Nerpa obrączkowana

Nerpa obrączkowana, foka obrączkowana, nerpa (Pusa hispida) to ssak z rodziny fok. Ciało na grzbiecie ciemne z plamami przypominającymi obrączki, spód ciała jasny. Ubarwienie zwykle ciemne na grzbiecie, jaśniejsze po bokach i na spodzie ciała.

Występowanie i środowisko PL

Obszar występowania nerpy to Morze Arktyczne aż do bieguna, północny Atlantyk i północny Pacyfik. Żyje także w Bałtyku na północy (rzadko pojawia się w Polsce).

Zazwyczaj żyje w wodach przybrzeżnych, w pobliżu dryfującego lodu, w zamarzniętych zatokach i fiordach, ale czasem wychodzi na otwarte morze.

Tryb życia i zachowanie

Nerpa żyje pojedynczo. Gdy morze zamarza, dba o utrzymanie otworów oddechowych w lodzie. Jest zwierzęciem bardzo ostrożnym. Nie odbywa wędrówek. W większe skupiska gromadzi się tylko w okresie linienia. Foka obrączkowana żyje od 20 do 50 lat. Jest aktywna za dnia, a w Arktyce w czasie polarnych nocy. Potrafi przebywać pod wodą nawet 20 minut.

To bardzo płochliwe zwierzę.

Morfologia i anatomia

Samice są mniejsze od samców, osiągają długość ciała do 155 cm, samce zaś do nawet 168 cm. ciężar ciała waha się od 36 do nawet 118 kg.

Pożywienie

Nerpa zjada skorupiaki, mięczaki, ryby, które żyją w górnych partiach wód. Nerpa z Bałtyku żywi się wyłącznie podwojem (morski skorupiak).

Rozmnażanie

Ruja osobników z Bałtyku trwa od kwietnia do czerwca. Młode rodzą się na lodzie z końcem zimy w lutym i marcu. Młode są biało ubarwione i ważą około 4,5 kg. Samica karmi młode przez miesiąc. Dojrzałość płciową osiągają w wieku 3-4 lat.

Ochrona i zagrożenia LC

Gatunek ten nie jest zagrożony wymarciem. Ma status LC w Czerwonej Księdze Gatunków Zagrożonych. W Polsce foka ta znajduje się pod ścisłą ochroną.

Ciekawostki

Nerpa jest jedną z najmniejszych fok.

Czasem nerpę można spotkać na naszym wybrzeżu. To jednak jedna z najrzadziej obserwowanych fok Bałtyku.

Młoda nerpa to podstawa bytu Eskimosów, którzy polują na nią.

Podgatunki

Wyróżniamy następujące podgatunki:

Pusa h. botnica - nerpa botnicka, (Gmelin, 1788) - występuje w Baltyku.
Pusa h. hispida - nerpa obrączkowana, (Schreber, 1775) - występuje w Arktyce.
Pusa h. ladogensis - nerpa ładodzka, (Nordquiest, 1899) - występuje w Ładodze.
Pusa h. ochotensis - nerpa ochodzka, (Pallas, 1811) - występuje w Morzu Ochockim.
Pusa h. saimensis - nerpa fińska, (Nordquist, 1899) - występuje w Pojezierzu Fińskim.

Synonimy

W literaturze można spotkać następujące synonimy dla określenia nazwy tego gatunku:

Phoca hispida Schreber, 1775

Pytania

Jakie foki żyją w Bałtyku?

W Bałtyku można spotkać następujące gatunki fok:

szarytka szara, foka szara (Halichoerus grypus)
foka obrączkowana, nerpa (Phoca hispida)
foka pospolita (Phoca vitulina)

Nabardziej pospolita jest szarytka morska.

Kalendarz przyrody

1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12	Opis
			●	●	●							Trwa ruja u foki obrączkowanej (nerpy)
	●	●										Rodzą się młode foki obrączkowanej (nerpy)

Pokrewne gatunki ssaków

nerpa bajkalska (Pusa sibirica)

Ciekawostki

Ile śpią ssaki?

Ciekawostki

Najmniejszy ssak

Ciekawostki

Największy ssak

Ciekawostki

Jak dużo jedzą zwierzęta?

QUIZ

Rasy kotów cz.I — quiz

QUIZ

Prawda i mity o kotach — quiz

QUIZ

Ssaki Polski — quiz

Bibliografia

Wykaz całej bibliografii dla wszystkich artykułów opublikowanych w niniejszym serwisie znajduje się w odnośniku w stopce. Poniżej znajduje się wykaz publikacji, które w szczególności były wykorzystywane w przygotowaniu niniejszego artykułu:

pod red. Kazimierza Kowalskiego – Mały słownik zoologiczny - ssaki, Wiedza Powszechna 1975
IUCN – Czerwona Księga Gatunków Zagrożonych, ISSN 2307-8235 https://www.iucnredlist.org
Praca zbiorowa – Ilustrowana encyklopedia ssaków Polski - atlas, ISBN 978-83-7705-871-8, P.H.W. FENIX 0
Włodzimierz Cichocki, Agnieszka Ważna, Jan Cichocki, Ewa Rajska-Jurgiel, Artur Jasiński, Wiesław Bogdanowicz – Polskie nazewnictwo ssaków świata, 978-83-88147-15-9, Muzeum i Instytut Zoologii PAN 2015
Włodzimierz Serafiński, Ewa Wielgus-Serafińska – Ssaki zwierzęta świata, ISBN 83-01-05877-3, PWN 1988