Szczudłonogi, szczudłakowate

Szczudłonogi, szczudłakowate (Recurvirostridae) to rodzina ptaków z rzędu siewkowatych. Rodzina ta liczy dziś 8 gatunków w 4 rodzajach. W Polsce notowano 2 gatunki z tej rodziny ptaków. Ibisodziób w niektórych źródłach jest zaliczany do odrębnej rodziny.

Wygląd

Cechą charakterystyczną tej rodziny ptaków są bardzo długie nogi, zwykle czerwonawe w przypadku szczudłaków i niebieskawe w przypadku szablodziobów. Palce stóp są spięte błoną pławną w całości lub u nasady palców. Dziób jest również dość długi, prosty, u niektórych gatunków wygięty ku górze. Nie występuje dymorfizm płciowy ani sezonowy. Słabo zaznaczony jest dymorfizm wiekowy. Upierzenie czarno-białe.

Gatunki

Wykaz wszystkich opublikowanych artykułów tematycznych.

Szablodziób zwyczajny PL Lęgowy sporadycznie Zalatujący !

Recurvirostra avosetta

Szablodziób to rzadki w naszym kraju, tylko sporadycznie zalatujący do nas przedstawiciel szczudłonogów. Wierzch głowy, kark, końce skrzydeł, paski na lotkach są czarne.

Szczudłak zwyczajny PL Lęgowy sporadycznie Zalatujący !

Himantopus himantopus

Szczudłak zwyczajny to gatunek ptaka z rodziny szczudłonogów. W szacie godowej samca występuje czarne upierzenie wierzchu głowy, karku i grzbietu oraz skrzydeł. Poza popielatym ogonem reszta upierzenia jest biała.

Inne gatunki

Szczudłak australijski (Cladorhynchus leucocephalus)
Szczudłak czarny (Himantopus novaezelandiae)
Ibisodziób (Ibidorhyncha struthersii)
Szablodziób amerykański (Recurvirostra americana)
Szablodziób andyjski (Recurvirostra andina)
Szablodziób australijski (Recurvirostra novaehollandiae)

Występowanie i środowisko

Występują nad brzegami słonych wód, także słodkich i górskich rzek Eurazji, Afryki i Australii, a także w obu Amerykach.

Tryb życia i zachowanie

Ptaki te brodzą w płytkiej wodzie w poszukiwaniu pokarmu. Potrafią pływać. Są wędrowne lub osiadłe.

Morfologia i anatomia

Brak danych.

Rozmnażanie

Gniazdują na ziemi, zawsze w pobliżu wody. Niektóre gatunki gnieżdżą się w koloniach. Wszystkie gatunki przejawiają silny terytorializm. Samica składa 3-4 jaja, które wysiaduje z samcem na zmianę. Pisklęta są zagniazdownikami. Już po 1 dniu opuszczają gniazdo.

Pożywienie

Zjadają wodne bezkręgowce, w tym mięczaki, skorupiaki, owady, pierścienice, a także drobne rybki i kijanki, które zdobywają w głębszej wodzie. Szablodzioby przeszukują czułym na dotyk dziobem muł w poszukiwaniu zdobyczy.

Ochrona i zagrożenia

Szczudłak czarny jest krytycznie zagrożony wymarciem. W pewnym momencie na świecie żyło zaledwie 18 par lęgowych.

Ciekawostki

Poza flamingami nogi szczudłaków są najdłuższe w stosunku do pozostałych wymiarów ciała ze wszystkich ptaków.

Zdjęcia - galeria

Kalendarz przyrody

1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12	Opis
ukryj/pokaż Szablodziób zwyczajny
				●	●							Trwa okres lęgowy szablodzioba zwyczajnego (poza naszym krajem)
ukryj/pokaż Szczudłak zwyczajny
			●	●	●	●	●	●	●	●		Wystąpiły obserwacje w Polsce szczudłaków.

Pokaż tylko bieżące wydarzenia

Oznaczenia

Poniżej przedstawiamy opis zastosowanych oznaczeń gatunków.

Występowanie w Polsce

- gatunek zaobserwowany w Polsce w stanie dzikim po 1950 r.

PL - wtórnie

- gatunek introdukowany w Polsce rozmyślnie lub przypadkowo, tworzący stałe populacje.

PL - obserwacje dawne

- gatunek obserwowany ostatnio w Polsce w latach 1801-1950.

PL - hodowla

- gatunek hodowlany.

Liczebność

Podana liczba oznacza liczbę zwykle szacowaną samców lub par lęgowych obserwowanych w Polsce w ciągu roku (dotyczy gatunków lęgowych w Polsce).

Bardzo liczny

- 3 000 001 - 30 000 000

Liczny

- 300 001 - 3 000 000

Średnio liczny

- 30 001 - 300 000

Nieliczny

- 3001 - 30 000

Bardzo nieliczny

- 301 - 3 000

Skrajnie nieliczny

- 1 - 300

Status

Lęgowy

- gniazduje regularnie na dyżym obszarze kraju.

Lęgowy sporadycznie

- gniazduje sporadycznie w kraju lub tylko lokalnie.

Przelotny/przylatujący

- gatunek regularnie stacjonuje w kraju podczas swoich przelotów lub przylatuje na zimowiska.

Zalatujący

- gatunek pojawiający się w Polsce nieregularnie.

Zalatujący wyjątkowo

- gatunek pojawiający się wyjątkowo w kraju (poniżej 5 obserwacji).

- gatunek ujęty w Załączniku i Dyrektywie Ptasiej (2009/147/WE z 30-11-2009 w sprawie ochrony dzikiego ptactwa), wskazującej na gatunki podlegające wraz z siedliskami szczególnej ochronie.