Melisa lekarska

Melisa lekarska (Melissa officinalis)

© Wuttisit - Fotolia.com

Melisa lekarska (Melissa officinalis) to roślina lecznicza z rodziny wargowych, powszechnie uprawiana i czasem dziczejąca, wytwarzająca silne kłącza, charakteryzuje się cytrynowym aromatem.

Oto wybrane odmiany:

 

Występowanie i środowisko PL

W naturze występuje w południowej części Europy, północnej części Afryki i w Azji. Preferuje gleby wilgotne, spulchnione. Rośnie dobrze w słońcu i półcieniu.

Tryb życia i zachowanie

Kwitnie w okresie od czerwca do sierpnia.

Morfologia i anatomia

Osiąga wysokość 30-100 cm.

Łodyga jest wzniesiona, rozgałęziająca się w górze, czterokanciasta, słabo owłosiona.

Liście są usytuowane naprzeciwlegle, ogonkowe, o długości od 1 do 8 cm i 1-5 cm szerokości, jajowate lub eliptyczne, zaokrąglone u nasady, brzegiem ząbkowane, owłosione z góry, od dołu tylko w obszarze nerwów.

Kwiaty są usadowione w kątach liści, białe lub żółtawe, niepozorne, zebrane w nibyokółki.

Owoc to rozłupnia.

Korzenie typu wiązkowego

Ochrona i zagrożenia

Brak danych.

Ciekawostki

uż w starożytnej Grecji i Rzymie melisa była pospolitą przyprawę, stanowiła także lekarstwo.

Popularne krople o nazwie Melisana Kloster-frau powstały w 1611 roku. To dzieło zakonników. Melisa była jednym ze składników tego medykamentu.

Zbiory i zastosowanie

Melisa działa uspokajająco i rozkurczowo. Liście dodaje się do zup, sosów i innych potraw. Z olejku z melisy produkuje się likiery.

Biologia i ekologia


Kalendarz przyrody

123456789101112

Opis

          Wysiew nasion melisy w warunkach szklarniowych.
           Wysadzanie rozsady melisy do ogrodu.
         Kwitnie melisa lekarska.
     Możliwy termin zbioru melisy.
uprawa

Uprawa

Czynności i właściwościOpis
Odczyn glebyGleba lekko kwaśna do obojętnej.
pH 6.2-7.2
Właściwości glebyGleba wzbogacona w próchnicę, przepuszczalna, głęboko i dobrze spulchniona.
Trudność uprawyUprawa i pielęgnacja łatwa.
ZmianowaniePo 4 latach należy zastosować przerwę w uprawie roślin z rodziny jasnotowatych.
Czas uprawyWiele lat.
NawożenieWysokie wymagania wobec azotu (N), fosforu (P) i potasu (K).
PodlewanieRegularne, niezbyt obfite.
MrozoodpornośćRoślina często przemarza. Należy ją na zimę zabezpieczyć słomą, obornikiem, włókniną lub ziemią.
StanowiskoStanowisko ciepłe, osłonięte od wiatru, słoneczne.
RozsadaTak.
Rozstawa35 × 35 cm.
Wysiew do gruntuMożliwy.
Terminy siewu / zbioru plonów / pielęgnacjiZobacz w kalendarzu.
Uprawa doniczkowaTak.
Zalecenia uprawy w doniczceDo dużej donicy wysiewamy 2-3 nasiona. Maksymalnie po czterech latach należy roślinę przesadzić i przerzedzić
RozmnażanieWysiew nasion.
Choroby i szkodnikiBakteryjna choroba liści, rdza, mączniak prawdziwy, wieczernica szczawiówka, mszyce, pluskwiaki różnoskrzydłe , piewiki, tarczyk zielony.
Zbiór i przechowywanieWarto przed kwitnieniem (najpóźniej w sierpniu) ściąć w połowie rośliny i oberwać liście na domowe zapasy.
ZimowanieNajpóźniej do połowy września przycinamy roślinę i zabezpieczamy przed mrozem (patrz pozycja mrozoodporność). Rośliny w doniczkach przechowujemy w chłodnym i jasnym pomieszczeniu.
Dodatkowe informacjeMelisa jest atrakcyjna dla owadów. Wabi pszczoły i motyle.

zioła

Zbiory i zastosowanie w zielarstwie


ZastosowanieOpis
Zastosowanie ogólneRoślina przyprawowa i lecznicza.
Zastosowanie terapeutyczne
  • niestrawność
  • niepokój, lęki
  • kolka
  • opryszczka wargowa
Sposób działania,
właściwości lecznicze
Od tysięcy lat znane jest uspakajające działanie melisy. Wspomaga trawienie.
Przyjmowana postać
  • ekstrakt, esencja
  • herbata, napar
  • nalewka
Przepisy zielarskieHerbata, napar ze świeżych liści - 5-6 świeżych liści należy zalać szklanką wrzątku i parzyć pod przykryciem 5-7 minut.
Dawkowanie

W przypadku opryszczki stosujemy balsam do ust 3-4 razy na dzień.

Herbatę można pić kilka razy dziennie.

PrzeciwwskazaniaBrak większych przeciwwskazań i objawów ubocznych.
SurowiecLiście.

Pokrewne gatunki roślin

Zioła
Zioła

Zobacz atlas ziół, roślin leczniczych i przyprawowych.



Bibliografia

Wykaz całej bibliografii dla wszystkich artykułów opublikowanych w niniejszym serwisie znajduje się w odnośniku w stopce. Poniżej znajduje się wykaz publikacji, które w szczególności były wykorzystywane w przygotowaniu niniejszego artykułu:

  • Lucjan Rutkowski – Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej, ISBN 978-83-01-14342-8, PWN SA 2004
  • Wolfgang Kawollek – Wielka księga ogrodnika i działkowca, ISBN 978-83-245-1259-1, Publicat 2001
  • Praca zbiorowa – 500 przypraw i ziół leczniczych, 978-83-7845-996-5, SBM 2015
  • Beata Grabowska, Tomasz Kubala – Encyklopedia bylin t. I i II, ISBN 978-83-7506-845-0, Zysk i S-ka 2011
  • Franz-Xaver Treml – Zioła z ogrodu i balkonu - 500 ziół przyprawowych i leczniczych, ISBN 978-83-7175-702-0, Delta
  • Gabriele Lehari – Zioła w kuchni, ISBN 978-83-7773-222-9, Wydawnictwo RM 2014
  • Rebecca L. Johnson, Steven Foster, Tieraona Low Dog, David Kiefer – Przewodnik po ziołach leczniczych, ISBN 978-83-274-8955-5, wydawnictwo Olesiejuk 2019
  • Mateusz emanuel Senderski – zioła w leczeniu dolegliwości serca i chorób układu krążenia, ISBN 978-83-924849-4-3, Mateusz Senderski 2011

© medianauka.pl, 2018-09-21, GAT-13392
Data aktualizacji artykułu: 2024-09-22




Udostępnij
©® Media Nauka 2008-2023 r.