Opieńka miodowa
Opieńka miodowa (Armillaria mellea) to gatunek warunkowo jadalnego, aromatycznego grzyba z rodziny Physalacriaceae o gorzkawym smaku. Obecnie takson ten traktuje się jako gatunek zbiorowy dla co najmniej 5 gatunków opieńki.
Wyróżnia się więc następujące taksony:
- opieńka północna (Armillaria borealis)
- opieńka maczugowata (Armillaria cepistipes)
- opieńka ciemna (Armillaria ostoyae)
- opieńka żółtotrzonowa (Armillaria gallica)
- opieńka miodowa (Armillaria mellea)
To grzyby pasożytnicze, wyrastające zwykle całymi grupami z drewna iglastego lub liściastego lub u podnóży żywych drzew.
Zdjęcia – galeria
W galerii publikujemy zdjęcia, grafiki i mapy związane z danym gatunkiem. Klikając na dowolną ikonkę podglądu grafik na końcu galerii, możesz zobaczyć prezentowane tu materiały w trybie prezentacji multimedialnej.
© Gioia – stock.adobe.com
Kliknijk na dowolną miniaturę grafiki aby zobaczyć materiały w trybie prezentacji multimedialnej.
Występowanie i środowisko PL
Występuje w lasach liściastych i iglastych. Występuje dość często.
Owocniki pojawiają się od sierpnia do października. To groźny pasożyt drzew, który powoduje ogromne straty w uprawach leśnych.
Morfologia i anatomia
Kapelusz ma 5-12 cm średnicy. Trzon ma do 15 cm wysokości.
Kapelusz żółty lub jasnopomarańczowy z brązowymi łuskami. Kształt najpierw półkulisty, później wypukły lub rozpostarty.
Blaszki białawe lub blado-czerwono-brązowe.
Miąższ jest białawy.
Trzon białawy lub brązowawy, zwykle cylindryczny z wyraźnym pierścieniem.
Podobne gatunki
Niestety opieńki są podobne do śmiertelnie trującej hełmówki obrzeżonej oraz trującej maślanki wiązkowej, a także do łuszczaka zmiennego.
Porównanie gatunków podobnych
Różne gatunki można ze sobą pomylić, a pomyłka może być tragiczna w skutkach. Dzięki naszej porównywarce łatwiej można stwierdzić jak wygląda dany grzyb w zestawieniu z podobnymi gatunkami, nauczuć się jak rozpoznać właśniwy gatunek i jak odróżnić go od innego. Są tu ujęte tylko wybrane cechy gatunkowe. Zestawienie ma charakter poglądowy. Nic nie zastąpi doświadczenia w zbieraniu grzybów.
Smak: gorzki
Zapach: nieprzyjemny
Zdatność: trujący
Środowisko: lasy iglaste
lasy liściaste
Kształt: grzyb blaszkowy
Tryb życia: saprofit
Blaszki z zielonkawym odcieniem, miąższ żółty.
Smak: rzodkiew
Zapach: rzodkiew
Zdatność: niejadalny
Środowisko: lasy iglaste
lasy liściaste
Kształt: grzyb blaszkowy
Tryb życia: saprofit
Wyraźne łuski, mniej wyraźny pierścień niż u opieńki, miąższ żółtawy, blaszki żółtawe lub brązowawe.
Smak: mąka
Zapach: mąka
Zdatność: śmiertelnie trujący
Środowisko: lasy iglaste
lasy liściaste
Kształt: grzyb blaszkowy
Tryb życia: saprofit
Smukły owocnik, brzeg kapelusza prążkowany, blaszki żółtawo-brązowe.
Smak: gorzki
Zapach: brak danych
Zdatność: jadalny
Środowisko: lasy iglaste
lasy liściaste
Kształt: grzyb blaszkowy
Tryb życia: saprofit
pasożyt
Miąższ białawy, blaszki białawe lub blado-czerwono-brązowe.
Rozmnażanie
Zarodniki białawe.
Ochrona i zagrożenia
Brak danych.
Ciekawostki
Uwaga! Za jadalne uznaje się opieńki, które rosną na drzewach iglastych i to po obróbce termicznej. Opieńki zebrane z drzew liściastych powodują po ich spożyciu zatrucia pokarmowe. Poza tym jeść można tylko młode owocniki. Wodę, w której gotowały się opieńki należy wylać.
Regionalne nazwy opieńki to: podpinka, łopianka, podpieniek, pniakówka, pierścianka.
Opieńka ciemna to najprawdopodobniej największy organizm na świecie.
Pytania
Czy opieńki są jadalne czy trujące?
Opieńki wymagają specjalnej obróbki termicznej i przygotowania. W przeciwnym razie zatrujemy się tymi grzybami. Ponadto jadalne są tylko grzyby zebrane z drzew iglastych. Okazy zebrane z drzew liściastych są trujące! Do spożycia nadają się tylko młode owocniki.
Jak długo gotować opieńki?
Opieńki wymagają wstępnej obróbki. Należy je gotować najpierw przez 5 minut, następnie należy wylać wodę i nadal gotować w nowej wodzie przez minimum 10-15 minut.
Czy opieńki nadają się do suszenia?
Tak, opieńki można suszyć.
Czy opieńki nadają się do głębokiego zamrażania?
Tak, jednak należy zrobić to zgodnie z zaleceniami głębokiego mrożenia grzybów.
Czy opieńki można konserwować?
Jeżeli robimy to we właściwy sposób, to tak.
Czy opieńki można marynować w occie?
Można znaleźć wiele przepisów na marynowane w occie opieńki. Należy jednak pamiętać, że używamy tylko bardzo młode owocniki, zebrane z drzew iglastych i należy użyć odpowiedniego przepisu,który zakłada pozbycie się toksyn. My polecamy inne gatunki grzybów do marynowania.
Kalendarz przyrody
1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | Opis |
● | ● | ● | ▸ | Okres występowania owocników opieńki miodowej. |
Cechy
lasy iglaste
lasy liściaste
gatunek jadalny
saprofit
grzyb pasożytniczy
Zbieranie grzybów wymaga ich dobrej znajomości i dużego doświadczenia w ich zbieraniu. Każdego roku w wyniku złej identyfikacji gatunków grzybów umiera sporo ludzi w Polsce. Nie zbieraj i nie jedz grzybów, których nie znasz lub co do których masz jakiekolwiek wątpliwości. Pamiętaj, że często gatunki jadalne i trujące są do siebie bardzo podobne, szczególnie w przypadku młodych owocników. Często identyfikacja tylko na podstawie zdjęcia może być nieco myląca. Przy identyfikacji gatunku trzeba uwzlędniać wiele czynników, a więc atlas grzybów może jedynie wspierać grzybiarza w identyfikacji gatunku, nie może jednak zastąpić doświadczenia i zdrowego rozsądku. Właściciel strony nie bierze odpowiedzialności za zbieranie i spożywanie grzybów przez użytkowników serwisu.
Pokrewne gatunki grzybów
Bibliografia
Wykaz całej bibliografii dla wszystkich artykułów opublikowanych w niniejszym serwisie znajduje się w odnośniku w stopce. Poniżej znajduje się wykaz publikacji, które w szczególności były wykorzystywane w przygotowaniu niniejszego artykułu:
- Hans E.Laux – Atlas grzybów jadalnych i trujących, ISBN 978-83-7773-304-2, RM 2014
- Markus Fluck – Atlas grzybów - oznaczanie zbiór użytkowanie, 978-83-7175-858-4, Delta 2015
- Pod redakcją Alicji i Jerzego Szweykowskich – Słownik botaniczny, ISBN 83-214-1305-6, Wiedza Powszechna 2003
- Justyna Kołek, Ewa Furtak – Grzybownik, ISBN 978-83-8103-503-3, Pascal 2019
- Ewald Gerhardt – Grzyby - Wielki ilustrowany przewodnik., ISBN 83-7404-513-2, Bauer-Weltbild Media Sp. z o.o. Klub dla Ciebie 2006
- Aurel Dermek, Albert Pilat – Poznajemy grzyby, ISBN 83-04-02963-4, OSSOLINEUM 1988
© medianauka.pl, 2021-02-18, GAT-639021