Podbiał pospolity
Tussilago farfara

Podbiał pospolity (Tussilago farfara L.) to bylina kłączowa, z łuskowatymi rozłogami o leczniczych właściwościach, jeden ze zwiastunów wiosny.

Okaz z zielnika autorstwa Katarzyny Koc © Strona zielnika autorstwa Katarzyny Koc, zdjęcie: medianauka.pl

Nazwa systematyczna

Podbiał pospolity
Tussilago farfara L.

Synonimy

Boże liczko, końskie kopyto.

Nazwy obce

angielska: Coltsfoot
niemiecka: Huflattich
czeska: Podběl lékařský
francuska: Tussilage
hiszpańska: Tussilago

Obszar występowania

Europa - tak; Polska - tak;
Azja - tak;
Afryka - tak;
Ameryka Północna - tak;
Ameryka Południowa - nie;
Ameryka Środkowa - nie;
Australia - nie;
Antarktyda - nie;
Podbiał pospolity - mapa występowania w Polsce

Podbiał pospolity - mapa występowania w Polsce

Wielkość

Wysokość: 30 cm

Systematyka

Domena: Eukarionty (Eukaryota)
Królestwo: Rośliny (Plantae)
Klad: Naczyniowe
Klad: Nasienne
Klasa: Okrytonasienne, okrytozalążkowe
Rząd: Astrowce (Asterales)
Rodzina: Astrowate, złożone (Asteraceae)

Występowanie i środowisko

Występuje w Europie, Azji, Afryce, Ameryce Północnej, gdzie został introdukowany i stał się gatunkiem inwazyjnym. W Polsce pospolity na terenie całego kraju. Lubi stanowiska nasłonecznione. Preferuje gleby o odczynie obojętnym. Rośnie w lasach na porębach, przydrożach, terenach ruderalnych.

Pędy kwiatowe z zamkniętymi koszyczkami rosną późną jesienią, otwierają się jednak dopiero wiosną, zanim pojawią się liście. Kwitnie czasem już w lutym, najczęściej od marca do kwietnia. To roślina wskaźnikowa gleb gliniasto-ilastych.

Morfologia i anatomia

Osiąga wysokość 6-30 cm.

Łodyga kwiatostanowa jest bladozielona, pokryta łuskowatymi liśćmi w kolorze czerwonawym. Kłącze jest cienkie, czołgające się.

Liście są sercowate u nasady, okrągłe, ostro ząbkowane, o średnicy do 30 cm, nagie, błyszczące, owłosione nas początku rozwoju, ogonkowe.

Kwiaty są w koszyczkach o średnicy do 3 cm, żółte, zamknięte podczas niepogody i w nocy. Zawierają do 300 języczkowatych kwiatów brzeżnych, kwiaty środkowe rurkowatolejkowate, obupłciowe, funkcjonalnie męskie.

Owoc to niełupka z puchem kielichowym w postaci włosków.

Rozmnażanie

Przez podział roślin po okresie kwitnienia.

Ochrona i zagrożenia

Nie podlega ochronie, jest pospolity.

Ciekawostki

To roślina jadalna.

To jeden z najwcześniej zakwitających kwiatów w Polsce.

Zbiory i zastosowanie

Surowiec stanowią kwiaty zbierane wczesną wiosną. Latem zbiera się liście.

Podbiał ma właściwości lecznicze. Stosowany jest w infekcjach górnych dróg oddechowych, a także przy astmie (odwar z podbiału). Liście mają właściwości ściągające i powlekające. Okłady z liści pomagają na opuchnięte stopy.

Podbiał można także dodawać do sałatek wiosennych.