Kumak górski

Kumak górski (Bombina variegata) to płaz z rodziny kumakowatych o popielatej, oliwkowej lub brązowej powierzchni ciała na grzbiecie z ciemnymi plamkami i ciemnej stronie brzusznej z żółtymi plamami o różnym kształcie i wielkości. Cechą gatunkową jest jedna plama podgardzielowa, połączone plamy miedniczne i udowe. Podczas pory godowej na grzebcie u samców pojawiają się zrogowaciałe ostre kolce. Skóra produkuje toksyczny jad. Ciało jest spłaszczone grzbietowo-brzusznie. Głowa jest stosunkowo mała. Poza okresem godów odróżnienie samca od samicy jest wyjątkowo trudne. W okresie godowym kolce na brodawkach są długie i ostre. Samiec ma też modzele godowe na palcach stóp. Samica nie ma tak dobrze rozwiniętych błon pławnych stóp. Kumaka górskiego łatwo jest pomylić z kumakiem nizinnym. Na terenie naszego kraju tworzy mieszańce z kumakiem nizinnym.

Samce nie mają rezonatorów. Nie są widoczne błony bębenkowe. Oczy mają źrenice w kształcie serca. Na grzbiecie znajdują się brodawki z ostrymi zakończeniami. Zawierają one białawą ciecz, która jest trująca.

Występowanie i środowisko PL

W Polsce kumaki górskie są pospolite w całym rejonie Karpat. W Tatrach można je spotkać na wysokości nawet 1650 m n.p.m. Nie występują w Sudetach. Zamieszkują centralną i południową Europę. W Polsce najliczniej występują w Bieszczadach i Beskidzie Niskim.

Tryb życia i zachowanie

Samce kumaków górskich wydają ciche odgłosy w rodzaju sylaby "u". Prowadzą wybitnie wodny tryb życia. Zasiedlają wszelkie zbiorniki wodne, w tym te zanieczyszczone. Zimują na lądzie w norach. Zagrożony kumak górski eksponuje swoje jaskrawe barwy na spodniej części ciała, ostrzegając tym samym intruzów o toksycznej wydzielinie skóry. Kumak górski jest aktywny w dzień, okresowo nocą. Kumak górski prowadzi stadne życie. Często nawet w niewielkiej kałuży można spotkać wiele kumaków. Zimowanie odbywa się na lądzie między wrześniem-październikiem a marcem. W czasie suszy zapada w stan estywacji. Młode osobniki wędrują w poszukiwaniu nowych zbiorników na odległość nawet 1200 m od macierzystego zbiornika.

Pożywienie

Lądowe bezkręgowce takie jak dżdżownice, ślimaki, pająki, chrząszcze, mrówki, pluskwiaki równoskrzydłe.

Rozmnażanie

Okres godowy trwa od kwietnia do początku sierpnia. Samica składa jaja do wody w postaci galaretowatych pakietów i przytwierdza je do pędów roślin. Samica w porze godowej znosi do 300 jaj. Kijanki są duże, osiągają 5 cm długości, na ogonie ma czarną siateczkę. Po przeobrażeniu małe kumaki mają długość 1-1,5 cm.

Ochrona i zagrożenia LC

Gatunek ten nie jest zagrożony wymarciem. Ma status LC w Czerwonej Księdze Gatunków Zagrożonych. W naszym kraju znajduje się pod całkowitą ochroną.

Ciekawostki

Podgatunki:
Bombina variegata variegata (prawie cały obszar występowania gatunku)
Bombina variegata kolombatovici (Dalmacja)
Bombina variegata scabra (południowe Bałkany)