch, Dr. Gero W. Fisher – Aquarium Atlas Photo-Index 1-5, ISBN 978-3-88244-505-3, MERGUS Verlag GmbH 2007
  • Joanna Grabowska, Michał Grabowski – Ilustrowana encyklopedia ryb Polski - Atlas, 978-83-7705-827-5, Fenix 2015
  • Stanislav Frank – Wielki Atlas Ryb, Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne 1980
  • Eugeniusz Grabda, Tomasz Heese – Polskie nazewnictwo popularne - kręgouste i ryby. Cyclostomata et Pisces, ISSN 0239-7129, Wyższa Szkoła Inżynierska w Koszalinie 1991
  • Włodzimierz Załachowski – Ryby - zwierzęta świata, 83-01-10632-8, PWN 1992
  • Josef H. Reichholf, Gunter Steinbach – Wielka Encyklopedia Ryb - słodkowodne i morskie ryby Europy, ISBN 83-7079-317-7, MUZA S.A. 1992
  • Praca zbiorowa - redakcja Katarzyna Kolowca-Chnura – Zoologia Tom V. Ryby, ISBN 83-88988-02-6, Wydawnictwo Albatros 2004
  • Krystyna Kowalska, Jan Maciej Rembiszewski, Halina Rolik – Mały Słownik Zoologiczny - Ryby, ISBN 83-214-0134, Wiedza Powszechna 1980

© medianauka.pl, 2015-11-28, GAT-1011
Data aktualizacji artykułu: 2022-10-29




©® Media Nauka 2008-2023 r.