Ciśnienie

Ciśnienie p jest to iloraz wartości siły nacisku F i pola powierzchni S, na którą działa ta siła.

Wzór na ciśnienie jest następujący:

Jednostką ciśnienia jest jeden paskal (1 Pa):

Zauważ, że ciśnienie jest wielkością skalarną, gdyż bierzemy pod uwagę jedynie wartość siły przy obliczaniu ciśnienia. Mamy tu do czynienia z założeniem, że siła F działa prostopadle do powierzchni S.

Parcie jest to siła nacisku, jaką płyn wywiera na ściany naczynia, w którym się znajduje lub na przedmioty w nim zanurzone.

Urządzenia, za pomocą których mierzymy ciśnienie to:

• manometr
• barometr

Zadanie

Oblicz ciśnienie wywierane przez jedno-kilogramowy odważnik na powierzchnię 1 cm².

Mamy daną masę odważnika. Jego ciężar jest więc równy: Q=F=mg=1 kg · 9,81 m/s² = 9,81 N.

Zamienimy jeszcze jednostkę powierzchni na cm² na m²: S=1 cm² = 1 · (10^-2 m)² = 10^-4 m².

Obliczamy ciśnienie: p=F/s = 9,81/10^-4 Pa = 9,81·10⁴ Pa = 98100 Pa = 981 hPa.

Użyliśmy wyżej jednostki hektopaskal (hPa), czyli połączenia przedrostka hekto i jednostki paskal. Przedrostek hekto oznacza liczbę/mnożnik 100. Jednostki hPa używamy często do określenia ciśnienia atmosferycznego.

Jednostki ciśnienia

A oto inne jednostki ciśnienia:

Kalkulator jednostek ciśnienia

Pytania

Jak się poruszać po cienkim lodzie, aby nie pękł?

Jeżeli stoimy na lodzie nasz ciężar działa siłą nacisku na niewielką powierzchnię lodu (równą powierzchni podeszew naszych butów). Jeżeli teraz położymy się na lodzie, ta sama siła (nasz ciężar się nie zmieni) będzie działać na dużo większą powierzchnię (obrysu naszego ciała). Mówiąc inaczej, kładąc się na lodzie znacznie obniżymy ciśnienie wywierane przez nasze ciała na lód.

Kolejnym czynnikiem zwiększającym bezpieczeństwo są powolne ruchy. Jeżeli na przykład zaczniemy skakać na lodzie, zadziałamy na jego powierzchnię dodatkową siłą, wynikającą z uzyskanego przyspieszenia podczas spadku swobodnego.

Jakie jest ciśnienie próżni?

Ciśnienie panujące w próżni przyjmuje rząd wartości 0,000001 Pa = 10^-6 Pa.

Jakie największe ciśnienia stosuje się w badaniach technicznych?

W badaniach właściwości ciał stałych stosuje się ciśnienia rzędu 100 000 000 = 10⁸ Pa.

Co to jest ciśnienie krwi?

Ciśnienie tętnicze to ciśnienie wywierane przez krew na ścianki największych w organizmie tętnic (np. w tętnicy w ramieniu). Jest ono wyższe niż ciśnienie krwi w żyłach.

W chwili skurczu serca, gdy krew jest wypychana z serca do aorty, w tętnicach panuje najwyższe ciśnienie, wynoszące zazwyczaj u zdrowego dorosłego człowieka od ok. 90 do 135 mm Hg; w chwili rozkurczu – jest najniższe, np. od ok. 50 do 90 mm Hg.

W praktyce medycznej, do oceny stanu zdrowia istotna jest wartość zarówno ciśnienia skurczowego, jak i rozkurczowego. Zwykle podawane są obie wartości, a zapis wygląda następująco: 120/80 mm Hg.

Średnie ciśnienie tętnicze:

• Dorosły: 120/80 mm Hg
• Dziecko: 110/75 mm Hg

Co to jest ciśnienie atmosferyczne?

Na ten temat przeczytasz w artykule poświęconym ciśnieniu atmosferycznemu.

Inne zagadnienia z tej lekcji

Skąd się biorą bąbelki w napojach?

Po otwarciu szampana, piwa lub innego napoju gazowanego pojawiają się bąbelki. Skąd się biorą te pęcherzyki?

Fakir - jak on to robi?

Wystarczy mocniej nacisnąć na ostrze gwoździa, aby się dotkliwie zranić. Niejednemu z nas udało się stanąć na desce z gwoździem i dotkliwie poranić. Dlaczego fakirowi nic się nie dzieje, gdy kładzie się na łożu z ostrzy?

Czy w spadającej windzie wchodzimy w stan nieważkości?

Gdy winda zerwie się nagle i zacznie spadać razem z nami będziemy podczas spadania w stanie nieważkości? Czy aby zminimalizować obrażenia należy podskoczyć tuż przed uderzeniem o podłoże?

Dlaczego w boksie używa się rękawic?

Do czego służą rękawice bokserskie? Czy chronią one wystarczająco przed urazami głowy? Czy dochodzi mimo ich używania do wypadków?

© medianauka.pl, 2019-05-03, A-3633